Το 2021 συμπληρώνονται εκατό χρόνια από την ανακάλυψη της ινσουλίνης, της ορμόνης που έσωσε εκατομμύρια ανθρώπους από τον σακχαρώδη διαβήτη και όπως επισημαίνει η πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Αγώνα κατά του Νεανικού Διαβήτη (Π.Ε.Α.Ν.Δ.) κυρία Σοφία Μανέα, οι τεχνολογικές εξελίξεις στην αντιμετώπιση και διαχείριση του διαβήτη στο πολύ κοντινό μέλλον προδιαγράφονται καταιγιστικές καθώς πλήθος ερευνών για νέες θεραπευτικές επιλογές βρίσκονται σε φάση ολοκλήρωσης.

Τους νέους ορίζοντες που ανοίγονται για τα άτομα με διαβήτη περιέγραψαν επιστήμονες απ’ όλο τον κόσμο στο 81ο Ετήσιο Συνέδριο της Αμερικανικής Διαβητολογικής Εταιρείας που πραγματοποιήθηκε διαδικτυακά πριν λίγες εβδομάδες.

Τα highlights του Συνεδρίου για τις τεχνολογικές εξελίξεις σταχυολογεί η ΠΕΑΝΔ με σκοπό την έγκαιρη και έγκυρη ενημέρωση των ατόμων και των οικογενειών τους που ζουν με διαβήτη:

Νέοι τύποι και νέες μορφές ινσουλίνης

• Ερευνητικές ομάδες είναι κοντά στην «έξυπνη ινσουλίνη» η οποία θα έχει την ίδια αποτελεσματικότητα με την κλασική ινσουλίνη αλλά δεν θα αυξάνει την πιθανότητα υπογλυκαιμικών επεισοδίων.
  • Στις ΗΠΑ, ήδη κυκλοφορεί νέα μορφή ινσουλίνης που χορηγείται από τη μύτη ενώ πρόσφατα αναπτύχθηκε και η χορήγηση της διαδερμικής ινσουλίνης μέσω επιδερμικών αυτοκόλλητων (patch).
  • Ένα βήμα πιο κοντά στη χορήγηση ινσουλίνης από το στόμα, μέσω νανοσωματιδίων, βρίσκονται ερευνητικές ομάδες ανά τον κόσμο.
  • Μια νέα ινσουλίνη που λαμβάνεται ενέσιμα, μία φορά την εβδομάδα, από άτομα με διαβήτη τύπου 2, αποδείχθηκε ασφαλής και αποτελεσματική σε μεγάλες δοκιμές. Η εβδομαδιαία ινσουλίνη οδηγεί σε σημαντική μείωση της Γλυκοζυλιωμένης Αιμοσφαιρίνης (HbA1c), απώλεια βάρους και σε λιγότερα υπογλυκαιμικά επεισόδια.

Βλαστικά κύτταρα

• Υπό έρευνα είναι σύγχρονες εξατομικευμένες θεραπευτικές μέθοδοι που θα αντικαθιστούν τα ινσουλινοπαραγωγά Β-κύτταρα τα οποία καταστρέφονται από ειδικά αντισώματα που παράγει ο ίδιος ο οργανισμός. Οι προσπάθειες στρέφονται στη γενετική τροποποίηση των αρχέγονων βλαστοκυττάρων (stem cells) με σκοπό να μετατραπούν σε ινσουλινοπαραγωγά Β-κύτταρα ώστε να αντικαταστήσουν τα κατεστραμμένα λόγω του διαβήτη κύτταρα.
  • Η ανάπτυξη παγκρεατικών νησιδίων από βλαστικά κύτταρα για την παραγωγή ινσουλίνης είναι μία πολλά υποσχόμενη επιστημονική μελέτη που βρίσκεται στο τελευταίο στάδιο έρευνας.

Έλεγχος επιπέδων σακχάρου στο αίμα

Στο συνέδριο της Αμερικανικής Διαβητολογικής Εταιρείας δόθηκε μεγάλη έμφαση στο Time in Range (TIR), την αύξηση του χρόνου εντός στόχου, διότι παρέχει περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τον έλεγχο της γλυκόζης από τον παραδοσιακό μέσο όρο 3 μηνών που μετρά η γλυκοζυλιωμένη ανοσοσφαιρίνη (HbA1c).

Ο δείκτης TIR βοηθά τους ασθενείς να παραμένουν εντός των επιτρεπόμενων ορίων όσο το δυνατόν συχνότερα και η μέτρησή του γίνεται εύκολα με τις σύγχρονες Συσκευές Συνεχούς Καταγραφής Γλυκόζης (CGM) για 14 μέρες ή και με τη χρήση του αισθητήρα καταγραφής σε ασθενείς που έχουν αντλία ινσουλίνης.

O χρόνος αυτός γεφυρώνει το κενό στην 3μηνη παρακολούθηση των τιμών του σακχάρου μέσω της Γλυκοζυλιωμένης Αιμοσφαιρίνης (HbA1c).

Συστήματα Έγχυσης Ινσουλίνης

• Νέο σετ έγχυσης για τις αντλίες ινσουλίνης θα μπορεί να χρησιμοποιείται για έως και 7 ημέρες και να μη χρειάζεται αλλαγή κάθε 2-3 ημέρες όπως συμβαίνει σήμερα.
  • Νέο υβριδικό σύστημα στις αντλίες ινσουλίνης, θα προσαρμόζει την έγχυση ινσουλίνης κάθε 8-12 λεπτά με βάση τις ανάγκες του χρήστη, με καθορισμένο στόχο γλυκόζη 105 mg/dL. Οι μέχρι τώρα έρευνες έχουν δείξει ότι με αυτό το σύστημα βελτιώθηκαν οι τιμές του TIR και της Γλυκοζυλιωμένης Αιμοσφαιρίνης.
  • Με τη βοήθεια της νανοτεχνολογίας αναμένονται νέοι αισθητήρες γλυκόζης για τις “έξυπνες” πένες ινσουλίνης, οι οποίοι θα καταγράφουν το ιστορικό των δόσεων και θα μπορούν να επικοινωνούν με τα συστήματα συνεχούς καταγραφής γλυκόζης των αντλιών ινσουλίνης (CGM).

Διατροφή. Καλύτερη διαχείριση γλυκόζης και υδατανθράκων

Οι τομείς της Διατροφογενετικής και της Διατροφογενομικής θα διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση μελλοντικών τεχνολογιών για το διαβήτη. Με τη Διατροφογενετική θα προσαρμόζονται οι διατροφικές παρεμβάσεις με βάση τα χαρακτηριστικά του κάθε ατόμου και με τη Διατροφογενομική θα γίνεται πιο ακριβής αξιολόγηση του κινδύνου.

Αν και ακόμα υπάρχουν περιορισμοί και δυσκολίες σε όλα τα υπό ανάπτυξη συστήματα, όπως η διαχείριση των μεταγευματικών τιμών γλυκόζης ή κατά την άθληση, η εξέλιξή τους ελπίζεται ότι θα βοηθήσει το άτομο με διαβήτη στη διαχείριση των γευμάτων και στον ακριβή υπολογισμό της ποσότητας υδατανθράκων ενός γεύματος.

«Τα τεχνολογικά άλματα προόδου έχουν ήδη οδηγήσει στην όσο το δυνατόν πιο εύκολη ρύθμιση του διαβήτη, και το μέλλον αναμένεται συναρπαστικό», αναφέρει η κυρία Σοφία Μανέα επισημαίνοντας ότι η Π.Ε.Α.Ν.Δ. θέτει ως στόχο την εξασφάλιση της ισότιμης πρόσβασης των παιδιών και των οικογενειών που ζουν με διαβήτη τύπου 1 στις νέες θεραπείες και στα νέα εργαλεία διαχείρισης του διαβήτη.