Τους τελευταίους μήνες έχει κληθεί να αντιμετωπίσει μία νέα πρόκληση: αυτή του προσφυγικού. Στα πέντε και πλέον χρόνια που η Ελλάδα βρίσκεται στο μέσο της προσφυγικής κρίσης είτε ως πέρασμα είτε ως μόνιμη -πλέον- στάση, τα νησιά είχαν σηκώσει το μεγαλύτερο βάρος. Πλέον και περιοχές που ως τώρα δεν είχαν δοκιμαστεί, μπαίνουν στο στόχαστρο, όπως η Αλεξανδρούπολη.

Οι ελληνικές Αρχές φαίνεται πως έχουν στοιχεία ότι δύο είναι τα βασικά δουλεμπορικά κυκλώματα που δρουν στην Τουρκία: ένα στην Κωνσταντινούπολη που προωθεί μέσω Εβρου και Αλεξανδρούπολης και το δεύτερο απέναντι στη Σάμο. Η ραγδαία αύξηση των προσφυγικών ροών κυρίως από τον Εβρο και τη θαλάσσια περιοχή της Αλεξανδρούπολης δείχνει το νέο διάδρομο που έχουν επιλέξει τα δουλεμπορία κυκλώματα για να φέρνουν μετανάστες από Τουρκία σε Ελλάδα.

Μέσα σε τρεις μήνες μόνο το Λιμενικό Σώμα διέσωσε 400 μετανάστες σε 12 περιστατικά λίγο έξω από την Αλεξανδρούπολη. Μόνο τους τελευταίους έξι μήνες έχουν περάσει στην Ελλάδα 850 Αφγανοί παράτυποι μετανάστες από την Τουρκία.

Ολο το 2018 οι προσφυγικές αφίξεις από τον Εβρο εκτινάχθηκαν σημειώνοντας αύξηση στο 285%. Μόνο μέσα σε 27 μέρες (από 1-27 Γενάρη 2019) διέσχισαν τον ποταμό 596 πρόσφυγες και μετανάστες. Και ενώ οι ροές παραμένουν σταθερές στα νησιά, και ως αποτέλεσμα των συμφωνιών που έχουν γίνε μεταξύ Ελλάδας-Τουρκίας, η έκρηξη σε Εβρο και Αλεξανδρούπολη έχει προβληματίσει τις Αρχές καθώς έχει δημιουργήσει εκ νέου άθλιες συνθήκες διαβίωσης χιλιάδων μεταναστών.

Το Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης στο Φυλάκιο του Εβρου έχει τεράστια προβλήματα. Πολλά ασυνόδευτα παιδιά μένουν σε ακατάλληλες συνθήκες σε κέντρα κράτησης και αστυνομικά τμήματα.

Οι κύριες αφίξεις στην ξηρά είναι Τούρκων υπηκόων, οι οποίοι το 2019 αποτέλεσαν το 40% των ατόμων που εισήλθαν από τα χερσαία σύνορα. Ακολουθούν οι Σύροι, Ιρακινοί, Αφγανοί και Πακιστανοί. Σύμφωνα με την Υπατη Αρμοστεία οι αφίξεις από ξηράς μέσω Εβρου είναι αυξημένες, έναντι αυτών στα νησιά γιατί η Κοινή Δήλωση Ε.Ε.-Τουρκίας, που ετέθη σε εφαρμογή από τον Μάρτιο του 2016, ισχύει μόνο για τα νησιά και όχι για την ενδοχώρα.

Ο ΟΗΕ κατήγγειλε ότι έχει δεχτεί πολλές μαρτυρίες για επαναπροωθήσεις από την Ελλάδα στην Τουρκία. Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες στην Ελλάδα, Φιλίπ Λεκλέρ, ανέφερε ότι λαμβάνει τακτικά μαρτυρίες ατόμων για παράνομες επαναπροωθήσεις από τις ελληνικές Αρχές στα τουρκικά σύνορα. «Δεν είμαστε καθόλου ικανοποιημένοι από την ανταπόκριση που λαμβάνουμε από τα αρμόδια υπουργεία ώστε να αξιοποιήσουν και να ερευνήσουν τις μαρτυρίες αυτές», τόνισε σε συνέντευξη Τύπου για το ζήτημα.

Για αυτό και πριν την επίσκεψη του Ελληνα πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα στην Τουρκία έγιναν 6 προπαρασκευαστικές συσκέψεις στα υπουργεία Εξωτερικών, Μεταναστευτικής Πολιτικής μαζί με αξιωματικούς της ΕΛ.ΑΣ. και του Λιμενικού Σώματος για την ατζέντα του πρωθυπουργού.

Φαίνεται πως ο Αλέξης Τσίπρας ανέφερε στον Τούρκο πρόεδρο ότι η κατάσταση στον Εβρο και την Αλεξανδρούπολη έχει ξεφύγει, με τους Τούρκους να δεσμεύονται σε περισσότερους και αυστηρότερους ελέγχους και για να εντοπιστεί το κύκλωμα που δρα στην Κωνσταντινούπολη περνώντας μετανάστες σε Ελλάδα, αλλά και για να «κλείσει» η δίοδος από το ποτάμι. Η ελληνική πλευρά φάνηκε πρόθυμη να προσφέρει πληροφορίες στους Τούρκους ομολόγους τους για τη δράση των κυκλωμάτων με το αίτημα να κάνουν το ίδιο και οι γείτονες, ανοίγοντας ένα καλύτερο δίαυλο επικοινωνίας, κάτι που δεν συνέβαινε στο παρελθόν.

Μετά τις 20 Φεβρουαρίου, συμφωνήθηκε συνάντηση ανάμεσα σε αξιωματικούς της ελληνικής και της τουρκικής Αστυνομίας. Παρόμοια είχε γίνει στις 23 Νοέμβρη στο υπουργείο Ναυτιλίας, με την άφιξη του αρχηγού της τουρκικής Ακτοφυλακής Αχμέτ Κεντίρ. Οι αποφάσεις της τότε συσκέψεις για καλύτερη επαφή των λιμενικών Αρχών Ελλάδας-Τουρκίας και μεταξύ λιμεναρχείων και όχι μόνο μέσω Θαλάμων Επιχειρήσεων βοήθησε σημαντικά στη μείωση των ροών σε όλα τα νησιά, εκτός της Σάμου. Αυτό το στοιχείο υπερθεμάτισε ο Αλέξης Τσίπρας αναφέροντας χαρακτηριστικά πως στα παραλία της Τουρκίας υπάρχει τουρκική βάση και είναι απαράδεκτο να μην γίνονται οι έλεγχοι που επιβάλλονται ώστε να μειωθούν οι ροές προς το νησί.

Την ίδια ώρα, ανησυχητικά είναι τα στοιχεία για την παιδική προστασία. Στη χώρα μας υπάρχουν 3.741 ασυνόδευτα παιδιά, ωστόσο μόλις 1.007 θέσεις φιλοξενίας τους. Οι θέσεις φιλοξενίας μειώθηκαν γιατί ορισμένα καταλύματα δεν πληρούσαν τις προϋποθέσεις, ωστόσο σήμερα κάποια από τα παιδιά βρίσκονται στους δρόμους σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Πάτρα. Την ίδια ώρα 840 ασυνόδευτα παιδιά παραμένουν στα ΚΥΤ των νησιών και του Εβρου ακόμα και για χρονικό διάστημα ενός έτους.

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου