Γράφει ο Γιώργος Κύρτσος*

Η κυβέρνηση εμφανίζεται να έχει βρει τη μαγική συνταγή του υπερπλεονάσματος. Το πρωτογενές πλεόνασμα έφτασε τα 8,15 δισ. ευρώ με βάση τον ορισμό της ΕΛ.ΣΤΑΤ. το 2018 και ξεπέρασε το ρεκόρ των 7 δισ. ευρώ (3,9% του ΑΕΠ) του 2017.

Το υπερπλεόνασμα του 2018, η διαφορά ανάμεσα στην επίδοση που καταγράφηκε και στον στόχο που είχε οριστεί βάσει του Μνημονίου, αυξήθηκε σε 1,45 δισ. ευρώ.

Η πικρή αλήθεια
Με την πρώτη ματιά αποδεικνύεται ότι το υπερπλεόνασμα, όπως και το πρωτογενές πλεόνασμα, μπορεί να είναι στατιστικά έγκυρο αλλά είναι κατασκευασμένο εις βάρος της εθνικής οικονομίας και της κοινωνίας.
Το 2017 οι δαπάνες για το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων ήταν της τάξης των 7,9 δισ. ευρώ. Το 2018 μειώθηκαν σε 5,6 δισ. Αυτή η διαφορά των 2,3 δισ. κοστίζει ακριβά στις επενδύσεις, στην απασχόληση, στην υποδομή της χώρας και υπερκαλύπτει το πολυσυζητημένο υπερπλεόνασμα του 1,45 δισ. ευρώ.

Αλλα 2 δισ. ευρώ, τα οποία, κατά την άποψή μου, θα αποδειχτούν περισσότερα, προκύπτουν από τις ληξιπρόθεσμες οφειλές του Δημοσίου. Υποτίθεται ότι αυτές θα είχαν μηδενιστεί με την επίσημη λήξη του προγράμματος-Μνημονίου και το Ελληνικό Δημόσιο έχει πάρει πρόσθετα κονδύλια από το δανειακό πρόγραμμα για τον μηδενισμό των ληξιπρόθεσμων οφειλών. Αυτές όμως στέκονται στο ύψος τους, με αποτέλεσμα να μπορεί η κυβέρνηση να εμφανίζει μεγαλύτερο πρωτογενές δημοσιονομικό πλεόνασμα από το πραγματικό.

Το πρωτογενές δημοσιονομικό πλεόνασμα-ρεκόρ οφείλεται σε μεγάλο βαθμό σε ένα αρνητικό ρεκόρ της κυβέρνησης Τσίπρα. Εχει αυξήσει τους έμμεσους καταναλωτικούς φόρους σε απαράδεκτα υψηλά επίπεδα. Ο ΣΥΡΙΖΑ στην αντιπολίτευση θεωρούσε αυτούς τους φόρους αντιλαϊκούς αλλά ως κυβέρνηση τους αύξησε θεαματικά. Η Ελλάδα έχει πλέον τα υψηλότερα έσοδα στην Ε.Ε. από τους έμμεσους καταναλωτικούς φόρους ως ποσοστό επί του ΑΕΠ.

Το παράδειγμα της βενζίνης

Ενδεικτική της κυβερνητικής πολιτικής είναι η κατάσταση που επικρατεί στα καύσιμα και ειδικά στο λίτρο της αμόλυβδης βενζίνης. Από την τιμή που αντιμετωπίζει ο καταναλωτής στα πρατήρια, τα 2/3 είναι οι διάφοροι φόροι που έχουν επιβληθεί.

Αυτό οδηγεί σε μία απαράδεκτη κατάσταση, με την Ελλάδα να ανταγωνίζεται την Ολλανδία για το ποιος έχει την ακριβότερη αμόλυβδη βενζίνη. Στη Γαλλία, η οποία έχει την τέταρτη ή πέμπτη ακριβότερη βενζίνη, η προσπάθεια της κυβέρνησης να αυξήσει τη φορολογία της, με το σκεπτικό ότι έτσι θα μειώσει την κατανάλωση και θα προστατεύσει το περιβάλλον, οδήγησε στην έκρηξη της λαϊκής δυσαρέσκειας και στη δημιουργία του κινήματος των «Κίτρινων Γιλέκων».

Τελικά, ματαιώθηκε η αύξηση της φορολογίας της βενζίνης. Πρέπει να σημειωθεί ότι στη Γαλλία η αμόλυβδη βενζίνη παραμένει λιγότερο ακριβή απ’ ό,τι στην Ελλάδα, ενώ οι Γάλλοι έχουν διπλάσιο εισόδημα από τους Ελληνες.

Ανάλογες ακρότητες παρατηρούνται με τον ΦΠΑ στην εστίαση, τον φόρο στα καπνικά προϊόντα, τον ΦΠΑ στα τρόφιμα, τους φόρους στο πετρέλαιο κίνησης. Το τελικό αποτέλεσμα είναι η υπερφορολόγηση του λαϊκού εισοδήματος και η δημιουργία νέων επιβαρύνσεων σε διάφορους τομείς της οικονομίας.

Οταν, λοιπόν, αναφερόμαστε στο πρωτογενές δημοσιονομικό πλεόνασμα-ρεκόρ και το υπερπλεόνασμα του 1,45 δισ. πρέπει να έχουμε κατά νου τη μείωση των δημοσίων επενδύσεων κατά 2,3 δισ. ευρώ, τις ληξιπρόθεσμες οφειλές του Δημοσίου που ανέρχονται σε τουλάχιστον 2 δισ. ευρώ και τις πρόσθετες επιβαρύνσεις πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ που σχετίζονται με το ευρωπαϊκό ρεκόρ στους έμμεσους καταναλωτικούς φόρους που επέτυχε η κυβέρνηση Τσίπρα.

Προεκλογικές υποσχέσεις

Από τη στιγμή που το πρωτογενές δημοσιονομικό πλεόνασμα είναι κατασκευασμένο και δεν προκύπτει από την αποτελεσματική λειτουργία της οικονομίας, περιορίζονται δραστικά τα περιθώρια ουσιαστικών παροχών. Αυτό, βέβαια, δεν εμποδίζει την κυβέρνηση να παίζει με τον πόνο και τα νεύρα των πολιτών, υποσχόμενη παροχές οι οποίες δεν θα πραγματοποιηθούν ή και εάν πραγματοποιηθούν, λίγο πριν από τις εκλογές, δεν πρόκειται να αλλάξουν ουσιαστικά την κατάσταση ούτε να βοηθήσουν πολιτικά την κυβέρνηση.

Ετσι, είχαμε την υποτιθέμενη προστασία της πρώτης κατοικίας, η οποία αποδείχτηκε πολύ πιο περιορισμένη απ’ ό,τι την περιέγραφαν και ανοίγει τον δρόμο σε μεγάλη αύξηση των πλειστηριασμών.

Είχαμε επίσης τη διάψευση των προσδοκιών όσων είχαν πάρει δάνειο σε ελβετικό φράγκο και τώρα έχουν γίνει «κόκκινοι» δανειολήπτες, παρά το γεγονός ότι έχουν πληρώσει πάρα πολλά, σε ευρώ.

Προκλητική κυβερνητική μεθόδευση είναι και η ρύθμιση των 120 δόσεων, η οποία έχει ανακοινωθεί περίπου 120 φορές χωρίς να διευκρινίζεται αν ισχύει για τις οφειλές προς τα ασφαλιστικά ταμεία ή και τις οφειλές προς την εφορία. Δημιουργείται σκόπιμα σύγχυση και για τις προϋποθέσεις, ενώ το ιδιωτικό χρέος τραβάει την ανηφόρα. Μόνο οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το Δημόσιο ξεπερνούν πλέον το 101% του ΑΕΠ. Οι νέες ληξιπρόθεσμες οφειλές δημιουργούνται με ετήσιο ρυθμό 10 δισ. ευρώ.

Τώρα η κυβέρνηση διαφημίζει την ενδεχόμενη χορήγηση 13ης σύνταξης, ενώ έχει προχωρήσει στη δραστική μείωση των νέων συντάξεων, του εφάπαξ και την εξαφάνιση του ΕΚΑΣ. Την περίοδο που μειώνει τις συντάξεις διαρρέει την ενδεχόμενη καταβολή 13ης σύνταξης την… επόμενη τετραετία.

Διαφημίζονται και μέτρα υπέρ των ανέργων, ενώ μόνο ένας στους επτά ανέργους λαμβάνει το ανεπαρκέστατο επίδομα ανεργίας. Τελευταία κυβερνητική επινόηση είναι η μείωση του ΦΠΑ σε ορισμένες κατηγορίες τροφίμων, στις οποίες η κυβέρνηση Τσίπρα επέβαλε συντελεστή ΦΠΑ 24%.

Το πρωτογενές πλεόνασμα και το υπερπλεόνασμα είναι κατασκευασμένα, η παροχολογία της κυβέρνησης σπάνια συνοδεύεται από ουσιαστικές παροχές και αυτά που διαφημίζει ότι θα κάνει η κυβέρνηση είναι ελάχιστα σε σχέση με τις πρόσθετες επιβαρύνσεις που επέβαλε και έρχονται πολύ αργά από πολιτική και εκλογική άποψη.

Ο Γιώργος Κύρτσος είναι ευρωβουλευτής με την ΝΔ

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής