Τα νέα συστήματα και οι μηχανισμοί που θα προέβλεπαν ακριβώς τις περιοχές που θα πληγούν από έντονα καιρικά φαινόμενα, 6 με 8 ώρες πριν απ’ την εκδήλωση, δεν εγκαταστάθηκαν ποτέ και το Κέντρο Επιχειρήσεων στο πεδίο των καταστροφών στήθηκε δύο μέρες μετά την έναρξη των καταστροφικών καταιγίδων.

Αστοχίες, παραλείψεις, μέτρα που δεν εφαρμόστηκαν και ένας πρωτοφανής για τα ελληνικά χρονικά όγκος νερού από σφοδρές βροχοπτώσεις οδήγησαν στην καταστροφή. Νεκροί, κάτοικοι εγκλωβισμένοι σε ταράτσες και σκεπές, ολόκληρες περιφερειακές ενότητες βυθισμένες μέσα στα λασπόνερα, διαλυμένα οδικά δίκτυα και μια τιτάνια επιχείρηση διάσωσης χιλιάδων παγιδευμένων κατοίκων.

40 μηνύματα από 112 σε τέσσερα 24ωρα

«Προειδοποιητικό μήνυμα για εκδήλωση έντονων πλημμυρικών φαινομένων στην περιοχή σας». «Απομακρυνθείτε λόγω κινδύνου υπερχείλισης του ποταμού». «Απομακρυνθείτε λόγω επικίνδυνων κατολισθητικών φαινομένων». «Απομακρυνθείτε από υπόγειους και ισόγειους χώρους κτιρίων λόγω εξέλιξης πλημμυρικών φαινομένων». «Σε ισχύ απαγόρευση κυκλοφορίας». Πρόκειται για μερικά από τα 40 μηνύματα του 112 που έλαβαν στα κινητά τους τηλέφωνα κάτοικοι σε όλη τη Θεσσαλία, μέσα σε τέσσερα 24ωρα.

Σύμφωνα με τις εξαγγελίες του υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας δύο χρόνια πριν, ειδικά συστήματα που θα είχαν εγκατασταθεί μέχρι σήμερα, θα έδιναν τη δυνατότητα πρόβλεψης των έκτακτων καιρικών φαινομένων περίπου  6 με 8 ώρες πριν απ’ την εκδήλωση. Εναέρια απεικόνιση των ρεμάτων που χρειάζονται καθαρισμό, μετρητές στάθμης του νερού σε λεκάνες απορροής, ραντάρ-«μετεωρολογικοί σταθμοί» σε περιοχές-κλειδιά, με την τεχνογνωσία της ΕΜΥ, θα επέτρεπαν να δημιουργηθεί ένα «παράθυρο» δράσης της Πολιτικής Προστασίας, που συνήθως δρούσε την ώρα που «έτρεχαν» τα φαινόμενα. Παρά τη σειρά έκτακτων συσκέψεων παρουσία μετεωρολόγων πριν απ’ την άφιξη της κακοκαιρίας, παρά τις προειδοποιήσεις που αφορούσαν συγκεκριμένες τοποθεσίες, η Θεσσαλία βρέθηκε εκτεθειμένη στα πρωτοφανή καιρικά φαινόμενα.

Ο δήμαρχος προειδοποιούσε

«Το ύψος της βροχής είναι πάρα πολύ μεγάλο. Εχει ξεπεράσει κατά πολύ τον Ιανό. Τα ποτάμια γενικώς ήταν σε πολύ καλή κατάσταση και δεν ανέβηκε πολύ το ύψος τους», ανέφερε το απόγευμα της Τετάρτης ο δήμαρχος Παλαμά σε δήλωσή του. Το πρωί της Πέμπτης, οι κάτοικοι είχαν ανέβει σε ταράτσες και σκεπές και ο δήμαρχος έκανε λόγο για νεκρούς. Την ώρα που ήδη είχαν καταγραφεί πλημμυρικά φαινόμενα στον δήμο, κανείς δεν προσέγγισε το σημείο για βοήθεια και κανείς δεν πρόλαβε να προειδοποιήσει εγκαίρως τους κατοίκους. Πρόκειται για μια από τις καθυστερημένες αντιδράσεις του μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας. Εξίσου καθυστερημένα ήρθε και η μεταφορά του Κέντρου Επιχειρήσεων στη Θεσσαλία, που έγινε με εντολή του πρωθυπουργού.

Οι ασκήσεις

Απεγκλωβισμοί ατόμων από πλημμυρισμένα σπίτια και οχήματα, μεταφορά τραυματιών, επιχείρηση έρευνας και διάσωσης αγνοούμενου στη θάλασσα, υπερχείλιση ρεμάτων, εισροή υδάτων σε κατοικίες, διακοπή της κυκλοφορίας λόγω συσσώρευσης φερτών υλικών, κατολισθήσεις, εκτροπή οχήματος σε ρέμα, δημιουργία κηλίδας στην επιφάνεια της θάλασσας, διακοπή της ηλεκτροδότησης λόγω πτώσης στύλου της ΔΕΗ. Πρόκειται για μερικά από τα ρεαλιστικά σενάρια των ασκήσεων που είχαν πραγματοποιηθεί στο παρελθόν σε Αλεποχώρι, Ελευσίνα, Κόρινθο και σε άλλες περιοχές της χώρας από το υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας. Στόχος ήταν να αποφευχθούν χτυπήματα αντίστοιχα του Ιανού. «Μόνο με αυτές τις ασκήσεις ετοιμότητας θα μπορέσουμε, όταν έρθει η δύσκολη στιγμή, να πετύχουμε το καλύτερο δυνατό, να διασφαλίσουμε την ανθρώπινη ζωή, τους συμπολίτες μας», ανέφερε ο τότε υπουργός Χρήστος Στυλιανίδης.

Ειδήσεις σήμερα