Ο ανατραπείς πρόεδρος Άσαντ εγκατέλειψε τη Δαμασκό προς τη Μόσχα χθες, Κυριακή, μετά την θεαματική επίθεση των ισλαμιστών ανταρτών, σε ένα ιστορικό σημείο καμπής που έθεσε τέλος σε μισό αιώνα αδιαμφισβήτητης ηγεμονίας της οικογενειακής του φατρίας.
Μεγάλος αριθμός ανταρτών μαχητών συγκεντρώθηκαν στην πλατεία Ομεϋάδων, ενώ στο σημείο πήγαν νωρίς σήμερα το πρωί Σύροι που θέλησαν να γιορτάσουν μέσα από τα οχήματά τους την πτώση του Άσαντ, δήλωσε δημοσιογράφος του Γαλλικού Πρακτορείου.
«Είναι απερίγραπτο, δεν πιστεύαμε ότι αυτός ο εφιάλτης θα τερματιζόταν, ξαναγεννηθήκαμε», δηλώνει με ενθουσιασμό η Ριμ Ραμαντάν, 49 ετών, υπάλληλος στο υπουργείο Οικονομικών, που βρισκόταν στο σημείο.
«Εδώ και 55 χρόνια φοβόμασταν να μιλήσουμε, ακόμα και στο σπίτι, λέγαμε ότι οι τοίχοι έχουν αυτιά. Έχουμε την εντύπωση ότι ζούμε ένα όνειρο», δήλωσε η ίδια στο Γαλλικό Πρακτορείο.
Από την πλατεία μπορούσε να δει κανείς να υψώνεται καπνός από γειτονική συνοικία στην οποία βρίσκονται κτίρια των υπηρεσιών ασφαλείας, που είχαν πυρποληθεί την προηγουμένη, σύμφωνα με τον δημοσιογράφο του Γαλλικού Πρακτορείου.
Νωρίτερα, η πόλη ήταν σχεδόν έρημη όταν ήρθη η απαγόρευση κυκλοφορίας, που είχε επιβληθεί έως τις 05.00 (τοπική ώρα, 04.00 ώρα Ελλάδας), σύμφωνα με άλλο δημοσιογράφο του Γαλλικού Πρακτορείου.
Στις 27 Νοεμβρίου, συνασπισμός ανταρτών υπό τη ριζοσπαστική ισλαμιστική οργάνωση Χάγιατ Ταχρίρ αλ-Σαμ (HTS) του Άμπου Μοχάμεντ αλ-Τζολάνι εξαπέλυσε επίθεση επίσης από το προπύργιό της στην Ιντλίμπ.
Σε 10 ημέρες, οι αντάρτες κατέλαβαν μεγάλες εκτάσεις και τις μεγάλες πόλεις του Χαλεπίου, της Χάμα, της Νταράα και της Χομς, πριν εισέλθουν στην πρωτεύουσα.
Πρόκειται για την πιο θεαματική επίθεση από την έναρξη του εμφύλιου πολέμου που ξέσπασε το 2011 μετά την αιματηρή καταστολή διαδηλώσεων υπέρ της δημοκρατίας και που προκάλεσε τον θάνατο 500.000 και πλέον ανθρώπων.
Ντόναλντ Τραμπ: Διορίζει μανιωδώς συμπέθερους, φίλους και νύφες - Που τους έχει τοποθετήσει
Μετά από 13 χρόνια εμφυλίου πολέμου, οι πολιτοφυλακές της αντιπολίτευσης της Συρίας ένιωσαν την ευκαιρία ότι τώρα ήταν η στιγμή που θα πρέπει να πάρουν την εξουσία του προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ όταν, πριν από περίπου έξι μήνες, ανακοίνωσαν στην Τουρκία τα σχέδια για μια μεγάλη επίθεση και θεώρησαν ότι είχαν λάβει τη σιωπηρή έγκρισή του.
Η επιχείρηση ξεκίνησε μόλις πριν από δύο εβδομάδες,και μετά την επίτευξη του αρχικού της στόχου -δηλαδή η κατάληψη της δεύτερης πόλης της Συρίας, του Χαλεπίου – τους ξάφνιασε σχεδόν όλους. Από εκεί, σε λίγο περισσότερο από μια εβδομάδα, η συμμαχία των ανταρτών έφτασε στη Δαμασκό και την Κυριακή έβαλε τέλος σε πέντε δεκαετίες διακυβέρνησης της οικογένειας Άσαντ.
Το Ιράν εντωμεταξύ, έχει ανοίξει έναν άμεσο δίαυλο επικοινωνίας με τους αντάρτες στη Συρία μετά την ανατροπή του προέδρου της χώρας Μπασάρ αλ Άσαντ, δήλωσε σήμερα στο Reuters ανώτερος Ιρανός αξιωματούχος, σε μια προσπάθεια «να αποφευχθεί» οι σχέσεις μεταξύ του Ιράν και της Συρίας να πάρουν «εχθρική πορεία».
Η αιφνιδιαστική επιχείρηση ενός συνασπισμού Σύρων ανταρτών –με αιχμή του δόρατος την Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ (HTS), πρώην βραχίονα της αλ Κάιντα στη Συρία–, στο πλαίσιο της οποίας κατέλαβαν τη Δαμασκό και ανέτρεψαν τον Άσαντ, αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα σημεία καμπής για τη Μέση Ανατολή εδώ και δεκαετίες. Με την πτώση του Σύρου προέδρου το Ιράν και η Ρωσία έχασαν ένα προπύργιο από το οποίο ασκούσαν επιρροή στον αραβικό κόσμο.
Η φυγή του Άσαντ προς τη Μόσχα, μετά την ταχεία κατάρρευση του καθεστώτος του, σημαίνει κάτι περισσότερο από την απώλεια ενός «πελάτη» κράτους για το Κρεμλίνο.
Η πτώση του Οίκου του Άσαντ αποτελεί σοβαρό πλήγμα για τις φιλοδοξίες του Ρώσου Προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν ως μεσάζοντα στη Μέση Ανατολή – και εγείρει νέες αμφιβολίες για την ευθραυστότητα του δικού του καθεστώτος.
Οι αντίπαλοι του Πούτιν ήδη πανηγυρίζουν.
«Ένας λιγότερος δικτάτορας και σύμμαχος του Πούτιν», έγραψε ο διάσημος Ρώσος αντιπολιτευόμενος ακτιβιστής Ίλια Γιασίν στο X, αναρτώντας μια φωτογραφία από ένα πανό του Άσαντ που καιγόταν.
«Ο Πούτιν πέταξε τον Άσαντ κάτω από το λεωφορείο για να παρατείνει τον πόλεμο στην Ουκρανία», σχολίασε ο πρώην Υπουργός Εξωτερικών της Ουκρανίας Ντμίτρο Κουλέμπα. «Οι πόροι του είναι περιορισμένοι και δεν είναι τόσο ισχυρός όσο προσποιείται».
Για τους παρατηρητές του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία, η αποχώρηση του Άσαντ αναδεικνύει ορισμένες εντυπωσιακές ιστορικές αναλογίες.
Η Χαγιάτ Ταχρίρ αλ-Σαμ (HTS), η κυρίαρχη δύναμη στο Ιντλίμπ, είναι αυτή που ξεκίνησε την αιφνιδιαστική επίθεση στο Χαλέπι. Για αρκετά χρόνια, το Ιντλίμπ παρέμενε πεδίο μάχης, καθώς οι κυβερνητικές δυνάμεις της Συρίας προσπαθούσαν να επανακτήσουν τον έλεγχο. Ωστόσο, μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός το 2020, που επιτεύχθηκε με τη μεσολάβηση της Ρωσίας – του βασικού συμμάχου του Άσαντ – και της Τουρκίας, που υποστήριζε τους αντάρτες, τηρήθηκε σε μεγάλο βαθμό.
Περίπου τέσσερα εκατομμύρια άνθρωποι ζουν εκεί – οι περισσότεροι εκτοπισμένοι από πόλεις και χωριά που κέρδισαν ξανά οι δυνάμεις του Άσαντ. Το Χαλέπι ήταν ένα από τα πιο αιματηρά πεδία μαχών και αντιπροσώπευε μία από τις μεγαλύτερες ήττες των ανταρτών.
Για να επιτύχει τη νίκη, ο Άσαντ δεν μπορούσε να βασιστεί μόνο στον ανεπαρκώς εξοπλισμένο στρατό της χώρας, ο οποίος γρήγορα αποδείχθηκε ανήμπορος να διατηρήσει τις θέσεις του απέναντι στις επιθέσεις των ανταρτών. Αντίθετα, βασίστηκε σε μεγάλο βαθμό στη ρωσική αεροπορική υποστήριξη, τη στρατιωτική βοήθεια του Ιράν και τη στήριξη της Χεζμπολάχ η οποία ανέπτυξε τους καλά εκπαιδευμένους μαχητές της.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι πρόσφατες ήττες της Χεζμπολάχ από την επίθεση του Ισραήλ στον Λίβανο, καθώς και οι ισραηλινές επιθέσεις σε Ιρανούς στρατιωτικούς διοικητές στη Συρία, έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην απόφαση των ανταρτών στο Ιντλίμπ να πραγματοποιήσουν την αιφνίδια κατάληψη του Χαλεπίου κι αυτό γιατί ήξεραν πως οι σύμμαχοι του Άσαντ ήταν πολύ απορροφημένοι πλέον με τις δικές τους υποθέσεις για να σταθούν στο πλευρό του- όπως και έγινε.
Ο Άσαντ κληρονόμησε από τον πατέρα του μια αυστηρά ελεγχόμενη και καταπιεστική πολιτική δομή, όπου η αντιπολίτευση δεν ήταν ανεκτή. Αρχικά, υπήρχαν ελπίδες ότι θα μπορούσε να είναι διαφορετικός – πιο ανοιχτός, λιγότερο βίαιος – αλλά αυτές οι ελπίδες αποδείχθηκαν βραχύβιες. Ο Άσαντ θα μείνει για πάντα στην ιστορία ως ο εκείνος που διέταξε τη βίαιη καταστολή των ειρηνικών διαδηλώσεων του 2011 με ό,τι αυτό δημιούργησε.
Με την αναβίωση του εμφυλίου και με τον Άσαντ να είναι εγκαταλελειμμένος και έκθετος από εκείνους που κάποτε λογίζονταν ως σύμμαχοί του, οι αντάρτες κατέλαβαν αρχικά το Χαλέπι, στη συνέχεια, τη Χάμα και, λίγες μέρες αργότερα, τον κομβικό κόμβο της Χομς. Οι επιθέσεις τους στα ανατολικά και τα νότια ουσιαστικά απομόνωσαν τη Δαμασκό την οποία κατέλαβαν μέσα σε λίγες ώρες.
Το τέλος της πεντηκονταετούς εξουσίας της οικογένειας Άσαντ θα αναδιαμορφώσει την ισορροπία δυνάμεων στην περιοχή, επισημαίνει το ΒΒC. Το Ιράν, για άλλη μια φορά, βλέπει την επιρροή του να πλήττεται σημαντικά. Η Συρία υπό τον Άσαντ ήταν μέρος της σύνδεσης μεταξύ Ιρανών και Χεζμπολάχ, και διευκόλυνε τη μεταφορά όπλων και πυρομαχικών στη Χεζμπολάχ. Η ίδια η Χεζμπολάχ έχει αποδυναμωθεί σοβαρά μετά τον πόλεμο της με το Ισραήλ, με το μέλλον της να είναι αβέβαιο. Οι υποστηριζόμενοι από το Ιράν Χούθι στην Υεμένη, έχουν επανειλημμένα στοχοποιηθεί από αεροπορικές επιδρομές. Όλες αυτές οι φατρίες, μαζί με πολιτοφυλακές στο Ιράκ και τη Χαμάς στη Γάζα, αποτελούν αυτό που η Τεχεράνη περιγράφει ως Άξονα Αντίστασης, ο οποίος τώρα έχει υποστεί σοβαρές ζημιές. Αυτή η νέα εικόνα που διαμορφώνεται σίγουρα θα ευχαριστεί το Ισραήλ.
Πολλοί πιστεύουν ότι αυτή η επίθεση δεν θα μπορούσε να είχε συμβεί χωρίς την έγκριση της Τουρκίας. Η Τουρκία, η οποία υποστηρίζει κάποιους από τους αντάρτες στη Συρία, έχει αρνηθεί ότι υποστηρίζει την HTS. Εδώ και καιρό, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν πίεζε τον Άσαντ να συμμετάσχει σε διαπραγματεύσεις για την εξεύρεση διπλωματικής λύσης στη σύγκρουση, που θα μπορούσε να επιτρέψει την επιστροφή των Σύρων προσφύγων. Τουλάχιστον τρία εκατομμύρια από αυτούς βρίσκονται στην Τουρκία.
Πολλοί άνθρωποι χαίρονται που βλέπουν τον Άσαντ να φεύγει αλλά τι θα συμβεί στη συνέχεια; Η HTS έχει τις ρίζες της στην Αλ Κάιντα και ένα βίαιο παρελθόν. Τα τελευταία χρόνια προσπαθούν να επαναπροσδιοριστούν ως εθνικιστική δύναμη, και τα πρόσφατα μηνύματά τους έχουν διπλωματικό και συμφιλιωτικό τόνο. Ωστόσο, πολλοί δεν πείθονται και ανησυχούν για το τι μπορεί να σχεδιάζουν τα μέλη της μετά την ανατροπή του καθεστώτος.
Παράλληλα, οι δραματικές αλλαγές θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε ένα επικίνδυνο κενό εξουσίας και τελικά να καταλήξουν σε χάος και ακόμα περισσότερη βία.
Ειδήσεις σήμερα
Συρία: Η Άγκυρα ζητά τον σχηματισμό συμπεριληπτικής κυβέρνησης
Ροή Ειδήσεων 
