Από τον Ερντογάν, τον Τσαβούσογλου, τον εκπρόσωπο του κυβερνώντος κόμματος AKP Ομέρ Τσελίκ, μέχρι τον «πατέρα» του τουρκολιβυκού μνημονίου θαλασσίων ζωνών του Νοεμβρίου του 2019 απόστρατου ναυάρχου και διευθυντή του Κέντρου Ναυτιλίας και Παγκόσμιας Στρατηγικής Τζιχάτ Γιαϊτζί, οι απειλές κατά της Ελλάδος με επικυρίαρχη και έντονα αναθεωρητική έμφαση στην περίπτωση του καθεστώτος των νησιών μας σε ανατολικό Αιγαίο και δωδεκανησιακό σύμπλεγμα και ειδικότερα για την παρουσία στρατιωτικών μονάδων (διαφόρων μεγεθών) της ΑΣΔΕΝ, από τη Λήμνο μέχρι τη Στρογγύλη είναι καθημερινές.

Εμπόδια

Οι Τούρκοι δεν πρόκειται να φθάσουν σε πολεμική σύρραξη με εμάς γιατί γνωρίζουν τα εμπόδια και τις αποτρεπτικές δυνάμεις που υπάρχουν, αλλά τα τελευταία χρόνια έχουν μελετήσει, προετοιμάσει, εργαστεί και έχουν έτοιμες πάνω από 20 ειδικές, μη γραμμικές, ασύμμετρες, υβριδικές επιλογές που κινούνται χαμηλότερα της συμβατικής πολεμικής αντιπαράθεσης και υψηλότερα της όποιας χαλαρής-ειρηνικής μορφής.

Δεν είναι τυχαίο -αν δει κανείς τους τίτλους πολλών μελετών αξιωματικών και σπουδαστών σε σχολές επιτελών τους αλλά και σε επίπεδο Πανεπιστημίου Εθνικής Αμυνας- ότι προσδίδουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον σε μη συμβατικού χαρακτήρα και περιεχομένου επιλογές.

Επιπρόσθετα η παρουσία-διαπίστευση συγκεκριμένων επιτελών τους (για προφανείς λόγους δεν αναφέρουμε ονόματα) σε κρίσιμες θέσεις νατοϊκών επιτελείων ανά την Ευρώπη, συν η «εξαφάνιση» από το προσκήνιο του υπ. Αμυνας Χουλουσί Ακάρ (που ήταν σε θέσεις-κλειδιά επιτηρώντας διάφορα σχέδια για το Αιγαίο και τη βόρεια Συρία) έχουν τη δική τους σημασία (ο Ακάρ πραγματοποίησε επισκέψεις σε περιοχές της στρατιάς του Αιγαίου, καθώς και της 2ης στρατιάς της Μαλάτειας που είναι υπεύθυνη για την τουρκοσυριακή και τουρκοϊρακινή μεθόριο).

Διέξοδο στον βαθύτατο εκνευρισμό του επιδιώκει ο Ερντογάν με πολεμικές ιαχές, ενώ εμμένει στους ανυπόστατους ισχυρισμούς για την αποστρατιωτικοποίηση από τη μεριά της Ελλάδος (συνεπικουρούμενος και από την εριστική και προβληματική αντιπολίτευση) των νησιών μας. Παρά τη λεκτική υποστήριξη στις δίκαιες θέσεις μας από Μακρόν, Σολτς, Ε.Ε. και ΗΠΑ, δεν μπορεί να είσαι σίγουρος ότι ο απρόβλεπτος Ερντογάν δεν θα προσπαθήσει να προκαλέσει και… περιπλέξει τη χώρα μας.

Η σημαντική παρέμβαση του Ελληνα πρωθυπουργού στο αμερικανικό Κογκρέσο, η υποστήριξη στο μέτρο του εφικτού και των δυνατοτήτων μας στην «πληγωμένη» Ουκρανία, η αρκετά υπολογίσιμη στροφή της κυβέρνησης του Βερολίνου προς τις θέσεις μας για τις υπερπτήσεις πάνω από κατοικημένα νησιά, καθώς και η σύγκλιση με τους Γερμανούς σε επιμέρους θέματα (π.χ. εξοπλιστικά, με την αντικατάσταση των απαρχαιωμένων BMP1 από γερμανικά οχήματα μάχης πεζικού MARDER) έχουν προκαλέσει παροξυσμό νευρικότητας. Την ίδια στιγμή και στο εσωτερικό, οικονομικό, κουρδικό μέτωπο αντιμετωπίζει υπολογίσιμες δυσχέρειες. Ολα αυτά συντελούν στο να ενδυναμώνεται η αρνητική στάση του και αναζητεί τρόπους διαφυγής για να εκθέσει την Ελλάδα.

Ο υπογράφων εκτιμά ότι η Αγκυρα έχει στη φαρέτρα της σειρά ενδεχόμενων σεναρίων πρόκλησης, όπως: τυχόν ενίσχυση των αντιδραστικών-σκληροπυρηνικών «στοιχείων» της μουσουλμανικής μειονότητας σε Ροδόπη και Ξάνθη, παρενόχληση πλοίων και αεροσκαφών μας κοντά στα 23 νησιά (που επικαλούνται), επεισόδια με αλιείς σε κάπως απομονωμένες περιοχές, περαιτέρω «οπλοποίηση» του προσφυγικού (ειδικά αν προωθήσει ροές προς νησιά μας), πιθανή επιλογή μικρονησίδας ή βραχονησίδων για τοπική πρόκληση έντασης κ.λπ.

Σε ό,τι αφορά την περίπτωση γεωτρητικής δραστηριότητας θα έβλεπα ως πιθανές περιπτώσεις (τοπικά-γεωγραφικά) οικόπεδα της Κυπριακής ΑΟΖ, στα όρια της κατά το ήμισυ καθορισθείσας ΑΟΖ Ελλάδος-Αιγύπτου, στην περιοχή του συμπλέγματος Μεγίστης ή νοτιοανατολικά της Κρήτης (περιοχή του τουρκολιβυκού μνημονίου, μη λησμονούμε ότι εξακολουθεί να μην υπάρχει σταθερότητα στη Λιβύη). Προφανώς για λόγους εντυπωσιασμού θα έστελνε το τέταρτο και μεγαλύτερο πλωτό γεωτρύπανο του στόλου του ή και ερευνητικό σκάφος με στόχο να αναβαθμίσει την κλιμάκωση σε βάρος μας.

Εκτιμήσεις

Οι κινήσεις Ερντογάν εκτιμάται ότι μέχρι τα τέλη Ιουνίου δεν θα είναι πιο ακραίες από τις μέχρι τώρα γιατί οι Σύνοδοι της Ε.Ε. και του ΝΑΤΟ επισείουν πολλές διπλωματικές αντιδράσεις από τους συμμάχους, γι’ αυτό και αναμένονται τυχόν κινήσεις του μέσα στο δίμηνο Ιουλίου-Αυγούστου. Επίσης στα τέλη Ιουνίου παραδίδει η αρκετά υποτονική (αυτή τη φορά) γαλλική προεδρία της Ε.Ε. και τη διαδέχεται η Τσεχία.

Αναφορικά με την οποιαδήποτε κίνηση της Αγκυρας είναι σημαντική η επιρροή της επιτάχυνσης της προώθησης των σκανδιναβικών αιτημάτων για ένταξη στο ΝΑΤΟ, με την ηγεσία της συμμαχίας να εμφανίζεται αισιόδοξη ότι θα υπερκεραστούν τα τουρκικά «εμπόδια» και θα προωθηθεί κανονικά (παρά τις κατά καιρούς αντιρρήσεις των Τούρκων) η ενταξιακή διαδικασία της Σουηδίας και της Φινλανδίας.

Συμπερασματικά, με τις τωρινές συνθήκες καθώς και σχετικές επιμέρους πιέσεις ο Τούρκος πρόεδρος δεν αποκλείεται να προκαλέσει, ενώ αυτή τη φορά έχουμε από την κρίση του 2020 διδαχθεί και συλλέξει υπολογίσιμα συμπεράσματα/LESSONS LEARNED, άσχετα αν κάθε κρίση έχει τις δικές της γεωγραφικές, υδρογραφικές, ποσοτικές, ποιοτικές, τοπικές και άλλες παραμέτρους, ενώ καθοριστικό ρόλο διαδραματίζει ο παράγοντας του αιφνιδιασμού.

Δυσφορία στο ΝΑΤΟ για Ερντογάν

Η ύπουλη τουρκική κινητικότητα λαμβάνει χώρα σε μια ευρύτερη ασταθή και υπό αποσταθεροποίηση περιφερειακά και όχι μόνο κατάσταση που είναι ήδη πολύ οξυμμένη λόγω του βάναυσου πολέμου του Πούτιν στην Ουκρανία, του θαλάσσιου αποκλεισμού των ουκρανικών λιμανιών στη Μαύρη Θάλασσα και της επαπειλούμενης επισιτιστικής κρίσης, των απειλών Ερντογάν για τέταρτη κλιμακωτή εισβολή στη βόρεια Συρία (προς περιοχές Ταλ Ριφάτ, Μανμπίτζ κ.λπ.), των ιδιότυπων σχέσεων της Αγκυρας με τη Μόσχα (σε διάφορα επιτελεία της Ατλαντικής Συμμαχίας συζητείται η ενδεχόμενη διαρροή πληροφοριών από την Τουρκία προς άλλους…), της στασιμότητας σε πολλά γεωγραφικά μέτωπα (π.χ. Λιβύη) κ.λπ.

Την ίδια στιγμή αναμένονται η Σύνοδος Κορυφής της Ε.Ε. στις 23-24 Ιουνίου, η επίσκεψη Μπάιντεν σε Σαουδική Αραβία και Ισραήλ (έχει πολλά επιμέρους… παρακλάδια, όπως είναι σε θέση να γνωρίζει ο υπογράφων), καθώς και η καθοριστικής σημασίας Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη (28-30 Ιουνίου), όπου θα υπογραφεί, επικυρωθεί και παρουσιαστεί το νέο στρατηγικό δόγμα του ΝΑΤΟ, που μάλιστα, μέσα από τις πολλές παραγράφους του, καλύπτει πάρα πολλά και ενδιαφέροντα ζητήματα για την ευρωπαϊκή, ευρωατλαντική και παγκόσμια ασφάλεια.

Ανεξάρτητα της τουρκικής στάσης κωλυσιεργίας και μη  εποικοδομητικής συμπεριφοράς έχουν ήδη προετοιμαστεί από το διεθνές επιτελείο του ΝΑΤΟ και τις Μόνιμες Αντιπροσωπείες των Αμερικανών, Βρετανών και Γερμανών 4 ειδικές επιλογές, που θα καθιστούν ντε φάκτο τις δυο χώρες άμεσα συνεργαζόμενες με το ΝΑΤΟ και θα απομένει το ντε γιούρε, αν η Αγκυρα συνεχίσει να αναφέρεται στο γνωστό τροπάριο περί αλλαγής στη στάση του Ελσίνκι και της Στοκχόλμης σε θέματα μειονοτήτων, επιλεκτικής τρομοκρατίας και εμπάργκο όπλων. Πάντως τις τελευταίες ημέρες μετέβησαν στις δύο πρωτεύουσες οι αρχηγοί των ενόπλων δυνάμεων των ΗΠΑ και της Μεγάλης Βρετανίας μαζί με τους επικεφαλής της Στρατιωτικής Υπηρεσίας Πληροφοριών και συζήτησαν πολύ επιλεκτικά και διαβαθμισμένα θέματα. Σε κύκλους του ΝΑΤΟ πάντως υπάρχει δυσφορία για τους προκλητικούς και ερασιτεχνικού επιπέδου ερντογανικούς χειρισμούς και αυξημένη καχυποψία για αρκετά θέματα και συμπεριφορές… Σημειώνω, λόγω του λεπτεπίλεπτου του ζητήματος, ότι πολλοί υψηλόβαθμοι Τούρκοι στρατιωτικοί στο ΝΑΤΟ δυσφορούν με τα παζαρέματα και την ιδιότυπη συμπεριφορά της τουρκικής πολιτικής ηγεσίας και με το φλερτ με τον μονόχνοτο Ρώσο πρόεδρο.

Ειδήσεις σήμερα