Γράφει ο Πάνος Αμυράς*

Η χώρα είναι βαθιά διχασμένη μετά την τοξική περίοδο Τραμπ, που μέχρι την τελευταία στιγμή που θα μείνει στον Λευκό Οίκο μιμείται τον Νέρωνα, θέλοντας να πυρπολήσει κάθε θεσμική και κρατική υπόσταση, το πολιτικό σύστημα βγαίνει πολλαπλώς τραυματισμένο ενώ η περίοδος Μπάιντεν, που ξεκινά από τις 20 Ιανουαρίου, θα χρειαστεί πολύ χρόνο προκειμένου να επουλώσει τις πληγές ενός σαθρού, όπως αποδείχθηκε, συστήματος.

Η πανδημία λειτούργησε ως καταλύτης στις γεωπολιτικές ισορροπίες και αποκάλυψε τα σημάδια παρακμής που χαρακτηρίζουν τη Δύση, ελλείψει παραγωγικού μοντέλου που θα περιορίζει τις κοινωνικές ανισότητες και θα διευρύνει την εισοδηματική βάση των νοικοκυριών.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες απέτυχαν παταγωδώς στη διαχείριση του κορονοϊού πληρώνοντας το λαϊκισμό του Τραμπ, τις δεισιδαιμονίες του και τον αντιεπιστημονικό του λόγο που παρέπεμπε σε θεωρίες συνωμοσίας. Οταν ο απερχόμενος Αμερικανός πρόεδρος διαπίστωσε ότι η αποτυχία του στην αντιμετώπιση της πανδημίας θα του στοίχιζε την επανεκλογή του, η επιλογή του να προσθέσει ακόμη περισσότερη δόση τοξικότητας στις πράξεις του έφερε την πλήρη πόλωση, που αποτυπώθηκε στις εκλογές του Νοεμβρίου και κορυφώθηκε με τη χθεσινή απόπειρα «πραξικοπήματος» στην Ουάσιγκτον. Ακόμη και η συγκέντρωση του πλήθους έξω από το Καπιτώλιο πραγματοποιήθηκε σε μία συγκυρία κατά την οποία οι ΗΠΑ καταγράφουν σε καθημερινή βάση 4.000 νεκρούς και πάνω από 270.000 κρούσματα κορονοϊού, υγειονομική αυτοκτονία σε συνδυασμό με την πολιτική ανεπάρκεια.

Η Ευρώπη ταυτόχρονα έχει χάσει το βηματισμό της εν μέσω πανδημίας. Κάθε χώρα αυτοσχεδιάζει με την υγειονομική κρίση, ενώ οι καθυστερήσεις στη λήψη αποφάσεων έχουν προκαλέσει τεράστιο χτύπημα τόσο σε υγειονομικό επίπεδο όσο και σε οικονομικό, με αποτέλεσμα συνολικά η Ευρωπαϊκή Ενωση να χάνει έδαφος στη γεωπολιτική σκακιέρα.

Η Κίνα, από την πλευρά της, έχει ανακτήσει το μεγαλύτερο μέρος των απωλειών του 2020, αν και η πανδημία ξεκίνησε από τα εδάφη της και το Πεκίνο, βλέποντας την αδυναμία της Ευρώπης να ακολουθήσει στους ρυθμούς που απαιτεί η αντιμετώπιση του κορονοϊού αλλά και τη διάλυση του πολιτικού συστήματος των ΗΠΑ, θα διευρύνει τις βλέψεις του.

Οι εικόνες παρακμής θα σημαδεύουν για πολύ καιρό την αμερικανική πολιτική σκηνή, όμως το φαινόμενο Τραμπ δεν ήταν αποτέλεσμα κάποιας ομαδικής παράνοιας που χτύπησε ταυτόχρονα σχεδόν το 50% του πληθυσμού των ΗΠΑ. Δεν είναι τυχαίο ότι λίγες μόλις ώρες μετά τα δραματικά γεγονότα της Κυριακής ένας στους πέντε Αμερικανούς είδε θετικά την πολιορκία του Καπιτωλίου ενώ ένα 15% χαρακτηρίζει «πατριώτες» τους εισβολείς.

Ο δυτικός κόσμος συνολικά πρέπει να δει ξανά τα οικονομικά και κοινωνικά αίτια που προκαλούν τα φαινόμενα της δημαγωγίας και της ακραίας αντισυστημικότητας πριν είναι αργά. Σε ό,τι αφορά εμάς, στο πρόσφατο παρελθόν έχουμε δει σκηνικά με κρεμάλες έξω από τη Βουλή και προσπάθειες του όχλου να εισέλθει στο εσωτερικό του κτιρίου, έχουμε πληρώσει ακριβά το κόστος της δημαγωγίας. Μόνο που τίποτα δεν είναι δεδομένο, χρειάζεται μεγάλος αγώνας από την πολιτική ηγεσία για να αμβλυνθούν οι ανισότητες και να εξαλειφθούν οι εστίες ανορθολογισμού, που είναι υπαρκτές και εν μέσω πανδημίας αναζητούν διέξοδο.

*Ο Πάνος Αμυράς είναι διευθυντής του Ελεύθερου Τύπου

Από την έντυπη έκδοση