Γράφει ο Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος

Η Αγκυρα έχει κλείσει την είσοδο στη Μαύρη Θάλασσα για τα ρωσικά πολεμικά πλοία, αλλά δεν έχει κλείσει ακόμη τον εναέριο χώρο της στις ρωσικές εμπορικές πτήσεις. Ο Πούτιν είναι σε θέση να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα στην Τουρκία αυξάνοντας την υποστήριξη στους αντιπάλους της Αγκυρας στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ στον Νότιο Καύκασο στη Συρία (Ιντλέμπ) ως και στη Λιβύη. Είναι εισαγωγέας πετρελαίου και φυσικού αερίου από τη Μόσχα, ενώ η ήδη τεταμένη οικονομία της Τουρκίας θα υποστεί περαιτέρω ζημιά από την προκαλούμενη από την κρίση άνοδο των τιμών του πετρελαίου και του φυσικού αερίου. Επίσης, ο πυρηνικός αντιδραστήρας στο Ακούγιου κατασκευάζεται από τη Μόσχα. Βάσει όλων των ανωτέρω η περίπτωση της Αγκυρας είναι ιδιαίτερα δύσκολη και πολύπλοκη.

Κομβικός παράγοντας

Η ένταξη της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ, η προσπάθεια για αναβάθμιση του ρόλου της ως περιφερειακής δύναμης, καθώς και η γεωγραφική της γειτνίαση με το θέατρο πολέμου Ρωσίας-Ουκρανίας καθιστούν την Αγκυρα έναν κομβικό παράγοντα του οποίου η υποστήριξη αναζητείται και από τις δύο πλευρές. Η Ουάσιγκτον και άλλες πρωτεύουσες των κρατών του ΝΑΤΟ προσπάθησαν να «επηρεάσουν» την Τουρκία ώστε να ταχθεί αποφασιστικά με τις πολιτικές θέσεις των εταίρων της στο ΝΑΤΟ σε αυτή τη σύγκρουση. Ωστόσο, η Τουρκία έχει δώσει η ίδια μάχη με τη Μόσχα σε πολλές μεγάλες ιστορικές συγκρούσεις στο παρελθόν και οι υπολογισμοί της για τη ρωσική εισβολή είναι περίπλοκοι.

Προβληματισμός

Ο πρόεδρος της Τουρκίας, Ερντογάν, είναι, όπως και άλλοι ηγέτες του ΝΑΤΟ, πολύ προβληματισμένος από την απόφαση του Ρώσου προέδρου, Βλαντιμίρ Πούτιν, να εισβάλει στην Ουκρανία για να αντικαταστήσει τη φιλοδυτική κυβέρνησή της. Νωρίτερα είχε αντιταχθεί δημόσια στην προσάρτηση της Κριμαίας το 2014 από τη Μόσχα, ενώ έντονα υποστηρίζει τους Τατάρους της Κριμαίας. Ωστόσο, η Τουρκία παραμένει επιφυλακτική για τη ρωσική στρατιωτική ισχύ και εξαρτάται από το ρωσικό φυσικό αέριο, το οποίο αποτελεί περισσότερο από το 50% των προμηθειών της χώρας. Επιπλέον, η Τουρκία προμηθεύεται το 64% των εισαγωγών σιτηρών της από τη Ρωσία. Παρόλο που εισάγει φυσικό αέριο από το Ιράν και το Αζερμπαϊτζάν, καμία χώρα δεν θα μπορούσε να αντικαταστήσει πλήρως τις ρωσικές ενεργειακές αποστολές αν η Μόσχα περιέκοπτε το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο στην Άγκυρα.

Γυάλινα πόδια

Η ρωσική εισβολή συμβαίνει χρονικά σε μια εποχή που η οικονομία της Τουρκίας έχει αποδυναμωθεί αρκετά από τον υψηλό πληθωρισμό (σχεδόν 40%), τον οποίο ο Ερντογάν επιδείνωσε μειώνοντας -αντί αυξάνοντας- τα επιτόκια, και παρά τις συμβουλές των κορυφαίων οικονομολόγων της χώρας. Η οικονομία της Τουρκίας υφίσταται περαιτέρω ζημιά από την άνοδο των τιμών του πετρελαίου και του φυσικού αερίου από την έναρξη της εισβολής, και η πλήρης διακοπή των ρωσικών εμπορευμάτων σχεδόν σίγουρα θα κατέρρεε την τουρκική οικονομία. Πέρα από οικονομικές και διπλωματικές εξελίξεις, η Τουρκία βρίσκεται στην αντίθετη πλευρά της Ρωσίας στις τρέχουσες περιφερειακές συγκρούσεις που επηρεάζουν τα ζωτικά της συμφέροντα.

Επιρροή

Κατά τη διαμόρφωση της πολιτικής της για τη Ρωσία, η Αγκυρα έχει κατά νου ότι η Ρωσία είναι σε θέση να αυξήσει την υποστήριξή της σε οντότητες και οργανώσεις που αντιτίθενται στην Τουρκία και στους συμμάχους της στη Συρία, στη Λιβύη και την Αρμενία. Οι σχέσεις του Ερντογάν με τον Πούτιν είναι εδώ και καιρό τεταμένες λόγω της επέμβασης της Ρωσίας για λογαριασμό του καθεστώτος Άσαντ στη Συρία, το οποίο η Τουρκία ήλπιζε ότι θα ανατρεπόταν την περίοδο της ένοπλης εξέγερσης που αναπτύχθηκε το 2011. Η Τουρκία κατέρριψε ένα ρωσικό μαχητικό αεροσκάφος το 2015. Η Ρωσία ανάγκασε τον Ερντογάν να απολογηθεί προσωπικά για την κατάρριψη. Η Ρωσία και η Τουρκία υποστηρίζουν αντίπαλες φατρίες στη Λιβύη, οι οποίες σύμφωνα με πληροφορίες, ενδέχεται να βρίσκονται στο χείλος μιας νέας σύγκρουσης, καθώς η πολιτική τους συμφιλίωση που υποστηρίζεται από τον ΟΗΕ έχει σταματήσει. Πριν από λιγότερο από δύο χρόνια, η στρατιωτική υποστήριξη της Τουρκίας προς το Αζερμπαϊτζάν βοήθησε το Μπακού να ανακαταλάβει τα εδάφη στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ που έχασε από την Αρμενία, μια ρωσική σύμμαχο, σε μια βάναυση σύγκρουση, στις αρχές της δεκαετίας του ’90.

Ακροβασία

Οι ηγέτες της Τουρκίας προσπάθησαν να εξισορροπήσουν τις δημόσιες απαντήσεις τους αμφισβητώντας ανοιχτά τη χρήση βίας από τον Πούτιν για την αναμόρφωση του πολιτικού προσανατολισμού της Ουκρανίας, ενώ την ίδια στιγμή ζητούν κατάπαυση του πυρός προσφέροντας τη φιλοξενία της διπλωματίας για τον τερματισμό των μαχών.

Αποστάσεις

Ο ΥΠΕΞ Μεβλούτ Τσαβούσογλου δήλωσε την 1η Μαρτίου ότι η Τουρκία δεν θα συμμετάσχει με τους Δυτικούς συμμάχους της στην επιβολή οικονομικών κυρώσεων στη Ρωσία. Και στις 4 Μαρτίου, μετά από μια συνάντηση του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες, ο Τσαβούσογλου είπε ότι η Τουρκία θα κρατήσει ανοιχτό τον εναέριο χώρο της «…από στρατηγικής και ανθρωπιστικής άποψης», αντί να κλείσει τη ρωσική εμπορική εναέρια κυκλοφορία. Ωστόσο, οι ενέργειες της Τουρκίας, που έγιναν με λίγη δημοσιότητα, υποδηλώνουν ότι η Αγκυρα θέλει να αποτύχει η ρωσική εισβολή – ένα αποτέλεσμα που θα της απέφερε σημαντικά στρατηγικά οφέλη.

Συνάντηση

Ανακοινώθηκε χθες ότι ο Ρώσος υπουργός εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ, και ο Ουκρανός υπουργός εξωτερικών, Ντμίτρο Κουλέμπα, θα συναντηθούν για συνομιλίες στην Αττάλεια της Νότιας Τουρκίας αύριο στη διάρκεια γνωστού FORUM. Οπως το Ισραήλ, η Τουρκία προσπαθεί να χρησιμοποιήσει την καλή της σχέση τόσο με τη Ρωσία όσο και με την Ουκρανία για να παίξει το ρόλο του μεσολαβητή, αν και όλα τα σημάδια μέχρι στιγμής δείχνουν την αδιαλλαξία και τη δέσμευση της Μόσχας να συνεχίσει μια καταστροφική εκστρατεία για την καμένη γη στην Ουκρανία.

Ακολούθησε το eleftherostypos.gr στο Google News και μάθε πρώτος όλες τις ειδήσεις 

Ειδήσεις σήμερα

• Πόλεμος στην Ουκρανία: Σε πολιορκία όλες οι πόλεις της Ουκρανίας και νέα κατάπαυση του πυρός – Live οι εξελίξεις από τα μέτωπα του πολέμου
• Καιρός: Έφτασε η κακοκαιρία «Φίλιππος» – Έντονα φαινόμενα σε όλη τη χώρα, χιόνια ακόμα και στα πεδινά
• Ο τελευταίος να κλείσει την πόρτα – Οι κολοσσοί της εστίασης και των τροφίμων αποχωρούν από τη Ρωσία
• Άλιμος: Σκηνικό θρίλερ με ένα πτώμα

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, ανά πάσα στιγμή στο EleftherosTypos.gr