Το ρωσικό όχημα μάχης υποστήριξης Πεζικού BMP-T Ramka ξεκίνησε την ανάπτυξή του ως Object 199 το 1998 από την εταιρεία Ural Mashinery Design Bureu στην πόλη Nizhny Tagil.

Το νέο θωρακισμένο όχημα θα έπρεπε να μπορεί να επιχειρεί αποτελεσματικά τόσο σε τακτικό επίπεδο στο πλαίσιο ενός συμβατικού πολέμου, όσο και σε αυτό των μη συμβατικών επιχειρήσεων κατά ανταρτών. Θα έπρεπε να μπορεί να δρα τόσο σε δασώδεις περιοχές όσο και σε ορεινές και αστικές περιοχές.

Το πρωτότυπο παρουσιάστηκε το 2000 και αποτελείτο από το σασί του άρματος μάχης Τ-72A βάρους 47 τόνων (βαρύτερο και από το Τ-90), με κινητήρα Model 84 V92S2 των 1000 ίππων (21,2 τόνοι/ίππο), το οποίο επιτύγχανε μέγιστη ταχύτητα τα 65 χλμ./ώρα και αυτονομία 550 χλμ.

Το όχημα μήκους 6,96 μέτρων, πλάτους 3,46 μέτρων, μπορεί να κινηθεί σε έδαφος σε μέγιστη κλίση 40 μοιρών, να υπερβεί εμπόδιο ύψους 850 χλστ., να κάνει υπέρβαση τάφρου πλάτους 2,8 μέτρων, και τέλος να πραγματοποιήσει διέλευση υδάτινου κωλύματος μέχρι βάθους 1,2 μέτρων χωρίς προετοιμασία.

Η επιφάνεια του Τ-72Α είχε υπερυψωθεί προσφέροντας περισσότερο χώρο στο πολυμελές πλήρωμα του οχήματος.

Επάνω στο σασί του Τ-72Α έχουν τοποθετηθεί:

Ένας πλήρως περιστρεφόμενος τηλεχειριζόμενος πυργίσκος χαμηλής διατομής, εξοπλισμένος με ένα πυροβόλο 2Α42 των 30 χλστ., με ταχυβολία 600 βλήματα το λεπτό, απόθεμα πυρομαχικών 500 βλήματα και δυνατότητα ανύψωσης +45, – 5 μοίρες.

Ένα ομοαξονικό αυτόματο σταθεροποιημένο βομβιδοβόλο AGS-30 ή AGS-17A των 30 χλστ. ή εναλλακτικά ένα πολυβόλο PKTM των 7,62 χλστ. Το πυροβόλο των 30 χλστ. μπορεί να βάλει συνολικά 4 τύπους βλημάτων, HE-T, APDS, HE-FRAG, AP-T.

Επιπρόσθετα, το όχημα ήταν εξοπλισμένο με 4 αντιαρματικούς πυραύλους 9M133 Kornet ή εναλλακτικά 9K113 Konkurs, τοποθετημένους εντός παραλληλόγραμμου κυτίου στα αριστερά του πυργίσκου, καθώς και δύο πολυβόλα PKTM των 7,62 χλστ. τοποθετημένα στη δεξιά και στην αριστερή πλευρά του υπερυψωμένου μέρους του πήγματος του οχήματος.

Ο πυροβολητής και ο αρχηγός διέθεταν δύο ανεξάρτητα σκοπευτικά ημέρα/νύκτας (ενίσχυσης αστρικού φωτός) τύπου PNK-4S, το οποίο περιλαμβάνει το οπτικό σύστημα ημέρας/νύχτας TKN-4S (Agat-MR) τοποθετημένα αριστερά και δεξιά του πυργίσκου σε χαμηλότερο επίπεδο από το κύριο πυροβόλο και τους αντιαρματικούς πυραύλους, με περιορισμένες δυνατότητες κίνησης στο αζιμούθιο. Το σύστημα PNK-4S (Agat-MR) μπορεί να εγκλωβίσει το στόχο σε απόσταση 4.080-6.080 μέτρων την ημέρα και 3.570-5.300 μέτρων τη νύχτα.

Το σύστημα επιπρόσθετα ενσωματώνει αποστασιόμετρο και καταδείκτη Laser για την καθοδήγηση των αντιαρματικών βλημάτων που φέρει το όχημα. Το όχημα διέθετε ένα ψηφιακό Σύστημα Ελέγχου Πυρός Ramka, απάρτια του οποίου προέρχονταν από το αντίστοιχο του άρματος μάχης Τ-90, βαλλιστικό υπολογιστή και αισθητήρες ανέμου και θερμοκρασίας.

Οι δύο χειριστές των βομβιδοβόλων/πολυβόλων που βρίσκονται μπροστά από τον αρχηγό και τον πυροβολητή χρησιμοποιούσαν το σκοπευτικό τύπου TNK-3.

Η οριστική σχεδίαση: Το BMP-T Terminator

Μετά από δύο χρόνια δοκιμών, οι σχεδιαστές του οχήματος με τον κωδικό Object 199 κατέληξαν σε ένα όχημα που διατηρούσε την αρχική φιλοσοφία σχεδίασης, διαθέτοντας όμως βαρύτερο οπλισμό, πιο σύγχρονη σχεδίαση και πιο σύγχρονα μέσα.

Η νέα έκδοση του οχήματος που παρουσιάστηκε το 2002 ονομάστηκε BMP-T Terminator και αν και διατηρούσε το σασί του Τ-72Α, οι σχεδιαστές του προσέφεραν στο ρωσικό Στρατό τη δυνατότητα αξιοποίησης του σασί του άρματος Τ-72Β και Τ-90 η οποία και τελικά επιλέγει. Η επιλογή του σασί του Τ-90 το οποίο έχει πλάτος 3,78 μέτρα σε σχέση με τα 3,46 του Τ-72Α διατηρώντας όμως το ίδιο μήκος, δεν ήταν τυχαία, αφού την περίοδο εκείνη το συγκεκριμένο άρμα είχε επιλεγεί ως το κύριο άρμα μάχης του ρωσικού Στρατού.

Όμως οι διαφορές της νέας έκδοσης από την προηγούμενη δεν περιορίζονταν μόνο στη δυνατότητα χρησιμοποίησης του σασί του Τ-90. Έτσι ενώ στην προηγούμενη έκδοση του οχήματος ο αρχηγός του πληρώματος και ο πυροβολητής διέθεταν δύο σκοπευτικά τύπου PNK-4S (Agat-MR) με περιορισμένες δυνατότητες λόγω παλαιότερης τεχνολογίας αλλά και της θέσης που είχαν τοποθετηθεί στο σασί του άρματος, στη νέα έκδοση το σκοπευτικό του αρχηγού βρίσκεται τοποθετημένο στην κορυφή του πυργίσκου στο οπίσθιο μέρος αυτού, παρέχοντας έτσι τη δυνατότητα στον αρχηγό να έχει πανοραμική κάλυψη του χώρου.

Στη νέα έκδοση ο αρχηγός του πληρώματος διαθέτει μία κάμερα ημέρα LLTV, θερμική κάμερα για επιχειρήσεις κατά τη διάρκεια της νύκτας και τηλέμετρο και καταδείκτη Laser.

Αντίστοιχα, ο πυροβολητής διαθέτει κάμερα ημέρας, θερμική κάμερα, τηλέμετρο Laser και καταδείκτη Laser για την καθοδήγηση των πυραύλων που φέρει το όχημα. Με τη νέα διαμόρφωση ο αρχηγός μπορούσε να επιτηρεί το χώρο γύρω από το όχημα (360 μοίρες), να εντοπίζει το στόχο και να «περνά» στον πυροβολητή την εικόνα που έχει. Με τη σειρά του ο πυροβολητής εγκλωβίζει το στόχο και χρησιμοποιεί ανάλογα με το είδος του στόχου τον οπλισμό που έφερε το όχημα.

Την ίδια στιγμή ο αρχηγός του πληρώματος συνέχιζε να επιτηρεί το χώρο αναζητώντας τον επόμενο στόχο. Αν όμως απαιτηθεί ο αρχηγός του πληρώματος μπορεί να λάβει την εικόνα που έχει ο πυροβολητής στην δική του οθόνη αντιστρέφοντας έτσι τους όρους λειτουργίας του συστήματος.
Η διαμόρφωση αυτή, γνωστή ως Hunter-Killer, πολλαπλασιάζει τις δυνατότητες του οχήματος επιτρέποντάς του να μπορεί να αντιμετωπίσει περισσότερους στόχους σε μικρότερο χρονικό διάστημα.

Παράλληλα, διευκολύνει τη συνεργασία του πληρώματος αυξάνοντας την αποδοτικότητά του.
Επιπρόσθετα, οι δυνατότητες επιτήρησης και σκόπευσης με τα νέα σκοπευτικά συστήματα που υιοθετήθηκαν αναβάθμισε τις δυνατότητες του οχήματος επιτρέποντας τον εντοπισμό και την αντιμετώπιση του στόχου σε αποστάσεις μέχρι και 7 χλμ. ακόμα και υπό δυσμενείς συνθήκες όπως βροχή, ομίχλη, και καπνός.

Παράλληλα, το όχημα εξοπλίστηκε με νέο Σύστημα Ελέγχου Πυρός Ramka αξιοποιώντας την πρόοδο που είχε επιτευχθεί από τα προγράμματα αναβάθμισης των δυνατοτήτων του άρματος μάχης Τ-90. Το σύστημα επιτρέπει τον εγκλωβισμό του στόχου ανεξάρτητα από τις εδαφικές και κλιματικές συνθήκες. Τα άλλα δύο μέλη του οχήματος που βρίσκονται στο εμπρόσθιο μέρος του οχήματος και ελέγχουν τα δύο βομβιδοβόλα στη νέα έκδοση διαθέτουν σκοπευτικά ημέρας/νύκτας τύπου TKN-4S αντί για τα παλαιότερα TNK-3.

Ο οπλισμός

Σ τον τομέα του οπλισμού η νέα έκδοση διαθέτει μια πιο ισορροπημένη σύνθεση σε σχέση με την αρχική έκδοση. Η νέα σύνθεση του οπλισμού του BMP-T (Terminator) περιλαμβάνει δύο πυροβόλα 2Α42 των 30 χλστ. με απόθεμα 900 βλημάτων και δραστικό βεληνεκές τα 2000 μέτρα για βλήματα διατρητικά βλήματα (APDS) και τα 4000 μέτρα για θραυσματογόνα βλήματα (HE-FRAG). Τα πυροβόλα 2Α42 μπορούν να βάλλουν συνολικά 4 τύπους βλημάτων, HE-T, APDS, HE-FRAG, AP-T.

Τα δύο πυροβόλα έχουν δύο διαμορφώσεις βολής: η πρώτη είναι 300 βλήματα/λεπτό και η δεύτερη 800 βλήματα/λεπτό δίνοντας στο πλήρωμα του οχήματος τη δυνατότητα να ρυθμίσει το ρυθμό των βολών ανάλογα με την περίσταση, κάνοντας έτσι οικονομία στα πυρομαχικά που χρησιμοποιούνται.

Τα πυροβόλα τροφοδοτούνται από δύο ανεξάρτητους ταινιόδρομους επί του πυργίσκου που βρίσκονται υπό θωράκιση. Κατ’ αυτό τον τρόπο, ακόμη κι αν το όχημα πληγεί στο συγκεκριμένο σημείο, το πλήρωμα δεν κινδυνεύει από τις εκρήξεις των πυρομαχικών. Τα πυροβόλα 2Α42 είναι τοποθετημένα σε παράλληλη σειρά επί του τηλεχειριζόμενου πυργίσκου, ενώ το συζυγές πολυβόλο των 7,62 χλστ. με απόθεμα 2000 βλημάτων είναι τοποθετημένο στο ανώτερο σημείο του πυργίσκου, ακριβώς στη μέση μεταξύ των δύο κυρίων πυροβόλων.

Ο οπλισμός του οχήματος περιλαμβάνει επίσης 4 βλήματα Ataka-Τ με κεφαλή Tandem High Explosive Anti-Tank (HEAT), εγκιβωτισμένα σε θωρακισμένους σωλήνες (SD-1F 9M120, 9M120-1F-1, και η πλέον πρόσφατη έκδοση 9Μ120Μ) τοποθετημένα ανά ζεύγη στις δύο πλευρές του πυργίσκου επί ανεξάρτητα κινούμενων βάσεων, οι οποίες μπορούν να ανυψωθούν κατά +25 και – 5 μοίρες.
Το βλήμα Ataka-Τ αναπτύχθηκε στις αρχές του 1990 από την εταιρεία KBM Kolomna. Πρόκειται για ένα βλήμα μήκους 1.830 χλστ., με διάμετρο 130 χλστ., βάρος 42,5 κιλών και δραστικού βεληνεκούς 5800-6000 μέτρων.

Το βλήμα κατευθύνεται προς τον στόχο ιππεύοντας δέσμη ημιενεργού laser μειώνοντας έτσι τις πιθανότητες παρεμβολής από τον αντίπαλο. Η μέγιστη ταχύτητά του φτάνει τα 400 μέτρα το δευτερόλεπτο, που σημαίνει ότι μπορεί να διασχίσει την απόσταση των 5.800 μέτρων σε κάτι παραπάνω από 14 δευτερόλεπτα επιτρέποντας έτσι στο πλήρωμα του οχήματος να εμπλακεί άμεσα με τον επόμενο στόχο, αφού ο πυροβολητής είναι αναγκασμένος να καταδεικνύει το στόχο με τη δέσμη του ημιενεργού Laser για το χρονικό αυτό διάστημα.

Αξίζει να σημειωθεί ότι το BMP-T μπορεί να εκτοξεύσει τα βλήματα Ataka-Τ ακόμα και εν κινήσει, με υψηλό ποσοστό επιτυχίας. Η κεφαλή του βλήματος είναι και έχει βάρος 7,4 κιλά, ενώ η βελτιωμένη έκδοση 9Μ120Μ μπορεί να διατρήσει 800-900 χλστ. ομοιογενούς χάλυβα (RHA) μετά την εξουδετέρωση της ενεργητικής θωράκισης του άρματος.

Επισημαίνεται ότι τόσο τα πυροβόλα όσο και οι πύραυλοι μπορούν να χρησιμοποιηθούν αποτελεσματικά κατά χαμηλά ιπτάμενων με χαμηλή ταχύτητα πτήσης ελικοπτέρων και αεροπλάνων συμβάλλοντας έτσι στην αντιαεροπορική κάλυψη των τμημάτων που επιχειρούν μαζί με το BMP-T.

Τέλος, η νέα έκδοση του οχήματος διατηρεί τα δύο πρόσθια τηλεχειριζόμενα αυτόματα βομβιδοβόλα που είναι τοποθετημένα αριστερά και δεξιά της υπερυψωμένης επιφάνειας του οχήματος.

Τα συγκεκριμένα βομβιδοβόλα των 30 χλστ. διαθέτουν απόθεμα πυρομαχικών με 300 βλήματα έκαστο (συνολικά 600 βλήματα απόθεμα), είναι τοποθετημένα εντός προστατευόμενων κυτίων, ώστε να προστατεύεται το πλήρωμα του οχήματος σε περίπτωση που υπάρξει πλήγμα στο συγκεκριμένο σημείο. Είναι πλήρως σταθεροποιημένα και διασυνδεδεμένα με τα σκοπευτικά τύπου TKN-4S, ενώ μπορούν να βάλλουν σε απόσταση 1700 μέτρων.

Χάρη στο σημείο που είναι τοποθετημένα τα δύο βομβιδοβόλα μπορούν να κινηθούν στο αζιμούθιο + – 28 μοίρες και να ανυψωθούν κατά + – 6 μοίρες, καλύπτοντας μεγάλο μέρος του εμπρόσθιο τόξου του οχήματος, συμβάλλοντας έτσι στην αντιμετώπιση στόχων όπως εχθρικό πεζικό και ελαφρά προστατευμένους στόχους.

Το BMP-T διαθέτει ενισχυμένη θωράκιση περιμετρικά και επί της επιφάνειας του οχήματος στο εμπρόσθιο τμήμα, έχουν τοποθετηθεί πλάκες ενεργητικής θωράκισης Kontakt-5 (ERA) προσθέτοντας θωράκιση ίση με 250-300 χλστ. RHA επί της υπάρχουσας θωράκισης του BMP-T της έκδοσης που χρησιμοποιεί το σασί του άρματος Τ-72Β/Τ-90 (850-900/1100 χλστ. RHA ανάλογα με το βλήμα AP-T/HEAT αντίστοιχα), ενώ στα πλάγια του σασί του BMP-T υπάρχουν δύο επάλληλα επίπεδα προστασίας.

Το πρώτο αποτελείται από μία ποδιά ενεργητικής θωράκισης, που προστατεύει τους τροχούς του οχήματος και το σασί. Οι δύο ποδιές είναι κατασκευασμένες από εύκαμπτα συνθετικά υλικά, επί των οποίων υπάρχουν έτοιμες υποδοχές στις οποίες τοποθετείται το δεύτερο επίπεδο θωράκισης. Σύμφωνα με ρωσικές πηγές, η θωράκιση που διαθέτει το όχημα είναι 900 χλστ. RHA έναντι βλημάτων AP-T και 1100 χλστ RHA έναντι βλημάτων HEAT.

Στο σημείο δε της εξαγωγής των καυσαερίων του κινητήρα έχει τοποθετηθεί ένα πλέγμα, το οποίο προστατεύει το συγκεκριμένο σημείο από φορητά αντιαρματικά βλήματα.

Ανάλογη πρακτική έχει υιοθετηθεί και στο πίσω μέρος του οχήματος για την προστασία του κινητήρα.
Στο εσωτερικό του οχήματος οι σχεδιαστές της εταιρείας έλαβαν αντίστοιχα μέτρα προστασίας του πληρώματος, τα οποία περιλαμβάνουν την επένδυση της εσωτερικής επιφάνειας του οχήματος με αντιθραυσματικό υλικό για προστασία από τα θραύσματα που μπορούν να προκληθούν από την πρόσκρουση αντιαρματικού βλήματος. Για την αντιμετώπιση δε πιθανής ανάφλεξης μετά από πλήγμα, το BMP-T διαθέτει αυτόματο σύστημα πυρανίχνευσης και κατάσβεσης. Για την προστασία του πληρώματος από τις νάρκες το όχημα είναι εξοπλισμένο με θέσεις οι οποίες είναι αναρτημένες από την οροφή. Επιπρόσθετα, το όχημα διαθέτει αυξημένη θωράκιση στη γάστρα ώστε να μπορεί να αντέξει πλήγματα από νάρκες κατά οχημάτων.

Υπάρχει ακόμη σύστημα προειδοποίησης έναντι ακτινοβολίας Laser με δύο αισθητήρες εγκατεστημένους επί του περιστρεφόμενου πυργίσκου, εκατέρωθεν του σκοπευτικού του πυροβολητή.
Μόλις το σύστημα εντοπίσει την προσπίπτουσα ακτινοβολία, ενεργοποιεί τους 12 συνολικά εκτοξευτές που διαθέτει το όχημα, δημιουργώντας παραπέτασμα καπνού που εμποδίζει τη συνέχιση της σκόπευσης του οχήματος.

Μετά την παρουσίαση της τελικής διαμόρφωσης του οχήματος το 2002 ο ρωσικός Στρατός, αφού ολοκλήρωσε τις απαραίτητες δοκιμές, έδωσε το πράσινο φως για την παραγωγή στα τέλη του 2007. Μεταξύ των βελτιώσεων που προτάθηκαν από τον ρωσικό Στρατό, ήταν η εγκατάσταση στο όχημα του νέου κινητήρα ντίζελ V99 των 1200 ίππων της εταιρείας Chelyabinsk Tractor Plant – Uraltra Ltd.
Με το νέο κινητήρα, η αναλογία ίππων βάρους του BMP-T θα είναι 25,5 ίπποι/τόννο επιτρέποντας στο όχημα να μπορεί να συνοδεύει τα BMP-3 (24 ίπποι/τόννο) και το T-90 (27 ίπποι/τόνο) χωρίς κανένα πρόβλημα ευκινησίας.

Για την καλύτερη λειτουργία του οχήματος έχει επίσης προταθεί η προσθήκη μίας Βοηθητικής Μονάδας Ισχύος (APU) η οποία θα λειτουργεί όταν το όχημα βρίσκεται σε ακινησία και είναι απαραίτητη η χρησιμοποίηση των υποσυστημάτων χωρίς έτσι να χρειάζεται η λειτουργία του κινητήρα ντίζελ.
Μία ακόμα βελτίωση είναι η εγκατάσταση ειδικού προστατευτικού πλαισίου στο πανοραμικό περισκόπιο του αρχηγού του οχήματος ώστε να ανθίσταται πληγμάτων από θραύσματα και πυρά ελαφρών όπλων.

Εκτός από το ρωσικό Στρατό, το BMP-T έχει προσελκύσει το ενδιαφέρον του Στρατού του Καζακστάν, ο οποίος αποφάσισε την αγορά 30 οχημάτων. Το πρόγραμμα σε ότι αφορά τον ρωσικό Στρατό βρίσκεται υπό αναθεώρηση εξαιτίας της επιλογής του σασί του Τ-72 το οποίο μετά την είσοδο σε υπηρεσία των νέων οχημάτων T-14 Armata και Kurganets-25 δεν θεωρείται πως ανταποκρίνεται στις υπάρχουσες απαιτήσεις των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων.

Παρόλα αυτά το σχέδιο αναμένεται να δοκιμαστεί στο νέο σασί των οχημάτων της οικογένειας Armata με όλα τα ανωτέρω συστήματα. Αυτό βέβαια δε σημαίνει πως το όχημα ως έχει δεν προσφέρεται για εξαγωγές.

Η παντελής έλλειψη ανάλογων οχημάτων στον ΕΣ – που τον οδήγησε στη δημιουργία του συνδυασμού BMP-1/ZU-23- είναι έκδηλη. Ακολουθώντας το ρωσικό πρότυπο τα οχήματα αυτά θα μπορούσαν να συνοδεύουν και να υποστηρίζουν τις μηχανοκίνητες μονάδες και τις μονάδες του Πεζικού.

Η δυνατότητα δε χρήσης των πυροβόλων των 30 χλστ. και των βομβιδοβόλων μέσα σε κατοικημένες περιοχές όπως στην περιοχή του Έβρου θα μπορούσε να αποδειχθεί καταλυτική για την αντιμετώπιση ταχύτατων θωρακισμένων μονάδων με ελαφρύ οπλισμό όπως θωρακισμένων οχημάτων με βαριά πολυβόλα, και αντιαρματικούς πυραύλους. Η δυνατότητα χρήσης των πυροβόλων των 30 χλστ. και των αντιαρματικών πυραύλων Ataka-T θα συνέβαλε στην ενίσχυση της δυνατότητας αντιμετώπισης των ελικοπτέρων εφόδου που θα υποστήριζαν με αεραπόβαση τις επιτιθέμενες μονάδες, καθώς και των αρμάτων μάχης που θα ακολουθούσαν αποτελώντας την αιχμή της εχθρικής διείσδυσης.

Αλλά και στα νησιά του Αιγαίου το BMP-T με το βαρύ οπλισμό του και τη διασφάλιση της λειτουργίας του υπό οποιεσδήποτε συνθήκες (ακόμη και πολιτικές) θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως ο πυρήνας της δύναμης ταχείας αντίδρασης αντιμετωπίζοντας αποβατικές ακάτους, ταχύπλοα σκάφη, φουσκωτές λέμβους και χαμηλά ιπτάμενα ελικόπτερα.

Δεδομένου ότι η διακρατική συμφωνία μεταξύ Ελλάδας και Ρωσίας για την αγορά των ΤΟΜΑ BMP-3 είναι ακόμη ενεργή θα μπορούσε να γίνει μια ανακατανομή του αριθμού των οχημάτων με την παραχώρηση των μισών BMP-3 (το οποίο πρόσφατα δοκιμάστηκε στη Ρωσία με τον πύργο του Kurganets-25) στη θέση των BMP-T δίνοντας έτσι στον ΕΣ μια οριστική λύση στο χρόνιο πρόβλημα της παροχής υποστήριξης στο Πεζικό.