«Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί, όλοι μας πρέπει να τηρούμε τα απαιτούμενα υγειονομικά μέτρα διότι ο ιός κυκλοφορεί ακόμη ανάμεσά μας» λέει στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής ιεράρχης που στα χρόνια της υγειονομικής κρίσης βρέθηκε στην πρώτη γραμμή ενημέρωσης των πιστών για την προστασία τους από την covid-19.
Σύμφωνα με όσα δήλωσε ο υπουργός Υγείας Θάνος Πλεύρης, «ύστερα από δύο χρόνια θα λάβουν χώρα όλες οι θρησκευτικές εκδηλώσεις και θα γιορτάσουμε το Ορθόδοξο Πάσχα κανονικά τηρώντας τα υγειονομικά πρωτόκολλα». Και αυτό σε αντίθεση με το περσινό Πάσχα όπου ακόμη και η μετάθεση της ώρας της Ανάστασης προκάλεσε την «έκρηξη» μερίδας πιστών και ιερωμένων, όπως του Κυθήρων Σεραφείμ και του Αιτωλίας Κοσμά ο οποίος έφυγε από τη ζωή έπειτα από μάχη που έδωσε με τον κορονοϊό.
Αυτό που αλλάζει, με βάση τα νέα δεδομένα που ανακοινώθηκαν από τον υπουργό Υγείας, είναι το γεγονός ότι οι Λειτουργίες της Μ. Εβδομάδας θα τελεστούν κανονικά και όχι νωρίτερα όπως έγινε πέρυσι λόγω της απαγόρευσης της κυκλοφορίας. Κανονικά θα τελεστεί τη Μ. Παρασκευή η περιφορά και το προσκύνημα του Επιταφίου καθώς και η Ανάσταση. Πέρυσι υπενθυμίζεται ότι η περιφορά του Επιταφίου πραγματοποιήθηκε μόνον στον προαύλιο χώρο του ναού, χωρίς πομπή πιστών ενώ το «Χριστός Ανέστη» ακούστηκε στις εννέα το βράδυ.
Η σταδιακή επιστροφή στην κανονικότητα για τους ιερωμένους ήταν και είναι εσωτερική επιθυμία «για το καλό των ανθρώπων που χρόνια τώρα βρίσκουν καταφύγιο στον Οίκο του Θεού». Με την εμφάνιση της covid-19 πολλά άλλαξαν στον χώρο της Εκκλησίας. Η Ιερά Σύνοδος, οι μητροπολίτες στην πλειοψηφία τους «βγήκαν μπροστά» και συντασσόμενοι με την επιστημονική κοινότητα και την κυβέρνηση εφάρμοσαν πιστά το υγειονομικό πρωτόκολλο για την αποφυγή της μετάδοσης του ιού.
Ενδεχομένως, το πιο δύσκολο από όλα ήταν όταν κλήθηκαν να συμμετάσχουν στην εκστρατεία ενημέρωσης του κόσμου για τη χρησιμότητα των εμβολίων, το μοναδικό «όπλο» κατά της πανδημίας. Μάλιστα, δεν είναι λίγοι οι ιεράρχες που αναγκάστηκαν να θέσουν σε αργία κληρικούς που αρνούνται να εμβολιαστούν και να ακολουθήσουν τα υγειονομικά μέτρα.
Ενώ ο ίδιος ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος κράτησε σκληρή στάση σε όσους δεν τηρούν τις αποφάσεις της Ιεράς Συνόδου, βάζοντας τις προσωπικές τους απόψεις πάνω από τις κοινές, καλώντας τους (πέρυσι τον Οκτώβριο) «να πάνε στα σπίτια και στα μοναστήρια τους και να παραιτηθούν από τα καθήκοντά τους».
Πάντως και σήμερα μητροπολίτες, όπως ο Θεσσαλιώτιδος και Φαναριοφαρσάλων, εκπρόσωπος της Ιεράς Συνόδου Τιμόθεος, τονίζουν την ανάγκη της πιστής εφαρμογής του υγειονομικού πρωτοκόλλου. Μεγάλη Δευτέρα αύριο και ο κ. Τιμόθεος καλεί τους πιστούς να προσέλθουν στους ναούς τηρώντας τα μέτρα προστασίας.
Σε δήλωσή του στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής ο κ. Τιμόθεος αναφέρει: «Η Ανάσταση είναι μια αποκάλυψη της ελευθερίας, της δύναμης, της αγάπης του Θεού αλλά και της ελπίδας του ανθρώπου. Ο θάνατος δεν μας φοβίζει, έχει γίνει θύρα προς την αιωνιότητα και ξέρουμε ότι θα έρθει μια ημέρα που η φωνή Αυτού που έφερε στην ύπαρξη όλα τα όντα, η φωνή του Σωτήρα μας θα ηχήσει και πάλι. Εύχομαι καλή Ανάσταση και καλό Πάσχα με αγάπη και δύναμη. Να προσπαθήσουμε να τηρήσουμε όλοι μας τα υγειονομικά μέτρα και να προσευχηθούμε για την ειρήνη στον κόσμο».
Σταδιακή χαλάρωση
Για «ανάσες ελευθερίας» κάνουν λόγοι πιστοί που στα χρόνια του κορονοϊού αναγκάστηκαν πολλές φορές να παρακολουθήσουν τις Θείες Λειτουργίες είτε από την τηλεόραση είτε διαδικτυακά.
«Είναι κάτι που περιμέναμε με υπομονή. Το να αλλάζει η ώρα της Ανάστασης, όπως συνέβη πέρυσι, ήταν και είναι ασυνήθιστο, πόσω μάλλον για εμάς που πηγαίνουμε συχνά στην Εκκλησία. Παρ’ όλα αυτά, οι περισσότεροι ακολουθήσαμε κατά γράμμα τις οδηγίες και τα μέτρα, που κατά την άποψή μου έπρεπε να ληφθούν, για την προστασία μας από τον κορονοϊό. Χαίρομαι επιτέλους που μπορούμε να πάμε με τους δικούς μας ανθρώπους στην Εκκλησία, να προσκυνήσουμε τον Επιτάφιο» λέει η κ. Δήμητρα Αναγνώστου.
Η ίδια ωστόσο διευκρινίζει ότι «τη μάσκα δεν θα την βγάλω ούτε στιγμή καθώς τα κρούσματα από ό,τι παρακολουθώ είναι πολλά ακόμα…».
Σε κάθε περίπτωση τα βήματα για την επιστροφή στην κανονικότητα είναι σταδιακά και προσεκτικά και οι επιστήμονες παρακολουθούν στενά την επιδημιολογική κατάσταση. Για αυτό και η περαιτέρω χαλάρωση των μέτρων θα ισχύσει μετά το Πάσχα. Αρα, κατά τις ημέρες των εορτών οι ναοί θα λειτουργήσουν με τα ισχύοντα μέτρα τα οποία περιγράφονται αναλυτικά σε εγκύκλιο της Ιεράς Συνόδου.
Σύμφωνα με το υγειονομικό πλάνο προβλέπεται η υποχρεωτική χρήση προστατευτικής μάσκας από τους πιστούς εντός των ναών, όπως σε όλους τους εσωτερικούς χώρους, ενώ υπάρχει ισχυρή σύσταση για χρήση μάσκας στους εξωτερικούς χώρους όπου υπάρχει συνωστισμός.
Από το μέτρο εξαιρούνται όσοι έχουν ιατρική βεβαίωση για μη χρήση μάσκας (λόγω π.χ. αναπνευστικών προβλημάτων), τα παιδιά κάτω των 4 ετών και οι θρησκευτικοί λειτουργοί και οι ιεροψάλτες μόνο κατά τη διάρκεια της θρησκευτικής τελετής. Η είσοδος στους ναούς γίνεται με επίδειξη πιστοποιητικού εμβολιασμού ή νόσησης ή βεβαίωση αρνητικού rapid τεστ. Οι ανήλικοι έως 17 ετών μπορούν να εισέλθουν με αρνητικό self test. Τέλος, θα πρέπει να τηρείται και απόσταση 1,5 μέτρου μεταξύ των πιστών εντός των ναών.
ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟ ΙΕΡΟΣΟΛΥΜΩΝ: Υψηλοί τόνοι για τους περιορισμούς
Ενώ όλα αυτά συμβαίνουν στην Ελλάδα στον ναό της Αναστάσεως στα Ιεροσόλυμα τα πράγματα είναι διαφορετικά. Το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων πρόσφατα διαμαρτυρήθηκε για τον περιορισμό του αριθμού των προσκυνητών που θα επιτρέπεται να συμμετάσχουν στις ακολουθίες της Μεγάλης Εβδομάδας, τόσο στον Πανάγιο Τάφο όσο και στους χώρους του ίδιου του Πατριαρχείου. Ο αριθμός των πιστών, κυρίως την ημέρα του Μεγάλου Σαββάτου, δεν μπορεί να ξεπερνά τα 1.000 άτομα, όταν πριν από την εμφάνιση του κορονοϊού ο αντίστοιχος αριθμός προσκυνητών ξεπερνούσε τις πολλές εκατοντάδες χιλιάδες.
Το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων πιστεύει ότι δεν υπάρχει καμία δικαιολογία για αυτούς τους «πρόσθετους και άδικους περιορισμούς» και επιβεβαιώνει τη ρητή, σαφή και πλήρη απόρριψη όλων αυτών των περιορισμών.
«Το Ορθόδοξο Πατριαρχείο Ιεροσολύμων επιβεβαιώνει την ισχυρή και ανανεωμένη δέσμευσή του στο φυσικό δικαίωμα των Χριστιανών να γιορτάζουν μαζί με την κοινότητά τους, τις οικογένειές τους και να συμμετέχουν στα Μυστήρια και τις Ακολουθίες των εκκλησιών στην Παλιά Πόλη της Ιερουσαλήμ, συμπεριλαμβανομένου του βασικού δικαιώματος όλων των μελών της εκκλησίας να έχουν πρόσβαση στην Εκκλησία του Παναγίου Τάφου και στη γύρω περιοχή κατά τη διάρκεια των εορτασμών του Πάσχα, συμπεριλαμβανομένου του Μεγάλου Σαββάτου που γίνεται η τελετή του Αγίου Φωτός», αναφέρεται στην ανακοίνωση.