Οι εικόνες των ελικοπτέρων να παραλαμβάνουν ξυπόλητους ηλικιωμένους γονείς και μωρά από στέγες και ταράτσες μοιάζουν με κινηματογραφικό σκηνικό την πρώτη εβδομάδα του Σεπτεμβρίου και ενώ έσβηναν οι τελευταίες εστίες από τις φωτιές του καλοκαιριού. Οι κτηνοτρόφοι έχασαν το ζωικό τους κεφάλαιο και οι αγρότες εξηγούν ότι δεν χάθηκαν μόνο οι καλλιέργειες αλλά ολόκληρες εκτάσεις θα κάνουν χρόνια να αποδώσουν ξανά καρπούς. Το πρωτοφανές χτύπημα στη ζωή και την περιουσία δείχνει πόσο επιτακτική είναι η ανάγκη για ανασχεδιασμό κάθε αντιπλημμυρικού πλάνου, νέες υποδομές, αλλά και εκπαίδευση των πολιτών, ώστε να αυτοπροστατεύονται σε ακραία φυσικά φαινόμενα, όπως εξηγούν διακεκριμένοι επιστήμονες μιλώντας στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής
Ο καθηγητής Φυσικής της Ατμόσφαιρας, Χρήστος Ζερεφός, εξηγεί ότι ο κόσμος πρέπει να προσαρμοστεί στις νέες -ακραίες- καιρικές συνθήκες. «Είμαστε ο… Νώε χωρίς την Κιβωτό, καθώς δεν εφαρμόζονται οι διεθνείς συμφωνίες να απαλλαγούμε από τα ορυκτά καύσιμα. Η καταστροφή στη Θεσσαλία δεν οφείλεται μόνο στην ανθρωπογενή παρέμβαση, αλλά είναι συνδυασμός με την αποσταθεροποίηση του κλίματος. Μια καταιγίδα εξελίχθηκε σε τροπική καταιγίδα και η αποσταθεροποίηση είναι πλέον πάρα πολύ μεγάλη. Αυτό το φαινόμενο δεν το ζήσαμε μόνο στην Ελλάδα, το έζησαν και στην Ιταλία και στο Τέξας και στην Κίνα», λέει ο διακεκριμένος επιστήμονας προσθέτοντας: «Το πρόβλημα είναι παγκόσμιο, αφού πληρώνουμε το λάθος που κάναμε στην τεχνολογία, χρησιμοποιώντας ορυκτά, αντί να καταφύγουμε στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Πλέον, έχουν συγκεντρωθεί μεγάλα ποσοστά θερμότητας, ειδικά στον Ατλαντικό. Αλλά και στη Μεσόγειο είμαστε έναν με τέσσερις βαθμούς πάνω. Το φαινόμενο Ελ Νίνιο τώρα γεννάται στην πραγματικότητα. Το μισό βόρειο ημισφαίριο είναι αποσταθεροποιημένο με έναν τρόπο. Είναι τόσο μεγάλη η αλλαγή στη θάλασσα που η αποσταθεροποίηση εκτείνεται από το Τέξας έως το Πεκίνο».
Παράλληλα επισημαίνει την ανάγκη προσαρμογής των πολιτών στη νέα πραγματικότητα. «Αν θέλουμε να επιβιώσουμε, πρέπει να μάθουμε τους κανόνες επιβίωσης, ώστε να σώζουμε πρώτα τους ασθενέστερους, μετά τους εαυτούς μας και μετά την περιουσία μας. Πρέπει να μάθουμε να αντιδρούμε με βάση την κοινή λογική. Στην πλημμύρα ανεβαίνουμε στην ταράτσα, στον καύσωνα μένουμε στο σπίτι. Πρέπει να μάθουμε να ζούμε με ακραίες καιρικές συνθήκες», τονίζει ο Χρήστος Ζερεφός.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΛΟΥΠΑΣΑΚΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ – ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΗΣ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΕΜΠ
«Χρειάζονται έργα ορεινής υδρονομίας»
Την ανάγκη για νέα έργα και άμεση βελτίωση των υπαρχουσών υποδομών τονίζει ο Κωνσταντίνος Λουπασάκης, καθηγητής Τεχνικής Γεωλογίας και Γεωτεχνικής Μηχανικής του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου. «Από εδώ και πέρα πρέπει να αναθεωρήσουμε τον τρόπο που σχεδιάζουμε τα έργα για να δώσουμε λύσεις. Το φαινόμενο υπερβαίνει κάθε πρόβλεψη και με τα σωστά μέτρα θα μπορούσαμε να έχουμε μετριάσει τις επιπτώσεις, όχι να τις έχουμε απαλείψει, καθώς είναι μια πλημμυρική παροχή που υπερβαίνει τις προβλέψεις της χιλιετίας», επισημαίνει ο καθηγητής και συνεχίζει: «Το βασικό που θα μπορούσαμε να έχουμε κάνει είναι να έχουμε σεβαστεί το περιβάλλον. Επίσης, ο σχεδιασμός των έργων διευθέτησης είναι συχνά κακός, με αποτέλεσμα να έχουν χειρότερες συνέπειες από το να μην υπήρχαν, παρότι έχουν δαπανηθεί τεράστια ποσά. Για παράδειγμα, στον Βόλο τα ποτάμια που πλημμύρισαν είναι διευθετημένα, έχουν τσιμέντο από κάτω, το οποίο αυξάνει την ταχύτητα του νερού και τη μεταφορική ικανότητα σε φερτά υλικά, γι’ αυτό γέμισε μπάζα όλη η πόλη. Αν είχαμε έργα ορεινής υδρονομίας να κρατάνε το νερό πιο ψηλά, θα είχαμε μικρότερες συνέπειες, αλλά όχι μηδενικές. Με τέτοιας έντασης φυσικά φαινόμενα είναι αδύνατο να μην έχουμε συνέπειες», λέει ο κ. Λουπασάκης, εξηγώντας ότι η επόμενη ημέρα χρειάζεται επανασχεδιασμό των έργων. «Από τη στιγμή που δεν γίνεται να γκρεμίσουμε τη χώρα για να την ξαναχτίσουμε από την αρχή, πρέπει να κάνουμε ορθολογικό σχεδιασμό των έργων.
Για παράδειγμα, το ρέμα της Πικροδάφνης έχει σήμερα 3-4 κακοφτιαγμένες γέφυρες, επιχωματώσεις για γηπεδάκια μπάσκετ και ιδιωτικές εγκαταστάσεις. Σε ένα έντονο φαινόμενο είναι σίγουρο ότι θα υπερχειλίσει από τους αποχετευτικούς αγωγούς. Αντί να διορθώσουμε τις γέφυρες και να γκρεμίσουμε τις εγκαταστάσεις, επιλέξαμε να τιμωρήσουμε το ρέμα. Αν είχαμε στην Αθήνα αυτήν την ποσότητα νερού που έπεσε στη Θεσσαλία, θα υπερχείλιζαν τα πάντα, αφού από ρέματα έχει μόνο έναν μικρό κλάδο της Πικροδάφνης, έναν σχεδόν ανύπαρκτο κλάδο του Ποδονίφτη και τον Κηφισό και όλα τα άλλα είναι αποχετευτικοί αγωγοί».
ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΑΡΑΒΙΤΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΓΕΩΠΟΝΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ
Σεισμός στην Αιτωλοακαρνανία: «Δεν έχουν αναφερθεί ζημιές σε σπίτια ή δημόσια κτίρια», λέει ο δήμαρχος Θέρμου
«Δεν έχουμε ούτε χαρτογράφηση»
Από την πλευρά του ο Χρήστος Καραβίτης, καθηγητής Υδατικών Πόρων στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και επίτιμος καθηγητής στο Πολυτεχνείο του Κολοράντο, επισημαίνει τη συστηματική παραβίαση των κανόνων της φύσης από τον ανθρώπινο παράγοντα.
«Τα πλημμυρικά φαινόμενα, μεγάλα ή μικρά, συμβαίνουν πάντα. Σας θυμίζω ότι η καταστροφή στη Μάνδρα Αττικής έγινε το 2017, ενώ και πιο παλιά είχαμε μεγάλες πλημμύρες, όπως το 1958, με περισσότερα από 30 θύματα. Οταν η κοίτη ενός ποταμού είναι 15 με 20 μέτρα και εμείς την περιορίζουμε με τη δόμηση στα 2 ή 3 μέτρα είναι αναμενόμενα αυτά τα αποτελέσματα. Δυστυχώς, η μνήμη είναι κοντή στην Ελλάδα, ξεχνάμε γρήγορα και ξανακάνουμε τα ίδια λάθη. Η άναρχη δόμηση έχει διαχρονικά τα ίδια αποτελέσματα και μας δείχνει ότι η φύση τιμωρεί. Ο κόσμος αλλάζει συνεχώς, τα καιρικά φαινόμενα αλλάζουν και οι επιπτώσεις από τις πλημμύρες, σε συνδυασμό με τις φωτιές, μεγεθύνονται πλέον στο 10πλασιο. Πρέπει να σχεδιάζουμε τις κατασκευές και τη διαχείριση των νερών με βάση τα ακραία γεγονότα, καθώς είναι βέβαιο ότι θα έχουμε ξανά τέτοιες πλημμύρες, αν δεν κάνουμε προληπτικό σχεδιασμό», τονίζει ο κ. Καραβίτης.
Παράλληλα επισημαίνει ότι δεν έχουν καν χαρτογραφηθεί οι επικίνδυνες περιοχές στην Ελλάδα για πλημμυρικά φαινόμενα. «Αρχικά πρέπει να αποτυπώσουμε την τρωτότητα των περιοχών, καθώς δεν υπάρχει μέχρι σήμερα ένα χάρτης επικινδυνότητας για πλημμύρες στην Ελλάδα. Εχουμε τα απαραίτητα εργαλεία και πρέπει να τα αξιοποιήσουμε, γιατί, αν υπάρχει έγκαιρη προειδοποίηση, υπάρχει πρόληψη. Το “συν Αθηνά και χείρα κίνει” πρέπει να γίνει κανόνας. Οσο για τα έργα, πρέπει να σχεδιαστούν από την αρχή με νέα αντιπλημμυρικά, απαγόρευση της δόμησης και διαμόρφωση της κοίτης κάθε ποταμού. Να δούμε τις υποδομές όλες από την αρχή. Ο Τίβερης και ο Σηκουάνας γιατί δεν πλημμυρίζουν;», σημειώνει ο κ. Καραβίτης, προσθέτοντας ότι για τη θωράκιση πόλεων και χωριών είναι απαραίτητο να εκτραπούν οι ποταμοί σε σημεία που βρίσκονται ψηλότερα από τον οικιστικό ιστό.
Ειδήσεις σήμερα
Κακοκαιρία Daniel: Ένας ακόμη νεκρός στην Καρδίτσα – Εντοπίστηκε μέσω drone [βίντεο]
Blue Horizon: Απολογούνται οι 3 από τους 4 συλληφθέντες – Τι θα ισχυριστούν οι κατηγορούμενοι