Γράφει ο Λυκούργος Χατζάκος
Αν τύχει να συναντήσεις στην διαδρομή σου τέτοιους, πραγματικά σημαντικούς ανθρώπους, αυτό αποτελεί αιτία ευγνωμοσύνης για τις συνθήκες και δυνάμεις που σου έδωσαν αυτό το προνόμιο.
Αισθάνομαι ευγνώμων λοιπόν, γιατί αγαθή τύχη μου έδωσε την ευκαιρία να συναντήσω, να γνωρίσω τέτοιους ανθρώπους, όπως πρόσφατα συνέβη με τον κ. Δημήτρη Παπαγιάννη, τον διευθυντή της σχολής δραματικής τέχνης «Ιάκωβος Καμπανέλλης» και τον συνεργάτη του, επίσης, ηθοποιό και σκηνοθέτη κ. Στάθη Γράψα.
Ο κ. Παπαγιάννης, ανικανοποίητο πνεύμα, δεν σταματά να παράγει ουσιαστικό έργο και πολιτιστικά γεγονότα στην Αγία Βαρβάρα, τον γνωστό δήμο της Δυτικής Αττικής. Μετά την επιτυχή λειτουργία της σχολής δραματικής τέχνης, η οποία έχει δώσει στο ελληνικό θέατρο δεκάδες νέους άρτια πεπαιδευμένους καλλιτέχνες –όχι, απλά, ηθοποιούς-, φέτος προχωρά ένα βήμα, επιχειρώντας την δημιουργία ενός νέου θεσμού στον χώρο παραγωγής πολιτισμού. Αυτόν, τον οποίο αποκαλεί Κοινωνικό Θέατρο.
Μίας δράσης, η οποία στοχεύει να διερευνήσει και να εκτείνει τις δυνατότητες της θεατρικής παιδείας και εκπαίδευσης, καθιστώντας τες εργαλεία προσέγγισης, επικοινωνίας και επαφής με κοινωνικές ομάδες, οι οποίες βρίσκονται στα όρια του κοινωνικού αποκλεισμού, δηλαδή, Ρομά, πρόσφυγες, μετανάστες κ.ά. Ταυτοχρόνως, στόχος είναι και η εκπαίδευση ανθρώπων του θεάτρου στην εργασία με συναφείς ομάδες, ώστε να μπορούν να προσφέρουν και αυτοί με την σειρά τους.
Η επιλογή του κ. Γράψα δεν είναι τυχαία. Ο καλλιτέχνης, ο οποίος ειρήσθω εν παρόδω, διαθέτει ένα εξαιρετικό βιογραφικό, προσφέρει εδώ και τρία χρόνια εθελοντικά στο Ειδικό Κατάστημα Κράτησης Νέων- Αυλώνα -αυτό που γνωρίζουμε ως φυλακές ανηλίκων-, δημιουργώντας θεατρική ομάδα κρατουμένων, η οποία έχει πραγματοποιήσει συνολικά δώδεκα παραστάσεις ενώπιον κοινού, εισφέροντας σημαντικά και ουσιαστικά στην διαδικασία σωφρονισμού.
Η Δώρα, η Γαρυφαλλιά και αύριο;
Επειδή αυτό το τελευταίο, ηχεί άκομψα, ως στερεότυπο νεκρό περιεχομένου, θα τολμούσα να πω ότι η δουλειά που έχει προσφέρει ο κ. Γράψας στις φυλακές –όχι μόνον του Αυλώνα, αλλά και εκείνες της Θήβας και το Ψυχιατρείο κρατουμένων των φυλακών Κορυδαλλού-, έγινε ο σπινθήρας επανεκκίνησης της ψυχής των νέων που μετείχαν στη θεατρική αυτή ομάδα.
Δεν είχα την τύχη, όπως άλλοι να παρακολουθήσω κάποια από τις παραστάσεις τους, αλλά, τα αποσπάσματα που είδα σε video’s, ειλικρινά, ισοπέδωσαν κάθε μικροαστισμό μου. Η δύναμη της παράστασης, είμαι βέβαιος ότι θα έχει χαράξει, αν όχι ισοβίως, τουλάχιστον για πολύ μεγάλο διάστημα τους θεατές της και, σίγουρα, θα αποκόμισαν και εκείνοι κάτι ουσιαστικό.
Συνεπώς, οι προσδοκίες που δημιουργούνται από την συνεργασία των δύο αυτών, πραγματικών καλλιτεχνών και την δράση, την οποία επέλεξαν, είναι περισσότερο από υψηλές και ανυπομονούμε για τα πρώτα αποτελέσματα.
Τέλος, σε εποχές κατά τις οποίες η ετήσια πολιτιστική δραστηριότητα των οργανισμών αυτοδιοίκησης, εξαντλείται στην παρουσίαση πολιτιστικών «Αύγουστων» και «Σεπτεμβρίων», οι οποίοι –συνεπικουρούμενοι από ποικίλες εορτές «σαρδέλας», «φέτας» και λοιπών προϊόντων μπακαλικής και μαναβικής-, απορροφούν σημαντικά τμήματα του προϋπολογισμού των δήμων, αφήνοντας τους υπόλοιπους μήνες … απολίτιστους, είναι παρήγορο να υπάρχουν δημοτικοί άρχοντες όπως ο Δήμαρχος και ο Αντιδήμαρχος πολιτισμού της Αγίας Βαρβάρας, οι οποίοι προσπαθούν και τελικά εκφεύγουν με επιτυχία από το πλαίσιο που συνιστά το κιτς, νεορωμαίϊκο πανηγύρι.
Δεν υποτιμώ, ούτε απαξιώνω τα πανηγύρια. Αντιθέτως! Τα αυθεντικά πανηγύρια και υψηλή αξία έχουν και αναπόσπαστα κομμάτια του λαϊκού μας πολιτισμού είναι, γεγονός που έχει αξία και ενδιαφέρον. Αρκεί, βέβαια να είναι αυθεντικά και να έχουν ανιδιοτελές κίνητρο και όχι εκείνο της αρπαχτής κάθε είδους, είτε οικονομικής είτε ψήφων.
Όμως, ευτυχώς, υπάρχει και η άλλη διάσταση. Εκείνη, η οποία αποκαλύπτεται όταν δημιουργικοί, τολμηροί και ανοικτόμυαλοι δημοτικοί άρχοντες συμπίπτουν με εμπνευσμένους, , συνεπείς και ανιδιοτελείς δημιουργούς και καλλιτέχνες.
Μία τέτοια περίπτωση αποτελεί και ο δήμος της Αγίας Βαρβάρας στην Δυτική Αττική.