Την ερχόμενη Τρίτη θα συζητηθεί στο Συμβούλιο υπουργών Ενέργειας η πρόταση Κανονισμού της Ε.Ε. για υποχρεωτική περιστολή της κατανάλωσης φυσικού αερίου κατά 15%, εφόσον υπάρξει διαταραχή της τροφοδοσίας από τη Μόσχα.
Το σχέδιο κανονισμού έχει δύο σημεία που προκαλούν τις αντιδράσεις αρκετών χωρών της Ε.Ε., μεταξύ αυτών και της Ελλάδας. Το πρώτο είναι ότι η μείωση του φυσικού αερίου θα τίθεται σε ισχύ ύστερα από αίτημα μόλις τριών χωρών και το δεύτερο είναι ότι θα εφαρμόζεται στο σύνολο της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι εάν η Γερμανία, η οικονομία της οποίας εξαρτάται πλήρως από το ρωσικό αέριο, βρει άλλες δύο χώρες και όλες ζητήσουν να ενεργοποιηθεί η μείωση του αερίου, τότε η Ευρώπη θα πρέπει να περιορίσει τις κάνουλες κατά 15%, ακόμη κι αν άλλες χώρες δεν τροφοδοτούνται από τον ίδιο αγωγό της Μόσχας. Το σκεπτικό της Κομισιόν (και του Βερολίνου για να είμαστε πιο σαφείς) είναι ότι έτσι ο Πούτιν θα σκεφτεί διπλά να κλείσει την κάνουλα προς τη Γερμανία, καθώς η μείωση θα είναι πανευρωπαϊκή και δεν θα εξαντληθεί σε διμερή επίπεδα.
Σύγχυση ταυτοτήτων, απώλεια ισορροπίας
Από την άλλη πλευρά, το μέτρο παραπέμπει σε «ομαδικές αυτοκτονίες». Για ποιο λόγο άραγε η Ισπανία ή η Πορτογαλία να πρέπει να περικόψουν το φυσικό αέριο κατά 15%, και μάλιστα υποχρεωτικά, προκειμένου να δείξουν στον Πούτιν ότι όλοι είναι ενωμένοι απέναντι στους ενεργειακούς εκβιασμούς του;
Αντίστοιχα, η Ελλάδα, που έχει αναπτύξει εναλλακτικές πηγές ενέργειας μέσω του υγροποιημένου φυσικού αερίου και τροφοδοτεί τη Βουλγαρία και άλλες βαλκανικές χώρες καθώς έχουν διακοπεί οι ροές της Μόσχας προς τη Σόφια, εάν εφαρμόσει το μέτρο της Κομισιόν, θα αντιμετωπίσει σοβαρά προβλήματα στη μεταποίηση και τη θέρμανση των νοικοκυριών. Η χώρα μας χρησιμοποιεί το φυσικό αέριο για να παράγει το 70% της ποσότητας ηλεκτρικής ενέργειας, επομένως ο «κόφτης» θα δημιουργήσει τεράστια προβλήματα, ενώ ήδη έχει περιορίσει τη χρήση του αερίου ενισχύοντας τις λιγνιτικές μονάδες.
Ασφαλώς, λύση δεν είναι να μείνει η Γερμανία μόνη της απέναντι στις ρωσικές απειλές, αντίστοιχα όμως δεν θα λυθεί το πρόβλημα εάν όλη η Ευρώπη «κρατήσει την αναπνοή της ενεργειακά» ώστε να φανεί αλληλέγγυα. Αυτό είναι και το μεγάλο ζητούμενο της υπόθεσης, το Βερολίνο τα προηγούμενα 15 χρόνια ακολούθησε μία πολιτική πλήρους εξάρτησης από το ρωσικό φυσικό αέριο, που ήταν μία φθηνή λύση για να τροφοδοτούνται ενεργειακά τα εργοστάσια της χώρας, και τώρα ζητάει να πληρώσει όλη η Ευρώπη το τίμημα.
Για να υπάρξει συμφωνία στο Συμβούλιο υπουργών, απαιτείται ενισχυμένη πλειοψηφία και όχι ομοφωνία, επομένως θα δοθεί σκληρή μάχη για την τελική διατύπωση των άρθρων του κανονισμού.
Ο Βορράς βλέπει τώρα την άλλη όψη του νομίσματος, που λέγεται ευρωπαϊκή αλληλεγγύη. Κατά την περίοδο της κρίσης του ευρώ εμφανιζόταν άτεγκτος απέναντι στις χώρες του Νότου, εμείς ειδικά το βιώσαμε σε όλες τις εκφάνσεις του. Τώρα που ο ενεργειακός πόλεμος με τη Ρωσία βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, οι «σκληροί» του Βορρά ζητούν την υποστήριξη του μεσογειακού Νότου, η αλληλεγγύη πρέπει να επικρατήσει και να υπάρξει συμβιβασμός, αλλά με όρους που θα ενισχύουν την Ενωση εν όψει των μελλοντικών κρίσεων.