Την πρώτη μεγαλούπολη στον κόσμο, όπου, αν δεν συμβεί κάποιο θαύμα και δεν αρχίσει να βρέχει καταρρακτωδώς ως τον Απρίλιο (δυστυχώς, τα τελευταία χρόνια η περίοδος των χειμερινών βροχών στο νότιο ημισφαίριο έχει μετατεθεί τον Ιούλιο), το νερό θα κοπεί απ’ όλα ανεξαιρέτως τα σπίτια και θα τρέχει μόνο σε σχολεία και νοσοκομεία.

Οι 4 εκατομμύρια κάτοικοι προμηθεύονται εδώ και μήνες νερό με το δελτίο, αλλά αγνοούν εγκληματικά τις εκκλήσεις των τοπικών αρχών να μην καταναλώνουν πάνω από 87 λίτρα την ημέρα. Η γεωργική χρήση κάπως περιορίστηκε, η αστική που κάνει και τη μεγαλύτερη ζημιά όχι. «Παρότι τους παρακαλάμε εδώ και μήνες, το 60% αγνοεί επιδεικτικά τις απαγορεύσεις και αδιαφορεί για τα πρόστιμα. Είναι απίστευτη η αναισθησία της πλειονότητας των κατοίκων, που μας οδηγεί κατευθείαν στην Day Zero (Ημέρα Μηδέν)», δήλωσε απεγνωσμένη περίπου ένα μήνα πριν η δήμαρχος του Κέιπ Τάουν, Πατρίσια ντε Λιλ.

Αρχικά η μέρα που θα στερέψουν οι βρύσες των σπιτιών και ο κόσμος θα μπορεί να προμηθεύεται έως 25 λίτρα νερό κατ’ άτομο ημερησίως από 200 σημεία διανομής, προσδιορίστηκε για τις 22 Απριλίου. Αργότερα πήρε μικρή παράταση ως τις 11 Μαΐου, αλλά οι πιθανότητες να μην ξημερώσει ποτέ είναι ελάχιστες.

Πώς φτάσαμε όμως σε αυτόν τον εφιάλτη, πρόγευση του οποίου οι φτωχοί κάτοικοι του Κέιπ Τάουν βιώνουν εδώ και μήνες, κάνοντας ουρές για να γεμίσουν τα μπιτόνια τους, δεδομένου ότι οι διακοπές στην υδροδότηση έχουν ξεκινήσει;

Βασική αιτία είναι η πρωτόγνωρη ξηρασία της τριετίας 2015-2018, απότοκο της κλιματικής αλλαγής. Η τραγική ειρωνεία είναι ότι τρία χρόνια πριν η πόλη του Κέιπ Τάουν απέσπασε διεθνές βραβείο για τη σωστή διαχείριση των υδάτινων πόρων της και τη μείωση κατά 50% των διαρροών στους αγωγούς. Τότε όμως ξεκίνησε η κολασμένη ανομβρία -μια φορά στα 100 χρόνια, κατά τους ειδικούς- που στέγνωσε τον τεράστιο ταμιευτήρα του φράγματος Threewaterskloof, ρίχνοντας τα αποθέματα στη ζώνη ακραίου κινδύνου, 20%-25%. Τη στιγμή που η χωρητικότητα θα πέσει στο 13,5% (όταν δεν θα μπορεί πλέον να γίνει διανομή από τα δίκτυα), θα μπει σε εφαρμογή ένα σενάριο που θα κάνει τη Βενεζουέλα να μοιάζει με παιδική χαρά…

Οι πλούσιοι, λευκοί στη μεγάλη τους πλειονότητα, έχουν φροντίσει να γεμίσουν τους ιδιωτικούς ταμιευτήρες τους, αλλά οι μεσαίοι και οι φτωχοί κάτοικοι του Κέιπ Τάουν και των προαστίων θα δυσκολευτούν κυριολεκτικά να επιβιώσουν. Κάποιοι θα χρειαστεί να βαδίσουν χιλιόμετρα και να περιμένουν ατελείωτες ώρες στην ουρά. Θα αναγκαστούν να λείψουν από τη δουλειά τους και να εγκαταλείψουν τις οικογένειές τους, μόνο και μόνο για 25 λίτρα νερό την ημέρα με τα οποία θα πρέπει να ξεδιψάσουν, να κάνουν μπάνιο, να καθαρίσουν την τουαλέτα και να πλύνουν τα χέρια τους.

Το επακόλουθο, όπως είναι φυσικό, θα είναι το ξέσπασμα επιδημιών, ταραχών και λεηλασιών, καθώς η Νότια Αφρική είναι η χώρα με τις μεγαλύτερες κοινωνικές ανισότητες και την υψηλότερη εγκληματικότητα στην ήπειρο (κι ας ανήκει στη λέσχη των BRICS). Στρατός και αστυνομία βρίσκονται ήδη επί ποδός για να καταστείλουν τα επεισόδια, αν και κανείς δεν αμφιβάλλει ότι η κατάσταση θα βγει εκτός ελέγχου.

«Πρώτιστο μέλημα της κυβέρνησης θα είναι να πατάξει την αναρχία», τόνισε ο ειδικός βιώσιμης διαχείρισης υδάτινων πόρων στο Πανεπιστήμιο Κορνέλ, Πάτρικ Ριντ.

Υπάρχουν βέβαια και τεράστιες πολιτικές ευθύνες για το πώς φτάσαμε εδώ. Η κυβέρνηση του Αφρικανικού Εθνικού Κογκρέσου στην Πρετόρια είναι απορροφημένη στην κούρσα διαδοχής του προέδρου Τζέικομπ Ζούμα και αδιαφορεί για το «μισητό» Κέιπ Τάουν, που ελέγχεται από την αντιπολιτευόμενη Δημοκρατική Συμμαχία. Οι κακές γλώσσες μάλιστα λένε ότι η νοτιοαφρικανική κυβέρνηση ποντάρει πολιτικά στην καταστροφή εν όψει των εκλογών του 2019.

Επίσης στα χρόνια της ευημερίας κανείς δεν σκέφτηκε να φτιάξει μια μονάδα αφαλάτωσης ή να εκμεταλλευθεί τους υδροφόρους ορίζοντες της επαρχίας, με αποτέλεσμα μια πόλη 4 εκατομμυρίων να υδρεύεται κατά 99% από ένα φράγμα με βρόχινο νερό!

Οι πόλεις που θα… διψάσουν

Το νερό δεν είναι τόσο άφθονο στη φύση όσο νομίζουμε. Παρότι καλύπτει το 70% της επιφάνειας της Γης, μόνο το… 3% είναι φρέσκο και πόσιμο.

Εξαιτίας αυτού περισσότεροι από ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι δεν έχουν πρόσβαση σε πόσιμο νερό, ενώ άλλα 2,7 δισεκατομμύρια υποφέρουν από λειψυδρία τουλάχιστον ένα μήνα το χρόνο. Προσεγγιστική έρευνα του 2014 έδειξε ότι το 25% των 500 μεγαλύτερων πόλεων του πλανήτη βρίσκεται σε κατάσταση «υδατικής πίεσης» (water stress).
Βάσει προβλέψεων του ΟΗΕ η παγκόσμια ζήτηση για καθαρό νερό θα υπερβαίνει κατά 40% τα αποθέματα γύρω στο 2030, εξαιτίας του κοκτέιλ «κλιματική αλλαγή-ανθρώπινες δραστηριότητες- υπερπληθυσμός».

Δεν είναι λοιπόν τυχαίο ότι το Κέιπ Τάουν είναι απλώς η κορυφή του παγόβουνου. Τον ίδιο κίνδυνο διατρέχουν τα επόμενα χρόνια το Σάο Πάολο, η Τζακάρτα, το Μπανγκαλόρ της Ινδίας, το Πεκίνο, το Κάιρο, η Μόσχα, η Κωνσταντινούπολη, η Πόλη του Μεξικού, το Τόκιο, το Λονδίνο και το Μαϊάμι.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΠΑΔΑΤΟΣ

[email protected]

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής 

[dynamic-sidebar id=”post-area-diabaste”]