Άργησα να δω “Το Ελιξήριο της Νιότης” (“The Substance”), ομολογώ. Παρόλο που λατρεύω τα βιβλία του Στίβεν Κινγκ, καθώς και τις περισσότερες κινηματογραφικές μεταφορές τους, μια ταινία τρόμου δεν είναι ποτέ η πρώτη μου επιλογή, ειδικά αν πρόκειται για την πιο αιματηρή εκδοχή της, τα λεγόμενα “σπλάτερ”.
Εδώ, ωστόσο, έχουμε μια πολύ ιδιαίτερη περίπτωση ταινίας τρόμου, με ψυχή τόσο μεγάλη όσο και το εντυπωσιακό στιλιζάρισμά της. Δανείζεται στοιχεία από τους μετρ του είδους (Στάνλεϊ Κιούμπρικ, Ντέιβιντ Κρόνενμπεργκ, Ρίντλεϊ Σκοτ) κι έχει στην καρδιά της μια πολύ ανθρώπινη, δραματική ιστορία: την αδυναμία μιας γυναίκας -και της κοινωνίας στην οποία ζει- να αποδεχτεί την εικόνα της καθώς μεγαλώνει.
Η “ουσία”
Η Ντέμι Μουρ δίνει μια δυνατή, θαρραλέα (από πολλές απόψεις) ερμηνεία ως Ελίζαμπεθ Σπαρκλ, μια πανέμορφη ηθοποιό με λαμπερό παρελθόν κι ένα Όσκαρ, που όμως έχει ξεπέσει στο να πρωταγωνιστεί σε εκπομπές γυμναστικής. Όταν απολύεται κι από εκεί, υποβάλλει τον εαυτό της σε μια αδιανόητη διαδικασία: λαμβάνει ένα ελιξήριο που δημιουργεί μια νεότερη, καλύτερη εκδοχή του εαυτού της, την Σου.
Ελίζαμπεθ και Σου είναι υποχρεωμένες να μοιράζονται τον χρόνο, μια εβδομάδα η μία, μια εβδομάδα η άλλη, χωρίς εξαιρέσεις. Η Σου, που γίνεται σταρ εν μία νυκτί, αρχίζει να κλέβει ώρες, μετά μέρες από την Ελίζαμπεθ… με καταστροφικές συνέπειες, που δε θα σποϊλάρω.
Το μόνο που θα προδώσω είναι πως, παρόλα τα 140 λεπτά της, αξίζει να δείτε την ταινία μέχρι το τέλος, να μην κλείσετε τα μάτια, να μη σας τρομάξουν οι σύριγγες ή τα διάφορα εξογκώματα που ξεπροβάλλουν α λα “Alien” από το σώμα της Ντέμι Μουρ. Εκτός από χιούμορ, το φινάλε (με εσάνς από την “Κάρι” του Στίβεν Κινγκ) προσφέρει ένα δυνατό σχόλιο για το πόσο “τέρας” θεωρείται μια γυναίκα που απλώς… γερνάει.
37ο Πανόραμα Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου: Μαραθώνιος προβολών από την αφρόκρεμα του σινεμά
Θαύμασα την Ντέμι Μουρ, που είπε “ναι” σε αυτόν τον ρόλο, μετά από όσα σχόλια είχε δεχτεί για την επίδειξη μόδας του οίκου Fendi, στην οποία συμμετείχε το 2021: πως “παραμορφώθηκε”, πως “έγινε τέρας”, πως “δεν έχει καμία σχέση με τον νεότερο εαυτό της”. Λες και θα μπορούσε να μπει στη φορμόλη.
Μετά από κάποια ηλικία, ό,τι κι αν κάνει μια γυναίκα (σε αντίθεση με τους αρσενικούς συνομηλίκους της) είτε “πειραχτεί” είτε “αφήσει τον εαυτό της”- φριχτές εκφράσεις και οι δύο… Είναι χαμένη από χέρι. Εκτός αν τα έχει βρει με τον εαυτό της. Σε αυτή τη θεματική κινείται η ταινία.
“Το τηλεφώνημα έρχεται μέσα από το σπίτι.”
Η κλασική ατάκα “the call is coming from inside the house” πρωτοακούστηκε σε ταινία τρόμου (“Black Christmas”, 1974) και έχει διεισδύσει πια στην ποπ κουλτούρα. Χρησιμοποιείται για να υποδηλωθεί πως ο εχθρός βρίσκεται μέσα σε οικείο περιβάλλον- όπως σε μια καλή ταινία τρόμου.
Κι αυτή είναι η ουσία της ταινίας. “Η Ουσία” θα ήταν και η κυριολεκτική μετάφραση του τίτλου της ταινίας- πολύ πιο ταιριαστή, κατά τη γνώμη μου. Γιατί αυτό που συμβαίνει ανάμεσα στην Ελίζαμπεθ και τη Σου, είναι πως κλέβουν η μία τη ζωτική ουσία της άλλης. Στερούν, η μια από την άλλη, την ίδια τη ζωή.
Κι όμως, υπάρχει χώρος μέσα μας, για όλες τις εκδοχές του εαυτού μας. Τη νεότερη, τη λίγο μεγαλύτερη, την ακόμα μεγαλύτερη. Αρκεί να τις σεβόμαστε, να τις αποδεχόμαστε, όλες. Αλλά, όπως θα δείτε και στην ταινία… Αυτό είναι πιο δύσκολο απ’ όσο νομίζετε.