1 ΕΛΛΗΝΟΤΟΥΡΚΙΚΑ ΚΑΙ ΝΑΤΟ

Η αναθεωρητική εξωτερική πολιτική της Τουρκίας και η αλαζονική συμπεριφορά του Ερντογάν έχουν προκαλέσει εντάσεις στις διεθνείς σχέσεις της Αγκυρας. Ανθρωπιστικά, μέχρι σήμερα, πάνω από 70 κράτη συνδράμουν τη βαθιά «πονεμένη» Τουρκία. Και έτσι πρέπει. Με πρώτη τη χώρα μας. Κίνηση σωστή και άμεση. Να δούμε πώς θα κινηθεί πλέον ο Ερντογάν απέναντι σε Ελλάδα, Κύπρο, ΝΑΤΟ, Σουηδία, Αμερικανούς. Δεν μπορούμε να είμαστε βέβαιοι για καινοτόμους και βαθύτατες αλλαγές στη γεωπολιτική συμπεριφορά της Αγκυρας.

Ορισμένα προσεκτικά βήματα μπορούν να γίνουν. Δεν αναμένω σαρωτικές αλλαγές, αλλά υπάρχουν πάντα κάποια «παράθυρα» ευκαιρίας. Και τέτοια υπήρξαν μετά τον καταστροφικό σεισμό της Νικομήδειας το 1999. Η Τουρκία είναι απαραίτητο να καταστεί πιο προσεκτική και να επιδιώξει να απαλύνει τις πληγές της από τη νέα φονική επίθεση του Εγκέλαδου. Η «διπλωματία των σεισμών και του ανθρωπισμού», ειδικά σε αυτή τη χρονική στιγμή, θα πρέπει να κυριαρχήσει. Η θερμή ανταπόκριση από τους Τούρκους πολίτες στην ελληνική βοήθεια και στο μήνυμα του Κυριάκου Μητσοτάκη δείχνει τον δρόμο.

2 ΣΧΕΣΕΙΣ ΜΕ ΙΣΡΑΗΛ

Το Ισραήλ έσπευσε να στηρίξει την Τουρκία απέναντι στην τρομακτική καταστροφή. Εχουν γίνει δηλώσεις από την Κνεσέτ από τον πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου, ενώ ο νέος υπουργός Αμυνας αντιστράτηγος ε.α. Γιόαβ Γκάλαντ μίλησε με τον Τούρκο ομόλογό του Χουλουσί Ακάρ. Τα υπουργεία Εξωτερικών και Αμυνας εκλαμβάνουν και τα δύο μια εικόνα κυβέρνησης που ενεργεί ενωμένη για να βοηθήσει τη γειτονική χώρα. Το Ισραήλ έχει εμπειρία δεκαετιών στην παροχή βοήθειας μετά από φυσικές καταστροφές, συμπεριλαμβανομένων πολλών σεισμών, καθώς και στη διάθεση ομάδων έρευνας και διάσωσης και ανθρωπιστικής βοήθειας, ειδικά υπό την καθοδήγηση της Διοίκησης Εσωτερικής Ασφαλείας.

Οι δεσμοί Ισραήλ-Τουρκίας βελτιώθηκαν σημαντικά τον περασμένο χρόνο. Σύμφωνα με Ισραηλινούς αναλυτές είναι σημαντικό να δείξουν στον τουρκικό λαό πόσο ενδιαφέρεται το Ισραήλ, βοηθώντας τους εκτοπισμένους και στέλνοντας στην περιοχή εικόνα των διαχρονικών δεσμών. Αυτό που μπορεί να προκύψει από αυτή την απίστευτη καταστροφή είναι ακόμη πιο ισχυροί διμερείς δεσμοί. Ωστόσο, πιθανότατα θα υπάρξουν προκλήσεις στο μέλλον γιατί η περιοχή είναι προβληματική.

3 ΙΣΟΡΡΟΠΙΕΣ ΜΕ ΗΠΑ – ΡΩΣΙΑ

Ο υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας Σεργκέι Λαβρόφ επισκέφθηκε προ ημερών το Ιράκ καθώς η Μόσχα προσπαθεί να «συγκεντρώσει» την Τουρκία, το Ιράν και τη Συρία για να συναντηθούν σε μια προσπάθεια ομαλοποίησης των σχέσεών τους. Στο μεταξύ, οι ΗΠΑ είναι εξοργισμένες με το Ιράν για τις εξαγωγές drones στη Ρωσία με στόχο να τη βοηθήσουν στην εισβολή στην Ουκρανία. Οι σεισμοί θα οδηγήσουν στο να παραμερίσουν αυτές οι χώρες τις διαφορές τους για να βοηθήσουν τους αμάχους;

Οι ΗΠΑ διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στην ανατολική Συρία ενώ σταθμεύουν σε μίνι βάσεις. Οι υποστηριζόμενες από τις ΗΠΑ «SDF» (κουρδοαραβικές ομάδες) επιχειρούν σε πόλεις-κλειδιά που δεν βρίσκονται μακριά από τις πληγείσες περιοχές. Θα μπορούσαν τελικά οι ΗΠΑ και ο διεθνής συνασπισμός κατά του ISIS να συναποφασίσουν ότι δεν είναι μόνο η στρατιωτική ασφάλεια αλλά και να παράσχουν κάποια ανθρωπιστική υποστήριξη στον δοκιμαζόμενο πληθυσμό;

Η Τουρκία για ένα χρονικό διάστημα απειλούσε να εισβάλει σε αυτές τις περιοχές και συχνά βομβάρδιζε από αέρος τους Κούρδους που ζούνε εκεί. Τώρα που οι σεισμοί έχουν βλάψει τόσους πολλούς ανθρώπους, είναι δυνατόν η Αγκυρα να σταματήσει τις μάχες και να συνεργαστεί με τις τοπικές ομάδες για να σώσει ζωές; Μπορούν οι ΗΠΑ να συνεργαστούν οριακά με το καθεστώς Ασαντ στη Συρία για να παράσχουν βοήθεια αντί να προκαλέσουν νέες αντιπαραθέσεις; Οι Κούρδοι ηγέτες στην περιοχή έχουν εκφράσει όλοι τη συμπάθειά τους για τα θύματα των φονικών σεισμών. Ισως οι συγκρούσεις που έχουν διχάσει την περιοχή να περιοριστούν κάπως και οι Κούρδοι, οι Τούρκοι και οι άλλοι Αραβες να μπορέσουν να εργαστούν αλληλέγγυα. Οψόμεθα.

4 ΟΙ «ΖΟΡΙΚΕΣ» ΕΚΛΟΓΕΣ

Οι Τούρκοι πρόκειται να προσέλθουν στις κάλπες τον Μάιο, αλλά ο απολογισμός των σεισμών πιθανότατα θα πάρει μήνες για να αντιμετωπιστεί. Είναι εύλογο να αναβληθούν οι εκλογές; Ή μήπως το κυβερνών κόμμα της Τουρκίας θα εκμεταλλευτεί τα επακόλουθα σε μια προσπάθεια να παραγκωνίσει τους αντιπάλους; Στο παρελθόν, το κυβερνών AKP χρησιμοποίησε τις εκλογές ως δικαιολογία για να αρχίσει συγκρούσεις ή να ισχυριστεί ότι «καταπολεμά την τρομοκρατία» και συλλαμβάνει πολιτικούς αντιπάλους (ανεξαρτήτως ιδεολογικών κριτηρίων). Δεν είναι σαφές αν θα επιδιώξει να χειραγωγήσει τις συνέπειες των σεισμών προκειμένου να λάβει υποστήριξη ή άμεση υποστήριξη σε τοπικούς και περιφερειακούς παράγοντες (δημάρχους κ.λπ.) που συνδέονται με το κόμμα. Από την άλλη πλευρά, πόσο θα έβλαπτε η λαϊκή αντίδραση το κυβερνών κόμμα στην κάλπη; Ενα άλλο θέμα είναι ότι η Αγκυρα έχει ξοδέψει πάρα πολλά χρήματα για άλλα θέματα, όπως η άμυνα. Θα αποκαλύψουν οι σεισμοί ότι δεν είχε επικεντρωθεί η πολιτική ηγεσία, π.χ., στους οικοδομικούς κώδικες αλλά και στην προετοιμασία για την αντιμετώπιση μείζονος φυσικής απειλής; Αυτά θα είναι βασικά ερωτήματα που πρέπει να προσεχθούν. Πάντως χρονική μετατόπιση των εκλογών δεν μπορεί να αποκλειστεί.

Οι επόμενοι μήνες θα είναι πάρα πολύ κρίσιμοι και μένει να δούμε τη συμπεριφορά του Ερντογάν στο εσωτερικό και εξωτερικό τοπίο.

Ειδήσεις σήμερα

Σεισμός στην Τουρκία: Δεν εντοπίστηκε η 24χρονη αθλήτρια

Εκλογές 2023-ΠΑΣΟΚ: Ο Τσίπρας έκανε… δώρο τη «σύγκρουση» στον Ανδρουλάκη