Το «κότερο-gate», που απασχολεί την ελληνική πολιτική πραγματικότητα, επαναφέρει στις μνήμες τις άβολες στιγμές γνωστών πολιτικών, των οποίων το άστρο έσβησε μεμιάς, όταν ενέδωσαν στις σειρήνες των χλιδάτων διακοπών ή των λαμπερών «δώρων» από τους ισχυρούς του χρήματος. Οπως φαίνεται, οι πολυτελείς διακοπές και η συναναστροφή με τους πλούσιους επιχειρηματίες είναι το αδύνατο σημείο αρκετών πολιτικών, που μετά την άνοδό τους στην εξουσία ξέχασαν ότι οφείλουν να ζουν σε «γυάλινο σπίτι» (ώστε οι κινήσεις τους να ελέγχονται ανά πάσα στιγμή).
Ο Νικολά Σαρκοζί εργαζόταν σκληρά επί 30 χρόνια για να κατακτήσει την κορυφή της Γαλλίας. Με κόπο και πολλή αφοσίωση, πέτυχε τον στόχο του και εξελέγη πρόεδρος το 2007, για να τα τινάξει όλα στον αέρα, όταν αποφάσισε να γευτεί την ξένοιαστη ζωή σε κότερο γνωστού Γάλλου κροίσου.
Παρομοίως, ο επί τρεις φορές πρωθυπουργός της Βρετανίας, Τόνι Μπλερ, έκανε το σφάλμα να δεχθεί την πρόσκληση του πολιτικού και μεγιστάνα Σίλβιο Μπερλουσκόνι και να περάσει λίγες ημέρες διακοπών στην πολυτελή έπαυλή του.
Οι διακοπές στις Μπαχάμες, στη βίλα του Αγά Χαν, προκάλεσαν επίσης μεγάλο πλήγμα στο κύρος του φωτογενούς πρωθυπουργού του Καναδά, Τζάστιν Τριντό.
Νικολά Σαρκοζί
Πριν από 12 χρόνια, τον Μάιο του 2007, η οικογένεια Σαρκοζί γιόρταζε τα επινίκια μιας δύσκολης αναμέτρησης. Το μεγάλο αστέρι της δεξιάς παράταξης τότε είχε αναδειχθεί ως ο διάδοχος του Ζακ Σιράκ και οι προοπτικές προδιαγράφονταν εξαιρετικές. Ο Νικολά Σαρκοζί, αφού είχε ολοκληρώσει με επιτυχία τη θητεία του στο υπουργείο Εσωτερικών, κέρδισε τις προεδρικές εκλογές και αποφάσισε να χαλαρώσει μαζί με την πρώτη του σύζυγο, Σεσιλιά, στο «La Paloma», το 60 μέτρων κότερο του βιομήχανου Βενσάν Μπολορέ (ενός εκ των πλουσιότερων Γάλλων).
Φυσικά, δεν θα είχε προκληθεί τόσος ντόρος στη Γαλλία, αν δεν δημοσιεύονταν οι φωτογραφίες από το «Paloma» να λικνίζεται ήσυχα ανοιχτά της Μάλτας και τον Σαρκοζί μαζί με την οικογένεια και ανθρώπους του στενού του περιβάλλοντος να λιάζονται στο ντεκ. Η συγκυρία του «γαλλικού κότερου-gate» δεν ήταν καλή, καθώς, ενώ ο πρόεδρος προσπαθούσε να ξανακερδίσει τη Σεσιλιά (με την οποία οι σχέσεις τους είχαν ψυχρανθεί) κάτω από τον μεσογειακό ήλιο, πίσω στο Παρίσι, οι συνεργάτες του δέχονταν τις πιέσεις των εργατικών συνδικάτων που ανησυχούσαν για επερχόμενες αλλαγές.
«Ολοι έχουν ανάγκη από διακοπές. Αλλά όταν είσαι πρόεδρος, οτιδήποτε κάνεις έχει μεγάλη σημασία», ανακοίνωσε ο Πατρίκ Μενουσί, εκπρόσωπος της Σεγκολέν Ρουαγιάλ, αντιπάλου του Σαρκοζί από το Σοσιαλιστικό Κόμμα. Ξαφνικά ο Σαρκοζί, που μέχρι τότε φαινόταν απλός και υποσχόταν να είναι ο «πρόεδρος του λαού», μετακινήθηκε σε μια άλλη «τάξη», έγινε ο φίλος των πλουσίων. Γνωστοί αρθρογράφοι της εποχής, στον γαλλικό και τον ευρωπαϊκό Τύπο, σχολίαζαν πως αν ο Σαρκοζί δεν έκανε αυτή την εμφάνιση και δεν συνέχιζε να έχει προσωπικές φιλίες με τα «μεγάλα τζάκια» της Γαλλίας, ο πρώην γραμματέας των Σοσιαλιστών, Φρανσουά Ολάντ, ίσως δεν θα είχε φθάσει στα Ηλύσια.
Τόνι Μπλερ
Η δεκαετία 1997-2007 στη Βρετανία σε πολιτικό επίπεδο χαρακτηρίστηκε από την κυριαρχία των Εργατικών, με τον Τόνι Μπλερ να μεσουρανεί κατά το μεγαλύτερο διάστημα τόσο στο εσωτερικό όσο και στην Ευρώπη, αλλά και πέραν του Ατλαντικού, αφού οι φιλίες με τον τότε Αμερικανό πρόεδρο, Μπιλ Κλίντον, είχαν αφήσει εποχή. Ο Σοσιαλιστής Μπλερ, του «Τρίτου Δρόμου» και της ευφάνταστης ρητορικής, έμεινε αρκετό καιρό στην εξουσία για να αποκτήσει ισχυρές φιλίες εντός και εκτός Βρετανίας. Ενας από τους τότε πλούσιους φίλους του ήταν ο Ιταλός πολιτικός και επιχειρηματίας Σίλβιο Μπερλουσκόνι, ο οποίος είχε προσωπική περιουσία πριν αναμιχθεί με την πολιτική και δεν δίσταζε να επιδεικνύει τον πλούτο του.
Ο Τόνι Μπλερ όμως δεν ήταν στην ίδια θέση και, όταν το 2004 δέχθηκε την πρόσκληση του Μπερλουσκόνι για λίγες ημέρες χαλάρωσης στη Σαρδηνία, όπου ο Ιταλός μεγιστάνας διέθετε τη βίλα Τσερτόζα (την έπαυλη όπου αργότερα γίνονταν και τα αλήστου μνήμης πάρτι μπούγκα-μπούγκα) έκανε το μεγάλο ολίσθημα. Ο Μπλερ και η σύζυγός του, Σερί, φωτογραφήθηκαν με τον Μπερλουσκόνι στη βίλα και οι φωτογραφίες έκαναν τον γύρο του κόσμου, προκαλώντας έντονες αντιδράσεις στη Βρετανία. Ο ασυγκράτητος τότε Σίλβιο δεν είχε λυπηθεί έξοδα και χλιδή για να φιλοξενήσει τον Βρετανό πρωθυπουργό Μπλερ στο Πόρτο Ροτόντο. Τα πυροτεχνήματα, που έκαναν τη νύχτα μέρα, «έγραφαν» στον ουρανό «Viva Tony», αλλά η αποκάλυψη των χλιδάτων διακοπών του ζεύγους Μπλερ στη Σαρδηνία λειτούργησε θετικά μόνο για τον παμπόνηρο Σίλβιο, ο οποίος απέδειξε στους πολιτικούς του αντιπάλους ότι είχε τη δύναμη να «παρασύρει» ακόμη κι έναν Σοσιαλιστή φλεγματικό Βρετανό. Ο Μπλερ δέχθηκε κατηγορίες ότι φιλοξενήθηκε από έναν αμφιλεγόμενο δεξιό ηγέτη και μεγιστάνα Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης. Ο Μπλερ με την πολιτική του στο Ιράκ αλλά και τα προσωπικά του καμώματα έχασε πολλούς ψηφοφόρους. Κατάφερε μεν να επανεκλεγεί το 2005, αλλά η αντίστροφη μέτρηση είχε αρχίσει. Οι πιέσεις ήταν αφόρητες και, έναν χρόνο αργότερα, υποσχέθηκε ότι θα παραιτηθεί από το αξίωμά του προσπαθώντας με τη δήλωση αυτή να αμβλύνει την κριτική που του ασκήθηκε από στελέχη του Εργατικού Κόμματος.
Και με τον Αμπράμοβιτς
Το «ολίσθημα» του Μπλερ επαναλήφθηκε πολλά χρόνια μετά, τον Αύγουστο του 2013. Ο Μπλερ δεν ήταν πια πρωθυπουργός, είχε όμως επωμισθεί το δύσκολο έργο του Ευρωπαίου διαμεσολαβητή για την ειρήνη στη Συρία. Εκείνος, πάντως, δεν αντιστάθηκε στην πρόσκληση του Ρώσου μεγιστάνα, Ρόμαν Αμπράμοβιτς, και πέρασε τις διακοπές του στο κότερό του, «Pelorus». Ατυχής συγκυρία για τον Μπλερ ήταν ότι, όσο εκείνος λιαζόταν στο σκάφος, στη Συρία διαδραματιζόταν μία από τις χειρότερες στιγμές του πολέμου: ο βομβαρδισμός με χημικά εναντίον αμάχων!
Στο στόχαστρο της κοινής γνώμης ο Τριντό για τη διαμονή του στο νησί του Αγά Χαν
Μεγάλη πολιτική αστοχία ήταν και για τον δημοφιλή μέχρι πρότινος, Τζάστιν Τριντό, η απόφασή του να περάσει λίγες ημέρες διακοπών μετά την Πρωτοχρονιά, στις Μπαχάμες, στο ιδιόκτητο νησί του ζάπλουτου πρίγκιπα Αγά Χαν. Επιπλέον, μετέβη με την οικογένειά του στο νησί με το ελικόπτερο του επιχειρηματία. Εν μέσω του σκληρού καναδέζικου χειμώνα, οι οικογενειακές διακοπές του πρωθυπουργού εξόργισαν την κοινή γνώμη. Οι συνεργάτες του Τριντό προσπάθησαν να δικαιολογήσουν το ταξίδι, λέγοντας ότι ο πρωθυπουργός γνωρίζει τον Αγά Χαν από τότε που ήταν μικρό παιδί. Ωστόσο, η κατακραυγή δεν σταμάτησε και τα ΜΜΕ επικέντρωσαν τις επιθέσεις στο γεγονός ότι ο Τριντό απέκρυψε στην αρχή πως χρησιμοποίησε το ιδιωτικό ελικόπτερο του Αγά Χαν – το παραδέχθηκε όταν αποκαλύφθηκε από τα επικριτικά ρεπορτάζ. Η αντιπολίτευση ετοίμασε την επίθεσή της λέγοντας ότι ο πρωθυπουργός (ο οποίος φροντίζει πολύ το επικοινωνιακό του προφίλ) έχει χάσει την επαφή με τον μέσο πολίτη σε μια δύσκολη οικονομικά περίοδο για τη χώρα.
Ο Τριντό προσπάθησε πολύ να σβήσει από το ιστορικό του αυτές τις διακοπές, ο τελευταίος χρόνος όμως δεν ήταν καλός γι’ αυτόν, καθώς παραιτήθηκαν δύο υπουργοί του ως ένδειξη διαμαρτυρίας για τις κυβερνητικές πιέσεις προς όφελος μεγάλης κατασκευαστικής εταιρίας. Και όλα αυτά ενώ δεν μένουν παρά λίγοι μήνες έως τις βουλευτικές εκλογές του Οκτωβρίου, στις οποίες ο Τριντό θα είναι και πάλι υποψήφιος.
Τα «Panama Papers» έσβησαν καριέρες
Οταν άνοιξαν, μετά από μεγάλη διεθνή δημοσιογραφική έρευνα, τα «αρχεία του Παναμά» («Panama Papers») πολλοί πολιτικοί έχασαν τη γη κάτω από τα πόδια τους, καθώς αποκαλύφθηκε η μικρή αντίστασή τους να ιδρύουν παράκτιες εταιρίες (offshore) για να τοποθετούν μεγάλες περιουσίες και να ξεφεύγουν από τον έλεγχο της εφορίας και της κοινής γνώμης στην πατρίδα τους. Είχαν προηγηθεί τα «Swiss Leaks» (και τα περίφημα στικάκια του Φαλτσιανί), που «ξύπνησαν» το κοινό για το μεγάλο «πάρτι των εξωχώριων» και της φοροδιαφυγής στην οποία επιδίδονταν γνωστά πρόσωπα της πολιτικής, του θεάματος και των επιχειρήσεων. Μεταξύ άλλων, ο Ζαν-Ζακ Οζιέ, ταμίας της προεκλογικής εκστρατείας του Γάλλου προέδρου Φρανσουά Ολάντ, δεν είχε αντισταθεί σε μια offshore.
Δυστυχώς γι’ αυτόν, το ίδιο συνέβη με τον πρώην πρωθυπουργό της Βρετανίας, Ντέιβιντ Κάμερον, ο οποίος με αρκετή καθυστέρηση παραδέχθηκε ότι είχε μετοχές στην εξωχώρια εταιρία Blairmore Holdings, με έδρα τον Παναμά, που είχε ιδρύσει ο πατέρας του.
Τα έγγραφα οδήγησαν σε παραίτηση τον Ισλανδό πρωθυπουργό, Σίγκμουντουρ Νταβιντ Γκούνλαουγκσον, καθώς αποκαλύφθηκε πως με τη σύζυγό του απέκτησε την υπεράκτια εταιρία Wintris με έδρα την Τορτόλα, το μεγαλύτερο νησί των Βρετανικών Παρθένων Νήσων.
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής