Πόσω μάλλον όταν μιλάμε για τον διαβήτη, μια πάθηση που «αγαπά» τις γυναίκες ή δείχνει να… χρησιμοποιεί τις γυναίκες για την εξάπλωσή της, μέσω της διαδικασίας της κύησης. Κάτι που, δυστυχώς, επιβεβαιώνεται και στατιστικά.

Tι λένε τα νούμερα και οι στατιστικές για τις γυναίκες με σακχαρώδη διαβήτη

• 199 εκατομμύρια γυναίκες πάσχουν από διαβήτη παγκοσμίως.
• Ο αριθμός αυτός πρόκειται να φτάσει στα 313 εκατομμύρια το 2040.
• 2 στις 5 γυναίκες με διαβήτη είναι αναπαραγωγικής ηλικίας, υπολογιζόμενες σε 60 εκατομμύρια παγκοσμίως.
• Ο διαβήτης είναι η ένατη αιτία θανάτου στις γυναίκες παγκοσμίως, προκαλώντας 2,1 εκατομμύρια θανάτους κάθε χρόνο.
• Οι γυναίκες με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 έχουν 10 φορές περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν στεφανιαία νόσο στο μέλλον.
• Οι γυναίκες με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1 έχουν αυξημένο κίνδυνο πρόωρων αποβολών ή γέννησης εμβρύων με ανωμαλίες.
• Κύηση και διαβήτης:
  • 1 στις 7 κυήσεις επηρεάζεται από σακχαρώδη διαβήτη κυήσεως.
  • Το Διεθνές Ιδρυμα για τον Διαβήτη εκτιμά ότι 20,9 εκατομμύρια ή 16,2% των ζωντανών γεννήσεων το 2015 είχαν κάποιας μορφής υπεργλυκαιμία στην κύηση.
• Περίπου οι μισές γυναίκες με ιστορικό σακχαρώδους διαβήτη κύησης πρόκειται να αναπτύξουν σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 μέσα στα επόμενα 5 με 10 χρόνια από την κύηση.
• Οι μισές περιπτώσεις υπεργλυκαιμίας στην κύηση αφορούν γυναίκες ηλικίας κάτω των 30 ετών.

• Η μεγάλη πλειονότητα των περιπτώσεων υπεργλυκαιμίας στην κύηση ήταν σε χώρες χαμηλού ή μεσαίου εισοδήματος, όπου η πρόσβαση στη μητρική φροντίδα είναι συχνά περιορισμένη.

Τι πρέπει να γίνει;

• Οι στρατηγικές πρόληψης διαβήτη τύπου 2 πρέπει να εστιάζονται στη μητρική υγεία και τη σωστή διατροφή, καθώς και σε άλλες υγιείς συμπεριφορές πριν και μετά την κύηση, όπως επίσης και στη βρεφική και την πρώιμη παιδική ηλικία.
• Οι προγεννητικοί έλεγχοι κατά τη διάρκεια της κύησης πρέπει να βελτιωθούν για την εξασφάλιση της υγείας της εγκύου, αλλά και την έγκαιρη διάγνωση του διαβήτη και του σακχαρώδους διαβήτη κύησης.
• Προγράμματα ελέγχου για διαβήτη και σακχαρώδη διαβήτη κύησης πρέπει να ενσωματωθούν στις υπηρεσίες πρωτοβάθμιας περίθαλψης, για τη διασφάλιση έγκαιρης διάγνωσης, σωστής θεραπείας και μειωμένων επιπλοκών κατά την κύηση.
• Οι εργαζόμενοι στις υπηρεσίες Υγείας θα πρέπει να εκπαιδευτούν κατάλληλα για την ταυτοποίηση, τη θεραπεία, τη διαχείριση και την παρακολούθηση του διαβήτη κατά την κύηση.
• Απαιτείται βελτιωμένη πρόσβαση των εγκύων γυναικών στον έλεγχο, στην περίθαλψη και την εκπαίδευση για την επίτευξη των καλύτερων δυνατών αποτελεσμάτων τόσο για τη μητέρα όσο και για το παιδί.

Διαβήτης και οικογένεια

• Οι γυναίκες αποτελούν τους παράγοντες-κλειδιά για την υιοθέτηση υγιούς τρόπου ζωής ήδη από τον χώρο της οικογένειας, για τη βελτίωση της υγείας και της ευζωίας των επόμενων γενεών.
• Πάνω από 70% των περιπτώσεων του διαβήτη τύπου 2 θα μπορούσε να είχε προληφθεί αν είχε υιοθετηθεί ένας υγιέστερος τρόπος ζωής.
• Το 70% των πρόωρων θανάτων ενηλίκων οφείλεται κατά πολύ σε συμπεριφορά που υιοθετήθηκε κατά την εφηβεία.
• Οι γυναίκες, ως μητέρες, έχουν τεράστια ευθύνη και επίδραση όσον αφορά τη μακροπρόθεσμη υγεία των παιδιών τους.
• Οι έρευνες έχουν δείξει ότι οι μητέρες που επιφορτίζονται μεγαλύτερο έλεγχο στα οικονομικά μέσα του σπιτιού δίνουν περισσότερη έμφαση στη διατροφή, στην υγεία και την εκπαίδευση των παιδιών.

Οι γυναίκες είναι οι θεματοφύλακες της διατροφής και του τρόπου ζωής μέσα στην οικογένεια και, έτσι, έχουν την ικανότητα πρόληψης της ασθένειας, ήδη από τον χώρο του σπιτιού.

Τι πρέπει να γίνει;

Οι γυναίκες και τα κορίτσια πρέπει να έχουν ισότιμη και ανεμπόδιστη πρόσβαση στη γνώση και τις πηγές πρόληψης, για να ενδυναμωθεί η ικανότητά τους να προλαμβάνουν τον διαβήτη τύπου 2 στις οικογένειές τους και με αυτόν τον τρόπο να περιφρουρούν την καλή υγεία της οικογένειας.

Η προώθηση ευκαιριών για σωματική δραστηριότητα στις ενήλικες κοπέλες, ιδιαίτερα στις αναπτυσσόμενες χώρες, θα πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα για την πρόληψη του διαβήτη.

Γράφει η Ευανθία Διαμάντη-Κανδαράκη, ενδοκρινολόγος-διαβητολόγος, καθηγήτρια-διευθύντρια Τμήματος Ενδοκρινολογίας & Διαβήτη ΥΓΕΙΑ