Γράφει ο Αθανάσιος Ε. Δρούγος*

Αξίζει να επισημανθεί ότι τα τελευταία χρόνια λόγω του εμφυλίου πολέμου στη Συρία γεωγραφικά/αποστασιακά η βάση δεν είναι μακριά από τα επιμέρους χαοτικά συριακά υπομέτωπα (85 -90 χλμ.), αλλά και των διαφόρων εντάσεων στις σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας, έχουν γίνει αναφορές, αλλά και μελετηθεί σχετικές εναλλακτικές επιλογές για την μεταφορά των 50 βομβών Β61 που προορίζονται για αμερικανικά αεροσκάφη διπλού ρόλου (συμβατικού και πυρηνικού) και οι οποίες αποτελούν κατάλοιπα του ψυχρού πολέμου. Η τουρκική πολεμική αεροπορία εδώ και χρόνια έχει αποσύρει τα αεροσκάφη της από πυρηνικές αποστολές και δεν έχει καμία απολύτως πρόσβαση σε πυρηνικούς κωδικούς.

Στη βάση του Ιντσιρλίκ φιλοξενείται η 74η συστοιχία αντιαεροπορικών πυραύλων PATRIOT-3 της Ισπανίας που προστατεύει τη ΝΑ Τουρκία από τυχόν πυραυλικές επιθέσεις (δεν είναι τυχαία η υποστήριξη που παρέχει η Μαδρίτη στην Αγκυρα σε όλα τα θέματα της ανατολικής Μεσογείου), ενώ συνολικά εργάζονται στην αεροπορική βάση 2.500-3.000 Αμερικανοί (ανάλογα με τις επιχειρήσεις στη Μεσοποταμία κατά του ISIS). Η βάση είναι στην κατηγορία των 50 πιο σημαντικών αεροπορικών βάσεων των Αμερικανών εκτός επικράτειάς τους. Εχει 57 υπόστεγα για τα αεροσκάφη, πολλά εκπαιδευτικά κέντρα αμερικανικών πανεπιστημίων, γήπεδα γκολφ, ειδική αγορά κ.λπ. Η βάση έχει χρησιμοποιηθεί κατά κόρον σε όλους τους πολέμους των ΗΠΑ σε Ιράκ-Αφγανιστάν-Λίβανο-ISIS κ.α.

Είναι από τις βάσεις των ΗΠΑ που διαχρονικά έχουν επισκεφθεί πολλοί Αμερικανοί ηθοποιοί όπως ο Τζορτζ Κλούνεϊ, ο Ματ Ντέιμοντ, ο Μπραντ Πιτ, ο Αντι Γκαρσία, ο Τσακ Νόρις, η Σάρον Στόουν, η Τζούλια Ρόμπερτς κ.ά. Από την εποχή του ψυχρού πολέμου έχει συνδεθεί πολύ με την αμερικανική επιρροή στην ευρύτερη περιοχή.

Ο συνολικός αριθμός των τακτικών πυρηνικών όπλων των ΗΠΑ στην Ευρώπη έχει μειωθεί συντριπτικά μετά το 1991 και τη διάλυση της πρώην Σοβιετικής Ενωσης ενώ μέχρι το 2000 αποσύρθηκαν τα πλείστα (χερσαία και αεροπορικά) από τη Μ. Βρετανία-Ισπανία-Ελλάδα κ.α. Το ένα τρίτο από αυτά είναι αποθηκευμένα στο Ιντσιρλίκ, ενώ του ιδίου τύπου 20 είναι στην αεροπορική βάση Κλεν Μπρόγκελ στη Φλάνδρα του Βελγίου, 20 στην αεροπορική βάση Βόλκελ στη νότια Ολλανδία, 20 στη βάση Μπούχελ της Γερμανίας κοντά στα σύνορα με το Λουξεμβούργο και άλλα 40 στην Ιταλία στις βάσεις Αβιάνο και Γκέντι Τόρε. Οι Β61 είναι θερμοπυρηνικές βόμβες βαρύτητας και δέκα φορές πιο ισχυρές από την πρώτη ατομική βόμβα που έριξαν τον Αύγουστο του 1945 οι Αμερικανοί στη Χιροσίμα.

Είναι αποθηκευμένα σε ειδικά σιλό βάσει του συστήματος ασφαλείας WS3 WSSS. Στην εποχή του ψυχρού πολέμου αμερικανικά και τουρκικά αεροσκάφη θα έπλητταν με πυρηνικά όπλα διάφορα μέρη της νότιας Σοβιετικής Ενωσης, δηλαδή περιοχές της Αρμενίας, Γεωργίας, αλλά και τη Βουλγαρία και Ρουμανία που ανήκαν τότε στο Σύμφωνο της Βαρσοβίας. Τα τακτικά πυρηνικά όπλα μεταφέρονται από αμερικανικά αεροσκάφη F-15/F-16 καθώς και από γερμανο-ιταλο-βρετανικά TORNADO. Ασφαλώς και μπορούν να μεταφερθούν από τη νεότερη γενιά αμερικανικών αεροσκαφών F-35 και F-22. Ανήκουν στο 39ο σμήνος επιχειρησιακής υποστήριξης της USAF, ενώ προ χρόνου ο υπαρχηγός της αμερικανικής αεροπορίας πτέραρχος Στέφεν Ουίλσον επιθεώρησε τη βάση και τα πυρηνικά όπλα (ενεργοποιούνται μόνο με πολύ ειδικούς και ασφαλείς κώδικες).

Στην βάση του Ιντσιρλίκ στάθμευαν μέχρι το 2017 και γερμανικά αεροσκάφη, αλλά εξαιτίας μίας σφοδρής λεκτικής παρεξήγησης του Ερντογάν με τη Μέρκελ τελικά αποχώρησαν και μετασταθμεύουν στη βάση Σάλτι/Μουβαφάκ στην Ιορδανία.

Το φθινόπωρο του 2017 πραγματοποιήθηκε με επιτυχία δοκιμή ενδεχόμενης μεταφοράς των πυρηνικών όπλων από το Ιντσιρλίκ. Σημειώνεται σε τυχόν μεταφορά τους από την Τουρκία θα επιληφθεί η μόνη υπεύθυνη μονάδα στις ΗΠΑ για τέτοιες λεπτεπίλεπτες μεταφορές που εδρεύει στην αεροπορική βάση Λουίς – Μακχόρντ στη δυτική πολιτεία Ουάσιγκτον.

Εχουν εξεταστεί σε περίπτωση μεταφοράς διάφοροι εναλλακτικοί προορισμοί. Βάσει αποκλειστικών πληροφοριών υπάρχουν συνολικά 96 διαθέσιμοι «σκληροί θόλοι» για αποθήκευση σε Γερμανία-Ιταλία-Βέλγιο και Ολλανδία. Επίσης 25 βόμβες μπορούν να μεταφερθούν στην αεροπορική βάση Λέικενχιθ στη Μ. Βρετανία. Τέλος έχουν εξεταστεί και αξιολογηθεί οι βάσεις του Ρετζίκοβο στην Πολωνία και του Ντεβασέλου στη νότια Ρουμανία. Ακόμα έχει εξεταστεί και η περίπτωση της βάσης της Σούδας στην Κρήτη.

Πάντως τα μέτρα περιφρούρησης των πυρηνικών όπλων στο Ιντσιρλίκ έχουν ενισχυθεί και αναβαθμιστεί τα τελευταία δύο χρόνια, αφού μονάδες της Εθνοφυλακής και της αερονομίας από την πολιτεία του Οχάιο έχουν αναλάβει την περίμετρο φύλαξης της βάσης με ειδικά συστήματα αντιμετώπισης σαμποτάζ, πυρηνικής τρομοκρατίας, κλοπής πυρηνικού υλικού κ.λπ.

Οι πολύ στενές ρωσο-τουρκικές σχέσεις ανησυχούν την αμερικανική πλευρά, ενώ το ΝΑΤΟ ακολουθεί μία πολλή σιωπηρή πολιτική στο θέμα, που παραμένει ανοικτό, αν και η αμερικανική Γερουσία έχει εγκρίνει επιπρόσθετα κονδύλια το 2019 για εκσυγχρονισμό του πυρηνικού υλικού και αναβάθμιση της βάσης. Αλλά με τον Ερντογάν ποτέ δεν μπορεί να είσαι σίγουρος για την επόμενη ημέρα.

*Ο Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος είναι Διεθνολόγος-Γεωστρατηγικός Αναλυτής

Από την έντυπη έκδοση

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, ανά πάσα στιγμή στο EleftherosTypos.gr