Οι δεκαεπτά μαθητές του Γενικού Λυκείου Σκύδρας στην Πέλλα, δημιούργησαν μια μικρή ταινία (με τίτλο «Όσα δε μάθαμε ποτέ για το Chernobyl: Η ταινία») που δεν έχει ούτε το μπάτζετ της σειράς που σπάει τα ταμεία, ούτε την ανάλογη παραγωγή. Και όμως, το αποτέλεσμα είναι εντυπωσιακό, από την στιγμή μάλιστα που δεν έχει μπει χέρι επαγγελματία, αλλά ολόκληρη η ταινία με διάρκεια σχεδόν μιας ώρας είναι δημιούργημα κατ’ αποκλειστικότητα των μαθητών: Από την έρευνα, τους ηθοποιούς, μέχρι τα γυρίσματα και το μοντάζ.

«Είναι γεγονός ότι εκείνη την χρονιά δε διαβάζαμε και πολύ», λέει γελώντας ένας εκ των εμπνευστών της ταινίας και σήμερα τεταρτοετής φοιτητής στο τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου, Παύλος Βασιλείου. Ο ίδιος δεν έχει δει ακόμη την σειρά του HBO, ωστόσο όταν έμαθε ότι κυκλοφορεί ενθουσιάστηκε. «Όπως όλοι μας, νιώσαμε πολύ όμορφα όταν πληροφορηθήκαμε για τη νέα αυτή σειρά. Είναι πολύ ωραίο που μια τέτοια εταιρεία παραγωγής αποφάσισε να καταπιαστεί με αυτό το θέμα και να ξετυλίξει όλη την άγνωστη ιστορία. Είναι και αρκετά παράξενο», αναφέρει ο Παύλος.

Το θέμα για την μαθητική ταινία ήταν επιλεγμένο από τους καθηγητές μαζί με πολλά άλλα προτεινόμενα θέματα προκειμένου οι μαθητές να ασχοληθούν ανά ομάδες με την εκπόνηση ενός ερευνητικού πρότζεκτ μέσα σε τέσσερις μήνες. «Τα περισσότερα παιδιά ήξεραν πολύ λίγα πράγματα για το Τσέρνομπιλ. Εγώ είχα μια επαφή από παιχνίδια που έπαιζα στον υπολογιστή αλλά είχα ξαναδεί πλάνα και ντοκουμέντα της εποχής. Το αρχειακό υλικό που έχει χρησιμοποιηθεί στην ταινία μας το είχα ξαναδεί πριν μας ανατεθεί η εργασία. Αυτός ήταν και ο βασικός λόγος που ήθελα να συμμετάσχω στο συγκεκριμένο πρότζεκτ. Με ιντρίγκαρε όλο το μυστήριο γύρω από το ατύχημα», εξηγεί ο φοιτητής.

Όπως ακριβώς συμβαίνει με την σειρά του ΗΒΟ, έτσι και η ταινία των μαθητών από το Γενικό Λύκειο Σκύδρας, εστιάζει σε μεγάλο βαθμό στην άρνηση από την πλευρά της Σοβιετικής Ένωσης να διαρρεύσει η είδηση του ατυχήματος και στην προσπάθειά της να το αποκρύψει. «Θα πω την αλήθεια, ότι δεν έγινε τίποτα», είναι μια χαρακτηριστική φράση που ακούγεται από το διευθυντή του εργοστασίου στην μαθητική ταινία και συνοψίζει όλο το παρασκήνιο του ατυχήματος.

Και ενώ η αρχική ιδέα της επιβλέπουσας καθηγήτριας, Ειρήνης Παπαδοπούλου, ήταν ένα βίντεο … δύο λεπτών, η εντατική ενασχόληση των μαθητών οδήγησε σε κάτι που δεν είχε προηγούμενο στα σχολικά δεδομένα. «Η αρχική ιδέα για κάτι μεγαλύτερο ήταν δική μου και του συμμαθητή μου Θοδωρή Διαμαντίδη. Υπήρξε πολύ μεγάλη αμφισβήτηση τόσο από τους καθηγητές μας όσο και από τους ίδιους τους μαθητές. Υπήρχαν ιδέες, γυρίσματα αλλά χωρίς άμεσα αποτελέσματα και εκφράστηκαν πολλές αντιρρήσεις ως προς το ‘τι πάμε να κάνουμε’. Ενώ επρόκειτο για ένα πρότζεκτ που έπρεπε να ολοκληρωθεί σε ένα τετράμηνο, δεν μας έφτασε τόσος χρόνος και μας πήρε σχεδόν όλη την σχολική χρονιά. Ζητήσαμε παράταση από το σχολείο, φυσικά εκφράστηκε αμφισβήτηση, ωστόσο το τελικό αποτέλεσμα ενθουσίασε τους πάντες. Θυμάμαι η παρουσίαση της ταινίας ήταν ένα μεγάλο γεγονός τόσο για το σχολείο όσο και για ολόκληρη τη Σκύδρα», αναφέρει ο Παύλος.

Οι μαθητές είχαν πολλή βοήθεια από την τοπική κοινωνία. Χαρακτηριστικό είναι ότι το εργοστάσιο στο οποίο έχουν πραγματοποιηθεί τα γυρίσματα είναι πραγματικό και πρόκειται για μονάδα που εμπορεύεται χυμούς φρούτων. Ο ιδιοκτήτης του σταμάτησε μια ημέρα την παραγωγή για να μπορούν οι μαθητές να κάνουν γυρίσματα. Αντίστοιχα, εξοπλισμοί και διάφορα μηχανήματα δόθηκαν από τοπικούς καταστηματάρχες. Όσο για το τεχνικό μέρος, το οποίο ήταν μια πολύ μεγάλη πρόκληση για μαθητές λυκείου, το κατάφεραν όλο μόνοι τους. Όπως λέει ο Παύλος Βασιλείου: «Εγώ είχα αποφασίσει να αγοράσω μια κάμερα γιατί ήθελα να ασχοληθώ με την φωτογραφία. Συγκυριακά επομένως βόλεψε. Μετά αρχίσαμε να μαθαίνουμε μόνοι μας μοντάζ. Με πολύ διάβασμα και πολλή δουλειά τα καταφέραμε».

Αντίστοιχα μεγάλη πρόκληση για τους μαθητές ήταν και οι προηγμένες γνώσεις φυσικής γύρω από τον αντιδραστήρα που εξερράγη. Και πάλι όμως, όπως διαβεβαιώνει ο φοιτητής, με διάβασμα γύρω από αυτά τα ζητήματα κατάφεραν να ανταπεξέλθουν.

Δεν έλειψαν βέβαια και οι αυτοσχεδιασμοί, οι οποίοι ναι μεν προκάλεσαν στιγμές γέλιου στους μαθητές αλλά στο τελικό αποτέλεσμα δεν είναι ορατοί. Παράδειγμα στην αρχή της ταινίας, όταν δύο μαθητές ακούγονται να μιλούν ουκρανικά, στην πραγματικότητα όμως πρόκειται για ακατάληπτες λέξεις και φράσεις, όπως τους έβγαιναν εκείνη την στιγμή.

Στην ταινία συμμετείχαν: Ανδρεάδης Γιάννης, Βασιλείου Παύλος, Διαμαντίδης Θοδωρής, Ιερόπουλος Λεωνίδας, Μαρθόγλου Κώστας, Μεγακλή Μιχαέλα, Μπεκιάρης Σράτος, Νικολαϊδης Ανέστης, Σαββίδου Εύη, Σεμερτσίδου Χρύσα, Σιουκιούρογλου Ανθή, Στεφανίδου Αλεξάνδρα, Συκοβάρα Κωνσταντίνα, Τζαφέρι Νίκος, Τσιτάλη Σοφία και στο μικρό Ξενίδη Γιώργο.

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου