Δεν υπερβάλλουμε (πολύ)… Ηδη, τα τελευταία τρία χρόνια, μεγάλες εφημερίδες στις ΗΠΑ και στη Βρετανία λειτουργούν με τη βοήθεια «ρομπότ», δηλαδή με τη χρήση τεχνολογίας τεχνητής νοημοσύνης, που δίνει ανάσα στο βάρος του καθημερινού φόρτου εργασίας των ρεπόρτερ.

Το μεγάλο ερώτημα για τον κόσμο της έντυπης -προς το παρόν- δημοσιογραφίας είναι αν οι ρεπόρτερ θα αντικατασταθούν κάποια στιγμή από εξελιγμένα ρομπότ.

«Είναι ένας καλός τρόπος να εκμεταλλευθούμε το περιεχόμενο ενός ρεπορτάζ, σε περιοχές όπου δεν θα είχαμε τη δυνατότητα να αντλήσουμε πληροφορίες», τονίζει στην εφημερίδα «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς» ο Τιμ Ρόμπινσον, επικεφαλής της βρετανικής εταιρίας μέσων ενημέρωσης JPI Media, που θεωρείται ο καλύτερος πελάτης του αυτοματοποιημένου πρακτορείου ειδήσεων RADAR (Reporters and Data and Robots), στην οποία καταβάλλει μέσο ετήσιο τέλος 1.250 στερλινών για κάθε «πακέτο» ρεπορτάζ.

Η JPΙ διαχειρίζεται περίπου 160 τίτλους εντύπων και αγοράζει και παίρνει περίπου 700 ιστορίες την εβδομάδα από το Radar. Ουσιαστικά, ο Ρόμπινσον ομολογεί την έλλειψη προσωπικού στις εφημερίδες και τα έντυπα, λόγω οικονομικής στενότητας του κλάδου – όπως συμβαίνει σε όλο τον κόσμο. Ηρθε λοιπόν η στιγμή της ρομποτικής ή αυτοματοποιημένης δημοσιογραφίας; Σύμφωνα με τον Ματ Κάρλσον, συγγραφέα του «Ρομποτικού Ρεπόρτερ», ένας αλγόριθμος μπορεί να μετατρέψει τα συγκεντρωμένα στοιχεία ενός ρεπορτάζ σε κείμενο!

«Ο ρεπόρτερ-ρομπότ βοηθά, αλλά δεν αντικαθιστά, τη διαδικασία γραφής», σπεύδουν να διευκρινίσουν όλοι οι υπεύθυνοι μεγάλων μιντιακών επιχειρήσεων που κατέφυγαν στην τεχνολογία.

«Δεν αντικαθιστούμε το προσωπικό με ρομπότ, πρόκειται για συμπλήρωση», βεβαιώνει ο Ρόμπινσον, του οποίου ο όμιλος εκδίδει πολλά περιφερειακά έντυπα. Οπως διευκρινίζει ο ίδιος, τα έσοδα των περιφερειακών εντύπων εξαρτώνται από τη διαφήμιση τοπικών επιχειρήσεων – την οποία διαφήμιση «κλέβει» πια το Διαδίκτυο.

Μεταξύ του 2005 και του 2018, η Βρετανία έχασε 245 τοπικά πρακτορεία ειδήσεων, σύμφωνα με την εφημερίδα «Financial Times».

Ο ρομπο-δημοσιογράφος

Οπως λέει χαρακτηριστικά το άρθρο των «F. Times», αναφερόμενο στο αυτοματοποιημένο πρακτορείο ειδήσεων Radar, ο ρομποτικός δημοσιογράφος είναι σε θέση να παράγει χιλιάδες ιστορίες κάθε μήνα για εκατοντάδες δημοσιεύσεις σε όλη τη Βρετανία. Με τη βοήθεια ενός λογισμικού, το Radar, δημιουργεί αναφορές δεδομένων σε τομείς της υγείας, του αστυνομικού ρεπορτάζ, της εκπαίδευσης. Για να βρει όλα αυτά τα δεδομένα ένας δημοσιογράφος (άνθρωπος) θα αφιέρωνε πολλές εργατοώρες.

Φυσικά, στο Radar εργάζονται άνθρωποι! Εκείνοι θα γράψουν μια «ιστορία-πρότυπο» για ένα ρεπορτάζ: για παράδειγμα, ένα έγκλημα, μια έκρηξη κ.λπ. Στη συνέχεια, θα δημιουργήσει εκδόσεις της ιστορίας για κάθε μία από τις περιοχές του Ηνωμένου Βασιλείου, εντοπίζοντας τις στατιστικές που αφορούν μια περιοχή. Ο Γκάρι Ρότζερς, αρχισυντάκτης του Radar, εκτιμά ότι οι μισές από τις ιστορίες του που εμφανίζονται στο έντυπο προστίθενται από τους εργαζόμενους δημοσιογράφους.

Στις ΗΠΑ

Οι αμερικανικοί μεγάλοι όμιλοι ΜΜΕ, όπως είναι το Bloomberg και το πρακτορείο ειδήσεων Associated Press, έχουν υιοθετήσει τη σύγχρονη τεχνολογία του «δημοσιογράφου-ρομπότ», κυρίως για τα αθλητικά γεγονότα και την οικονομία. Επίσης, το «Forbes» χρησιμοποιεί το σύστημα ρομπότ για να παρέχει στους ρεπόρτερ πρότυπα σχέδια διαφόρων ρεπορτάζ, αλλά και ειδήσεων. Η «Washington Post» δημοσίευσε 850 άρθρα τον περασμένο χρόνο, που είχαν δημιουργηθεί σε μεγάλο βαθμό από ρομποτική τεχνολογία.

Η «W. Post» χρησιμοποίησε στην αρχή την τεχνολογία τεχνητής νοημοσύνης Heliograf, για τη διευκόλυνση των δημοσιογράφων που κάλυπταν τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ρίο. Από τότε, έχει επεκτείνει την τεχνολογία στην κάλυψη ειδήσεων του Κογκρέσου, σε εκλογές, σε αγώνες ποδοσφαίρου. Για παράδειγμα, 500 άρθρα γύρω από τις εκλογές χρειάζονταν μεγάλη έρευνα, για την οποία το προσωπικό της «Post» δεν είχε τη δυνατότητα να αφιερώσει το χρόνο που απαιτούσε. Το A. Press εκτιμά ότι απελευθέρωσε το 20% του χρόνου των δημοσιογράφων που κάλυπταν επιχειρηματικές ειδήσεις.

Επίσης, το Heliograf προειδοποιούσε σε πραγματικό χρόνο το ειδησεογραφικό πρακτορείο όταν τα αποτελέσματα των εκλογών άρχισαν να τείνουν σε απροσδόκητη κατεύθυνση, διευκολύνοντας τους ρεπόρτερ. Για τη λειτουργία του Heliograf εργάζονται άτομα και οι συντάκτες που βοηθούν στην εφαρμογή του. Οι όμιλοι των ΜΜΕ που έχουν ήδη μπει στην εποχή ρομπότ υποστηρίζουν ότι έχουν οικονομικά οφέλη από τη νέα τεχνολογία, καθώς οι δημοσιογράφοι έχουν το χρόνο να κάνουν άλλη εργασία, πολύ δύσκολη, που απαιτεί ανθρώπινη επαφή και επεξεργασία.

Η Σάρα Κάβανο, υπεύθυνη Επικοινωνίας της Εθνικής Ενωσης Δημοσιογράφων, βρίσκει θετική τη χρήση τεχνολογίας για τη στήριξη της δημοσιογραφίας, όμως επισημαίνει πως «ένας πιθανός κίνδυνος είναι οι εταιρίες να επενδύσουν στην τεχνολογία αυτή για να περιορίσουν τους λίγους δημοσιογράφους που έχουν στο δυναμικό τους».

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου