Γράφει ο Αθανάσιος Ε. Δρούγος*
Μέσα από την πραγματικά εντυπωσιακή σε στοιχεία, πληροφορίες, αναφορές, υποσημειώσεις, ενδεχόμενα σενάρια κρίσης αλλά και προτάσεις για όλο το φάσμα των αμερικανοτουρκικών σχέσεων -που είναι στη διάθεση του υπογράφοντος- αναλύονται διεξοδικά διάφορες πιθανές περιπτώσεις κρίσης στις σχέσεις Ουάσιγκτον-Αγκυρας.
Ανθρώπινα δικαιώματα
Η μελέτη καλύπτει όλες τις περιπτώσεις που αφορούν στους τομείς των ανθρωπίνων δικαιωμάτων – θρησκευτικών ελευθεριών και προάσπισης των δημοκρατικών αξιών στην Τουρκία. Εξετάζονται θέματα του διαθρησκευτικού διαλόγου, τα ανθρώπινα δικαιώματα του κουρδικού πληθυσμού και οι πολιτικοί κρατούμενοι λεπτομερώς, οι υπάρχουσες μειονότητες στην Τουρκία κ.λπ. Επισημαίνεται ότι τα τελευταία οκτώ χρόνια η Τουρκία έχει υποβαθμίσει τα ανθρώπινα δικαιώματα, για τα οποία η κυβέρνηση Μπάιντεν και τα στελέχη της σε διεθνείς οργανισμούς θα προσπαθήσουν να αλλάξουν τη στάση της Αγκυρας. Τονίζεται ότι ο Τζο Μπάιντεν θα προχωρήσει σε μία σύγκληση Παγκόσμιας Συνόδου για τη Δημοκρατία και, αν δεν αλλάξει στάση ο Ερντογάν, η Τουρκία θα είναι από τα κράτη που δεν θα προσκληθούν, με ό,τι αυτό συνεπάγεται….
Το δεύτερο μέρος του εγγράφου ασχολείται με το θέμα του ρωσικού αντιαεροπορικού-αντιπυραυλικού συστήματος S-400 στην Τουρκία, που θέτει σε σοβαρό κίνδυνο την αμερικανική και τη συμμαχική παρουσία στην περιοχή. Αναφέρεται ότι η Τουρκία εξαρτάται σε πολύ μεγάλο βαθμό από τις εμπορικοοικονομικές σχέσεις της με κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ. Κατ’ αρχάς, τονίζεται ότι οι Αμερικανοί για τους πρώτους μήνες δεν θα είναι «σκληροί», γιατί η αλαζονική και έντονη προσωπικότητα του Ερντογάν μπορεί να ωθήσει τα πράγματα στην αντίθετη κατεύθυνση. Προφανώς, θα του εμφανίσουν 6 «κόκκινες γραμμές» με τις οποίες θα πρέπει να συμβιβαστεί, ενώ υπάρχει ήδη έτοιμο ένα σχέδιο καινών πρωτοβουλιών των ΗΠΑ-Καναδά-Ε.Ε., που υπό προϋποθέσεις θα αποθαρρύνει τον εκκεντρικό πρόεδρο της Τουρκίας.
Ο Μπάιντεν με δύο συγκεκριμένες πρωτοβουλίες θα αποπροσωποποιήσει τον Ερντογάν και θέτοντας εκτός την πρωτοφανή αμεσότητα που είχε με τον Τραμπ. Επειδή ο Μπάιντεν είναι ένθερμος υποστηρικτής του ΝΑΤ, θα υιοθετηθούν στην επικείμενη Σύνοδο Κορυφής «ειδικές οδηγίες» που θα δεσμεύσουν όλους τους ηγέτες των κρατών-μελών της Συμμαχίας. Συνεπώς, μέσω Στόλτενμπεργκ θα ληφθούν συγκεκριμένες πρωτοβουλίες (που ενδελεχώς καταγράφονται στη μελέτη).
Ο Μπάιντεν -ως και εκ χαρακτήρος- δεν πρόκειται ποτέ να είναι εκδικητικός. Η επιλογή των Μπλίκεν, Οστιν, Σάλιβαν, Μπερνς και Χέινς ως βασικών συνεργατών του δείχνει τις «τάσεις που θα παρουσιαστούν». Επισημαίνεται ότι «δεν πρέπει να χαθεί η Τουρκία», ενώ σε κάποια παράγραφο αναφέρεται ότι «αν ο Τραμπ επανεκλεγόταν, η Τουρκία πιθανότατα να άφηνε τις ευρωατλαντικές δομές ή να άφηνε ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ την πλήρη ανάπτυξη των S-400 σε τουρκικό έδαφος!».
Πλαίσιο διαλόγου
Ο Αμερικανός πρόεδρος θα αναπτύξει ένα πλαίσιο διαλόγου με Ελλάδα-Τουρκία και Γαλλία για να περιθωριοποιήσει υπάρχουσες ενδονατοϊκές παρεξηγήσεις. Ως πρόσωπο-κλειδί φέρεται να είναι ο διαχρονικός φίλος του Μπάιντεν από την Πολιτεία Ντελαγουέιρ, γερουσιαστής Κρίστοφερ Κουντς. Σχετικά με τις κουρδικές πολιτοφυλακές στη Βόρεια Συρία, ο Μπάιντεν μέσω των συμβούλων του θα επιδιώξει σχέσεις με τα μετριοπαθή ηγετικά στελέχη τους, για να μην «ανάψει τα αίματα στην Τουρκία», ενώ στα ζητήματα της Λιβύης, σε γενικές γραμμές, Αμερικανοί και Τούρκοι έχουν αρκετές κοινές απόψεις…
Ενα κρίσιμο τεστ για τη νέα κυβέρνηση των ΗΠΑ είναι τον προσεχή Απρίλιο σχετικά με την περίπτωση της αναγνώρισης της Αρμενικής Γενοκτονίας του 1915. Στη μελέτη προτείνονται τέσσερις συγκεκριμένες επιλογές, αν και διαβλέπουν δυσκολίες…
Αρκετές σελίδες της μελέτης που υπογράφουν 7 άτομα (που αναλαμβάνουν κορυφαίες θέσεις) από τη μεταβατική ομάδα ως και ο επικεφαλής του συγκεκριμένου think tank αναφέρονται στο μέλλον του ΝΑΤΟ και στην επιταχυνόμενη «παγκοσμιοποίηση της Συμμαχίας». Για τους ρωσικούς πυραύλους παρουσιάζονται έξι επιλογές, με σκοπό την αποκλιμάκωση της έντασης, ενώ, παρά το πάγωμα της τουρκικής συμμετοχής στα F-35, τα πέντε εξ αυτών προβλέπουν επιστροφή της Αγκυρας στο πρόγραμμα συμπαραγωγής (όλα κρίνονται από τη διαχείριση των πυραύλων).
Κυρώσεις
Για τις κυρώσεις μέσω CAATSA θα σταλούν από την αρχή τα σχετικά «μηνύματα» προς την Αγκυρα, αλλά δεν θα υπάρξουν άμεσα τιμωρητικές κυρώσεις, αν η Τουρκία εμφανιστεί ανελαστική. Ειδικά μέσα στους κόλπους του ΝΑΤΟ ο Στόλτενμπεργκ θα μεταβεί στις ΗΠΑ προσεχώς για να συζητήσει όλες τις επιλογές για τους S-400, ενώ θα είναι τακτικός επισκέπτης στις ΗΠΑ για συντονισμό σε διατλαντικό επίπεδο. Στη σελίδα 64 αναφέρεται ότι «η μεταβατική ομάδα Μπάιντεν εκτιμά ότι η παρέμβαση Στόλτενμπεργκ μέσω της προώθησης του μηχανισμού αποσυμπίεσης τοπικών κρίσεων τους τελευταίους δύο μήνες και η αποδοχή του από Αθήνα και Αγκυρα συνέδραμαν και ενίσχυσαν τις θέσεις Γερμανίας-Ισπανίας στο να μην επιβληθούν οι κυρώσεις τον Δεκέμβριο στην Τουρκία!». Μάλιστα, στα παραρτήματα υπάρχει εσωτερικό έγγραφο του επιτρόπου Μπορέλ που παραδέχεται την καταλυτική συμβολή του Στόλτενμπεργκ.
*Ο Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος είναι Διεθνολόγος-Γεωστρατηγικός Αναλυτής
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής
Αποκάλυψη: Πακιστανούς πιλότους αντιμετωπίζουν οι Ίκαροι πάνω από το Αιγαίο
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, ανά πάσα στιγμή στο EleftherosTypos.gr