Τόσο η αποτελεσματικότητα όσο και η ασφάλεια των εμβολίων έχουν πλέον επιβεβαιωθεί σε εκατομμύρια εμβολιασμένων ατόμων. Παράλληλα, όμως, οι εθνικές και διεθνείς ρυθμιστικές αρχές, παρακολουθούν συνεχώς τις ανεπιθύμητες ενέργειες στον εμβολιαζόμενο πληθυσμό.

Πρόσφατα, δύο κλινικές μελέτες δημοσιευμένες στο New England Journal of Medicine, έδωσαν σημαντικές πληροφορίες για έναν μικρό αριθμό περιπτώσεων μυοκαρδίτιδας ή περικαρδίτιδας σε εφήβους και νεαρούς ενήλικες, κυρίως άνδρες, συνήθως εντός 4 ημερών μετά τη χορήγηση της δεύτερης δόσης των εμβολίων mRNA. Τα δεδομένα γύρω από αυτές τις σπάνιες περιπτώσεις συνοψίζουν, ακολούθως, ο Πρύτανης του ΕΚΠΑ Θάνος Δημόπουλος και ο επίκουρος Καθηγητής Καρδιολογίας Αλέξανδρος Μπριασούλης…

Ήπια και σπάνια η μυοκαρδίτιδα ως παρενέργεια του εμβολιασμού

Η πρώτη μελέτη ανέλυσε δεδομένα από τη μεγαλύτερη βάση δεδομένων εμβολιασμού του Ισραήλ:

• Μεταξύ εμβολιασμένων ατόμων 16 ετών και άνω, εντοπίστηκαν 54 περιστατικά μυοκαρδίτιδας (2,13 περιστατικά ανά 100.000 εμβολιασμένα άτομα).
• Ωστόσο η επίπτωση ήταν περίπου πενταπλάσια (10.69 περιστατικά ανά 100.000 εμβολιασμένα άτομα) μεταξύ νεαρών ανδρών ηλικίας 16 έως 29 ετών.
• Καρδιακή δυσλειτουργία διαγνώστηκε στο 29% των περιπτώσεων αυτών, ενώ στη πλειοψηφία των ασθενών αυτών η καρδιακή λειτουργία αποκαταστάθηκε πλήρως.
• Σοβαρά συμβάματα όπως επανεισαγωγή στο νοσοκομείο ή θάνατος, καταγράφηκαν σε δύο άτομα.

Το συμπέρασμα από όλα τα υπάρχοντα δεδομένα είναι ότι η επιπλοκή αυτή είναι υπαρκτή, αλλά ήπια και σπάνια, ειδικά σε άνδρες κάτω των 30 ετών.

Στα «χαμηλά» και ο αριθμός περιπτώσεων περικαρδίτιδας

Η δεύτερη προσφάτως δημοσιευμένη μελέτη  ανέλυσε δεδομένα 136 ασθενών με μυοκαρδίτιδα/περικαρδίτιδα μετά από εμβόλιο mRNA. Ειδικά μεταξύ εμβολιασμένων ηλικίας 16 έως 19 ετών, η επίπτωση ήταν:

• 1 στους 6.637 άνδρες και,
• 1 στις 99.853 γυναίκες.

Από τα δεδομένα αυτά συμπεραίνουμε ότι δε συντρέχει λόγος ανησυχίας για τον συνολικό πληθυσμό εμβολιασμένων.

• Ο κίνδυνος αν και υπαρκτός είναι σπάνιος και αφορά κυρίως σε παιδιά, εφήβους και νεαρούς ενήλικες.
• Στις περισσότερες των περιπτώσεων η μυοκαρδίτιδα/περικαρδίτιδα είτε είναι ασυμπτωματική, είτε χαρακτηρίζεται από ήπια συμπτώματα τα οποία αποδράμουν αυτόματα χωρίς θεραπεία.
• Η καρδιακή λειτουργία παραμένει συνήθως φυσιολογική, ενώ ακόμη και σε αυτούς τους ασθενείς με επηρεασμένη λειτουργία η κατάσταση βελτιώνεται στα φυσιολογικά επίπεδα εντός μερικών εβδομάδων.

Συμπερασματικά

Η λοίμωξη COVID-19 μπορεί να προκαλέσει πολύ συχνότερες και βαρύτερες επιπλοκές, ειδικά σε νοσηλευόμενους ασθενείς, συγκριτικά με τις σπάνιες επιπλοκές του εμβολίου, ενώ το όφελος του εμβολίου υπερβαίνει κατά πολύ τον κίνδυνο σπάνιων ανεπιθύμητων παρενεργειών.

Ωστόσο η επαγρύπνηση για τον εντοπισμό πιθανής – ήπιας βαρύτητος – μυοκαρδίτιδας, ειδικά σε παιδιά και νεαρούς άνδρες λίγες μέρες μετά τη χορήγηση της δεύτερης δόσης, κρίνεται απαραίτητη.