Η διαδικασία, που παρακολουθείται με αγωνία από εκατομμύρια Καθολικούς ανά τον κόσμο, αναμενόταν να ξεκινήσει χωρίς άμεσα αποτελέσματα, καθώς κανένας Ποντίφικας στη σύγχρονη ιστορία δεν έχει εκλεγεί από τον πρώτο γύρο. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις και με βάση την εμπειρία προηγούμενων κονκλαβίων, ένα τελικό αποτέλεσμα μπορεί να προκύψει από τη δεύτερη ημέρα, μετά από τέσσερις συνολικά γύρους ψηφοφορίας, αν και η ποικιλομορφία των καρδιναλίων καθιστά το ενδεχόμενο αυτό αβέβαιο.
Το ενδιαφέρον στρέφεται τώρα στις επόμενες ψηφοφορίες που έχουν προγραμματιστεί για το απόγευμα, με τα βλέμματα στραμμένα στην καμινάδα που, σε περίπτωση εκλογής νέου Πάπα, θα εκπέμψει «λευκό καπνό» και θα σημάνει την έναρξη ενός νέου κεφαλαίου για την Καθολική Εκκλησία.
Πόσο κοστίζει το Κονκλάβιο;
Πέραν του θρησκευτικού ενδιαφέροντος, το Κονκλάβιο αποτελεί και ένα σημαντικό οικονομικό γεγονός. Με βάση τη συνθήκη του 1929, μέσω της οποίας ιδρύθηκε το κράτος του Βατικανού, η Ιταλία αναλαμβάνει την κάλυψη των εξόδων που σχετίζονται με την ασφάλεια της διαδικασίας. Το 2013, όταν εξελέγη ο Πάπας Φραγκίσκος, οι δαπάνες για την ασφάλεια, τις μεταφορές και άλλες υποδομές άγγιξαν τα 4,5 εκατομμύρια ευρώ, σύμφωνα με τον τότε δήμαρχο της Ρώμης, Τζιάνι Αλεμάννο. Το συνολικό κόστος του κονκλαβίου τότε παρέμεινε εμπιστευτικό, ωστόσο το Βατικανό κατέγραψε μετέπειτα έλλειμμα προϋπολογισμού ύψους 24 εκατομμυρίων ευρώ.
Για το φετινό κονκλάβιο, μετά τον θάνατο του Πάπα Φραγκίσκου, η κυβέρνηση της πρωθυπουργού Τζόρτζια Μελόνι ενέκρινε αρχικό κονδύλι πέντε εκατομμυρίων ευρώ. Το τελικό ποσό, ωστόσο, παραμένει ακόμη αδιευκρίνιστο, σύμφωνα με τον υπουργό Πολιτικής Προστασίας, Νέλλο Μουσουμέτσι.
Τι τρώνε οι Καρδινάλιοι στο Κονκλάβιο – Τι επιτρέπεται και τι απαγορεύεται
Σύμφωνα με το BBC, ιστορικά, το φαγητό αποτελούσε πιθανό κίνδυνο: τα ραβιόλια ενός καρδινάλιου θα μπορούσαν να περιέχουν ένα παράνομο μήνυμα από το προσωπικό της κουζίνας· ή ένας καρδινάλιος θα μπορούσε να μεταβιβάσει ενημέρωση για την ψηφοφορία προς τα έξω με μια βρώμικη χαρτοπετσέτα.
Ωστόσο, η κοινή σίτιση είναι επίσης ένα από τα περιβάλλοντα όπου μπορούν να γίνουν κρυφές διαπραγματεύσεις. Πρόσφατες αναπαραστάσεις στη λαϊκή κουλτούρα έχουν εκμεταλλευτεί στο έπακρο αυτό το γεγονός, χρησιμοποιώντας την “κουλτούρα φαγητού” του κονκλάβιου για να ενισχύσουν την αίσθηση υποψίας, ίντριγκας και ελέγχου.
Τι απαγορεύεται και γιατί
Κατά τη διάρκεια του κονκλάβιου, οι καρδινάλιοι που συμμετέχουν στην εκλογή του Πάπα απομονώνονται πλήρως από τον έξω κόσμο. Το φαγητό τους ελέγχεται εξονυχιστικά για να διασφαλιστεί ότι κανένα μήνυμα ή στοιχείο επικοινωνίας δεν μπορεί να περάσει μέσα από αυτό.
Αυτοί οι κανόνες δεν είναι υπερβολικοί — είναι ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση της ακεραιότητας της διαδικασίας. Για παράδειγμα:
Δεν επιτρέπονται πιάτα με γέμιση (όπως ραβιόλια ή γεμιστό κοτόπουλο), επειδή κάτι θα μπορούσε να είναι κρυμμένο μέσα.
Απαγορεύονται χαρτοπετσέτες από έξω, ή η χρήση προσωπικών αντικειμένων αφού θα μπορούσαν να περιέχουν γραπτά μηνύματα.
Η αποκλειστική παρασκευή των γευμάτων γίνεται από προσωπικό του Βατικανού.
Μεταφορά του φαγητού υπό επίβλεψη και σε συγκεκριμένες χρονικές στιγμές
Δεν επιτρέπεται εξωτερικό φαγητό ή επικοινωνία με προσωπικούς μάγειρες ή υπαλλήλους.
Όπως αναφέρει το άρθρο του BBC, «το μενού της Εκκλησίας κατά την περίοδο του κονκλάβιου φιλτράρεται με τον ίδιο ζήλο που φιλτράρεται και η πληροφορία: τίποτα δεν πρέπει να μπει ή να βγει χωρίς έγκριση».
Ποιος μαγειρεύει και πώς
Το φαγητό προετοιμάζεται από την κουζίνα της Casa Santa Marta, της εσωτερικής κατοικίας όπου μένουν οι καρδινάλιοι κατά το κονκλάβιο. Το μενού είναι απλό, αλλά επαρκές: κοτόπουλο στη σχάρα, σαλάτες, φρούτα, και απλά ζυμαρικά.
Οι μάγειρες είναι άτομα εμπιστοσύνης του Βατικανού, συχνά μοναχές ή πιστοποιημένο προσωπικό. Η επικοινωνία τους με τον έξω κόσμο είναι περιορισμένη, και το φαγητό μεταφέρεται υπό επίβλεψη.
Απόλυτη απομόνωση
Οι καρδινάλιοι δεν έχουν κινητά τηλέφωνα, υπολογιστές ή πρόσβαση σε ειδήσεις. Ακόμη και η πρόσβαση σε επιστολές ή ειδικά αντικείμενα από έξω απαγορεύεται αυστηρά, ώστε να αποκλειστεί κάθε πιθανή πολιτική ή εξωτερική επιρροή. Το φαγητό δεν είναι απλώς ζήτημα διατροφής στο κονκλάβιο — είναι μέρος ενός πνευματικού και ηθικού φρουρίου που έχει ως μοναδικό σκοπό την αδιάβλητη εκλογή του ηγέτη της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας.
Το κονκλάβιο είναι μια σπάνια περίπτωση όπου το φαγητό δεν φέρνει κοντά τους ανθρώπους, αλλά τους απομονώνει για να μπορέσουν, χωρίς παρεμβολές, να αφουγκραστούν αυτό που θεωρούν φωνή του Θεού. Η τροφή εκεί δεν είναι απόλαυση, αλλά τελετουργική λειτουργικότητα — χωρίς ραβιόλια, χωρίς μυστικά, χωρίς εξωτερικούς θορύβους.