Noμίζω ότι στο κέντρο της ιστορίας, στην καρδιά αυτής της αφήγησης, βρίσκονται τα απόνερα όχι μόνο της πανδημίας αλλά μιας συνολικής κοσμοθεώρησης που έχει διαμορφωθεί την τελευταία εικοσαετία και ειδικά τα τελευταία χρόνια. Χρόνια αλλεπάλληλων κρίσεων, συνεχών ανατροπών, αλλαγών που δεν προλαβαίνουμε να παρακολουθήσουμε και κυρίως να κατανοήσουμε. Όλα αυτά μας οδηγούν σε έναν ξεριζωμό σε πολλά επίπεδα. Ξεριζωμό συναισθηματικό από ότι νιώθαμε ότι μας κρατούσε ασφαλείς αλλά και διανοητικό λόγω της αδυναμίας που νιώθουμε να ερμηνεύσουμε όσα συμβαίνουν και κυρίως να σταθούμε με κάποια αισιοδοξία απέναντι σε όσα θα συμβούν στο μέλλον. Η μοναξιά, είναι κι αυτή ένα είδος μικρού θανάτου. Η απομάκρυνση των ανθρώπων είναι ο πιο σκληρός ξεριζωμός.

-Ο Μπέκετ  λέει: «Τον εγκλεισμό σε νόρμες, συμβατικότητες, εξευτελισμούς, υποχωρήσεις, τον κουβαλάμε μέσα μας. Εκεί είναι το τούνελ. Κι αν θες, μείνε μέσα του. Αν δεν θες, γκρέμισέ το» Η  νέα σας δυστοπική νουβέλα πιστεύετε κατάφερε και τον γκρέμισε;

Η δυστοπία είναι εξ ορισμού το κακό σενάριο. Είναι αυτό που θα θέλαμε να αποφύγουμε ή αυτό που φοβόμαστε εξαιρετικά ότι θα συμβεί και θα σταθούμε απέναντί του ξέπνοοι και ανίκανοι να αντιδράσουμε. Είναι ο απόλυτος αιφνιδιασμός. Όμως τι σημαίνει αιφνιδιασμός όταν μιλούμε για κοινωνίες, για κράτη, για ανθρώπους; Μήπως δεν πρόκειται παρά για την άρνηση να δεις; Μήπως αυτός ο εγκλεισμός όπως τον περιγράφει ο Μπέκετ είναι το τούνελ της αδιαφορίας, της ματαιοδοξίας, του βολέματος; Η λογοτεχνία δεν μπορεί να γκρεμίσει τοίχους, στην καλύτερη περίπτωση θα προκαλέσει μικρές ρηγματώσεις, θα ανοίξει κάποιο κλειστό παράθυρο να μπει λίγος καθαρός αέρας ή ακόμη και μολυσμένος αν είναι να μας κάνει να αντιδράσουμε και να προστατεύσουμε τον εαυτό μας και τους άλλους. Ελπίζω ο «Τέταρτος Τοίχος» να καταφέρνει να βάλει έναν μικρό προβληματισμό ή να κλείνει το μάτι λίγο συνωμοτικά σαν να μας λέει «είναι ώρα να δούμε».

-«Ο Τέταρτος Τοίχος», εκδόσεις Κύφαντα, είναι μια ιστορία αντίστασης και υποταγής. Επιχειρεί να περιγράψει αυτή την τραμπάλα την οποία ζούμε όλο και πιο έντονα τα τελευταία χρόνια. Θέλετε να μας πείτε την αφετηρία της έμπνευσης;

Η αφετηρία, μια μικρή πρόγευση, ήταν μια αίσθηση που έχω όλο και πιο έντονα τα τελευταία χρόνια ότι η τέχνη διολισθαίνει προς δρόμους υποταγής σε λογικές εμπορικότητας αλλά και ότι έχει απωλέσει τον ρόλο της που βέβαια δεν είναι να λύνει προβλήματα αλλά τουλάχιστον να διατηρεί εκείνη την σπίθα της διανοητικής ανταρσίας απέναντι σε ό,τι υποβαθμίζει ή απειλεί την ανθρώπινη υπόσταση. Εξ ου και ο τίτλος ο οποίος εξηγείται στο βιβλίο και δεν θα ήθελα να πω περισσότερα αυτή την στιγμή. Από εκεί και πέρα, η ιστορία ακολουθεί τον δρόμο της, όπως γίνεται πάντα στην γραφή, ανεξάρτητα από το τί μπορεί να έχεις στο μυαλό σου στην αρχή.

-Τα βιβλία της Έλενας Χουσνή είναι διαυγή, μια φωνή αφύπνισης με σαφή  υπαινιγμό. Ποια «λήθη του είναι»  θέλουν να προστατεύουν;

Δεν ξέρω αν είναι φωνή αφύπνισης, θα ήθελα να ελπίζω ότι είναι φωνή διαυγής που αφηγείται μια ενδιαφέρουσα ιστορία. Η λήθη είναι μηχανισμός απώθησης του τραύματος αλλά μπορεί να είναι και απομάκρυνση από αυτό που θα θέλαμε να γίνουμε, κατά το δυνατόν καλύτεροι άνθρωποι. Ανάμεσα στα δύο αυτά άκρα, η λήθη αλλά και η μνήμη μπορούν να λειτουργήσουν θεραπευτικά και εμψυχωτικά.

-Τι υπάρχει, λοιπόν, πίσω από τις γλαφυρές περιγραφές  του κηφήνα / δεσμώτη της Ελενας Χουσνή; Ποιος είναι τελικά ο Θύτης και ποιο το θύμα;

Στο βιβλίο υπάρχουν γυναίκες που έχουν παραιτηθεί από την ζωή. Και υπάρχουν και άντρες, οι αφηγητές, που διηγούνται ιστορίες. Ιστορίες που έχουν σκοπό να τις κρατήσουν δεμένες με το νήμα της ζωής. Δεσμώτες και δεσμώτισσες θα  μπορούσαν να είναι οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος. Και ο Θόλος στον οποίο βρίσκονται και οι μεν και οι δε είναι ο απρόσωπος κόσμος όπου συχνά νιώθουμε ότι οδεύουμε με τεράστια ταχύτητα. Όμως αυτό θέλουμε; Αυτό ονειρευόμαστε; Και τελικά, σωστά κάνετε την ερώτηση. Είμαστε το θύμα ή ο θύτης;

-Η ζοφερή ατμόσφαιρα, η στερημένη ζωή, η απόλυτη επικράτηση του ολοκληρωτισμού επί της ελπίδας, το μέλλον της ανθρωπότητας ιδωμένο ως μια μπότα που συνθλίβει ένα ανθρώπινο πρόσωπο. Πως μπορεί να αντιμετωπιστεί τελικά; Υπάρχει άραγε ελπίδα;

Ο ολοκληρωτισμός είναι μια ύπουλη αρρώστια, η πιο επικίνδυνη πανδημία γιατί εργάζεται μεθοδικά και έχοντας πίσω του δυστυχώς αρκετές νίκες στην διάρκεια της ανθρώπινης ιστορίας. Είναι ύπουλος εχθρός γιατί κατατρώει τις αντιστάσεις μας αργά, ανεπαίσθητα καμιά φορά και όταν πια είναι ΄βέβαιος ότι δεν υπάρχει καμία ζώνη άμυνας, ότι δεν υπάρχουν αντιστάσεις, δεν υπάρχει η δύναμη μέσα μας πρώτον να εντοπίσουμε την ζοφερή του δύναμη και δεύτερον να αντιδράσουμε, τότε δρα γρήγορα και το παιχνίδι τελειώνει πριν καν αρχίσει. Επομένως θα πρέπει να επαγρυπνούμε αρνούμενοι να κάνουμε εκπτώσεις στις βασικές αξίες της ζωής. Να αγαπούμε, να ακούμε τον άλλον, να μην εξορίσουμε την ενσυναίσθηση, να μην απομακρυνόμαστε από τους άλλους ανθρώπους. Γιατί μόνο έτσι θα προστατεύσουμε κάθε ανθρώπινο πρόσωπο από την μπότα που ονειρεύεται να το συνθλίψει και τελικά θα προστατεύσουμε και τον εαυτό μας.

Ειδήσεις σήμερα