Γράφει ο Φώτης Βρέκος*

Η οδός προς την κοινωνική συνοχή περνά από τον Πολιτισμό και όχι από την Πολιτική. Αυτό πρέπει να αποτελέσει τον πρώτο όρο για τη σύναψη ενός «Συμβολαίου Πολιτισμού», δηλαδή ενός συμβολαίου, με το οποίο θα παρέχεται όχι απλώς η ελευθερία, αλλά και η συνδρομή (οικονομικού και παιδευτικού χαρακτήρα) της Πολιτείας για την πρόσβαση όλων των πολιτών στον πολιτισμό, στα αγαθά και τις υπηρεσίες του.

Όπως επισημαίνεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην ανακοίνωσή της 22ας Ιουλίου 2014 με τίτλο «Προς μια ολοκληρωμένη προσέγγιση της πολιτιστικής κληρονομιάς της Ευρώπης», η πολιτιστική κληρονομιά πρέπει να θεωρείται κοινός πόρος και κοινό αγαθό που διαφυλάσσεται ως θησαυρός για τις μελλοντικές γενιές. Η ευθύνη επομένως για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς βαρύνει όλους τους ενδιαφερομένους από κοινού.

Όταν καταστεί κοινή συνείδηση ότι η ευθύνη για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς βαρύνει όλους τους πολίτες από κοινού, η ανάληψη αυτής της ευθύνης αφενός μεν θα προκύψει αβίαστα, αφετέρου δε θα λειτουργήσει ως πρόπλασμα για τη συμμετοχή του πολίτη στο λεγόμενο «κοινωνικό παιχνίδι».

Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι το 2018 ανακηρύχθηκε «ευρωπαϊκό έτος πολιτιστικής κληρονομιάς». Κατά κοινή ομολογία, η «πολυπολιτισμικότητα» απέτυχε παταγωδώς. Το μόνο που «κατάφερε» ήταν το να δημιουργήσει «πολιτιστικά γκέτο». Έτσι, δεν καλλιεργήθηκε ο σεβασμός στην πολιτισμική ετερότητα, αλλά η πολιτιστική μισαλλοδοξία.

Ο ευρωπαϊκός πολιτισμός, όπως αυτός αναδύθηκε από τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό, υπήρξε πάντοτε ένας πολιτισμός ανοιχτός στη συμμετοχή.

Το γενναίο παράδειγμα της Ρώμης το αποδεικνύει ανά τους αιώνες.

Από τον πολιτισμό αυτόν κατάγεται και η έννοια του «ενεργού πολίτη», η οποία στις μέρες μας αποκτά βαρύνουσα σημασία, επειδή η αποστασιοποίηση του πολίτη από τα κοινά, η απαισιοδοξία και γενικά το συναίσθημα της απάθειας έχουν γιγαντωθεί και έχουν ήδη αλλοιώσει την ποιότητα της δημοκρατίας.

Φυσικά για να μπορέσουμε να δώσουμε ώθηση ως κράτος σε ένα νέο πολιτικό ήθος κομβικής σημασίας είναι η αναβάθμιση της παιδείας καθώς μέσω αυτής διαμορφώνεται η προσωπικότητα του κάθε πολίτη. Η σωστή εκπαίδευση λοιπόν προϋποθέτει την παιδεία, ώστε ένας νέος άνθρωπος να γίνει ένας ολοκληρωμένος και ενεργός πολίτης.

Χαρακτηριστική είναι μια ρήση του Έλληνα Ιστορικού Πλούταρχου που συμπυκνώνει την τωρινή ανάγκη για καλλιέργεια της Παιδείας ‘’Το μυαλό είναι φωτιά που πρέπει να ανάψεις, κι όχι δοχείο που πρέπει να γεμίσεις’’.
Η συμμετοχή λοιπόν του πολίτη στα κοινά αποτελεί ζήτημα επείγον. Χρέος δε των ανθρώπων της νέας γενιάς είναι το να αναδείξουν και να χειριστούν το ζήτημα αυτό ως κατεξοχήν επιταγή του ευρωπαϊκού πολιτισμού, του πολιτισμού μας.

* Ο Φώτης Βρέκος είναι Οικονομολόγος (κάτοχος Μεταπτυχιακού τίτλου στη Διοίκηση Επιχειρήσεων). Μέλος του Εκτελεστικού Γραφείου ΟΝΝΕΔ – Υπεύθυνος Νεανικής Επιχειρηματικότητας.

[dynamic-sidebar id=”post-area-diabaste”]