Οι προβλέψεις των μυστικών υπηρεσιών του Κρεμλίνου για κατάρρευση του ουκρανικού στρατού αποδείχθηκαν ανακριβείς. Οι Ουκρανοί αντέδρασαν με απροσδόκητο δυναμισμό, καταφέρνοντας εκτεταμένες ρωσικές απώλειες. Μέχρι τα τέλη Μαρτίου, η Ρωσία είχε παραδεχτεί την ήττα της στη μάχη του Κιέβου και είχε αποσυρθεί εξ ολοκλήρου από τη βόρεια Ουκρανία. Ο κάκιστα πληροφορημένος Πούτιν απάντησε σε αυτή την οπισθοδρόμηση ανασυγκροτώντας τις αποδεκατισμένες δυνάμεις του στην ανατολική Ουκρανία και επικεντρώνοντας την προσοχή του στην ολοκλήρωση της κατοχής της ευρύτερης περιοχής του Ντονμπάς. Παρά την αρχική επιτυχία λόγω του συντριπτικού πλεονεκτήματος της Ρωσίας στο πυροβολικό, αυτή η επίθεση είχε σε μεγάλο βαθμό βαλτώσει μέχρι τα μέσα του καλοκαιριού, με την πρωτοβουλία να έχει περάσει στην Ουκρανία.
Αξιωματούχοι του Κρεμλίνου επιμένουν ότι η Μόσχα θα επιτύχει τους στόχους της, ενώ οι δυτικοί ηγέτες είναι εξίσου ανένδοτοι ότι δεν πρέπει να επιτραπεί στη Ρωσία να πετύχει. Εν τω μεταξύ, η συντριπτική πλειοψηφία των Ουκρανών βλέπει τον πόλεμο ως αγώνα για εθνική επιβίωση. Αυτό αφήνει λίγα περιθώρια για διαπραγματεύσεις ή συμβιβαστική ειρήνη.
Ο «Ε.Τ.» θα επιχειρήσει να απαντήσει στο ερώτημα «γιατί απέτυχαν τα σχέδια του Πούτιν»
1 Το Κρεμλίνο φαίνεται να πίστεψε στην προπαγάνδα του, ότι δηλαδή το ουκρανικό έθνος δεν υπάρχει παρά μόνο υποταγμένο στη Ρωσία. Το Κρεμλίνο δεν κατανόησε τον βαθύ ουκρανικό πατριωτισμό και ότι η χώρα έχει εξελιχθεί σε μια πιο φιλελεύθερη, πολυεθνική και φιλοδημοκρατική μορφή. Αυτό το πνεύμα πατριωτισμού που προσωποποιήθηκε αλλά δεν δημιουργήθηκε από τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι έχει επιτρέψει, μέχρι στιγμής, στον στρατό της χώρας να διατηρήσει το ηθικό του ενώ κάτι αντίστοιχο έχει γίνει και στην ουκρανική κοινωνία.
Αντίθετα, το διεφθαρμένο σύστημα του Πούτιν έχει αφήσει τον ρωσικό στρατό «γυμνό». Η ρωσική κρατική τηλεόραση παρουσιάζει αιμοδιψείς σχολιαστές ενώ χιλιάδες Ρώσοι νεαροί φεύγουν από τη χώρα για να αποφύγουν τη στρατιωτική θητεία.
H θυσίa που είναι πρόθυμοι να κάνουν οι Ουκρανοί καθώς αγωνίζονται για τη ζωή τους και τη χώρα τους φαίνεται ξένη στη Ρωσία του Πούτιν.
2 Με τις ρωσικές φρικαλεότητες να συνεχίζονται, είναι ακόμη πολύ νωρίς για να πούμε ότι ο Πούτιν απέτυχε στην προσπάθειά του να κάνει την Ουκρανία να μετανιώσει που δεν υποτάχθηκε στον ρωσικό επεκτατισμό. Ωστόσο, είναι ξεκάθαρο ότι η Ρωσία δεν κερδίζει και δεν μπορεί να επιβληθεί. Η αποτυχία του εδράζεται στην έλλειψη κατανόησης του Πούτιν ότι οι Ουκρανοί δεν είναι… Ρώσοι. Οι Ουκρανοί έχουν αποδείξει ότι διαφέρουν από τους Ρώσους όσον αφορά τον εθνικό χαρακτήρα που επέδειξαν κατά τους τελευταίους δέκα μήνες του πολέμου. Ο Πούτιν βρήκε στην Ουκρανία έναν πολύ διαφορετικό αντίπαλο σε σύγκριση με τη χώρα που περίμενε να αντιμετωπίσει.
3 Υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που εξηγούν γιατί η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία πήγε τόσο άσχημα.
» Ο ρωσικός στρατός δεν έχει κατανοήσει ορισμένες περίπλοκες τακτικές όπως συνδυασμένες επιχειρήσεις όπλων και καταστολή της εχθρικής αεράμυνας. Για παράδειγμα, τεθωρακισμένες ομάδες εισήλθαν σε αστικές περιοχές χωρίς υποστήριξη από υπολογίσιμο πεζικό, ενώ η ρωσική αεροπορία παρέμεινε σε μεγάλο βαθμό πάνω από ρωσικά ελεγχόμενα εδάφη φοβούμενη μήπως καταρριφθεί από την ουκρανική αεράμυνα. Αυτό προστίθεται και σε άλλα προβλήματα ενδημικά στον στρατό της Ρωσίας, όπως η κακή ηγεσία, το κακό ηθικό και η κακή επιμελητεία.
» Η Μόσχα δεν έχει τα αποτελέσματα που περίμενε από τα εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια που δαπανήθηκαν για τον εκσυγχρονισμό του στρατού τα τελευταία 15 χρόνια.
» Οι δυτικές παραδόσεις όπλων έδωσαν στον ουκρανικό στρατό πρόσθετα στρατιωτικά «εργαλεία» κάνοντας τη διαφορά στο πεδίο της μάχης.
4 Η πλήρης εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία θα μελετηθεί ως μία από τις μεγαλύτερες πολιτικές, στρατιωτικές, οικονομικές και ηθικές αποτυχίες της εποχής. Χρόνια διαφθοράς και κακής διακυβέρνησης αποδυνάμωσαν τις στρατιωτικές και θεσμικές δυνατότητες της Ρωσίας. Τα άσχημα στερεότυπα για την Ουκρανία συνεχίζουν να υπονομεύουν την ικανότητα της Ρωσίας να αποδέχεται και να μαθαίνει από τις στρατιωτικές της ήττες. Ο Πούτιν υποτίμησε επίσης άσχημα τη δέσμευση της Δύσης σε μια παγκόσμια τάξη πραγμάτων που βασίζεται σε κανόνες. Παρά το ρωσικό πυρηνικό… κροτάλισμα και τις εσφαλμένες υποθέσεις ότι ο δημοκρατικός κόσμος θα εγκαταλείψει την Ουκρανία, η στρατιωτική βοήθεια της Δύσης συνεχίζεται.
5 Το πρώτο στρατιωτικό λάθος του Πούτιν ήταν να εξαπολύσει μια απρόκλητη εισβολή με μόλις 150.000 στρατιώτες σε σύγκριση με τους 600.000 στρατιώτες που στάλθηκαν το 1968 για να συντρίψουν τις αντισοβιετικές διαδηλώσεις στην Τσεχοσλοβακία, μια χώρα όσο το ένα πέμπτο της Ουκρανίας. Παρεξήγησε επίσης την πολιτιστική στροφή στην Ουκρανία προς τη Δύση και υποτίμησε τις ηγετικές και επικοινωνιακές δεξιότητες του προέδρου Ζελένσκι. Δέκα μήνες μετά την εισβολή, η Ουκρανία απέκτησε την πρωτοβουλία χάρη σε έναν συνδυασμό θάρρους στο πεδίο της μάχης και στρατηγικής ικανότητας μαζί με τη δυτική βοήθεια και την ευνοϊκή παγκόσμια γνώμη. Ο Πούτιν δεν μπορεί να το αντιστρέψει αυτό…
6 Ενας από τους λόγους που ο Πούτιν απέτυχε είναι ότι άργησε πολύ. Αν είχε χτυπήσει το 2014, όταν το ουκρανικό κράτος ήταν αδύναμο, ο στρατός ήταν σχεδόν ανύπαρκτος, οι θεσμοί ήταν ασταθείς και η αντιπολίτευση είχε πολύ μικρότερη επιρροή στις εθνικές υποθέσεις, τότε οι πιθανότητές του για μία επιτυχία θα ήταν πολύ μεγαλύτερες. Ωστόσο, η Ρωσία δεν άδραξε αυτή την ευκαιρία και η Ουκρανία μπόρεσε να ενισχυθεί. Η στρατηγική πορεία της χώρας προς την Ε.Ε. και το ΝΑΤΟ κατοχυρώθηκε στο ουκρανικό σύνταγμα, ενώ ο ουκρανικός στρατός υποβλήθηκε σε ζωτικές μεταρρυθμίσεις που είχαν ως αποτέλεσμα μία σημαντικά αυξημένη ποιότητα.
7 Οι Ρώσοι πλησίασαν πολύ κοντά στην κατάληψη του Κιέβου κατά τις πρώτες εβδομάδες της εισβολής, αλλά οι Ουκρανοί πάλεψαν σκληρά και κατάφεραν να αποτρέψουν την άμεση επίθεση. Μόλις το αρχικό σοκ άρχισε να υποχωρεί, οι Ουκρανοί συσπειρώθηκαν, ενώ οι Ρώσοι επανήλθαν στην… κανονική τους λειτουργία, δηλαδή κακή ηγεσία και τακτική. Ολα αυτά είναι «προϊόντα» ενός διεφθαρμένου ρωσικού στρατιωτικού συστήματος. Πάνω απ’ όλα, όμως, η ρωσική απόδοση στο πεδίο της μάχης έχει υπονομευθεί από την παρεμβατικότητα του Πούτιν στις στρατιωτικές υποθέσεις. Η απειρία και η αλαζονεία του οδήγησαν σε μια σειρά από κακές αποφάσεις.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Ποτέ μην υποτιμάς τον αντίπαλο
Τελικά, η κύρια αιτία της αποτυχημένης εισβολής του Πούτιν είναι η χρόνια υποτίμηση της Ουκρανίας και των Ουκρανών από τη Ρωσία. Αυτή είναι μια πολιτισμική προδιάθεση που εκδηλώνεται με την άποψη ότι οι Ουκρανοί είναι ανίκανοι και κατώτεροι και ως εκ τούτου είναι ανίκανοι για κάθε είδους επιτυχημένη στρατιωτική εκστρατεία. Ο Πούτιν απλά δεν καταλάβαινε τη δύναμη της ουκρανικής εθνικής ταυτότητας ή την ανθεκτικότητα του κράτους που είχαν οικοδομήσει οι Ουκρανοί. Λόγω του φόβου του για εγχώριες εξεγέρσεις, ο Πούτιν έχει δημιουργήσει μια ισχυρή προσωπική κάθετη εξουσία αλλά όχι ένα ισχυρό ρωσικό κράτος. Εκανε το λάθος να υποθέσει ότι η Ουκρανία ήταν η ίδια.