Η δολοφονία του Ιωάννη Καποδίστρια από τους αδελφούς Μαυρομιχάλη τον Σεπτέμβριο του 1831 δείχνει ξεκάθαρα ότι Γαλλία και Αγγλία δεν θα αποδέχονταν ποτέ τον κυρίαρχο ρόλο της Ρωσίας -μέσω του πρώην συνεργάτη του τσάρου- στα ελληνικά πράγματα. Η διαχείριση της νέας πραγματικότητας επιβάλλει στις εγγυήτριες χώρες της ελληνικής ανεξαρτησίας (Γαλλία, Ρωσία, Αγγλία) την αναζήτηση νέου ηγέτη για το ασθενικό κρατίδιο, ο οποίος, όμως, σύμφωνα με το πρωτόκολλο που έχουν υπογράψει, δεν θα πρέπει να έχει κανέναν συγγενικό δεσμό με τις ίδιες. Η αδιαφορία των βασιλικών οίκων της Ευρώπης για τη… θέση οδηγεί τελικά τις «προστάτιδες δυνάμεις» να προσφέρουν τον θρόνο στον δεκαεπτάχρονο Οθωνα, δευτερότοκο γιο του βασιλιά της Βαυαρίας Λουδοβίκου.

Η Βαυαρία τότε είναι ένα μικρό βασίλειο ανάμεσα σε πολλές γερμανικές ηγεμονίες και ο ελληνικός θρόνος αποτελεί μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία στον βασιλικό της οίκο να παίξει ενεργό ρόλο στη διεθνή πολιτική σκηνή, πολύ περισσότερο όταν ο Λουδοβίκος Α΄, επηρεασμένος από το κλίμα ρομαντισμού και αρχαιολατρίας της εποχής, αποτελεί ενεργό μέλος της φιλελληνικής κοινότητας, με ιδιαίτερο πάθος για την αρχαία Ελλάδα. Ο τελευταίας στέλνει αρχικά στρατιωτική αποστολή στην Ελλάδα, με επικεφαλής τον αντισυνταγματάρχη Χάιντεκ, για να «ανιχνεύσει» το έδαφος.

Η πρώτη ψυχρολουσία έρχεται όταν ο φύλακας του πύργου που διαμένει ο Καποδίστριας στην Αίγινα τους μεταφέρει ότι ο τελευταίος δεν δέχεται γιατί παίρνει τον μεσημεριανό του ύπνο. Αναμένοντας τη συνάντηση με τον κυβερνήτη, η βαυαρική αποστολή βλέπει έκπληκτη σε κάποια αίθουσα του πύργου να γίνεται ένα μικρό υπουργικό συμβούλιο, τα μέλη του οποίου κάθονται ανακούρκουδα σε χαλιά και ντιβάνια καπνίζοντας μακριά τσιμπούκια. Το ανεπίσημο υπουργικό συμβούλιο, πιστεύοντας ότι επρόκειτο για αξιωματικούς αμερικανικού πλοίου, τους καλεί στο χαμηλό τραπέζι.

Ο αντισυνταγματάρχης σημειώνει τι γίνεται στη συνέχεια: «Την ώρα που μας μιλούσε ο πρόεδρος, το μάτι μου πήρε μια μεγάλη ψείρα, που σουλάτσερνε σε μια ραφή της γούνας με την οποία ήταν ντυμένη η ζακέτα του. Κάποια στιγμή την αντελήφθη και ο πρόεδρος, Χωρίς να χάσει την ψυχραιμία του, της έδωσε μια με το δάκτυλό του και την πέταξε από πάνω του. Σε λίγο όμως (προφανώς επρόκειτο για την ίδια) έβλεπα την ψείρα να σουλατσάρει στο κοντογούνι του Πέτρου Μαυρομιχάλη που ήταν καθισμένος στα αριστερά του προέδρου».

Το μόνο που λείπει για την τελική απόφαση είναι o καθορισμός του  θεσμικού πλαισίου λειτουργίας του «ελληνοβαυαρικού πειράματος», κάτι που γίνεται με την υπογραφή στις 7 Μαΐου της Συνθήκης περί Ελλάδος μεταξύ Αγγλίας, Γαλλίας και Ρωσίας, που καθορίζει το απόλυτα μοναρχικό πολίτευμα (κατά τον πατέρα Λουδοβίκο, «όστις, κλίνων εξ επαγγέλματος προς τον δεσποτισμόν»). Το μοντέλο ανάπτυξης της χώρας, κατά τον Γερμανό καθηγητή Φιλοσοφίας του Δικαίου στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου, θα είναι «…μια ευρωπαιοκεντρική νομικίστικη δικτατορία με θεσμικά χαρακτηριστικά». Στη νέα χώρα δίνεται δάνειο 16 εκατ. φράγκων, σημαντικό μέρος του οποίου πηγαίνει στη μισθοδοσία και τον εξοπλισμό των 3.500 Βαυαρών στρατιωτών που συνοδεύουν τον νεαρό βασιλιά… Παράλληλα, η Ελλάδα, με υπόδειξη των Δυνάμεων,  πρέπει να φανεί ότι η ίδια προσκαλεί τον νεαρό βασιλιά να τη διοικήσει. Γι’ αυτό τον σκοπό ταξιδεύει στη Βαυαρία τριμελής επιτροπή από τους Ανδρέα Μιαούλη, Δημήτρη Πλαπούτα και Κώστα Μπότσαρη για να ζητήσουν τη… βασιλική χείρα.

Ο Οθων, έχοντας μαζί τους αντιβασιλείς που θα κυβερνήσουν μέχρι την ενηλικίωσή του, στον δρόμο για την Ελλάδα κάνει δεκαήμερη στάση στη Ρώμη για να προσκυνήσει τον Πάπα και να ακούσει συμβουλές υποστήριξης των καθολικών οργανώσεων στη χώρα. Στη Νεάπολη επιβιβάζεται στην αγγλική φρεγάτα «Μαδαγασκάρη» που συνοδεύεται από τη ρωσική φρεγάτα «Αγία Αννα» και τη γαλλική φρεγάτα «Κορνηλία». Στην Κέρκυρα παραλαμβάνουν τον μισθοφορικό στρατό και κατευθύνονται στο Ναύπλιο. Η εντυπωσιακή νηοπομπή φτάνει στην τότε πρωτεύουσα στις 25 Ιανουαρίου 1833. Στην επίσημη υποδοχή της συμμετέχουν αγγλικά, γαλλικά και ρωσικά πολεμικά πλοία και φυσικά χιλιάδες λαού που σπεύδουν από κοντινές περιοχές για να αποθεώσουν τον νέο «σωτήρα».

Ο νεαρός βασιλιάς, φορώντας γαλάζια στολή με κόκκινη ταινία, επιβιβάζεται μαζί με τους αντιβασιλείς σε βάρκα που τους οδηγεί στη στεριά, ενώ οι κανονιοβολισμοί των πολεμικών πλοίων δίνουν πανηγυρικό τόνο στην τελετή. Ενα περίεργο κράμα αμηχανίας και μοίρας οδηγεί τον Οθωνα να σκοντάψει στο πρώτο βήμα που κάνει στην ελληνική γη, αλλά συγκρατείται για να μην πέσει από Γάλλο στρατιώτη. Ως ένδειξη τιμής και υπακοής, πρώτος ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης αφήνει τα άρματα στα πόδια του. Η περίοδος της Βαυαροκρατίας έχει ξεκινήσει…

Τρόμος για τον Κολοκοτρώνη

Ο πρώτος Ελληνας που ανεβαίνει στην αγγλική φρεγάτα που βρίσκεται ο Οθων είναι ο πολιτικός και συγγραφέας της εποχής Νικόλαος Δραγούμης, ο οποίος περιγράφει με γλαφυρό τρόπο τις πρώτες βαυαρικές απαιτήσεις καθώς και τον τρόμο τους για τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη, που τον φαντάζονται ως διάβολο: «Πλήθος Βαυαρών περικλώσαντές με ηρώτων περί Ελλάδος.

Ο μεν επιθυμεί να μάθη εάν ευρίσκοντο χειρόκτια (γάντια) διότι ελησμόνησε να αγοράση, ο δε εάν τα παράθυρα έχουσιν υάλους ή χαρτιά λαδωμένα ως έλεγεν ο στρατηγός Εϊδεκ, άλλος αν υπάρχη φραγκικών ενδυμάτων ράπτης και τέταρτος, εάν σφάζωσι κρέας βόειον, διατί ήτο συνηθισμένος να ζωογονείται καθ’ εκάστην διά ροφήματος. Τινές δε και περί των εν Αργει με ηρώτησαν πάντες δε εν γένει, πιστεύοντες ότι ο Κολοκοτρώνης έμελλε ν’ αντιστή εις την καθίδρυσιν της βασιλικής εξουσίας και κύκλωπα μονόφθαλμον υπολαμβάνοντες ρώμην έχοντα ακαταμάχητον, ή σατανάν κερασφόρον, δυνάμενον να πατάξη διά της ουράς σύμπασαν την βαυαρικήν στρατιάν και να την καταβυθίση ως τα βάθη του πόντου, κατείχοντο υπό φλογεράς επιθυμίας να μάθωσι περί αυτού. Εγώ δε, καίτοι απαντών εις τας ερωτήσεις, πολύν κόπον κατέβαλον, ίνα πνίξω τον γέλωτά μου. Αλλά,  φοβούμενος μη εκλάβωσι και εμέ άλλον Βελζεβούλ, δεν ετόλμησα να είπω, ότι πολλάκις και συνευχήθην μετ’ εκείνου».

Η πρώτη ελληνοβαυαρική διαφωνία έρχεται για το… πρωτόκολλο συνάντησης των κυβερνητικών παραγόντων με τον Οθωνα πάνω στη φρεγάτα «Μαδαγασκάρη». Οι Ελληνες φορούν φέσια για να καλύψουν το κουρεμένο τους κεφάλι και χαιρετούν με το χέρι στην καρδιά σκύβοντας ελαφρά το κεφάλι, κάτι που αντιβαίνει στο βαυαρικό πρωτόκολλο. Οπως αναφέρει ο αντιβασιλέας Μάουερ, το φλέγον θέμα διευθετήθηκε με συνοπτικές διαδικασίες: «Φυσικά, επροτιμήθη ο ευρωπαϊκός τρόπος και ούτω το ζήτημα ελύθη άπαξ και διά  παντός».

Διαβάστε περισσότερα στην  έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου  της Κυριακής

Ειδήσεις 

Γεώργιος Καραϊσκάκης: Ο σκληροτράχηλος «γιος της καλόγριας»

Όταν ο Χανς Κρίστιαν Άντερσεν γιόρτασε στην Αθήνα την 25η Μαρτίου

H ναυμαχία της Λήμνου: Όταν ο Κουντουριώτης έδιωξε τους Τούρκους από το Αιγαίο [εικόνες]

Η στενή σχέση των αγωνιστών του 1821 με την αρχαιότητα