Το μισό πρόσωπο του Ιανού/Ερντογάν κοιτάζει στο παρελθόν και το άλλο μισό στο μέλλον. Με αυτήν την έννοια θέλησε να αποδώσει ο καθηγητής τη σύγχυση, τον διχασμό και τη διπροσωπία που χαρακτηρίζουν τις πολιτικές αποφάσεις του Τούρκου προέδρου που οδηγούν με μαθηματική ακρίβεια σε πολλαπλή κρίση. Η ερμηνεία των πρόσφατων κινήσεων του Ερντογάν ενδεχομένως να σχετίζεται με την αίσθηση μεγαλείου και ισχύος που ο ίδιος αισθάνεται. Από την άλλη πλευρά, τα πολλά μέτωπα που έχει ανοίξει στο εσωτερικό της χώρας και στο εξωτερικό αναδεικνύουν την αγωνία του για επείγουσα συσπείρωση των ισλαμοσυντηρητικών δυνάμεων της Τουρκίας, εν όψει των εκλογών του 2023.
Δύο διατάγματα
Ο Ερντογάν υπέγραψε μέσα σε μία νύχτα δύο διατάγματα. Με το ένα απέσυρε την Τουρκία από τη Διεθνή Σύμβαση για την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και με το δεύτερο απέπεμψε τον επικεφαλής της Κεντρικής Τράπεζας, Νατζί Αγκμπάλ, θιασώτη της «ορθόδοξης» νομισματικής πολιτικής και αποδεκτό από τις διεθνείς αγορές. Πολιτικοί αναλυτές, που προσπαθούν να ερμηνεύσουν πολλές από τις σπασμωδικές κινήσεις του Ερντογάν οι οποίες τον απομακρύνουν από τη Δύση, πιστεύουν ότι η οικονομία θα αποδειχθεί ο «δούρειος ίππος» του.
Υστερα από μια χαοτική εβδομάδα στο εσωτερικό της Τουρκίας, ο Ερντογάν εμφανίστηκε απτόητος στο συνέδριο του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ), προσπαθώντας να υποβαθμίσει ως προσωρινή την προβληματική κατάσταση της τουρκικής οικονομίας και καλώντας τους ξένους επενδυτές να διατηρήσουν την εμπιστοσύνη τους. Η νομισματική κρίση προκαλεί κλυδωνισμούς σε οικονομικό και πολιτικό επίπεδο στην Τουρκία, καθώς συμπίπτει με μια γενικότερη εκρηκτική κατάσταση. Σε έναν πολιτικό ελιγμό, ο Ερντογάν ανακοίνωσε ότι θα προχωρήσει σε νέα συνταγματική αναθεώρηση. Το κείμενο νέου Συντάγματος θα παρουσιασθεί στον τουρκικό λαό για δημόσια διαβούλευση, ωστόσο, η αντιπολίτευση δεν πιστεύει πως ο Τούρκος πρόεδρος προτίθεται να επιστρέψει στο Κοινοβούλιο τις εξουσίες που έχει υποσχεθεί – αντίθετα, θα ολοκληρώσει το όραμα του Τούρκου προέδρου για τη «νέα Τουρκία».
ΑΝΗΣΥΧΙΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΚΛΟΓΕΣ
Εδώ και έναν χρόνο ο Ερντογάν φλέρταρε με την ιδέα της αποχώρησης από τη Διεθνή Σύμβαση που καταδικάζει τη βία κατά των γυναικών, η οποία είχε υπογραφεί στην Κωνσταντινούπολη. Στόχος του ήταν να ικανοποιήσει τις ισλαμικές θρησκευτικές οργανώσεις, που υποστηρίζουν ότι η σύμβαση βλάπτει τις «παραδοσιακές» οικογενειακές αξίες, αλλά και τις επαρχιακές κομματικές ομάδες του ΑΚΡ, που προσπαθούν να προσελκύσουν νέα μέλη.
Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η υποστήριξη για το AKP έχει πέσει στο χαμηλότερο σημείο από το 2002 (όταν ήρθε στην εξουσία) και ο Ερντογάν είναι ανήσυχος, φοβούμενος μήπως η ήττα του κόμματος στις τρεις μεγαλύτερες πόλεις της Τουρκίας στις δημοτικές εκλογές του 2019 ήταν ένα προειδοποιητικό μήνυμα για επερχόμενη εκλογική καταστροφή. Δεν είναι τυχαίο που προσπαθεί να συνδέσει τις εκλογές του 2023 με το μέλλον της Τουρκίας!
Στο πλαίσιο αυτό, ανακοίνωσε την κατάργηση της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης, παρά τις καταγγελίες πολλών γυναικείων οργανώσεων για μεγάλη αύξηση της ενδοοικογενειακής βίας εις βάρος μητέρων και παιδιών, καθώς και των δολοφονιών γυναικών από συζύγους και συγγενείς τους, τα τελευταία χρόνια στην Τουρκία.
Αντιδράσεις
Η αποχώρηση από τη Διεθνή Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης προκάλεσε μεγάλες αντιδράσεις από την Ευρωπαϊκή Ενωση, τις ΗΠΑ και διεθνείς οργανώσεις. «Ιδού το πραγματικό πρόσωπο της τουρκικής κυβέρνησης: Πλήρης περιφρόνηση του κράτους δικαίου και υποχώρηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων», δήλωσε ο εισηγητής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την Τουρκία, Νάτσο Σάντσεθ Αμόρ. Παρά τις συνεχιζόμενες διαδηλώσεις και τις αντιδράσεις γυναικών βουλευτών του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος κατά της αποχώρησης από τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης, που ήταν η πρώτη διεθνής συνθήκη η οποία όριζε δεσμευτικούς κανόνες σε 30 χώρες για να αντιμετωπιστεί η βία βάσει του φύλου, δεν ίδρωσαν κανενός τα αυτιά στην τουρκική κυβέρνηση.
Η ΚΑΤΡΑΚΥΛΑ ΤΗΣ ΛΙΡΑΣ
Η προβληματική πορεία της τουρκικής οικονομίας έχει ξεκινήσει εδώ και τουλάχιστον δύο χρόνια. Η επιθετική εξωτερική πολιτική της Αγκυρας και η αντιπαράθεση με τις ΗΠΑ και την Ευρωπαϊκή Ενωση αποτέλεσαν σημαντικά πλήγματα στην ήδη καταρρακωμένη οικονομία από τις αλλοπρόσαλλες παρεμβάσεις της πολιτικής εξουσίας. Η τελευταία κίνηση του Ερντογάν να αντικαταστήσει τον κεντρικό τραπεζίτη με έναν ελεγχόμενο «άνθρωπό του» προκάλεσε σημαντική κατάρρευση της τουρκικής λίρας και μια αλληλουχία συναλλαγματικών προβλημάτων. Μεγάλοι χρηματοπιστωτικοί οίκοι του εξωτερικού άρχισαν και πάλι να μιλούν για προσφυγή στο ΔΝΤ και capital controls.
Ο Τούρκος πρόεδρος απέλυσε τον Νατζί Αγκμπάλ (φωτό), τον οποίο ο ίδιος είχε διορίσει πριν από πέντε μήνες όταν απομάκρυνε τον γαμπρό του, Μπεράτ Αλμπαϊράκ, αμέσως μόλις ο κεντρικός τραπεζίτης αύξησε τα επιτόκια στο 19% για να τονωθεί η λίρα, αντίθετα με τη θέληση του Ερντογάν, που είναι οπαδός των χαμηλών επιτοκίων. Η αλλαγή του κεντρικού τραπεζίτη οδήγησε σε νέα συναλλαγματική κρίση. Η τουρκική λίρα έχει ήδη χάσει το 74% της αξίας της έναντι του δολαρίου και οι αγορές στοιχηματίζουν πόσο θα αντέξει η τουρκική οικονομία. Οι πολίτες, που έγιναν κατά περίπου 10% φτωχότεροι, συνωστίζονται έξω από τα ATMs των τραπεζών και τα ανταλλακτήρια συναλλάγματος. Ο νέος επικεφαλής της Κεντρικής Τράπεζας, Σαχάπ Καβτσίογλου, πρώην μέλος του κυβερνητικού κόμματος ΑΚΡ και στέλεχος της τράπεζας Halkbank, που έχει στενούς δεσμούς και με το περιβάλλον Ερντογάν, είναι ο τέταρτος κυβερνήτης της Κεντρικής Τράπεζας της χώρας μέσα σε δύο χρόνια.
«Πόλεμος» με Κούρδους
Η εισβολή δεκάδων αστυνομικών στο τουρκικό Κοινοβούλιο την περασμένη εβδομάδα, για τη σύλληψη του βουλευτή του φιλοκουρδικού ΗDP, Ομέρ Φαρούκ Γκεργκερλίογλου (φωτό), λίγους εξέπληξε. Ο Ερντογάν έχει ξεκινήσει ξεκαθάρισμα λογαριασμών με την κουρδική πλευρά και το HDP (Δημοκρατικό Κόμμα των Λαών), το τρίτο μεγαλύτερο κόμμα -με 56 βουλευτές- στο 660μελές Κοινοβούλιο. Η τουρκική Εθνοσυνέλευση είχε αποφασίσει την άρση της βουλευτικής ασυλίας του Γκεργκερλίογλου. Μερικές ώρες ύστερα από την επεισοδιακή σύλληψη ο βουλευτής αφέθηκε ελεύθερος, ωστόσο, η εξέλιξη πυροδοτεί νέες αντιδράσεις, καθώς βρίσκεται σε εξέλιξη και η δίκη για την απαγόρευση του φιλοκουρδικού κόμματος με την κατηγορία ότι διατηρεί δεσμούς με Κούρδους μαχητές. Περίπου 25 βουλευτές του HDP έχουν στοχοποιηθεί για σχέσεις με το κουρδικό PKK.
«Βεντέτα» με Μακρόν
Οι σχέσεις της Αγκυρας με το Παρίσι είναι σε τροχιά σύγκρουσης εδώ και πολύ καιρό. Η ένταση αυξομειώνεται, λόγω της επεκτατικής εξωτερικής πολιτικής που ακολουθεί ο Ερντογάν στη Μεσόγειο, αλλά και την προσπάθεια ισλαμικής επιρροής στην τουρκική Διασπορά της Ευρώπης, μέσω των θρησκευτικών σχολείων και οργανισμών. Ο Ερντογάν απαντά συνήθως με επιθέσεις προσωπικού χαρακτήρα εναντίον του Εμανουέλ Μακρόν (φωτό). Εδώ και έναν χρόνο, η γαλλική κυβέρνηση έχει ξεκινήσει προσπάθεια διάλυσης των ισλαμιστικών «εστιών», με στόχο τον μεγαλύτερο έλεγχο μουσουλμανικών οργανώσεων και συλλόγων. Η Γαλλία έχει, επίσης, θέσει εκτός νόμου την τουρκική εθνικιστική οργάνωση των «Γκρίζων Λύκων», που δραστηριοποιείται στη χώρα, ύστερα από τη βεβήλωση του μνημείου Γενοκτονίας των Αρμενίων κοντά στη Λιόν.
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής
Ακολούθησε το eleftherostypos.gr στο Google News και μάθε πρώτος όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, ανά πάσα στιγμή στο EleftherosTypos.gr