Λόγια του Μιχάλη Σαμόλη που στα χρόνια της κρίσης χώρεσε τη ζωή του σε μία βαλίτσα και βρέθηκε να κοιμάται στα παγκάκια. Λόγια βγαλμένα από τα δικά του σκληρά βιώματα τα οποία τόσο άμεσα και ζωντανά περιγράφονται στο βιβλίο «Αόρατοι Ανθρωποι. Μαθήματα ζωής από τον άστεγο Μιχάλη Σαμόλη» της Τόνιας Τσακίρη. Ενα βιβλίο-οδηγός ελπίδας. Που προκαλεί τον αναγνώστη να βιώσει την ιστορία του Μιχάλη και να διδαχθεί από αυτή.
Τα έχασε όλα
Προτού γνωρίσει το σκοτάδι του δρόμου, ο Μιχάλης ήταν ένας άνθρωπος, όπως λέμε, της διπλανής πόρτας. Είχε μία καλή οικογένεια, μία στρωμένη δουλειά. Η ζωή, ωστόσο του τα έφερε αλλιώς. Εχασε τα πάντα. Και άντεξε. Σήκωσε ψηλά το κεφάλι. Και πλέον μπορεί και ονειρεύεται. Σήμερα φιλοξενείται σε ξενώνα αστέγων, είναι πωλητής του περιοδικού δρόμου «Σχεδία» και οδηγός στις «Αόρατες Διαδρομές», ενός κοινωνικού προγράμματος περιηγήσεων με οδηγούς (νυν και πρώην) άστεγους στη σκοτεινή πλευρά του κέντρου της Αθήνας.
Οπως λέει στον «Ε.Τ.» της Κυριακής ο πρωταγωνιστής του βιβλίου, αισθάνεται γεμάτος, ευτυχισμένος. «Μπορώ να βοηθάω τους συνάνθρωπούς μου. Και μόνο μία ψυχή να σώσω, είναι επιτυχία…».
Μεγάλωσε σε μία μεσοαστική γειτονιά της Καλλιθέας. Κλείνοντας τα 18 του χρόνια βρέθηκε στη Νέα Υόρκη να σπουδάζει μηχανικός αεροσκαφών. Υστερα από τέσσερα χρόνια αποφάσισε να επιστρέψει στην Ελλάδα και να ασχοληθεί με την οικογενειακή επιχείρηση στον χώρο των μεταφορών.
«Ημουν ο άνθρωπος που έμενε δίπλα σας. Είχα δουλειά, σπίτι, οικογένεια. Είχα τα πάντα, μέχρι που έπεσα θύμα της κρίσης και έχασα τα πάντα. Ονειρα, προσδοκίες και ελπίδες εξανεμίστηκαν» (απόσπασμα απ’ το βιβλίο).
Απώλειες
Ξαφνικά έχασε το στήριγμά του, τον αδελφό του, στη συνέχεια τους γονείς του. Τα «χτυπήματα», όμως, δεν σταμάτησαν. Το 2010, το κράτος απελευθέρωσε το επάγγελμα των φορτηγατζήδων, με αποτέλεσμα να δουλεύει με όλο και λιγότερα χρήματα, ενώ αργότερα του έκλεψαν το φορτηγό.
Οταν η ανεργία τού χτύπησε την πόρτα, προσπαθούσε μάταια να βρει ένα μεροκάματο. Ετσι το 2013 κατέληξε στον δρόμο.
Οπως διηγείται στην Τόνια Τσακίρη: «Για 42 ημέρες, που δεν είχα μοίρα και αστέρι, περιπλανιόμουν στον δρόμο και κοιμόμουν στα παγκάκια, ακόμη και στο δάπεδο, χρησιμοποιώντας μία κουβέρτα αντί για κρεβάτι. Καλλιθέα, Ομόνοια, Σύνταγμα, Μοναστηράκι. Ηταν ένας εφιάλτης. Αυτό που θυμάμαι έντονα από εκείνες τις εφιαλτικές ημέρες είναι ο απόλυτος φόβος που ένιωθα».
Μέσα από τη «Σχεδία» και τις «Αόρατες Διαδρομές» ο Μιχάλης Σαμόλης ξαναβρήκε την ελπίδα. Εμπιστεύθηκε στην Τόνια Τσακίρη την ιστορία της ζωής του, έχει δώσει συνεντεύξεις σε διεθνή κανάλια, ενώ έχει εμφανιστεί σε θεατρικές παραστάσεις του Εθνικού Θεάτρου και της Λυρικής Σκηνής.
«Αναγνωρίζω τα λάθη μου, συγχωρώ τους ανθρώπους», λέει στον «Ε.Τ.» της Κυριακής, προσθέτοντας: «Η ευτυχία είναι στα λίγα πράγματα. Ξέρεις πότε το κατάλαβα αυτό; Οταν έχασα τη δυνατότητα να πιω έναν καφέ με έναν φίλο, να φάω ένα σουβλάκι, να πάω σε ένα θέατρο, ένα γήπεδο που τόσο πολύ αγαπάω. Πραγματικά τα είχα όλα, δούλευα δέκα ώρες την ημέρα για να πάρω ένα καλό αμάξι, μία καλή τηλεόραση, το τελευταίο μοντέλο κινητό. Ξεχνούσα να ζήσω. Και τώρα ζω».
ΤΟΝΙΑ ΤΣΑΚΙΡΗ, ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ-ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ
«Τίποτα δεν είναι δεδομένο, τίποτα δεν είναι αδύνατο…»
Μία ξενάγηση στις «Αόρατες Διαδρομές», όπου είχε πάει με τις κόρες της, ήταν το «κλειδί» που οδήγησε τη δημοσιογράφο και συγγραφέα Τόνια Τσακίρη στον Μιχάλη Σαμόλη.
Γιατί επιλέξατε να ασχοληθείτε με το θέμα της αστεγίας και να καταγράψετε τη ζωή του Μιχάλη Σαμόλη;
Το θέμα της αστεγίας του βιβλίου προέκυψε λόγω της γνωριμίας μου με τον Μιχάλη Σαμόλη, κατά τη διάρκεια των Αόρατων Διαδρομών, μιας ξενάγησης στη σκοτεινή πλευρά της Αθήνας, όπου ο Μιχάλης ήταν οδηγός. Παρακολούθησα την περιήγηση μαζί με τις κόρες μου καθώς ήθελα να τους δείξω ότι τίποτα δεν είναι δεδομένο και να εκτιμήσουν αυτά που έχουν. Η προσωπική ιστορία που μας αφηγήθηκε ο Μιχάλης Σαμόλης μάς εντυπωσίασε, αλλά η περιήγηση σε σοκάκια γεμάτα άστεγους, ναρκωτικά και σεξεργάτριες μας συγκλόνισαν. Υστερα από καιρό ξανασυνάντησα τυχαία τον Μιχάλη, ο οποίος μένει στον ξενώνα αστέγων, στο φεστιβάλ βιβλίου στο Ζάππειο να πουλάει το περιοδικό δρόμου «Σχεδία» και έτσι όπως ήμουν περιτριγυρισμένη από βιβλία, μου ήρθε η επιφοίτηση να γράψω την ιστορία της ζωής του. Ευελπιστώ η ιστορία του να εμπνεύσει τους αναγνώστες και να τους δώσει δύναμη, αισιοδοξία και να βλέπουν τους… αόρατους με άλλο μάτι. Γράφω πολλά χρόνια ως δημοσιογράφος, αλλά η ιστορία και το ταμπεραμέντο του ήταν αρκετά για να τολμήσω να βουτήξω στον κόσμο της συγγραφής. Επιπλέον, ένιωσα την ανάγκη να προσφέρω, να βοηθήσω όσο μπορώ όχι μόνο τους άστεγους, αλλά γενικά τους αόρατους ανθρώπους, τους οποίους η κοινωνία προτιμά να αγνοεί και να αποστρέφει το βλέμμα. Να τους φέρω στην επιφάνεια.
Διαβάζοντας κανείς το βιβλίο ποιο είναι το πρώτο πράγμα που μαθαίνει;
Οτι τίποτα δεν είναι δεδομένο και όμως τίποτα δεν είναι αδύνατο. Ο Μιχάλης ήταν ο άνθρωπος της διπλανής πόρτας, την εποχή της κρίσης τα έχασε όλα και βρέθηκε στον δρόμο με μία βαλίτσα. Οποια δυσκολία και να σας έρθει, να μην παραιτηθείτε. Μπορείτε να τη ξεπεράσετε, αρκεί να βρείτε τη δύναμη μέσα σας και τον αληθινό σκοπό της ζωής σας, όπως ο Μιχάλης, που είναι να ενημερώνει τα παιδιά και όλους για τη σκοτεινή Αθήνα και πώς να αποφεύγουν αυτά τα μονοπάτια ή και αν παραστρατήσουν, να γνωρίζουν τις δομές και τις ΜΚΟ στις οποίες μπορεί να ζητήσουν βοήθεια. Επίσης, ένα από τα βασικά life moto του Μιχάλη, που κυριαρχεί και στο βιβλίο, είναι ότι «Η ευτυχία βρίσκεται στα μικρά πράγματα και όχι στα μεγάλα», αφού ο ίδιος, αν και άστεγος, δηλώνει πλέον ότι είναι ευτυχισμένος.
Τελικά, έχουμε το θάρρος ή το κουράγιο να κοιτάξουμε στα μάτια τους άστεγους ή τους προσπερνάμε;
Θεωρώ ότι οι περισσότεροι άνθρωποι, όπως και εγώ μέχρι πρότινος, δεν τους κοιτάνε στα μάτια και τους προσπερνούν. Χαρακτηριστικά, όπως μου έχει αναφέρει και ο Μιχάλης, από τους 100 ανθρώπους που θα περάσουν από δίπλα του, όταν πουλάει το περιοδικό «Σχεδία», μόνο δύο θα τον χαιρετήσουν. Η κοινωνία τούς έχει γυρίσει την πλάτη, αλλά μπορούμε να αλλάξουμε τη νοοτροπία μας. Ξεκινήστε από μικρά βήματα, μία απλή, χωρίς κόστος καλημέρα αρκεί για να τους φτιάξετε την ημέρα. Να τους δώσετε λίγη σημασία, να αισθανθούν ότι είναι και αυτοί ορατοί άνθρωποι.
Info
«ΑΟΡΑΤΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ. ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΖΩΗΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΣΤΕΓΟ ΜΙΧΑΛΗ ΣΑΜΟΛΗ»
ΤΟΝΙΑ ΤΣΑΚΙΡΗ
ΕΚΔΟΣΕΙΣ: Παπαδόπουλος
ΣΕΛ.: 240