Από την άλλη πλευρά, δεν δείχνει να ισχύει το ίδιο και για την κατάσταση στην Κύπρο, όπου κυριαρχεί η προκλητική και απαράδεκτη στάση του κατοχικού ηγέτη Ερσίν Τατάρ, που είναι πολύ σκληρός και αμετακίνητος από τη θέση του περί δύο κρατών στη Μεγαλόνησο και ουσιαστικά ένθερμος υποστηρικτής της διχοτόμησης και της νομιμοποίησης των Κατεχομένων (ενώ το 2024 συμπληρώνεται μισός αιώνας κατοχής και μη ουσιαστικής προόδου στις επαφές των δύο πλευρών).

1 Πέραν των αυστηρά διμερών επαφών Αθήνας-Αγκυρας (δεδομένων των διαφορετικών θεμάτων της ατζέντας), πολλά πράγματα μπορούν να επηρεάσουν τη στάση του Ερντογάν και να συνδέονται με περιφερειακά ζητήματα, λαμβάνοντας υπ’ όψιν ότι ο Τούρκος πρόεδρος δραστηριοποιείται σε αρκετές περιφερειακές ζώνες (Μέση Ανατολή, Αφρική, Βαλκάνια, Μαύρη Θάλασσα), όπου συχνά έρχεται σε ρήξη με καθορισμένα δυτικά συμφέροντα. Αρκετές από τις κατά καιρούς εκφρασθείσες θέσεις του είναι αντίθετες με τις ευρωπαϊκές και νατοϊκές θέσεις. Συνεπώς, θέματα ναυτικής, ενεργειακής και περιφερειακής ασφάλειας, καθώς και θέματα πολιτιστικά, θρησκευτικά, μπορούν να προκαλέσουν διευρυμένη όξυνση και να δημιουργήσουν προβλήματα.

Ας μη λησμονούμε τη στάση του στο μέτωπο Ρωσίας-Ουκρανίας, στην περίπτωση της Χαμάς, στην ενδεχόμενη πολεμική σύρραξη Ισραήλ- Χεζμπολάχ στον Λίβανο, στις επαφές του με ηγέτες του «Παγκόσμιου Νότου». Η Ελλάδα συντάσσεται σταθερά με τις δυτικές θέσεις στα μείζονα ζητήματα, κάτι που δεν συμβαίνει με την Τουρκία. Αν και ο Τούρκος ηγέτης ελίσσεται διπλωματικά σε αρκετά θέματα, δεν μπορεί κανένας εκ των προτέρων να υποστηρίξει ότι μια διεθνής ή περιφερειακή κρίση δεν μπορεί να προκαλέσει και διμερή ένταση. Επίσης, η προκλητική και αντισυμμαχική συμπεριφορά της Τουρκίας επί 17 μήνες και η κωλυσιεργία απέναντι στο αίτημα της Σουηδίας (και οι σχετικοί εκβιασμοί) για ένταξη στο ΝΑΤΟ για την Αθήνα θα πρέπει να είναι «ένα πάθημα που έγινε μάθημα».

2 Ολες οι δηλώσεις των Ερντογάν, Μπαχτσελί, Φιντάν, Κιλίτς, Γκιουλέρ για την Κύπρο, τους τελευταίους μήνες, επικεντρώνονται στην πάγια θέση ότι «δεν υπάρχει εναλλακτικό της διχοτόμησης». Επίσης, με τη γνωστή τακτική των «μικρών και ύπουλων βημάτων» επιδιώκουν να έχουν πρόσβαση ή να οικειοποιηθούν αγροτικές και μίνι οδικές εκτάσεις σε περιοχές της Πράσινης Γραμμής-Νεκρής ζώνης (Πύλα, Αγιος Δομέτιος κ.λπ.) αμφισβητώντας την ύπαρξη και τον ρόλο της UNFICYP εκεί. Αυτή η περίπτωση απαιτεί προσοχή, γιατί εύκολα ένα τοπικό επεισόδιο δύναται να πυροδοτήσει ένταση στην ατμόσφαιρα.

Επιπλέον, οι πρόσφατες λεκτικές και γεωγραφικές προκλήσεις αναφορικά με ζητήματα του θαλάσσιου χώρου (ειδικά βλέποντας από την επαρχία της Πάφου προς τη δική μας πλευρά) απαιτούν προσοχή και ετοιμότητα. Στα πρόσφατα θέματα, η Αθήνα θα πρέπει να δηλώσει συντεταγμένες (κάτι που έχει κάνει η Αγκυρα). Στα θετικά, αναφορικά με το Κυπριακό, είναι οι δηλώσεις του υπ. Αμυνας, Γιασάρ Γκιουλέρ, ότι δεν θα κατασκευαστεί, τελικά, ναύσταθμος βορειοανατολικά της κατεχόμενης Αμμοχώστου για ελλιμενισμό πλοίων. Ωστόσο, η Αθήνα οφείλει να παρακολουθεί τις ευρύτερες κινήσεις του «ANADOLU», του τουρκικού πλοίου ειδικών αποστολών με ελικόπτερα και drones.

Πρέπει να κοιτάμε προς Λιβύη και Αλβανία

3 Το περιβόητο τουρκολιβυκό μνημόνιο και οι σχέσεις Αγκυρας-Τιράνων χρειάζονται προσοχή. Επειδή και λόγω Γάζας η Αίγυπτος και η Τουρκία σε ανώτατο επίπεδο εμφανίζονται με αναβαθμισμένες σχέσεις, η Αγκυρα μπορεί με το κύρος που έχει στην Αφρική να επηρεάσει υπέρ του Καΐρου διάφορα θέματα (φράγματα στον Νείλο με Αιθιοπία, σχέσεις με τη στρατιωτική χούντα στο Σουδάν κ.λπ.).

Δεν μπορώ να αποκλείσω την περίπτωση να συνεργαστούν στο θέμα της εσωτερικής κατάστασης στη Λιβύη και να προχωρήσουν διμερώς σε επιμέρους θέματα, διευκολύνοντας π.χ. τον ενδολιβυκό διάλογο. Μια τέτοια εξέλιξη θα έχει προεκτάσεις στις σχέσεις μας με Λιβύη και Αίγυπτο.

Οι πρόσφατες επαφές στην Αθήνα, αλλά και οι συναντήσεις Γεραπετρίτη και Φιντάν, δεν έδωσαν προς τα έξω κάποια στοιχεία…. Η νέα συμμετοχική θέση της Αιγύπτου σε διάφορα επιμέρους ζητήματα απαιτεί προσοχή, ενώ, παρά την «επανεκλογή» του Αλ Σίσι στην προεδρία, είναι άγνωστο πώς πιθανότατα θα κινηθεί. Αλλωστε, η Αίγυπτος είναι πολύ ασταθής χώρα, φτωχή και προβληματική και όλα είναι ανοιχτά για το μέλλον της…

Τέλος, ένα θέμα που πρέπει να προσέξουμε και είναι στρατιωτικοτεχνικής φύσης είναι τα λεγόμενα ΜΟΕ (Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης), όπου είναι σημαντικό να γίνονται συζητήσεις μεταξύ των στρατιωτικών επιτροπών επί της ουσίας και όχι όπως αυτές μεταξύ ΗΠΑ και πρώην ΕΣΣΔ που ήταν διαρκείς, ανούσιες και… χωρίς αύριο.

ΑΙΣΙΟΔΟΞΙΑ,  ΑΛΛΑ ΟΛΑ ΕΙΝΑΙ ΡΕΥΣΤΑ

Συμπερασματικά, προς το παρόν οι διμερείς σχέσεις μας με την Αγκυρα δείχνουν ενθαρρυντικές (και με θετικό πρόσημο), αλλά εύκολα μπορεί να παρουσιαστεί υποτροπή, αφού οι διεθνείς σχέσεις είναι πολύ ρευστές και ασφαλείς προβλέψεις δεν μπορούν να γίνουν για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Ειδήσεις σήμερα

Οι ευρωεκλογές κρίνουν τις εξελίξεις στην αντιπολίτευση

Τα μέτρα ύψους 1,6 δισ. ευρώ το 2024 που θα γεμίσουν τις τσέπες μας

Μαξίμου: Το 2024 είναι χρονιά μεταρρυθμίσεων – Τα «καυτά» θέματα, τα ονόματα για ευρωβουλή και ο ανασχηματισμός

Δημοσκόπηση Palmos Analysis για τον ET: 40% πάμε μπροστά και το 2024 – 24 μονάδες διαφορά η ΝΔ – Το αγκάθι της ακρίβειας και ο διχασμός για γάμο ομοφύλων και μη κρατικά ΑΕΙ