Σύμφωνα με το Ευρωμεσογειακό Σεισμολογικό Κέντρο, ο σεισμός είχε μέγεθος 5,2 Ρίχτερ. Αν επιβεβαιωθεί το μέγεθος και μετά τις προκαταρκτικές αναλύσεις, θα είναι ο μεγαλύτερος σεισμός ως τώρα στην περιοχή. Η δόνηση έγινε ιδιαίτερα αισθητή στους κατοίκους που παραμένουν στο νησί της Σαντορίνης.

Στις 21:00 είχε νέα δόνηση μεγέθους 4.4 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ. Νωρίτερα, στις 19:47 είχε σημειωθεί σεισμός, μεγέθους 4,7 Ρίχτερ, σημειώθηκε μεταξύ Αμοργού και Σαντορίνης. Η δόνηση σημειώθηκε σε εστιακό βάθος 19,4 χλμ., σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου, σε επίκεντρο που υπολογίζεται στα 16 χλμ. ΝΔ της Αρκεσίνης Αμοργού. Το Ευρωμεσογειακό Σεισμολογικό Κέντρο υπολογίζει τη δόνηση στα 4,8 Ρίχτερ, ενώ αναφέρει πως προηγήθηκε δόνηση 4,2.

Σαντορίνη-Αμοργός: Πάνω από 6.400 σεισμοί σε 9 ημέρες – Τα σενάρια σύμφωνα με το ΕΚΠΑ

Περισσότεροι από 6.400 σεισμοί έλαβαν χώρα από τις 26 Ιανουαρίου έως τις 3 Φεβρουαρίου στη θαλάσσια ζώνη μεταξύ Σαντορίνης και Αμοργού, σύμφωνα με το ΕΚΠΑ.

Συγκεκριμένα, με βάση τα στοιχεία της Διεπιστημονικής Επιτροπής Διαχείρισης Κινδύνων και Κρίσεων, στις 2 Φεβρουαρίου σημειώθηκαν περισσότεροι από 1.300 σεισμοί, ενώ μία μέρα μετά πάνω από 1.400.

Παράλληλα, σύμφωνα με την ανακοίνωση της Επιτροπής, μέλη της τονίζουν ότι η σεισμική δραστηριότητα στη συγκεκριμένη περιοχή, υπάρχει περίπτωση να φέρει τα χαρακτηριστικά σεισμικού σμήνους, διότι μέχρι στιγμής δεν έχει λάβει χώρα κάποιος μεγάλος σεισμός, ο οποίος θα μπορούσε να θεωρηθεί ο κύριος.

Τα σενάρια που υπάρχουν

Αρχικά, τα μέλη της Επιτροπής, εκτιμούν ότι πρόκειται για ένα σμήνος, που εμπεριέχει σεισμούς μεγάλων μεγεθών.

Δεύτερον, σημειώνουν ότι το σμήνος αυτό μπορεί να διεγείρει τη διάρρηξη ενός σημαντικού τμήματος μεγάλου ενεργού ρήγματος της περιοχής, δίνοντας έτσι έναν κύριο σεισμό, και στη συνέχεια η δραστηριότητα να πάρει τη μορφή μιας τυπικής μετασεισμικής ακολουθίας.

Ακόμη, οι επιστήμονες αναφέρουν ότι αν και η παρατηρούμενη σεισμική έξαρση λαμβάνει χώρα εντός του ενεργού ηφαιστειακού τόξου του Νοτίου Αιγαίου, δεν σχετίζεται άμεσα με κάποιο γνωστό ηφαιστειακό κέντρο, αλλά φαίνεται να έχει ενεργοποιήσει ένα σύστημα κανονικών ρηγμάτων, διεύθυνσης ΝΔ-ΒΑ στη θαλάσσια λεκάνη της Ανύδρου.

Παρακάτω η αναλυτική ανακοίνωση του ΕΚΠΑ: 

«Κατά την περίοδο από 2 Φεβρουαρίου έως και τις πρώτες ώρες της 5ης Φεβρουαρίου 2025, η σεισμικότητα στη ζώνη Σαντορίνης-Αμοργού εντάθηκε ακόμη περισσότερο. Η ανάλυση σεισμολογικών δεδομένων έως και την 3η Φεβρουαρίου, η οποία επικαιροποιήθηκε με τη χρήση μηχανικής μάθησης, απέδωσε ένα πλήθος άνω των 1,300 σεισμών την 2η Φεβρουαρίου και άνω των 1,400 σεισμών την 3η Φεβρουαρίου, ξεπερνώντας συνολικά τους 6,400 σεισμούς από τις 26 Ιανουαρίου μέχρι και τις 3 Φεβρουαρίου, εκ των οποίων πάνω από 4,800 είχαν μέγεθος Μ³1.0 και πάνω από 800 είχαν μέγεθος Μ³2.5.

Ο αριθμός σεισμών με μέγεθος Μ³2.5 αυξάνεται σταδιακά ανά ημέρα, με πλήθος 0, 1, 2, 6, 9, 25, 45, 340, και 437 σεισμούς από τις 26 Ιανουαρίου μέχρι και τις 3 Φεβρουαρίου. Στις 2 Φεβρουαρίου εκδηλώθηκαν 5 σεισμοί με Μ³4.5, στις 3 Φεβρουαρίου 7 σεισμοί και στις 4 Φεβρουαρίου 9 σεισμοί. Το μέγεθος του μεγαλύτερου σεισμού ήταν 4.6 στις 2 Φεβρουαρίου, ενώ στις 3 και 4 Φεβρουαρίου εκδηλώθηκαν τρεις σεισμοί με μεγέθη 4.9-5.0 και άλλοι τέσσερις με μέγεθος 4.8. Κατά τις πρώτες ώρες της 5ης Φεβρουαρίου, η σεισμική δραστηριότητα συνεχίζεται πλησίον της Ανύδρου. Έχουν εντοπιστεί πάνω από 30 σεισμοί, με το μέγεθος του μεγαλύτερου σεισμού να φτάνει το 4.4.

Η κατανομή των σεισμικών επικέντρων στις 2 Φεβρουαρίου ξεκίνησε συγκεντρωμένη περίπου στο μέσο της απόστασης Ανύδρου-Σαντορίνης, και στη συνέχεια μετανάστευσε στα ΒΑ προς την Άνυδρο. Στις 3 Φεβρουαρίου, η σεισμικότητα παρέμεινε συσσωρευμένη κυρίως στα νοτιοδυτικά της Ανύδρου, ενώ μικρές συστάδες σεισμών εκδηλώθηκαν και σε περιοχές δυτικά και βόρεια της Ανύδρου, σε αποστάσεις γενικά μικρότερες των 10 km από αυτήν. Σύμφωνα με τα στοιχεία καθημερινής ανάλυσης σεισμικών δεδομένων του Εργαστηρίου Σεισμολογίας του ΕΚΠΑ, στις 4 Φεβρουαρίου παρέμεινε στην περιοχή κυρίως δυτικά της Ανύδρου, αλλά εξαπλώθηκε και λίγο ανατολικότερα. Κατά την περίοδο από 1 Φεβρουαρίου έως 4 Φεβρουαρίου, το άκρο της σεισμικά ενεργοποιημένης ζώνης φαίνεται να μετανάστευσε προς τα βορειοανατολικά με ταχύτητα ~4-5 χλμ/ημέρα (km/day) σε κατεύθυνση ~Β40°Α. Από την ανάλυση με μέθοδο μηχανικής μάθησης φαίνεται κατά τη διάρκεια διαφόρων εξάρσεων, η μετανάστευση να γίνεται με ακόμη μεγαλύτερη ταχύτητα κατά περιοχές, καλύπτοντας μικρότερες αποστάσεις.

Η έως τώρα σεισμική δραστηριότητα στη ζώνη Σαντορίνης-Αμοργού πιθανώς φέρει τα χαρακτηριστικά ενός σεισμικού σμήνους, καθώς δεν διακρίνεται κάποιος σεισμός με μέγεθος σαφώς μεγαλύτερο από όλους τους υπόλοιπους, ο οποίος θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως κύριος σεισμός. Επιπλέον, ο ρυθμός σεισμικότητας βαίνει αυξανόμενος, ενώ οι μετασεισμικές ακολουθίες χαρακτηρίζονται από φθίνουσα χρονική κατανομή σεισμών, με το μέγεθος του μεγαλύτερου μετασεισμού συνήθως να είναι μικρότερο από ~0.5 συγκριτικά με τον κύριο σεισμό. Αν και πιθανώς να πρόκειται για σμήνος που εμπεριέχει σεισμούς μεγάλων μεγεθών, συγκριτικά με άλλα πρόσφατα σεισμικά σμήνη στον Ελλαδικό χώρο, ένα ενδεχόμενο είναι να συνεχιστεί η δράση του αλλά με σταδιακά μικρότερα μεγέθη και μικρότερο πλήθος σεισμών, αλλά να διαρκέσει πολλούς μήνες, όπως στην περίπτωση του σεισμικού σμήνους της Θήβας. Ωστόσο, ένα δεύτερο ενδεχόμενο είναι το σμήνος αυτό να διεγείρει τη διάρρηξη ενός σημαντικού τμήματος μεγάλου ενεργού ρήγματος της περιοχής, δίνοντας έτσι έναν κύριο σεισμό, και στη συνέχεια η δραστηριότητα να πάρει τη μορφή μιας τυπικής μετασεισμικής ακολουθίας. Σε μια τέτοια περίπτωση, το σεισμικό σμήνος που έχει προηγηθεί του κύριου σεισμού θα χαρακτηριστεί (εκ των υστέρων) ως προσεισμική ακολουθία. Αν και η παρατηρούμενη σεισμική έξαρση λαμβάνει χώρα εντός του ενεργού ηφαιστειακού τόξου του Νοτίου Αιγαίου, δεν σχετίζεται άμεσα με κάποιο γνωστό ηφαιστειακό κέντρο, αλλά φαίνεται να έχει ενεργοποιήσει ένα σύστημα κανονικών ρηγμάτων, διεύθυνσης ΝΔ-ΒΑ στη θαλάσσια λεκάνη της Ανύδρου. Τα σεισμικά σμήνη, και ιδιαίτερα αυτά που βρίσκονται μέσα ή κοντά σε ηφαιστειακά περιβάλλοντα, συχνά διεγείρονται από διείσδυση ρευστών στον ρηξιγενή ιστό, τα οποία διευκολύνουν τις διαρρήξεις, σε συνδυασμό με τη μεταφορά τάσης που προκαλείται από τους ίδιους τους τεκτονικούς σεισμούς».

Σαντορίνη: Μετακινείται η επιφάνεια της καλδέρας λένε επιστήμονες του ΑΠΘ

Στο μικροσκόπιο επιστημόνων του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης βρίσκονται οι εξελίξεις στη Σαντορίνη, με ορισμένους εξ αυτών να βρίσκονται στο πεδίο και άλλους, όπως ο αναπληρωτής καθηγητής στο Τμήμα Γεωλογίας Μιχάλης Φουμέλης, να συμβάλουν ενεργά στην παρακολούθηση του φαινομένου με συνεχείς μετρήσεις και καταγραφές από δορυφόρους.

Από το τέλος της προηγούμενης κρίσης το 2011-2012, το Εργαστήριο Εφαρμογών της Τηλεπισκόπησης και Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφόρησης του Τμήματος Γεωλογίας ΑΠΘ (EO.Lab) σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Μελέτης και Παρακολούθησης Ηφαιστείου Σαντορίνης (ΙΜΠΗΣ) παρακολουθεί συστηματικά τη δραστηριότητα του ηφαιστείου της Σαντορίνης και χρησιμοποιώντας δορυφορικά δεδομένα Copernicus Sentinel-1 έκανε μερικές σημαντικές παρατηρήσεις. Αξιοποιώντας την υπηρεσία SNAPPING (Surface motioN mAPPING) συγκέντρωσε πολύτιμες πληροφορίες, οι οποίες και έδειξαν μετακινήσεις της επιφάνειας στο βόρειο τμήμα της καλδέρας του ηφαιστείου. Μάλιστα, την εγκυρότητα των πληροφοριών αυτών ήρθαν να ενισχύσουν οι μετρήσεις από τοπικά σεισμολογικά δίκτυα και μόνιμους σταθμούς GNSS του ΙΜΠΗΣ, γεγονός που προκάλεσε την κινητοποίηση όχι μόνο των επιστημόνων αλλά της ίδιας της Πολιτείας.

Αξίζει να σημειωθεί πως η υπηρεσία SNAPPING είναι μια υπηρεσία που δημιούργησαν πριν από μερικά χρόνια επιστήμονες του Τμήματος Γεωλογίας του ΑΠΘ, αξιοποιώντας δορυφορικά δεδομένα Ραντάρ από τη δορυφορική αποστολή Copernicus Sentinel-1, για την παρακολούθηση των εδαφικών μετακινήσεων. Η συγκεκριμένη υπηρεσία προσφέρεται μέσω της πλατφόρμας GEP (Geohazards Exploitation Platform) που αποτελεί μία πρωτοβουλία του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ΕΟΔ). «Χρησιμοποιούμε δορυφορικά δεδομένα Ραντάρ Copernicus και υπολογίζουμε τις εδαφικές μετακινήσεις με ακρίβεια χιλιοστών από το διάστημα» αναφέρει, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο Mιχάλης Φουμέλης, αναπληρωτής καθηγητής στο Τμήμα Γεωλογίας του ΑΠΘ, ο οποίος ειδικεύεται στην Τηλεπισκόπηση και στην απεικονιστική γεωδαισία με εφαρμογές στους γεωκινδύνους. Μέλος του EO.Lab στο Τμήμα Γεωλογίας του ΑΠΘ αλλά και μέλος του ΙΜΠΗΣ, ο κ. Φουμέλης εξηγεί πως «εδώ και κάποιον καιρό εντοπίσαμε κάποια σημάδια μεταβολής του ηφαιστείου σε σχέση με την προηγούμενη κατάσταση ηρεμίας. Περιμέναμε και τα υπόλοιπα δίκτυα του ΙΜΠΗΣ να επιβεβαιώσουν ότι υπάρχει κάτι και με τη σειρά μας επικοινωνήσαμε με τις αρμόδιες αρχές, ενημερώσαμε και ξεκίνησαν όλα αυτά που βρίσκονται τώρα σε εξέλιξη».

Πώς λειτουργεί η αξιοποίηση των δορυφορικών δεδομένων

«Κάθε φορά που ο δορυφόρος Ραντάρ περνάει πάνω από τη Σαντορίνη, στέλνει ένα σήμα και λαμβάνει πίσω το σήμα επιστροφής. Αυτό περιέχει μέσα την πληροφορία για την απόσταση του δορυφόρου από τη Γη. Με ειδική επεξεργασία -μια τεχνική που ονομάζεται Συμβολομετρία Ραντάρ- μπορούμε να παρακολουθήσουμε τη μεταβολή αυτής της απόστασης Γης-δορυφόρου με τον χρόνο. Δεν είναι απλή διαδικασία, είναι αρκετά περίπλοκη τεχνική που εμπλέκει εξελιγμένους αλγόριθμους» σημειώνει ο επιστήμονας, εξηγώντας τη λειτουργία της υπηρεσίας SNAPPING που διατίθεται μέσω της πλατφόρμας GEP.

«Περνάει ο δορυφόρος, συλλέγει τις εικόνες, προχωράμε στην επεξεργασία τους, μετράμε την απόσταση Γης-δορυφόρου, τη συγκρίνουμε με την προηγούμενη μέτρηση βλέποντας σταδιακά αν υπάρχει και πότε ακριβώς λαμβάνει χώρα κάποια μεταβολή, αν δηλαδή δεν υπάρχει μετακίνηση, ή αν έχει μετακινηθεί προς τα πάνω ή κάτω η επιφάνεια της Γης. Οπότε, το τελευταίο χρονικό διάστημα διαπιστώναμε ότι υπήρχε μια σταδιακή ανύψωση του ηφαιστείου» επισημαίνει ο κ. Φουμέλης. «Το είδαμε και με γειδαιτικό δίκτυο GNSS, το επιβεβαιώσαμε, ακολούθησε και η σεισμικότητα, οπότε τα λάβαμε όλα υπόψη και είδαμε και πώς εξελίσσεται το φαινόμενο· γιατί υπάρχουν και περιπτώσεις στις οποίες μπορεί να γίνουν κάποιες μικρο-μετακινήσεις και μετά να επανέλθει πολύ γρήγορα σε κατάσταση ηρεμίας το ηφαίστειο» επισημαίνει και διευκρινίζει: «Δεν είναι ότι με το που θα δεις κάτι πρέπει να ενημερώσεις, οπότε όταν είχαμε κοινή εικόνα από το σύνολο των ενόργανων μετρήσεων ότι κάτι συμβαίνει, τότε και το ΙΜΠΗΣ πήρε απόφαση και ενημέρωσε και τις υπόλοιπες αρχές, όπως και όφειλε».

Το 2011 είχε καταγραφεί ανάλογη δραστηριότητα στην καλδέρα, διάρκειας 14 μηνών και, όπως λέει ο κ. Φουμέλης: «Εκεί πάλι καταγράψαμε εδαφικές μετακινήσεις από τους δορυφόρους, υπήρχε σεισμικότητα και οι ενόργανες μετρήσεις έδειχναν ότι υπάρχει ακριβώς το ίδιο φαινόμενο σε εξέλιξη. Τότε έφτασε η παραμόρφωση σε κάποιο όριο, το οποίο διήρκεσε 14 μήνες -δηλαδή δεν είναι κάτι που γίνεται μέσα σε δύο μέρες και σταματάει- και στο τέλος χωρίς να ακολουθήσει έκρηξη του ηφαιστείου σταμάτησε η δραστηριότητα, και επανήλθε σταδιακά στην κατάσταση ηρεμίας».

«Θα πρέπει να μάθουμε να ζούμε με αυτό το φαινόμενο»

Ο ίδιος δεν περίμενε ότι θα δώσει ξανά τέτοια σημάδια, τόσο σύντομα, το ηφαίστειο, το οποίο σε κάθε περίπτωση «παραμένει ένα από τα πιο ενεργά ηφαίστεια στην Ευρώπη», όπως λέει. «Το ηφαίστειο έχει ενεργοποιηθεί πάρα πολλές φορές στους ιστορικούς χρόνους, υπάρχουν καταγραφές για ατμίδες, για εκρήξεις, για ακροές λάβας κλπ, αλλά δεν είχαμε παλιά ούτε ενόργανες μετρήσεις της εδαφικής παραμόρφωσης από τα δορυφορικά δεδομένα, ούτε από τα GNSS. Αυτά τα έχουμε μόνο από τις δύο τελευταίες δραστηριοποιήσεις, το 2011 και τώρα, οπότε καταλαβαίνετε ότι δεν ξέρουμε ακριβώς σε ποιο σημείο το ηφαίστειο δύναται να εκραγεί. Απλώς παρακολουθούμε την εξέλιξη του φαινομένου. Μπορεί να ακολουθήσουν ακόμα μεγαλύτερες μετακινήσεις απ’ ό,τι το 2011 και να σταματήσει ή μπορεί κάποια στιγμή να εκραγεί, αυτό δεν μπορούμε να το γνωρίζουμε με σαφήνεια».

Μπορεί η χρονική διάρκεια του φαινομένου να είναι τόσο εκτεταμένη όσο και το 2011; «Σαφώς και μπορεί. Είναι κάτι που δεν γίνεται μέσα σε μια εβδομάδα, άρχισε να δομείται εδώ και κάποιους μήνες, οπότε είμαστε ήδη σε μια φάση που έχει περάσει ένα χρονικό διάστημα από την έναρξη του φαινομένου και λογικά δεν θα σταματήσει τόσο απότομα, δηλαδή θα διαρκέσει κάποιο χρονικό διάστημα και θα αρχίσει να επανέρχεται σταδιακά στην κατάσταση ηρεμίας. Υπάρχει και το ενδεχόμενο -δεν μπορεί να το απορρίψει κανένας- να συνεχιστεί η παραμόρφωση και η σεισμικότητα και κάποια στιγμή να οδηγηθούμε σε κάποια έκρηξη. Θα πρέπει να μάθουμε να ζούμε με αυτό, να ξέρουμε ότι υπάρχει η Πολιτεία από πίσω, υπάρχουν οι επιστήμονες από πίσω, δεν μπορούμε να σταματήσουμε τις δραστηριότητές μας για όσους μήνες το ηφαίστειο έχει μια κάποια έξαρση. Και ακόμα και να γίνει και κάποια έκρηξη, αυτό δεν σημαίνει ότι θα φτάσουμε σε καταστροφικές εκρήξεις, μπορεί να γίνει και μια έκρηξη που να είναι ένα μικρό ξέσπασμα του ηφαιστείου, και να σταματήσει εκεί» εξηγεί ενδελεχώς ο κ. Φουμέλης.

Θεωρεί, δε, πως όλες οι πληροφορίες που συλλέγονται τώρα είναι πολύ σημαντικές και θα τις αξιοποιήσουν οι επιστήμονες και στο μέλλον. «Αυτά που καταγράφουμε τώρα είναι πολύτιμες πληροφορίες για την επιστημονική κοινότητα γιατί μας δίνουν την δυνατότητα να μάθουμε πώς συμπεριφέρεται το ηφαίστειο, δηλαδή ποια τα όρια παραμόρφωσής του, πόσο γρήγορα εξελίσσεται μια διέγερση και πόσο χρόνο χρειάζεται για να επανέλθει στην κατάσταση ηρεμίας» καταλήγει, στη συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο κ. Φουμέλης.

Σεισμοί στις Κυκλάδες: Μεγάλος ο κατολισθητικός κίνδυνος στην Σαντορίνης

Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έλαβε μέρος στην έκτακτη σύσκεψη στο υπουργείο Πολιτικής Προστασίας για τους σεισμούς στις Κυκλάδες.

Στη σύσκεψη του πραγματοποιήθηκε στο υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας συμμετείχαν ο αρμόδιος υπουργός Βασίλης Κικίλιας, καθώς και επιστήμονες που παρακολουθούν το φαινόμενο που βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη τις τελευταίες ημέρες.

Mητσοτάκης: «Πρόκειται για ένα σύνθετο και περίπλοκο γεωλογικό φαινόμενο»

Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ξεκίνησε την ομιλία του λέγοντας «θέλω να ευχαριστήσω τους καθηγητές για τη συνεισοφορά τους. Πρόκειται για ένα σύνθετο και περίπλοκο γεωλογικό φαινόμενο», τόνισε ο πρωθυπουργός και συνέχισε:

«Έχουμε μια πολύ ενεργή και παγκοσμίως αναγνωρισμένη επιστημονική κοινότητα. Η περιοχή της Σαντορίνης είναι μοναδικό γεωλογικό εργαστήριο, που προκαλεί το ενδιαφέρον και ξένων επιστημόνων. Η Πολιτεία οφείλει να εμπιστεύεται τους επιστήμονες».

Ο ίδιος αναφέρθηκε στα 3 σημεία που δίνεται η προσοχή:

1. Την ηφαιστειακή δραστηριότητα στη Νέα Καμένη
2. Τη δραστηριότητα στο Κολούμπο
3. Τη δραστηριότητα στο ρήγμα

Παπαζάχος: Οι κάτοικοι θα συνεχίσουν να αισθάνονται δονήσεις

Ο Κώστας Παπαζάχος, καθηγητής Γεωφυσικής και σεισμολογίας, μίλησε για την εξέλιξη της έντονης σεισμικής δραστηριότητας που επικρατεί τις τελευταίες ημέρες στις Κυκλάδες και για το ηφαίστειο της Σαντορίνης κατά την σύσκεψη υπό τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη.

«Ακόμη και σε μια ηφαιστειακή έκρηξη Σαντορίνη μιλάμε για ήπια φαινόμενα. Φαινόμενα τα οποία κάτοικοι χωρίς πολιτική προστασία μπόρεσαν να διαχειριστούν με πολύ μεγάλη επιτυχία τον 20ο αιώνα. Θα είμαστε μάλλον πολύ λιγότεροι αν δεν καταφέρουμε να κάνουμε το αντίστοιχο ακόμα και σε ένα τέτοιο σενάριο, το οποίο φυσικά δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή, απλά υπάρχει μια παραφιλολογία σε σχέση με το ηφαίστειο», ανέφερε αρχικά και στη συνέχεια σημείωσε:

«Το 2023 δεν είχαμε πολλούς σεισμούς μέσα στην καλντέρα. Κάποιοι σεισμοί σημειώθηκαν μόνο βορειοανατολικά από την Σαντορίνη, την περιοχή του Κολόμβου που πάντα έχει μια μόνιμη ποιότητα και που στην περιοχή της Αναβύσσου επίσης υπάρχει κάποια δραστηριότητα. Όμως όπως θα δούμε στο επόμενο σχήμα, το 24, ξαφνικά είχαμε την γένεση κάποιων σεισμών πάλι στο κέντρο της Καλντέρας. Τον Σεπτέμβριο λοιπόν του 2024 ξεκίνησε μία ήπια σεισμική δραστηριότητα με πάρα πολύ μικρούς σεισμούς, οι οποίοι κάποιοι έκαναν αισθητή από τους κατοίκους και για αυτό ενημερώσαμε την πολιτεία».

«Η περιοχή του ρήγματος έχει σπάσει σε μεγάλο βαθμό. Υπάρχουν κάποια κενά ακόμη ανάμεσα στα επίκεντρα τα οποία μπορούν να οδηγήσουν στη γέννηση κάποιου ισχυρότερου σεισμού. Τα σενάρια, ωστόσο, φαίνεται να είναι καλύτερα, καθώς η περιοχή που έχει μείνει είναι μικρότερη και πηγαίνουμε σε ένα πιο ευνοϊκό σενάριο. Σε κάθε περίπτωση οι κάτοικοι θα συνεχίσουν να αισθάνονται δονήσεις για το επόμενο χρονικό διάστημα και θα πρέπει να είναι ψύχραιμοι. Η κατάσταση φαίνεται να πηγαίνει σε ένα καλύτερο σενάριο», ανέφερε.

Νομικού: Συστήνω ψυχραιμία στους κατοίκους της Σαντορίνης, όλοι οι επιστήμονες βρισκόμαστε δίπλα τους

Ψυχραιμία, συνέστησε η ηφαιστειολόγος Έυη Νομικού μιλώντας ζωντανά από το Υπουργείο Πολιτικής Προστασίας για τα τελευταία σεισμικά δεδομένα στην ευρύτερη περιοχή της Σαντορίνης και της Αμοργού.

«Ο καθρέφτης του υποθαλάσσιου ρήγματος με βαθυμετρία δείχνει τη μορφολογία του Κολούμπος αλλά και τα ρήγματα, που ΟΛΑ εντοπίζονται βορειοανατολικά της Σαντορίνης προς Αρκεσίνη και όχι προς την Αμοργό», τόνισε η ηφαιστειολόγος.

Βλέπουμε πλαγιές ελαφρόπετρας και ο κόκκινος κύκλος δείχνει τις υδροθερμικές καμινάδες, την αναπνοή δηλαδή του ηφαιστείου Κολούμπος», εξήγησε παρουσιάζοντας τα σχετικά διαγράμματα.

Η ηφαιστειολόγος παρέθεσε όλες τις διεθνείς επιστημονικές αποστολές, αναφέρθηκε στους μικροσεισμογράφους που τοποθετήθηκαν «για να διαπιστώνονται μεταβολές» καθώς και στο υποθαλάσσιο παρατηρητήριο Santorini για να επισημάνει: «Γνωρίζουμε πολύ καλά τι συμβαίνει. Δημιουργούμε χάρτες τεκτονικούς που επιβεβαιώνουν ότι τα σημερινά επίκεντρα είναι πολύ πιο μακριά από το επίκεντρο του 1856».

Λέκκας: Οι 5 περιοχές υψηλής κατολισθητικής διακινδύνευσης

Ο Ευθύμης Λέκκας από την πλευρά του μίλησε για το μοναδικό σεισμικό σύμπλεγμα της Σαντορίνης και επισήμανε τον υψηλό κίνδυνο κατολισθήσεων στο νησί. «Ο Αθηνιός είναι μια περιοχή υψηλής διακινδύνευσης, καθώς εκεί συγκεντρώνονται κάθε χρόνο 1,5 εκατομμύριο άνθρωποι» είπε ο κ. Λέκκας, προσθέτοντας πως γίνονται έργα για να μειωθούν οι κίνδυνοι που εγκυμονούν. Παράλληλα, ανέφερε πως κίνδυνος κατολισθήσεων υπάρχει και στην περιοχή της Αρμένης.

O Ευθύμιος Λέκκας, μιλώντας για τις κατολισθήσεις, τόνισε ότι πέντε περιοχές συγκεντρώνουν μεγαλύτερη πιθανότητα: Φηρά, Αθηνιός, Αρμένης, Παλιός Λημένας, Αμμούδι, όπου σύμφωνα με τον ίδιο, γίνονται συνεχείς έρευνες, έτσι ώστε να σχεδιαστούν τα κατάλληλα έργα, να κατασκευαστούν και να μειωθεί ο κίνδυνος. «Είναι η πρώτη φορά που η επιστημονική κοινότητα δεν δημιουργεί αντιπαλότητες», είπε ο ίδιος.

Ο υπουργός Πολιτικής Προστασίας Βασίλης Κικίλιας αναφέρθηκε στα σενάρια που έχει κάνει η Πολιτεία για την αντιμετώπιση του φαινομένου ανάμεσα σε Σαντορίνη και Αμοργό, επισημαίνοντας πως στην περιοχή βρίσκεται οχηματαγωγό. Παράλληλα, ευχαρίστησε τις δυνάμεις της Πυροσβεστικής και των Ενόπλων Δυνάμεων.

Δείτε ολόκληρη την ενημέρωση 

Σεισμοί στις Κυκλάδες: Τι είπε ο Μαρινάκης

Μιλώντας στο ΕΡΤΝews ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Παύλος Μαρινάκης για την έντονη σεισμική ακολουθία στις Κυκλάδες είπε σχετικά: «Εμείς αυτό που προσπαθούμε να κάνουμε είναι βασιζόμενοι στις εισηγήσεις των ειδικών, στα μοντέλα τα οποία οι ίδιοι εκτελούν, να κάνουμε την καλύτερη δυνατή προετοιμασία, την πιο έγκαιρη προετοιμασία, ούτως ώστε να ενημερώνονται οι κάτοικοι των περιοχών εν προκειμένω της Σαντορίνης και των περιοχών που πρέπει να ενημερωθούν και σε περιπτώσεις που χρειαστεί να γίνουν κάποιες ενέργειες, αυτές να είναι κατάλληλα προετοιμασμένες. Αυτό το δείχνει ο κρατικός μηχανισμός αυτές τις ημέρες».

Ο Περιφερειάρχης Νοτιοανατολικού Αιγαίου Γιώργος Χατζημάρκος μίλησε στην εκπομπή «Συνδέσεις» και αναφέρθηκε στα μέτρα πρόληψης και αντιμετώπισης που λαμβάνουν οι Αρχές.

«Όλο το προηγούμενο διάστημα είμαστε σε μια φάση οργάνωσης της διοίκησης συνολικά, παίρνοντας προπαρασκευαστικές προπαρασκευαστικά μέτρα και προληπτικά μέτρα». Ερωτηθείς για το ρόλο της Πολιτικής Προστασίας δήλωσε ότι «σε επίπεδο πρόληψης σήμερα η δημόσια διοίκηση κινείται σε εξαιρετικά καλό επίπεδο και προετοιμάζεται και παίρνει προληπτικά μέτρα και ενημερώνει τους πολίτες».

Όπως ανέφερε αυτό που απασχολεί την αυτοδιοίκηση είναι τα ζητήματα της κάλυψης ηλεκτροδότησης σε περίπτωση που έχουμε τυχόν προβλήματα με την ηλεκτροδότηση της Σαντορίνης.

«Ο ΔΕΔΔΗΕ έχει ήδη στείλει μεγάλο αριθμό προσωπικού στο νησί και πολύ εξοπλισμό και θέλω να δούμε ποιες ακριβώς είναι μαζί με τον κύριο Δήμαρχο, ποιες ακριβώς είναι και ποιες ακριβώς είναι οι υποδομές που πρώτες θα στηριχθούν σε περίπτωση που το νησί υποστεί ένα μπλακ άουτ» επισήμανε ο κ. Χατζημάρκος.

Παράλληλα, όπως είπε μηχανικοί θα εποπτεύσουν όλο το οδικό δίκτυο για να δουν αν είναι ασφαλές ενώ αν χρειαστεί θα αποκλειστούν και νέες περιοχές στην Σαντορίνη για το φόβο κατολισθήσεων.

Σεισμοί στις Κυκλάδες: Το καλό και το κακό σενάριο – Τι λένε οι σεισμολόγοι

Χιλιάδες δονήσεις καταγράφονται βόρεια της Σαντορίνης όσο αναζητείται ακόμα ο κύριος σεισμός. Ανοιχτά -για τα επόμενα τουλάχιστον δύο με τρία 24ωρα- παραμένουν όλα τα σενάρια, για να δώσουν μια πρώτη εικόνα σε σχέση με την εξέλιξη των σεισμικών δονήσεων στις Κυκλάδες.Μέχρι στιγμής, ο μεγαλύτερος σεισμός καταγράφηκε χθες το μεσημέρι, εντάσεως 5 ρίχτερ, αλλά οι πολλαπλοί σεισμοί που ακολούθησαν έδειξαν ότι το φαινόμενο δεν εκτονώθηκε.

Οπως εξήγησε στον «Ελεύθερο Τύπο» ο γεωλόγος – σεισμολόγος στο Γεωδυναμικό Ινστιτούτο του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, Θανάσης Γκανάς, τα επόμενα 24ωρα θα δείξουν αν η σεισμική ακολουθία σε Σαντορίνη και Αμοργό θα φέρει έναν κύριο σεισμό κοντά στα 6 ρίχτερ ή θα συνεχιστεί ως έχει, πρόκειται, δηλαδή, για σμηνοσειρά σεισμών.

«Υπάρχουν γενικά δύο σενάρια. Η ακολουθία ξεκίνησε το Σάββατο, εντάθηκε την Κυριακή και τη Δευτέρα και είμαστε ουσιαστικά στο τέταρτο εικοσιτετράωρο. Το ένα σενάριο είναι να έχουμε σμηνοσειρά σε εξέλιξη, η οποία είναι μια από τις ενεργητικότερες σμηνοσειρές των τελευταίων δεκαετιών στον ελλαδικό χώρο και όχι μόνο. Το δυσμενές σενάριο είναι όλοι αυτοί να είναι προσεισμοί ενός μεγάλου σεισμού, με μέγεθος κοντά στα 6 ρίχτερ, σε ένα από τα μεγάλα ρήγματα της περιοχής», πρόσθεσε και συνέχισε: «Ενα μεγάλο ρήγμα αυτή τη στιγμή είναι αυτό που είναι δίπλα στην Ανυδρο». Ο κ. Γκανάς ξεκαθάρισε για ακόμη μία φορά πως από τα σεισμολογικά δεδομένα προκύπτει ότι οι σεισμοί είναι όλοι τεκτονικοί και δεν υπάρχει σεισμός ηφαιστειακός.

Ο σεισμολόγος Γεράσιμος Παπαδόπουλος υποστήριξε πως «έχουμε φτάσει σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι», επαναλαμβάνοντας σταθερά ότι «βρισκόμαστε σε προσεισμική ακολουθία». «Σταδιακά, τα μεγέθη, από το μεσημέρι του Σαββάτου μέχρι χθες, από τα 3,6 ρίχτερ έφτασαν στα 5 ρίχτερ. Επαληθεύεται πλήρως πως βρισκόμαστε σε προσεισμική ακολουθία. Εχουμε πάρει ανοδική πορεία στα μεγέθη και στο πλήθος των σεισμών, ενώ συνεχίζεται η σεισμική ακολουθία με τα ίδια ακριβώς χαρακτηριστικά», ανέφερε και συνέχισε: «Ετσι όπως πορεύεται η ακολουθία και έχει όλα τα χαρακτηριστικά των προσεισμών, θα ανέβουν και άλλο τα μεγέθη. Δεν είμαι έτοιμος να απαντήσω αν θα είναι μέχρι 6 ρίχτερ. Θα το δούμε, είναι ζήτημα ημερών».

«Το γεγονός ότι έχουμε πολλούς σεισμούς με σχετικά ίδια μεγέθη σημαίνει ότι το ρήγμα αντιστέκεται στο να σπάσει. Ομως επιμένει το σύστημα των δυνάμεων και κάθε λίγο το σπάει ξανά, λίγο περισσότερο, βήμα βήμα. Αυτό είναι το μεγάλο μυστικό, να κατανοήσουμε αν υπάρχει ένας μεγάλος όγκος πετρωμάτων ο οποίος αντιστέκεται. Αν είναι έτσι, πάει να πει πως είναι πολύ σκληρός και όταν σπάσει -γιατί κάποια στιγμή θα σπάσει- θα δώσει μεγάλο σεισμό. Ενδέχεται να μην είναι αυτή η περίπτωση. Μπορεί το ρήγμα να εξαντλεί τα όρια αντοχής του και θα συνεχίσει με παρόμοια μεγέθη», πρόσθεσε.

Σύμφωνα με τον καθηγητή Γεωλογίας και Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών και πρόεδρο του ΟΑΣΠ, Ευθύμιο Λέκκα, ένας μεγαλύτερος σεισμός, της τάξεως των 5,5 ρίχτερ, «ίσως σηματοδοτούσε μια έναρξη της μείωσης της σεισμικής δραστηριότητας», εκτιμώντας ότι ο σεισμός των 5 ρίχτερ, που σημειώθηκε χθες το μεσημέρι στα ανοιχτά της Αμοργού, δεν ήταν ο κύριος σεισμός.

«Το σενάριο των 6 ρίχτερ και πάνω συγκεντρώνει μικρές πιθανότητες. Οι κάτοικοι στη Σαντορίνη πρέπει να νιώθουν ασφαλείς. Αυτοί οι σεισμοί γίνονται σε βάθος 15 χιλιομέτρων», είπε ο κ Λέκκας.

«Θεωρώ ότι οι εκατοντάδες σεισμικές δονήσεις στη Σαντορίνη είναι διέγερση σμηνοσειράς. Εφόσον παραμείνει έτσι, δεν αναμένουμε ισχυρό σεισμό. Οι μικρές δονήσεις θα συνεχιστούν και σταδιακά θα αραιώνουν. Η διαδικασία μπορεί να διαρκέσει μέρες, εβδομάδες, ίσως και μήνα», δήλωσε στον «Ε.Τ.» ο καθηγητής Σεισμολογίας του ΑΠΘ, Μανώλης Σκορδίλης. Βέβαια, υπενθύμισε ότι το ρήγμα της Αμοργού είχε δώσει, το 1956, τον ισχυρό σεισμό των 7,5 ρίχτερ. «Συμπληρώνονται επτά δεκαετίες από εκείνον τον σεισμό. Οι Κυκλάδες δεν είναι Ιόνιο. Θεωρώ εξαιρετικά δύσκολο να έχει συσσωρευτεί -σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα- τόση ενέργεια που να δώσει έναν ισχυρό σεισμό. Ωστόσο, κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει το παραμικρό», πρόσθεσε.

Σύμφωνα με τον κ. Σκορδίλη, δεν είναι η πρώτη φορά που καταγράφεται σμηνοσειρά στον ελλαδικό χώρο. «Τον Δεκέμβριο του 1983 και μέσα σε 48 ώρες είχαμε καταγράψει 2.380 (!) σεισμούς -μεγέθους έως 4,5 ρίχτερ- στην περιοχή της Κασσάνδρας. Δεν έδωσε μεγαλύτερο σεισμό και σταδιακά το φαινόμενο εξασθένησε και ολοκληρώθηκε. Και πιο πρόσφατα, πριν από μερικούς μήνες, είχαμε δεκάδες σεισμούς στο Αγιον Ορος και τα Μουδανιά, χωρίς ποτέ -ευτυχώς- να σημειωθεί καταστρεπτικός σεισμός. Βέβαια, η Κασσάνδρα, τα Μουδανιά και το Αγιον Ορος είναι περιοχές χαμηλής σεισμικότητας και ουδέποτε έδωσαν καταστρεπτική δόνηση. Αυτό το επιχείρημα δεν μπορούμε να το επικαλεστούμε στην περίπτωση της Σαντορίνης, καθώς έχει καταγραφεί ο σεισμός του 1956. Πάντως, θεωρώ ότι το πιθανότερο σενάριο είναι να παραμείνει το φαινόμενο ως σμηνοσειρά και να ατονήσει με την πάροδο του χρόνου», κατέληξε.

«Η ΠΕΡΙΟΧΗ ΕΧΕΙ ΔΙΑΦΟΡΑ ΕΝΕΡΓΑ ΡΗΓΜΑΤΑ»

Ο καθηγητής Λιθόσφαιρας, Σεισμολογίας και Εφαρμοσμένης Γεωφυσικής του ΑΠΘ, Κώστας Παπαζάχος, χαρακτήρισε «δύσκολη» τη σεισμική ακολουθία στη Σαντορίνη. Αρχικά έκανε λόγο για «φαινόμενο πρωτόγνωρο για τα δεδομένα του ελλαδικού χώρου, διότι δεν έχουμε έναν κύριο σεισμό, έχουμε μία ακολουθία από πολλούς σεισμούς», ενώ στη συνέχεια εξήγησε πως η περιοχή έχει διάφορα ενεργά ρήγματα και «τις επόμενες ημέρες θα μπορούμε να δούμε πιο ξεκάθαρα ποιο ρήγμα έχει ενεργοποιηθεί».