Είναι γεγονός ότι το άδοξο τέλος του δεν συμπαρέσυρε τους Ευρωπαίους ομοϊδεάτες του σε Σλοβενία, Ουγγαρία και Πολωνία. Ομως, τους έκοψε εμφανώς τα φτερά, δεδομένης και της δυσκολίας τους να διαχειριστούν την πανδημία, η οποία δεν έκανε διακρίσεις ανάμεσα σε «υπεύθυνους» και «λαϊκιστές».
Η άλλη όψη
Το συμπέρασμα των «New York Times» είναι ότι, αφού πέτυχαν να κεφαλαιοποιήσουν τη λαϊκή δυσαρέσκεια κατά των φιλοευρωπαϊκών, μετα-κομμουνιστικών ελίτ της Ανατολικής Ευρώπης, οι κατά τόπους «εθνοσωτήρες» άρχισαν να εισπράττουν και αυτοί τη φθορά της εξουσίας, υπό το βάρος της δυσμενούς υγειονομικής συγκυρίας και της αδυσώπητης καθημερινότητας.
Στην Ουγγαρία, ο πρωθυπουργός, Βίκτορ Ορμπαν, βρίσκεται για πρώτη φορά αντιμέτωπος με μια στοιχειωδώς ενωμένη αντιπολίτευση και προσπαθεί να κερδίσει από τη λάμψη της εθνικής ομάδας, που απέσπασε 1-1 στο Euro από την παγκόσμια πρωταθλήτρια Γαλλία ενώπιον 67.000 θεατών. Τέτοιο μετα-πανδημικό crash test όπως αυτό της Βουδαπέστης δεν έχει τολμήσει μέχρι στιγμής άλλη χώρα στο γήπεδο.
Στην Πολωνία η βαθιά συντηρητική κυβέρνηση έκανε αριστερή στροφή στην οικονομία για να επαναπροσεγγίσει τα λαϊκά στρώματα, ενώ στη Σλοβενία η δεξιά, φιλοτραμπική εξουσία χάνει σταθερά τη δημοτικότητά της και μαζί την επαφή με την πραγματικότητα.
Ο δεξιός Σλοβένος πρόεδρος, Γιάνεζ Γιάνσα, που προκάλεσε αίσθηση πέρυσι τον Νοέμβριο όταν έσπευσε να… συγχαρεί τον Τραμπ για τη νίκη (!) του, είναι αυτός που κινδυνεύει περισσότερο να δει την πόρτα της εξόδου. Το 2018 κέρδισε τις εκλογές κάνοντας σημαία την απαγόρευση της χορήγησης ασύλου σε μετανάστες και πρόσφυγες από τη Μέση Ανατολή προκειμένου «να επιβιώσει το σλοβενικό έθνος». Ακόμη έως πέρυσι η κυβέρνηση συνασπισμού του κόμματός του είχε ποσοστά δημοτικότητας 65%, τα οποία όμως κατρακύλησαν στο 26%. Δεκάδες χιλιάδες πολίτες διαδηλώνουν εναντίον του, αρκετοί βουλευτές τον εγκατέλειψαν και ο Γιάνσα επιβίωσε οριακά από μια πρόταση δυσπιστίας και μια κίνηση παραπομπής.
«Νέος άξονας του κακού»
Πολλοί πλέον τον θεωρούν ξεγραμμένο και «κουτσή πάπια», αφού τον έχουν εγκαταλείψει και τα ΜΜΕ, που προσπάθησε μεθοδικά να ελέγξει όπως ο Ορμπαν. Ωστόσο, ο διάσημος συμπατριώτης του, Σλοβένος φιλόσοφος Σλαβόι Ζίζεκ, προειδοποιεί ότι δεν είναι φρόνιμο να υποτιμά κανείς το ένστικτο επιβίωσης ηγετών όπως ο Γιάνσα, ο Ορμπαν και ο Πολωνός ηγέτης, Γιάροσλαβ Κατσίνσκι, τους οποίους περιέγραψε ως «νέο άξονα του κακού».
Το μεγαλύτερο πλεονέκτημα των δεξιών λαϊκιστών, υποστηρίζει ο Ζίζεκ, δεν είναι η δημοφιλία τους αλλά ο κατακερματισμός των αντιπάλων τους και η εμμονή τους να ασχολούνται με ζητήματα «ηθικής», αντί για τα καθημερινά προβλήματα του κόσμου.
Σε ό,τι αφορά την πανδημία της Covid-19, o Ορμπαν τα πήγε άσχημα, καθώς η Ουγγαρία είχε την υψηλότερη κατά κεφαλήν αναλογία θανάτων μετά το Περού. Η Πολωνία και η Σλοβενία τα πήγαν καλύτερα, αν και τα κυβερνώντα κόμματα «Νόμου και Δικαιοσύνης» και «Δημοκρατικό Κόμμα», αντίστοιχα, αντιμετώπισαν τη λαϊκή οργή για τον συνολικό χειρισμό της κρίσης. Η μεγαλύτερη απειλή για τον Ορμπαν στις εκλογές του 2022 είναι το μέτωπο που συγκρότησε η φιλοευρωπαϊκή αντιπολίτευση απέναντι στο Fidesz (αποσυνάγωγο πλέον του ΕΛΚ) αποκτώντας για πρώτη φορά εδώ και μία δεκαετία ρεαλιστικές πιθανότητες να κατακτήσει την εξουσία.
Στη Σλοβενία η συμπαγής βάση του Γιάνσα έχει περιοριστεί στο 25%, καθώς τον εγκατέλειψαν σημαίνοντες πολιτικοί του σύμμαχοι, καταγγέλλοντάς τον ότι από μετριοπαθής συντηρητικός ηγέτης μετατράπηκε σε «παρανοϊκό, εθνικιστικό κακέκτυπο του Ορμπαν». Σε αυτήν τη χορεία επικριτών ανήκουν ο πρόεδρος της Βουλής, Ιγκόρ Ζόρτσιτς και ο γνωστός στη χώρα του, ιστορικός Λούκα Γκαμπρίγελτσιτς.
Στην Πολωνία, εν τω μεταξύ, το κόμμα «Νόμος και Δικαιοσύνη», σε αντιστάθμισμα της λαϊκής δυσαρέσκειας για τα αυστηρά lockdowns και τη σκλήρυνση της νομοθεσίας κατά των αμβλώσεων, αύξησε τους φόρους στους πλουσίους, ελάφρυνε τους φτωχότερους και στήριξε τους ιδιοκτήτες ακινήτων. Τουλάχιστον, ο Ορμπαν και οι Πολωνοί λαϊκιστές τα βάζουν με υπαρκτούς «εχθρούς» (μουσουλμάνοι μετανάστες, ομοφυλόφιλοι κ.λπ.) εν αντιθέσει με τον Γιάνσα, που καταφέρεται κατά πάντων, κατηγορώντας τους συλλήβδην ως «κομμουνιστές, φιλελεύθερους (!)» κ.λπ.
Λεπέν και Σαλβίνι
Μετά την πτώση του Τραμπ οι «τρεις Ανατολικοευρωπαίοι» δείχνουν, μεταξύ άλλων, αποπροσανατολισμένοι επειδή οι Δυτικοευρωπαίοι ομοϊδεάτες τους, Λεπέν και Σαλβίνι, δείχνουν να ενσωματώνονται στο σύστημα, χάνοντας την παλαιά δυναμική τους (το έδειξαν οι δημοσκοπήσεις στην Ιταλία και το αποτέλεσμα των περιφερειακών εκλογών στη Γαλλία). Επίσης, όσο παράδοξο και αν ακούγεται, τους στοίχισε και η πτώση του Νετανιάχου στο Ισραήλ, ύστερα από 12 χρόνια στην εξουσία.
«Το εθνικά αμιγές κράτος του Ισραήλ, με ισχυρή οικονομία, στρατιωτική ικανότητα και δύναμη να αποκρούει τις εξωτερικές πιέσεις, είναι εδώ και χρόνια το όνειρο των Ευρωπαίων εθνικιστών», τόνισε ο Ιβάν Κράστεβ, ειδικός σε θέματα Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης του Ινστιτούτου Ανθρωπίνων Επιστημών της Βιέννης.
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής
Ακολούθησε το eleftherostypos.gr στο Google News και μάθε πρώτος όλες τις ειδήσεις
Ειδήσεις σήμερα
Ακολουθήστε το EleftherosTypos.gr σε Instagram, Facebook και Twitter