Ποιους προσβάλει
Η ψωριασική αρθρίτιδα εμφανίζεται συχνά στους ασθενείς που πάσχουν από ψωρίαση, μια χρόνια δερματική πάθηση. Εκτιμάται ότι περίπου 15% των ασθενών με ψωρίαση θα εμφανίσουν ψωριασική αρθρίτιδα. Εκδηλώνεται συνήθως σε άτομα ηλικίας 35-55 ετών αλλά μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία και προσβάλλει εξίσου άνδρες και γυναίκες.
Τι προκαλεί την ψωριασική αρθρίτιδα
Τα ακριβή αίτια εμφάνισης της ψωριασικής αρθρίτιδας δεν είναι γνωστά. Αποτελέσματα ερευνών δείχνουν ότι στην παθογένεια αυτής της πάθησης εμπλέκονται πολλοί παράγοντες όπως:
- Γενετικοί: Η συχνότητα της νόσου είναι 50 φορές μεγαλύτερη σε συγγενείς πρώτου βαθμού ασθενών με ψωριασική αρθρίτιδα απ’ ό,τι στο γενικό πληθυσμό.
- Περιβαλλοντικοί παράγοντες, όπως μικροβιακοί παράγοντες και επαναλαμβανόμενοι μικροτραυματισμοί στις ενθέσεις, δηλαδή στις προσφύσεις τενόντων, συνδέσμων και αρθρικού θυλάκου πάνω στα οστά
- Ανοσιακοί παράγοντες.
Επίσης, η αλληλεπίδραση περιβαλλοντικών και ανοσιακών παραγόντων οδηγούν στην ανάπτυξη φλεγμονωδών μηχανισμών με αποτέλεσμα την πρόκληση της ψωριασικής αρθρίτιδας.
Πώς εκδηλώνεται
Η ψωριασική αρθρίτιδα είναι μια ρευματική πάθηση που εμφανίζει πλήθος συμπτωμάτων και μπορεί να επηρεάσει οποιαδήποτε άρθρωση του σώματος. Οι αρθρώσεις των χεριών, των καρπών, των γονάτων, των αγκώνων, των ποδιών και της σπονδυλικής στήλης είναι αυτές που προσβάλλονται συνήθως. Η προσβολή μπορεί να αφορά μια μόνο άρθρωση ή περισσότερες (πολυαρθρίτιδα), να είναι συμμετρική ή ασύμμετρη.
Προκαλείται πόνος και οίδημα στις αρθρώσεις και τους περιβάλλοντες ιστούς όπως δέρμα, τένοντες, συνδέσμους. Στις περισσότερες περιπτώσεις τα πρώτα συμπτώματα περιλαμβάνουν πρήξιμο, αίσθημα θερμότητας, ευαισθησία, πόνο και δυσκαμψία των αρθρώσεων. Τα δάκτυλα των χεριών και των ποδιών που έχουν προσβληθεί μπορεί να μοιάζουν σαν λουκάνικα, μια κατάσταση που συχνά αναφέρεται ως δακτυλίτιδα. Επίσης, η προσβολή την σπονδυλικής στήλης και των ιερολαγονίων αρθρώσεων, δηλαδή των αρθρώσεων μεταξύ του ιερού οστού και των λαγονίων οστών της λεκάνης, εκδηλώνεται με φλεγμονώδη οσφυαλγία, δηλαδή πόνο στη μέση και κυρίως στους γλουτούς, ενώ συνοδεύεται από πρωινή δυσκαμψία. Ο πόνος είναι πιο έντονος τη νύκτα, ξυπνάει τον ασθενή από τον ύπνο, ενώ βελτιώνεται με την άσκηση.
Άλλα συμπτώματα
«Tissue is the issue»: Ο δρόμος προς την εξατομίκευση της ογκολογικής θεραπείας
Η ψωριασική αρθρίτιδα εκτός από τις αρθρώσεις και το δέρμα μπορεί να προσβάλει και άλλα όργανα του σώματος. Η πιο συχνή εξωαρθρική εκδήλωση είναι η προσβολή των οφθαλμών, όπως ραγοειδίτιδα ή ιριδικυκλίτιδα, η οποία εκδηλώνεται με αιφνίδιο πόνο, ερυθρότητα και θάμπωμα της όρασης. Εκτός όμως από τον πόνο στις αρθρώσεις και το δερματικό εξάνθημα, οι ασθενείς εμφανίζουν συχνά καταβολή και κατάθλιψη με αποτέλεσμα αρνητική επίδραση στην ποιότητα ζωής τους.
Διάγνωση
Η διάγνωση βασίζεται στο ιστορικό, την κλινική εξέταση (συμπτώματα αρθρίτιδος) και τον εργαστηριακό έλεγχο (ακτινογραφίες-εξετάσεις αίματος).
Θεραπεία
Η θεραπεία της ψωριασικής αρθρίτιδας έχει σαν στόχο τον έλεγχο της φλεγμονής και την επιβράδυνση της εξέλιξης της νόσου, ώστε να διατηρείται η καλή σωματική λειτουργικότητα και να βελτιώνεται η ποιότητα ζωής των ασθενών. Σήμερα, για την αντιμετώπιση της ψωριασικής αρθρίτιδας χρησιμοποιούνται φάρμακα που ονομάζονται τροποποιητικά της νόσου και οι βιολογικοί παράγοντες.
- Τα τροποποιητικά της νόσου φάρμακα. Πρόκειται για φάρμακα που τροποποιούν τη φυσική πορεία της ψωριασικής αρθρίτιδας, αναστέλλουν την εξέλιξή της, γι’ αυτό και λέγονται ανοσοτροποποιητικά.
- Βιολογικοί παράγοντες. Την τελευταία δεκαπενταετία χρησιμοποιούνται με επιτυχία τα βιολογικά τροποποιητικά της νόσου φάρμακα, τα οποία είναι είτε ενδοφλέβια, είτε υποδόριες ενέσεις ή κάποια σε μορφή χαπιού.
Τα φάρμακα αυτά είναι αποτελεσματικά για την αντιμετώπιση όλων των συμπτωμάτων της ψωριασικής αρθρίτιδας, βελτιώνουν τα δερματικά εξανθήματα, ενώ αναστέλλουν και τις καταστροφές στις αρθρώσεις.
Παρόλο που δεν υπάρχει ριζική θεραπεία της νόσου, οι μέχρι σήμερα φαρμακευτικές επιλογές συμβάλλουν στην ελάττωση του πόνου, καθώς και στον περιορισμό της φλεγμονής και την καταστροφή των αρθρώσεων.
Η έγκαιρη διάγνωση της νόσου και η κατάλληλη θεραπευτική αγωγή έχει ως αποτέλεσμα τη διατήρηση της καλής σωματικής λειτουργικότητας, την καλή ποιότητα ζωής και την μείωση των πιθανοτήτων αναπηρίας των ασθενών.