Η Μαρίνα Καρύδα, αυτόπτης μάρτυρας της καταστροφής και συνιδρύτρια από το 2021 της μοναδικής οργάνωσης για το έγκαυμα και τους εγκαυματίες στην Ελλάδα, παραδίδει στην κοινωνία ένα βιβλίο-ντοκουμέντο. Ενα μνημείο με λέξεις για ζωντανούς και νεκρούς, όπως με δραματική ειλικρίνεια χαρακτηρίζει στον πρόλογο ο Παναγής Παναγιωτόπουλος.

Περισσότερες από πενήντα προσωπικές μαρτυρίες, η έκθεση του πραγματογνώμονα, το κατηγορητήριο και οι απολογίες στη δίκη περιλαμβάνονται στο βιβλίο, που αποτελεί μια ολοκληρωμένη καταγραφή των γεγονότων για τη δεύτερη φονικότερη πυρκαγιά του 21ου αιώνα. Γραμμένο με λογική και ευαισθησία, καταγράφει με χειρουργική ακρίβεια τις δραματικές στιγμές της φωτιάς και με βαθιά ενσυναίσθηση τον ανείπωτο πόνο που ακολούθησε.

Αύριο, Δευτέρα, θα ανακοινωθεί η απόφαση του Τριμελούς Εφετείου Πλημμελημάτων για τις ευθύνες εκείνων που άφησαν μια πυρκαγιά να μετατραπεί σε εκατόμβη νεκρών. Η πρώτη αυθόρμητη ερώτησή μας είναι αν θεωρεί ότι μπορεί να υπάρξει δικαίωση. «Αναρωτιέμαι μαζί σας…», απαντά.

Δικαίωση«Στο κατηγορητήριο δεν βρίσκεται το Λιμενικό. Πώς θα δικαιωθεί η μητέρα που κολυμπούσε 7 ώρες με την κόρη της έχοντας δει να πνίγεται μπροστά της ο γιος της; Πώς θα δικαιωθούν οι συγγενείς των τυχαία περαστικών ανθρώπων, μεταξύ των οποίων μικρά παιδάκια που πήγαιναν για μπάνιο, η Αστυνομία τούς οδήγησε μέσα στη φωτιά και επίσης δεν είναι στο κατηγορητήριο; Ξεκληρίστηκαν ολόκληρες δεκάδες οικογένειες κατά τη διαφυγή τους. Παιδάκια κάηκαν και πνίγηκαν αγκαλιά με τους γονείς τους ή τους παππούδες τους. Ηλικιωμένοι εξαϋλώθηκαν μέσα στα σπίτια τους. Ξέρετε ποιοι είναι οι επιζώντες της 23ης Ιουλίου; O 17χρονος που έλειπε διακοπές και γυρίζοντας δεν είχε μητέρα, πατέρα, αδελφό, γιαγιά. Ο 50χρονος που έβλεπε τη μητέρα του να καίγεται στον δρόμο μπροστά και ήταν ανίκανος να τη σώσει. Η μάνα που όσο έλειπε στη δουλειά της κάηκαν αβοήθητα τα παιδιά της και οι παππούδες τους.

Τι θεωρείτε δικαίωση όταν υπάρχουν 104 νεκροί, 60 εγκαυματίες και χιλιάδες επιζώντες που αφέθηκαν αβοήθητοι σε σκηνικό πολέμου, χωρίς να κατηγορείται κανένας υπουργός και ας είχε διαχειριστική παρέμβαση; Οταν δικάζουμε πλημμελήματα και η εισαγγελική πρόταση απαλλάσσει τους 12 από τους 21 κατηγορουμένους; Στο κράτος μας η διάχυση της ευθύνης οδηγεί στη μη ανάληψή της από κανένα πρόσωπο, αλλά και αν οδηγήσει κάπου, η νομοθεσία αποτελειώνει την εκκαθάριση ευθυνών, ελαχιστοποιώντας τες».

Γράφετε ότι «πλέον, εμείς ακούμε το “112”, βλέπουμε την Αστυνομία να εκκενώνει πόρτα πόρτα και κλαίμε». Πιστεύετε ότι το μεγαλύτερο επιχειρησιακό λάθος ήταν η έλλειψη προειδοποίησης και η μη εκκένωση;

Εκείνη η ημέρα επιχειρησιακά είναι η ντροπή του ελληνικού κράτους σε όλα τα επίπεδα. Τι να πρωτοσχολιάσω, τη διαχείριση την ώρα της φωτιάς, την εκτροπή της κυκλοφορίας των αυτοκινήτων, τα πλοία που έφερναν από τα νησιά επιπλέον κόσμο, την ανύπαρκτη διάσωση, το ότι οι τραυματίες μεταφέρονταν με ιδία μέσα και όχι με το ΕΚΑΒ, τις συνθήκες στα νοσοκομεία, τη διαχείριση της επόμενης ημέρας και την ανάληψη ευθυνών;

Το «112» θα έπρεπε να ήταν έτοιμο και να λειτουργεί. Μόλις 5 ημέρες πριν από τη φωτιά, στις 18 Ιουλίου, η επίτροπος Ψηφιακής Οικονομίας και Κοινωνίας της Ε.Ε., κ. Γκάμπριελ, με επιστολή είχε επιπλήξει την κυβέρνηση για την ελαττωματική λειτουργία του συστήματος και καλούσε τις ελληνικές Αρχές να προβούν στην άμεση λειτουργία του δίχως περαιτέρω καθυστερήσεις προκειμένου να καλυφθούν οι ανάγκες για την ασφάλεια τόσο των Ελλήνων όσο και των Ευρωπαίων πολιτών που επισκέπτονταν τη χώρα μας. Εκκένωση, όμως, μπορούσε να γίνει ειδοποιώντας τον κόσμο για τον επερχόμενο κίνδυνο με σειρήνες, με ντουντούκες, με καμπάνες, με οτιδήποτε. Σκεφτείτε πως μόνοι μας περίπου 4.000 άνθρωποι αιφνιδιασμένοι και κυνηγημένοι από τις φλόγες καταφέραμε να σωθούμε. Αν είχαμε ειδοποιηθεί μία ώρα νωρίτερα, δεν θα κατάφερναν να σωθούν 104 επιπλέον;

Πώς καταφέρατε να διαχειριστείτε το συναίσθημα χωρίς να παρασυρθείτε από την οδύνη αυτών των ανθρώπων αλλά και από την προσωπική σας εμπειρία; Τι σας βοήθησε να σταθείτε όρθια;

Υπάρχει μεγαλύτερη δύναμη από την υπεράσπιση της αλήθειας; Ο σκοπός του βιβλίου είναι να μείνει καταγεγραμμένη η αλήθεια των όσων συνέβησαν στις 23 Ιουλίου 2018, κρατώντας ζωντανή τη μνήμη όσων βίαια και με εγκληματικό τρόπο έχασαν τη ζωή τους και αναγνωρίζοντας το συλλογικό τραύμα των επιζώντων. Η δικαίωση ξεκινά από τη μνήμη και την αλήθεια, απαραίτητα για την επόμενη γενιά της πυρόπληκτης περιοχής, αλλά και για κάθε Ελληνα πολίτη. 

Λέτε πως η φωτιά στο Μάτι στην καλύτερη περίπτωση αποσιωπήθηκε, στη χειρότερη εργαλειοποιήθηκε. Πιστεύετε ότι ζούμε κάτι αντίστοιχο και στην τραγωδία των Τεμπών; Βλέπετε διαφορές στον τρόπο αντίδρασης της κοινωνίας;

Ευθύνη του κράτους είναι η προστασία της ανθρώπινης ζωής, πόσω μάλλον όταν αυτή χάνεται εξαιτίας της κρατικής ανευθυνότητας. Υπάρχουν στη δημοσιότητα ανατριχιαστικά ηχητικά ντοκουμέντα που ηχογράφησε ο πραγματογνώμονας όταν απειλήθηκε να συγκαλύψει τις ευθύνες ανωτέρων και να βεβαιώσει στην έκθεσή του την πολιτική προπαγάνδα περί ισχυρών ανέμων και δήθεν άναρχης δόμησης. Προς τιμήν του δεν το έκανε. Παρ’ όλα αυτά, πεντέμισι χρόνια αργότερα, αυτή η προπαγάνδα έχει επικρατήσει τόσο, ώστε να την επικαλείται μεγάλο μέρος της κοινωνίας. Οι ίδιοι άνθρωποι που για τα Τέμπη υποστηρίζουν πως αγωνίζονται κατά της συγκάλυψης, για το Μάτι αναπαράγουν το αφήγημα της προπαγάνδας. Στη μία περίπτωση βλέπουμε να κατηγορείται με μένος ο «Α», ενώ στην άλλη πανηγυρίζεται η εισήγηση αθώωσης του «Β». Οταν μαζεύαμε υπογραφές για την άρση ασυλίας βουλευτών, ξέρετε πόσοι υπέγραψαν; 3.000 άτομα. Η πραγματική τραγωδία είναι όταν η «εργαλειοποίηση» των θυμάτων γίνεται από την κοινωνία για κομματικές σκοπιμότητες. Τότε είναι που συνυπογράφουμε μόνοι μας την ατιμωρησία και προδιαγράφουμε το επόμενο έγκλημα. Πολλοί δεν γνωρίζουν για τη δίκη που τελειώνει. Πώς γίνεται να διαδηλώνουμε για δικαίωση μιας δίκης που δεν ξεκίνησε καν και να μην έχουμε γεμίσει τους δρόμους για μια δίκη με τα χαρακτηριστικά αυτής στο Μάτι;

Πώς είναι η ζωή μετά την τραγωδία στο Μάτι;

Η ζωή χωρίζεται στο πριν από τη φωτιά και μετά τη φωτιά. Η ημέρα εκείνη άλλαξε την κοσμοθεωρία όλων μας. Ο τόπος αναγεννάται σιγά σιγά, τα σπίτια αποκαθίστανται, το ψυχικό τραύμα όμως θα μας συνοδεύει πάντα.

Το 2021 ιδρύσατε μαζί με τον Αλέξανδρο Ανδρονόπουλο την οργάνωση «Salvia Burn Association» για το έγκαυμα και τους εγκαυματίες στην Ελλάδα. Πώς γιατρεύονται οι πληγές στο σώμα και την ψυχή;

Υστερα από τρία χρόνια εθελοντικής υποστήριξης των εγκαυματιών από το Μάτι, η «Salvia Burn Association» δημιουργήθηκε ως παρακαταθήκη από το Μάτι και βρίσκεται δίπλα σε κάθε εγκαυματία στη χώρα. Οι πληγές στο σώμα χρειάζονται ιατρική εξειδίκευση για τη θεραπεία και την αποκατάστασή τους. Για τις πληγές στην ψυχή -και όχι μόνο των εγκαυματιών- η ενσυναίσθηση είναι βασική προϋπόθεση.

Απόσπασμα

«Οι ιστορίες όλων μας συνθέτουν το παζλ τού τι συνέβη εκείνη την ημέρα. Οι 104 νεκροί και οι 58 εγκαυματίες δεν είναι ένα νούμερο. Είναι ο Δημήτρης, η Αγγελική, η Ελισάβετ, η Μαρία, ο μπέμπης. Είναι οι εκατοντάδες συγγενείς τους που έμειναν πίσω, που βίωσαν τον τρόμο, την αγωνία, τις τύψεις, την απώλεια. Είναι οι χιλιάδες κάτοικοι που βρέθηκαν αντιμέτωποι με τον κίνδυνο για τη ζωή τους και με τις εικόνες θανάτου που αντίκρισαν».

Ειδήσεις σήμερα

H Αστυνομία εξάρθρωσε συμμορία ανηλίκων και νεαρών που δρούσε σε Χαλάνδρι, Ψυχικό και Παπάγου

Τα βλέπατε αλλά δεν τα καταλάβατε! Αυτά είναι κάποια από τα κρυμμένα μηνύματα στο σινεμά

Δολοφονία Λυγγερίδη: Στη φυλακή και ο «κοντός» – Ποια η δράση του, τι είπε στην απολογία του

Πρωταθλητής για τρίτη σερί χρονιά ο Ολυμπιακός

Δημοσκόπηση MARC για ευρωεκλογές 2024: Άνετο προβάδισμα για ΝΔ, δεύτερος ο ΣΥΡΙΖΑ