Ελληνες που ζουν στην Ουάσιγκτον, στη Νέα Υόρκη και το Σικάγο περιγράφουν στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής πώς ο θάνατος του άτυχου 46χρονου έγινε η… σπίθα που άναψε τη φωτιά σε μια κοινωνία η οποία ποτέ -όπως εξηγούν- δεν κατάφερε να εξαλείψει τις φυλετικές διακρίσεις. Επιπλέον, ο εφιάλτης του κορονοϊού, που έπληξε κυρίως τους Αφροαμερικανούς, ξεχείλισε το ποτήρι της οργής για το ανύπαρκτο σύστημα δημόσιας Υγείας.

 «Ο Τραμπ είναι ένας ηγέτης που τρέφεται από τις κρίσεις…»

«Στην Αμερική αυτές τις ημέρες ζούμε την τέλεια καταιγίδα», λέει στον «Ε.Τ.» της Κυριακής ο Νικόλας Κατσίμπρας, λέκτορας του Πανεπιστημίου Κολούμπια, στο πρόγραμμα διαχείρισης κρίσεων, που ζει στην Ουάσιγκτον: «Υπάρχει ένας θεσμικός ρατσισμός, οι έγχρωμοι τις διακρίσεις τις νιώθουν στο πετσί τους και το καταλαβαίνεις μόνο αν τους συναναστραφείς. Οι πληθυσμοί αυτοί πλήττονται περισσότερο από τη φτώχεια ή από μία πανδημία, καθώς, σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία, σε περιοχές όπως η Λουιζιάνα και το Σικάγο οι περισσότεροι που νόσησαν αλλά και οι περισσότεροι που έμειναν άνεργοι ήταν μαύροι».

Παράλληλα επισημαίνει την προχειρότητα στη στελέχωση της Αστυνομίας: «Εχουμε μια Αστυνομία που δεν είναι όπως στην Ελλάδα με πανελλαδικές εξετάσεις και σε σχολές με καλή εκπαίδευση. Εδώ η Αστυνομική Ακαδημία της Νέας Υόρκης δεν έχει σχέση με τη Μινεάπολη, καθώς σε κάθε περιοχή η Αστυνομία χρηματοδοτείται από τους τοπικούς φόρους και το επίπεδο είναι αντίστοιχο. Σε κάποιες Πολιτείες δεν υπάρχουν καν κριτήρια εισαγωγής στο Σώμα και αρκεί μια εξάμηνη εκπαίδευση κι έτσι έχουν τα εφόδια να διαχειριστούν μια κατάσταση, νομίζουν ότι κάνουν το σωστό. Φανταστείτε ότι σε ορισμένες περιοχές για να γίνει κάποιος αστυνομικός χρειάζεται εκπαίδευση 700 ώρες και για να γίνει κομμωτής 1.500 ώρες».

Για τον κ. Κατσίμπρα καταλυτικό ρόλο στην εικόνα που παρουσιάζουν σήμερα οι Ηνωμένες Πολιτείες έχει παίξει η αυξανόμενη κοινωνικοπολιτική πόλωση των τελευταίων 20 ετών: «Μετά την επίθεση στους Δίδυμους Πύργους άρχισε να εγκαταλείπεται η μετριοπάθεια, με τους δεξιούς να γίνονται πιο δεξιοί και τους δημοκρατικούς να γίνονται πιο προοδευτικοί. Ο Τραμπ είναι προϊόν αυτής της κατάστασης και ένας ηγέτης που τρέφεται από τις κρίσεις. Επειτα από καβγά μεταξύ των συμβούλων του αποφασίστηκε να χειριστεί έτσι την κατάσταση για να μη φανεί αδύναμος. Διανύουμε εκλογική χρονιά και προτεραιότητα τόσο των Ρεπουμπλικανών όσο και των Δημοκρατικών δεν είναι η διαχείριση της κρίσης αλλά η νίκη στις εκλογές. Η πανδημία, που δημιούργησε αυτήν την απόγνωση και την πρωτοφανή ανεργία, ήταν η θρυαλλίδα για τις ταραχές. Πλέον έχει ξεφύγει η κατάσταση και έχει περάσει σε επίπεδο μπαχαλάκηδων».

 «Υπάρχει κόσμος που φοβάται να έρθει στην Ουάσιγκτον…»

Τα επεισόδια παρακολουθεί και ο Πάτρικ Θέρος, πρώην διπλωμάτης και σήμερα επικεφαλής Think Tank στην Ουάσιγκτον. «Η ένταση επικεντρώνεται στην περιοχή ανάμεσα στον Λευκό Οίκο και το Καπιτώλιο. Παράλληλα, όμως, γίνονται λεηλασίες σε γειτονιές που δεν έχουν σχέση με τα επεισόδια, καθώς οι κακοποιοί εκμεταλλεύονται το γεγονός ότι η Αστυνομία έχει στραμμένη αλλού την προσοχή της. Σε ένα πολυκατάστημα εδώ κοντά μου, ήρθαν τέσσερα άτομα, έσπασαν με τσεκούρι τη βιτρίνα, έκλεψαν -πιθανότατα τα χρυσαφικά που βρίσκονταν στο ισόγειο- και εξαφανίστηκαν», αναφέρει ο κ. Θέρος.

Επίσης, λέει ότι στις διαδηλώσεις δεν συμμετέχουν μόνο όσοι καταδικάζουν τον ρατσισμό: «Υπάρχουν άτομα εξαγριωμένα μεταξύ των διαδηλωτών. Τα 2/3 αυτών που διαδηλώνουν είναι μαύροι και το 1/3 λευκοί. Είμαστε 2,5 μήνες κλεισμένοι στα σπίτια μας και είναι λογικό να έχει προκληθεί μια μεγάλη πίεση. Παράλληλα, υπάρχει γενικά ένα αίσθημα στην Αμερική ότι πολλά θέματα δεν πάνε καλά, όπως η περίθαλψη, πρόβλημα που φάνηκε το μέγεθός του με τον κορονοϊό, ενώ ο πρόεδρος Τραμπ βασίζει την προεκλογική του εκστρατεία στη δημιουργία προβλημάτων. Εχει προκαλέσει πολλές διχόνοιες στην κοινωνία ανάμεσα σε λευκούς και μαύρους, σε νέους και ηλικιωμένους, σε προτεστάντες και πιστούς άλλων θρησκειών. Αυτό που έκανε με τη Βίβλο προκάλεσε οργή ακόμα και στον επίσκοπο της Εκκλησίας που έγινε έξω φρενών. Υπάρχει πια κόσμος που φοβάται να έρθει στην Ουάσιγκτον».

 «Ο ρατσισμός δεν έχει εξαλειφθεί στην Αμερική»

Σοβαρά επεισόδια έγιναν και στο Σικάγο όπου ζει ο Γιώργος Λάζαρης, επιχειρηματίας στον χώρο των τροφίμων. «Τις προηγούμενες ημέρες υπήρχε μεγάλη ένταση εδώ. Δεν ήταν ειρηνικές οι διαδηλώσεις, έγιναν λεηλασίες και συλλήψεις, γιατί ο κόσμος είναι πολύ αγριεμένος. Η κατάσταση αυτή παραπέμπει στην εποχή 60 χρόνια πίσω, γεγονός που αποδεικνύει ότι ο ρατσισμός δεν έχει εξαλειφθεί στην Αμερική. Τώρα υπήρξε και η καταγραφή της δολοφονίας του Τζορτζ Φλόιντ από την κάμερα και η ισχύς αυτής της εικόνας προκάλεσε αυτήν την αντίδραση. Το… κερασάκι στην τούρτα ήταν η δίωξη του αστυνομικού για ανθρωποκτονία από αμέλεια, που προκάλεσε ακόμα μεγαλύτερη οργή», λέει ο κ. Λάζαρης και αποσυνδέει την καραντίνα από τις βίαιες ταραχές τονίζοντας: «Είναι πολύ δύσκολο που είμαστε 2,5 μήνες κλεισμένοι στα σπίτια μας, αλλά ο εγκλεισμός δεν αποτελεί δικαιολογία γι’ αυτά που συμβαίνουν. Είναι βαθύτερα τα αίτια».

Οσο για το πολιτικό μέλλον του Ντόναλντ Τράμπ, όπως επισημαίνει, δεν θα είναι ρόδινο, καθώς ήδη ο Τζο Μπάιντεν παίρνει κεφάλι στις δημοσκοπήσεις: «Είναι δύσκολα τα πράγματα για τον Τραμπ, ο οποίος, αντί να ηρεμήσει την κατάσταση, την πυροδοτεί με τις δηλώσεις του. Εχει εκπλήξει και έχει διχάσει τον κόσμο ο πρόεδρος».

 «Είναι “χτισμένο” πολλά χρόνια αυτό που ξεσπάει σήμερα»

Το εστιατόριο της Μαρίας Λόη στην καρδιά του Μανχάταν δεν καταστράφηκε κατά τη διάρκεια των ταραχών, ίσως όχι τυχαία, αφού είναι γνωστό ότι η Ελληνίδα σεφ και επιχειρηματίας δουλεύει ασταμάτητα στην καραντίνα δωρίζοντας εκατοντάδες μερίδες φαγητού καθημερινά στο προσωπικό των νοσοκομείων της Νέας Υόρκης αλλά και στους ανέργους της περιοχής.

«Εσπασαν τρία καταστήματα δίπλα μας, αλλά εμάς δεν μας πείραξαν. Με την καραντίνα ο κόσμος “τρελάθηκε”, ήταν μεγάλη η πίεση, ήταν τεράστιο το ψυχικό κόστος, ειδικά γι’ αυτούς που έχασαν τις δουλειές τους και τώρα ξεσπάνε. Υπάρχει μεγάλη οργή που βγαίνει στην επιφάνεια για τις αδικίες εις βάρος των μαύρων εδώ και δεκαετίες. Κάτω από τις μάσκες, βλέπεις τον θυμό και τον πόνο στα μάτια τους. Είναι “χτισμένο” πολλά χρόνια αυτό που ξεσπάει σήμερα. Τώρα έχουν και την εικόνα της δολοφονίας του Τζορτζ Φλόιντ και θέλουν να πουν: “Τα βλέπετε;” Πάντως, η ζωή είχε αρχίσει να αλλάζει πριν από τον κορονοϊό. Μεγάλα εμπορικά κέντρα όπως το “Macy’s” είχαν αρχίσει να πλήττονται από το ηλεκτρονικό εμπόριο. Πολλοί χάνουν τις δουλειές τους. Πλέον έχουμε 40 εκατ. ανέργους στην Αμερική, υπάρχει σοβαρό θέμα. Αλλά μέσα σε αυτούς που διαδηλώνουν ειρηνικά μπαίνουν και οι επιτήδειοι που καίνε και σπάνε. Αυτοί μπορεί να είναι βαλτοί από διάφορες πλευρές», αναφέρει η κ. Λόη.

«Στη συντριπτική τους πλειονότητα οι διαδηλωτές είναι ειρηνικοί»

Οι ταραχές και οι λεηλασίες έχουν προκαλέσει την έντονη δυσφορία των διοργανωτών των διαδηλώσεων, όπως λέει η κ. Γκρέτα Καματερού, πρώην διευθύντρια του ΕΟΤ στη Νέα Υόρκη και πλέον διευθύντρια επιχειρηματικού ομίλου.

«Στη συντριπτική τους πλειονότητα οι διαδηλωτές είναι ειρηνικοί στο Queens, στο Brooklyn και στην οικία του δημάρχου, αλλά η απαγόρευση κυκλοφορίας τη νύχτα, σύμφωνα με τον δήμαρχο, θα διαρκέσει όλη την εβδομάδα. Σκηνές λεηλασιών μετά τις αρχικές δεν σημειώνονται, λόγω και της αυξημένης παρουσίας της Αστυνομίας σε κάθε γωνιά της πόλης. Πάντως, εκπρόσωποι των Αφροαμερικανών με τους οποίους μίλησα μου εξέφρασαν την αντίδρασή τους για τις βίαιες διαμαρτυρίες και λεηλασίες, αναφέροντας ότι έτσι καταστρέφεται ο αγώνας τους και διαστρεβλώνεται το μήνυμά τους», λέει η κ. Καματερού και προσθέτει: «Ο ρατσισμός και ο κορονοϊός, που άφησε πίσω του χιλιάδες νεκρούς και εκατομμύρια ανέργους, έχουν δημιουργήσει ένα εκρηκτικό κοκτέιλ στην Αμερική που θολώνει το περίφημο “αμερικανικό όνειρο” και οδηγεί τις εξελίξεις εν όψει των εκλογών του Νοεμβρίου».

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής