Αυτό επισημαίνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με ανακοίνωσή της, στην οποία αποσαφηνίζει τη χρήση ανωτέρας βίας και εξαιρετικών περιστάσεων για τον γεωργικό τομέα της Ε.Ε., σε περίπτωση απρόβλεπτων και ακραίων καιρικών φαινομένων.

Με την αποσαφήνιση της νομικής ερμηνείας της έννοιας αυτής, η Επιτροπή επιδιώκει να παράσχει ασφάλεια στους θιγόμενους γεωργούς όσον αφορά τις ενισχύσεις τους στο πλαίσιο της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής (ΚΓΠ), διασφαλίζοντας παράλληλα την ομοιόμορφη εφαρμογή στο σύνολο της κοινοτικής επικράτειας.

Δέσμη μέτρων

Η ανακοίνωση αποτελεί μέρος της δέσμης μέτρων για τη μείωση του διοικητικού φόρτου για τους Ευρωπαίους γεωργούς.

Ειδικότερα, η έννοια της ανωτέρας βίας επιτρέπει στους γεωργούς που δεν ήταν σε θέση να εκπληρώσουν όλες τις απαιτήσεις της ΚΓΠ λόγω έκτακτων και απρόβλεπτων γεγονότων που ξεφεύγουν του ελέγχου τους (όπως σοβαρές ξηρασίες ή πλημμύρες) να μη χάσουν τη στήριξη της ΚΓΠ. Η εφαρμογή αυτής της έννοιας αποφασίζεται από τα κράτη- μέλη βάσει σχετικών αποδεικτικών στοιχείων και υπό το πρίσμα της γεωργικής νομοθεσίας της Ενωσης.

Δεδομένου ότι αποτελεί εξαίρεση από την αυστηρή τήρηση των υποχρεώσεων που συνδέονται με τις ενισχύσεις της ΚΓΠ (όπως αιρεσιμότητες ή μέτρα σε οικολογικά προγράμματα), η απόφαση αυτή εφαρμόζεται συνήθως με περιοριστικό τρόπο, γενικά κατά περίπτωση ή ανά εκμετάλλευση.

Ευελιξία

Η χθεσινή ανακοίνωση διευκρινίζει ότι η ανωτέρα βία μπορεί να ισχύει για όλους τους γεωργούς που εργάζονται σε οριοθετημένη περιοχή που πλήττεται από σοβαρές και απρόβλεπτες φυσικές καταστροφές ή μετεωρολογικά φαινόμενα. Αυτό σημαίνει ότι οι γεωργοί που είναι εγκατεστημένοι στην πληγείσα περιοχή δεν θα χρειάζεται να συμπληρώσουν μεμονωμένα αιτήματα ή να προσκομίσουν αποδεικτικά στοιχεία για την εκπλήρωση των προϋποθέσεων ανωτέρας βίας. Αυτό το διευρυμένο πεδίο εφαρμογής θα μειώσει τον διοικητικό φόρτο για τους γεωργούς και τις εθνικές αρχές, διευκολύνοντας έτσι την ταχεία αντίδραση των κρατών- μελών.

Προϋποθέσεις

Στην ανακοίνωση καθορίζονται προϋποθέσεις που επιτρέπουν να τεκμαίρεται ότι όλοι οι γεωργοί που βρίσκονται σε μια περιοχή καλύπτονται από ανωτέρα βία. Τα κράτη-μέλη θα πρέπει να επιβεβαιώσουν την εμφάνιση σοβαρής φυσικής καταστροφής ή σοβαρού μετεωρολογικού συμβάντος και να οριοθετήσουν τη γεωγραφική περιοχή που έχει πληγεί σοβαρά από το συμβάν και της οποίας οι συνέπειες δεν θα μπορούσαν να αποφευχθούν με τη δέουσα προσοχή. Για την οριοθέτηση αυτή, τα κράτη – μέλη μπορούν να βασίζονται, για παράδειγμα, σε δορυφορικά δεδομένα της συγκεκριμένης περιοχής, χωρίς να χρειάζονται συγκεκριμένα δορυφορικά δεδομένα στο επίπεδο των μεμονωμένων εκμεταλλεύσεων.

Για ορισμένα είδη συμβάντων, οι εθνικές διοικήσεις θα εξετάζουν επίσης πρόσθετους παράγοντες, όπως η κλίση και ο τύπος του εδάφους ή το είδος των καλλιεργειών, για τον καθορισμό του πληθυσμού που επηρεάζεται χωρίς να απαιτείται ατομική επαλήθευση. Αυτό θα μπορούσε να ισχύει, για παράδειγμα, για τον παγετό που ενδέχεται να μην επηρεάζει όλες τις καλλιέργειες με τον ίδιο τρόπο, ή για τις συνεχείς βροχοπτώσεις, οι οποίες μπορεί να έχουν διαφορετικές επιπτώσεις σε περιοχές με κλίση ή σε εδάφη με διαφορετική ικανότητα συγκράτησης νερού.