Ο πρώτος αρχηγός του Γάλλος συνταγματάρχης Φραγκίσκος Γκραγιάρ παραμένει ελάχιστα στη θέση αφού όλες οι εισηγήσεις περί μη ανάμειξης κυβερνήσεως και στρατού στο έργο του, αύξηση της δύναμης και βελτίωση εκπαίδευσης των στελεχών απορρίπτονται.

Το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει το νέο σώμα τις αρχικές δεκαετίας λειτουργίας του είναι η ληστοκρατία που αποτελεί τη μάστιγα της περιόδου. Οι ληστρικές συμμορίες που κυριαρχούν σε μια τεράστια γεωγραφική έκταση καλυμμένες από πυκνή βλάστηση, είναι αδύνατον ν’ αντιμετωπιστούν από τις ελάχιστες δυνάμεις της Χωροφυλακής. Είναι ενδεικτικό ότι το 1856 για την δίωξη της ληστείας υπάρχουν 620 χωροφύλακες  που αποτελούν την μισή σχεδόν δύναμη του Σώματος.

Οι σκληρότατες συγκρούσεις των δύο πλευρών έχουν ως  αποτέλεσμα κάποιοι τοπικοί πληθυσμοί που βλέπουν με συμπάθεια τους ληστές θεωρώντας τους συνέχεια της κλεφτουριάς, να αντιμετωπίζουν αρνητικά τους Χωροφύλακες δίνοντάς τους το προσωνύμιο “σταυρωτήδες”, αν και η θέση του Σώματος είναι ότι αυτό δίνεται “…εκ του σταυρού των κομβίων της ενδυμασίας των οπλιτών της”.

Εκτός του κινδύνου ζωής και σωματικής ακεραιότητας οι χωροφύλακες βιώνουν άθλιες συνθήκες εργασίας, ενώ τα κτίρια που στεγάζονται είναι κάκιστα. Στην επαρχία τους παραχωρείται οποιοδήποτε εγκαταλελειμμένο, ετοιμόρροπο ή μη ενοικιαζόμενο κτίριο με κατεστραμμένους τοίχους που διαπερνούν άνεμοι και όμβρια ύδατα, που συνήθως ανήκει σε κομματάρχη. Ο στρατηγός Χωροφυλακής Νικόλαος Τζίκας γράφει χαρακτηριστικά :“Ενθυμούμαι ότι εις εν τοιούτων κτίριον εν Λιβαδεία, εκτός των ομβρίων υδάτων, εκ των οποίων προσεπάθουν οι άνδρες να προφυλαχθούν, απλώνοντες κλινοσκεπάσματα, εκ της σεσαθρωμένης ξύλινης κλίμακος, εξ ης έλλειπον πολλαί βαθμίδες, κατέπεσαν και ετραυματίσθησαν σοβαρώς αρκετοί οπλίται. Δια την λυχνοκαίαν πάλιν των Σταθμών, οι Δήμαρχοι υποχρεούντο να δίδουν περί τας τρεις οκάδας ελαίου, μηνιαίως, το οποίον συνήθως ήτο η υποστάθμη, και, φυσικά, δεν ηδύνατο να χρησιμοποιηθεί δια τον λύχνον και να δώσει κάποιον φωτισμόν”.

Καθοριστική είναι η παρουσία της Χωροφυλακής σε όλους τους εθνικό-απελευθερωτικούς αγώνες και στρατιωτικές συγκρούσεις της χώρας (Κρητική Επανάσταση 1866-1869, απελευθερωτικά κινήματα Θεσσαλονίκης, Ρωσσοτουρκικός πόλεμος, ελληνοτουρκικός πόλεμος 1897, Μακεδονικός  Αγώνας, Βαλκανικοί Πόλεμοι και Μικρασιατική Εκστρατεία). Στον Μακεδονικό Αγώνα οι αντιμοίραρχος Νικόλαος Τρουπάκης και υπομοίραρχος Σπύρος Σπυρομήλιος  δίνουν με τους άνδρες τους διμέτωπο αγώνα έναντι Βουλγάρων και Τούρκων. Στους Βαλκανικούς Πολέμους πενιχρές δυνάμεις Χωροφυλακής απελευθερώνουν πόλεις και χωριά σε Ήπειρο και Μακεδονία, ενώ η Χωροφυλακή μπαίνει πρώτη στην απελευθερωμένη Θεσσαλονίκη το 1913, ενώ κηρύττει, πάλι με τον Σπυρομήλιο, την ανεξαρτησία της Χειμάρρας το 1914. 

Η διοικητική αναδιοργάνωση του 1906, που την μετατρέπει Χωροφυλακή σε αστυνομικό Σώμα, μεγιστοποιεί τις δικαιοδοσίες και τις υποχρεώσεις της, αυξάνει όμως κατακόρυφα τον βαθμό δυσκολίας διαχείρισης οριακών στιγμών στην νεώτερη ιστορία του τόπου όπως η Κατοχή και ο Εμφύλιος στις οποίες πρωταγωνιστεί. Η διαχρονική κόντρα μεταξύ Χωροφυλακής και Αστυνομίας Πόλεων (σύγχυση αρμοδιοτήτων, μισθολογικές ανισορροπίες, διοικητικές κόντρες, υπονοούμενα για ευνοϊκή μεταχείριση του ενός ή του άλλου Σώματος) οδηγεί στη αμοιβαία διάλυση και επανένταξή τους το 1984 στην ενιαία Ελληνική Αστυνομία

Ειδήσεις σήμερα

Καλάθι του νοικοκυριού και για αρτοποιία, κρεοπωλεία

Σεπόλια: Οι άλλοι δύο προφυλακιστέοι και η έρευνα για τον αστυνομικό