Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή:
Στις 29 Μαΐου 1985, στο στάδιο Heysel των Βρυξελλών, 39 οπαδοί της Γιουβέντους έχασαν τη ζωή τους ύστερα από βίαιες συμπλοκές που ξέσπασαν εντός του γηπέδου μεταξύ οπαδών της Λίβερπουλ και των Ιταλών, ενώ συνολικά τραυματίστηκαν 600 άτομα.
Ως αποτέλεσμα αυτών των γεγονότων, η πρωθυπουργός Μάργκαρετ Θάτσερ προσπάθησε να πείσει τον πρόεδρο της Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας της Αγγλίας, Bert Millichip, να αποσύρει τους αγγλικούς συλλόγους από την Ευρώπη προτού αυτοί εκδιωχθούν!.
Πράγματι, στις 31 Μαΐου 1985, η Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία της Αγγλίας ανακοίνωσε την απόσυρση των αγγλικών ομάδων από την Ευρώπη για έναν χρόνο. Δύο ημέρες αργότερα, στις 2 Ιουνίου 1985, η Εκτελεστική Επιτροπή της UEFA (Ένωση Ευρωπαϊκών Ποδοσφαιρικών Ομοσπονδιών) συνεδρίασε στη Βασιλεία της Ελβετίας απ’ όπου ανακοίνωσε τον επ’ αόριστο αποκλεισμό των αγγλικών ποδοσφαιρικών συλλόγων από τις διοργανώσεις της Ευρώπης.
Τελικά, οι αγγλικές ομάδες αποκλείστηκαν για πέντε χρόνια, εκτός από τη Λίβερπουλ, της οποίας η ποινή – αρχικά επ’ αόριστον – καθορίστηκε στα δέκα χρόνια και αργότερα μειώθηκε σε έξι.
Η πρωθυπουργός Μάργκαρετ Θάτσερ – από κοινού με το υπουργικό συμβούλιο – αποδέχθηκε πλήρως την απόφαση του αποκλεισμού. Στις 3 Ιουνίου 1985, μία ημέρα μετά την απόφαση του αποκλεισμού από την UEFA, η Θάτσερ σε δήλωσή της για την τραγωδία στο Heysel ανέφερε τα εξής: «Υπό αυτές τις συνθήκες, η Κυβέρνηση χαιρέτισε την αρχική απόφαση της Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας να αποσύρει τους αγγλικούς συλλόγους από τη συμμετοχή στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις της επόμενης περιόδου, και κατανοούμε πλήρως την επακόλουθη απόφαση της UEFA να απαγορεύσει στους αγγλικούς συλλόγους τις ευρωπαϊκές διοργανώσεις για αόριστο χρονικό διάστημα, και πιστεύουμε ότι είναι σωστή. Αυτή η απόσυρση δίνει στις αγγλικές ποδοσφαιρικές αρχές την ευκαιρία να εισαγάγουν αποτελεσματικά μέτρα για την καταπολέμηση της βίας και να πείσουν τις άλλες χώρες ότι το έχουν κάνει».
Συνεπώς, την απόφαση για πενταετή αποκλεισμό των αγγλικών συλλόγων από τις ευρωπαϊκές διοργανώσεις έλαβε η UEFA και όχι η πρωθυπουργός της Αγγλίας Μάργκαρετ Θάτσερ.
Λήψη μέτρων ενάντια στον χουλιγκανισμό
Η δεκαετία του ’80 ήταν γεμάτη τραγωδίες και πολυάριθμα περιστατικά χουλιγκανισμού, που έφεραν στην επιφάνεια την παρακμάζουσα κατάσταση των αγγλικών γηπέδων και ιδίως την ελλιπή τους ασφάλεια.
Μεγάλη Βρετανία - Ελλάδα 73-72: Αν και βρέθηκε στο +17 η Εθνική ηττήθηκε
Στις 13 Μαρτίου 1985 έλαβε χώρα ένα από τα χειρότερα περιστατικά ποδοσφαιρικού χουλιγκανισμού, τα επεισόδια στο Λούτον, στα οποία συμμετείχαν και οπαδοί της Millwall, με αποτέλεσμα την ολοκληρωτική καταστροφή του γηπέδου. Τότε ήταν η πρώτη φορά που επιβλήθηκε το μέτρο της κάρτας μέλους αποκλειστικά για τους φιλάθλους της Λούτον, από τον πρόεδρο της ομάδας, David Evans, προσωπικό φίλο της Θάτσερ.
Στις 19 Μαρτίου 1985, η Θάτσερ επέστρεψε με ένα πακέτο προτάσεων που προέβλεπαν, μεταξύ άλλων, απαγόρευση του αλκοόλ, κάρτα μέλους για τους φιλάθλους, καλύτερα κάγκελα και κλειστό κύκλωμα παρακολούθησης.
Ωστόσο, στις 11 Μαΐου 1985 ξέσπασε η πυρκαγιά στο γήπεδο της Μπράντφορντ, κατά τη διάρκεια ενός αγώνα της τρίτης κατηγορίας, σκοτώνοντας 56 ανθρώπους. Το τραγικό συμβάν κατέδειξε, μεταξύ άλλων, πως η κυβερνητική πρόταση για υψηλότερα κάγκελα που είχε παρουσιαστεί από την κυβέρνηση Θάτσερ προσέκρουε σε μία από τις σημαντικότερες παραμέτρους ασφαλείας, καθώς στο γήπεδο Μπράντφορντ όσοι βρίσκονταν κοντά στους φράκτες κάηκαν ζωντανοί ή τραυματίστηκαν σοβαρά.
Η πολιτική που ακολούθησε η κυβέρνηση της Θάτσερ για την πάταξη του χουλιγκανισμού εκφράστηκε μέσα από δύο νομοθετήματα: 1) το Sporting Events (Control of Alcohol) Act 1985 (Νόμος περί Αθλητικών Εκδηλώσεων), τον νόμο που απαγόρευσε την κατανάλωση αλκοόλ στα γήπεδα και 2) το Public Order Act 1986 (Νόμος περί Δημόσιας Τάξης), τον νόμο που επέτρεψε στην αστυνομία να ελέγχει τις κινήσεις των οπαδών, να περιορίζει τις συναθροίσεις διαδηλωτών και να συλλαμβάνει για “ανάρμοστη συμπεριφορά” όσους κατά την κρίση της έθεταν σε κίνδυνο τη δημόσια τάξη, ακόμα και αν η συμπεριφορά τους δεν ήταν παράνομη.
Τα δύο αυτά νομοθετήματα αποτέλεσαν τα βασικά μέτρα που λήφθηκαν από την κυβέρνηση Θάτσερ, στα οποία, ωστόσο, έχει ασκηθεί έντονη κριτική από ποικίλες πλευρές. Ο βασικότερος αντίλογος στις πολιτικές της Θάτσερ υποστηρίζει πως η τότε πρωθυπουργός αντιμετώπιζε το ποδόσφαιρο και τον χουλιγκανισμό ως ένα ζήτημα “νόμου και τάξης”, παραγνωρίζοντας τους παράγοντες της ελλιπούς ασφάλειας και της υποβάθμισης των ποδοσφαιρικών γηπέδων, οι οποίοι αποτέλεσαν τις κυριότερες αιτίες για τις τραγωδίες που συνέβησαν εντός των ποδοσφαιρικών γηπέδων τη δεκαετία του ’80.
Παράλληλα, οι περισσότεροι σύλλογοι είχαν αρχίσει να εγκαθιστούν κλειστό κύκλωμα τηλεόρασης (CCTV), ένα μέτρο που είχε πολλούς εμπνευστές ήδη από το 1984.
Τελικά, η εθνική ταυτότητα μέλους (National Memebership Scheme) θεσπίστηκε το 1989, μέσα από το Football Spectators Act 1989, αλλά αποσύρθηκε πολύ γρήγορα, καθώς κρίθηκε επικίνδυνη για την ασφάλεια, ύστερα από την τελική αναφορά του δικαστή Peter Taylor για την τραγωδία στο γήπεδο Χίλσμπορο του Σέφιλντ, στις 15 Απριλίου 1989, όταν, κατά τη διάρκεια ενός ημιτελικού αγώνα για το Κύπελλο Αγγλίας, 97 άνθρωποι καταπλακώθηκαν μέχρι θανάτου, εξαιτίας του υπερβολικού συνωστισμού και του αποτυχημένου ελέγχου της αστυνομίας. Αντίστοιχα, η αναφορά ανέδειξε και την αντιπαραγωγικότητα του Νόμου περί Αθλητικών Εκδηλώσεων του 1985 για την απαγόρευση του αλκοόλ.
Η τραγωδία του Χίλσμπορο αποτέλεσε ορόσημο για την αναμόρφωση του αγγλικού ποδοσφαίρου και ανέδειξε πως τα προηγούμενα μέτρα είχαν ελάχιστη πρακτική εφαρμογή και αποτελεσματικότητα.
Τα γήπεδα βελτιώθηκαν, το ίδιο και η αστυνόμευση και η επιτήρηση, ήρθε το κλειστό κύκλωμα τηλεόρασης και πήραμε κάποια νομοθετική βοήθεια για την αντιμετώπιση των προβλημάτων του κοινού.
Η τελική αναφορά του δικαστή Peter Taylor περιλάμβανε 76 προτάσεις για την ασφάλεια των αγωνιστικών χώρων, μεταξύ των οποίων η υποχρεωτική μετατροπή όλων των σταδίων της πρώτης και δεύτερης κατηγορίας σε στάδια καθήμενων (all-seated stadia) μέχρι το 1994.
Παράλληλα, ο δικαστής Taylor πρότεινε πως όλα τα γήπεδα που έχουν οριστεί βάσει του νόμου περί ασφάλειας των αθλητικών χώρων Safety of Sports Grounds Act 1975 θα πρέπει να επιτρέπουν στους θεατές να κάθονται μόνο σε καθίσματα, με αντιστοίχιση εισιτηρίων-θέσεων, ενώ κατάργησε τους περιμετρικούς φράκτες.
Όλα τα καρφιά ή παρόμοιες κατασκευές στις περιμετρικές ή ακτινικές περιφράξεις και όλα τα τμήματα που προεξέχουν ή που επιστρέφουν προς τα μέσα προς τους θεατές, πρέπει να αφαιρούνται.
Ως αποτέλεσμα της έκθεσης Taylor, οι περισσότεροι σύλλογοι ανακαίνισαν ή ανακατασκεύασαν τα γήπεδά τους ενώ άλλοι έχτισαν νέα γήπεδα σε διαφορετικές τοποθεσίες. Στις 20 Φεβρουαρίου 1992 ιδρύεται η Premier League, με την απόσχιση των μεγαλύτερων συλλόγων από τη Football League.
Η ίδρυση της Premier League συνοδεύτηκε από την οικονομική εκτόξευση των μεγάλων συλλόγων, ύστερα από την εξαγορά των δικαιωμάτων τους από τον σταθμό BSkyB, μετέπειτα Sky, του Rupert Murdoch, με τη συμφωνία τα κέρδη να κατανέμονται ισομερώς μεταξύ των συλλόγων-μελών, κάτι που δεν ίσχυε όσο όλες οι ομάδες βρίσκονταν κάτω από τη Football League.
Εξαιτίας αυτής της πρωτοβουλίας το ποδόσφαιρο μετατράπηκε σε τηλεοπτικό γεγονός, αυξάνοντας ταυτόχρονα και τη συμμετοχή του κόσμου και αλλάζοντας τη σύνθεση του κοινού.
Μία ακόμη σημαντική παράμετρος της αλλαγής ήταν η προσωπική πρωτοβουλία των ιδιοκτητών των αγγλικών συλλόγων, οι οποίοι είχαν επενδύσει προσωπικά στο πρωτάθλημα και επιθυμούσαν να ανεβάσουν τα στάνταρ των ομάδων τους σε όλους τους τομείς.
Συμπερασματικά: Η αναμόρφωση του βρετανικού ποδοσφαίρου τοποθετείται χρονικά ύστερα από τη δημοσίευση των 76 προτάσεων της τελικής αναφοράς του δικαστή Peter Taylor, ο οποίος γνωμοδότησε για την ασφάλεια των γηπέδων, που οδήγησε στην υποχρεωτική ανακατασκευή των γηπέδων ώστε να διαθέτουν καθίσματα.
Η ίδρυση της Premier League το 1992 συνέβαλε στη μετατροπή του ποδοσφαίρου σε εμπορικό προϊόν αυξάνοντας τα κέρδη των συλλόγων και βελτιώνοντας τόσο τις συνθήκες όσο και τη συμπεριφορά του κοινού.
Ειδήσεις σήμερα
Τι έψαξαν οι χρήστες στο Google το 2023- Αυτές είναι οι δημοφιλέστερες αναζητήσεις