Όπως συμβαίνει με πλήθος άλλων παθήσεων στην εποχή μας, το ψυχικό stress παίζει σημαντικό αρνητικό ρόλο και στην αλλεργία. Παρότι δεν είναι πάντοτε εύκολο να «μετρήσει» κανείς αντικειμενικά το stress, ενδιαφέρουσες μελέτες έχουν δείξει ότι η ψυχοσυναισθηματική φόρτιση μπορεί να επιδεινώσει τα συμπτώματα της προϋπάρχουσας αλλεργίας, αλλά ενδεχομένως να συντελέσει και στην ίδια την ανάπτυξη του άσθματος και των λοιπών αλλεργικών παθήσεων.

Πένθος, οικονομικές δυσκολίες και φοιτητικές εξετάσεις «φουντώνουν» τις αλλεργίες

Για παράδειγμα, έχει παρατηρηθεί ότι νοσήματα όπως το άσθμα, η ατοπική δερματίτιδα (που προδιαθέτει σε αλλεργίες) και η κνίδωση (που πολλές φορές μιμείται τη δερματική αλλεργία) παρουσιάζουν έξαρση κατά τις περιόδους υψηλού άγχους, πένθους, οικονομικών καταστροφών κλπ.

Σε μια χαρακτηριστική μελέτη, μια ομάδα φοιτητών με άσθμα υποβλήθηκε σε πρόκληση με αλλεργιογόνο (τους χορηγήθηκε δηλαδή αλλεργιογόνος παράγοντας) πριν και κατά τη διάρκεια της περιόδου των φοιτητικών εξετάσεων. Τα αλλεργικά συμπτώματα όχι μόνο ήταν βαρύτερα κατά τη διάρκεια της εξεταστικής περιόδου, αλλά και αντικειμενικές μετρήσεις (όπως ο αριθμός των φλεγμονωδών κυττάρων στα πτύελα) ήταν σημαντικά μεγαλύτερες, καταδεικνύοντας τον επιβαρυντικό ρόλο του stress στην εκδήλωση των συμπτωμάτων.

Νάρκες «ισταμίνης» εκρήγνυνται λόγω stress

Φαίνεται ότι η επίδραση του ψυχοσυναισθηματικού stress συντελείται σε πολλά επίπεδα. Καλύτερα μελετημένη πάντως είναι η «διέγερση» στα εκτελεστικά κύτταρα της αλλεργίας που περιέχουν και εκκρίνουν ισταμίνη. Αυτά τα κύτταρα – φανταστείτε τα σα νάρκες με δεξαμενές γεμάτες ισταμίνη – «εκρήγνυνται» πιο εύκολα κάτω από ψυχική φόρτιση, οπότε και η αλλεργική αντίδραση ενισχύεται και βγαίνει στην επιφάνεια.

Το stress «φουντώνει» και τις τροφικές αλλεργίες

Είναι χαρακτηριστικό ότι υπάρχει ένας συγκεκριμένος τύπος τροφικής αλλεργίας, στην οποία ο ασθενής είναι ευαισθητοποιημένος σε πολλά φυτικά τρόφιμα, αλλά σπάνια εκδηλώνει αντιδράσεις. Αυτές οι αντιδράσεις παρουσιάζονται σποραδικά, και μπορεί να είναι και σοβαρές, όταν εκτός από τη λήψη του αλλεργιογόνου συνυπάρχει και κάποιος άλλος «συμπαράγοντας αντιδραστικότητας». Ένας τέτοιος συμπαράγοντας είναι σε αρκετές περιπτώσεις το stress, καταδεικνύοντας τη δυσμενή επίδραση του στα αλλεργικά συμπτώματα.

Αγχωμένες μαμάδες και στρεσαρισμένα παιδιά εμφανίζουν αλλεργικό άσθμα

Χωρίς να είναι πολύ ισχυρά τα δεδομένα, υπάχουν κάποιες ενδείξεις ότι το stress μπορεί όχι μόνο να επιδεινώνει, αλλά ακόμα και να προκαλεί την ίδια την αλλεργική πάθηση. Συγκεκριμένα, το μητρικό άγχος κατά τη διάρκεια της κύησης, όπως και το άγχος του παιδιού κατά την προσχολική ηλικία, έχουν συσχετιστεί με μεγαλύτερη πιθανότητα ανάπτυξης αλλεργικού άσθματος.