Το ΕΜΣΤ αποτελεί το επίκεντρο της μεγαλύτερης εικαστικής διοργάνωσης στον κόσμο. Από το πρώην εργοστάσιο της ζυθοποιίας Φιξ οι εκδηλώσεις διακτινίζονται σε περισσότερους από 40 χώρους και γειτονιές της Αθήνας. Το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης αφιερώνει όλους τους ορόφους του στην documenta 14.
Χθες ήταν η μεγάλη πρεμιέρα της έκθεσης, η οποία περιλαμβάνει τα έργα που φιλοτέχνησαν δεκάδες καλλιτέχνες απ’ όλο τον κόσμο για τις ανάγκες της διοργάνωσης. Οι πύλες της επρόκειτο να ανοίξουν στο κοινό αμέσως μετά τα εγκαίνιά της από τους προέδρους της Ελλάδας και της Γερμανίας, κ.κ. Προκόπη Παυλόπουλο και Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάιερ.
Για πρώτη φορά, από την ίδρυσή της, το 1955, στο ερειπωμένο από το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο Κάσελ της Γερμανίας, η documenta 14 μοιράζεται ανάμεσα στο μόνιμο οικοδεσπότη της και την Αθήνα με τίτλο «Μαθαίνοντας από την Αθήνα». Οι πρώτες εικόνες από την ελληνική διαδρομή της έκθεσης είναι εντυπωσιακές.
Στο ισόγειο του ΕΜΣΤ οι επισκέπτες έρχονται πρόσωπο με πρόσωπο με τις τεράστιες, φιλοτεχνημένες από διάφορα υλικά, μάσκες του Beau Dick. Ο πρόωρα χαμένος Καναδός καλλιτέχνης -πέθανε στις 27 Μαρτίου 2017 σε ηλικία 62 ετών- καταγόταν από τη Βρετανική Κολομβία του Καναδά και οι μάσκες του εμπνέονται από τις παραδόσεις των αυτοχθόνων ιθαγενών της περιοχής.
Εντυπωσιακό είναι και το έργο της Cecilia Vicuna, που εκτίθεται στο δεύτερο όροφο του μουσείου. Νήματα από κόκκινο μαλλί κρέμονται από το ταβάνι του χώρου και από μεγάλο ύψος μέχρι το πάτωμα. Κάθε πλεγμένο νήμα φέρει κόμπους που για την καλλιτέχνιδα, ποιήτρια, σκηνοθέτιδα και ακτιβίστρια Cecilia Vicuna πυροδοτούν και από μια ξεχωριστή ιστορία.
Ταινία το… Ελληνικό
Mε στόχο να προσφέρει φωνή στις μειονότητες κατακρίνοντας ταυτόχρονα τον «κοινωνικό αποκλεισμό» η διεθνής έκθεση σύγχρονης Τέχνης προσφέρει ξεχωριστό βήμα και στον Μπαγκλαντεσιανό Ναΐμ Μοχαϊμέν, ο οποίος διαμένει μόνιμα στην Αμερική. Τη δεκαετία του 1970 ο πατέρας του είχε αποκλειστεί επί μία εβδομάδα στο παλιό αεροδρόμιο του Ελληνικού επειδή έχασε το διαβατήριό του. Με αφορμή αυτό το περιστατικό ο Μοχαϊμέν γύρισε μια μεγάλου μήκους ταινία (95’) στις σημερινές, εγκαταλελειμμένες εγκαταστάσεις του Ελληνικού, με ελληνικό συνεργείο και πρωταγωνιστή τον Ελληνοϊρανό ηθοποιό Βασίλη Καυκαλάνι. Με τον τίτλο «Τripoli cancel», η ταινία προβάλλεται από σήμερα στο ΕΜΣΤ.
Ο χάρτης των δράσεων της documenta 14 περιλαμβάνει πάρα πολλές επιλογές. Μόνο την πρώτη εβδομάδα του προγράμματος, η οποία ολοκληρώνεται στις 15 Απριλίου, μετρήσαμε περισσότερες από εκατό εκδηλώσεις…
Εφιππη πορεία
Σήμερα στις 12 το μεσημέρι άλογα και ιππείς θα ξεκινήσουν από το Ναό της Αγίας Σοφίας, επί της Διονυσίου Αρεοπαγίτου, το συμβολικό ταξίδι τους -«Η μετάβαση του Ερμή»- για το Κάσελ της Γερμανίας. Στη γερμανική πόλη θα φτάσουν μετά από εκατό ημέρες και αφού έχουν διανύσει 3.000 χιλιόμετρα!
Πακιστανικός γάμος
Στην πλατεία Κοτζιά μια σκηνή πακιστανικού γάμου έχει στηθεί από χθες και θα προσφέρει γεύματα δύο φορές την ημέρα (1.00-2.30 και 3-4.30) εμπνευσμένα από τη μεσογειακή κουζίνα. Ο 82χρονος εικαστικός, γλύπτης, συγγραφέας και επιμελητής Rasheed Araeen καλεί τους περαστικούς να φάνε μαζί (60 άτομα κάθε φορά με σειρά προτεραιότητας) και να συζητήσουν θέματα της εποχής.
Μουσική από έπιπλα
Οι εκδηλώσεις στο Ωδείο Αθηνών έχουν ως άξονα τη μουσική. Η Τουρκάλα Ναζίν Αλαντάγκ κάνει την έκπληξη με την περφόρμανς που παρουσιάζει. Η ιδέα της ήταν να μετατρέψει παλιά έπιπλα και αντικείμενα -καρέκλες, τραπέζια, καναπέδες, κατσαρόλες κ.λπ.- σε μουσικά όργανα!
Ψίθυροι
Ο γνωστός Αμερικανός καλλιτέχνης Pope L. παρουσιάζει, στο πλαίσιο της εικαστικής γιορτής, ηχητικές εγκαταστάσεις που παράγουν ψιθύρους. Θα τις συναντήσουμε στο ΕΜΣΤ, στο Ωδείο Αθηνών, στη Σχολή Καλών Τεχνών, στο Πεδίον του Αρεως, στο Α’ Νεκροταφείο, στο Παναθηναϊκό Στάδιο και στο μπαρ «Galaxy», στη Σταδίου.
Στον κόσμο του Chopra
Ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα είναι και η παρουσία του Nikhil Chopra. Iσορροπώντας ανάμεσα στο θέατρο, στη ζωντανή Τέχνη, στη ζωγραφική, στη φωτογραφία και τη γλυπτική δημιουργεί παραστάσεις που διαρκούν έως τρεις ημέρες, ενώ υποδύεται ο ίδιος τους φανταστικούς χαρακτήρες που επινοεί. Τον βρίσκουμε από σήμερα στην οδό Αρχιμήδους 15, στο Μοσχάτο, όπου θα ζωγραφίζει μια θάλασσα με μαύρο κάρβουνο. Στη συνέχεια θα ταξιδέψει οδικώς στο Κάσελ, σηματοδοτώντας τη διαδρομή του με νέα έργα.
Στο Μπλόκο της Κοκκινιάς
Σήμερα στις 5 το απόγευμα, στη Μάντρα της Κοκκινιάς, στη Νίκαια, η documenta 14 αποτίνει φόρο τιμής στους 74 πατριώτες που εκτελέστηκαν από τους ναζί στις 17 Αυγούστου 1944. Στον τόπο της σφαγής και με βάση την εμβληματική περφόρμανς «Κοκκινιά» που έκανε εκεί το 1979 η Μαρία Καραβέλα (1938-2012) και την απαγορευμένη της ταινία η εικαστικός Μαίρη Ζυγούρη δημιουργεί τη δική της περφόρμανς με τίτλο «Το Περικύκλωμα: Κοκκινιά 1979-Κοκκινιά 2017 Μ.Κ./Μ.Ζ.». Με τη συνεργασία του Δήμου Νίκαιας και τη συμμετοχή μαθητών από τα λύκεια της περιοχής η Μαίρη Ζυγούρη αναδεικνύει μέσα από τις προσωπικές και συλλογικές μνήμες την Κοκκινιά του 2017, την κοινωνική πραγματικότητα που βιώνουμε αυτήν τη στιγμή.
ΑΝΤΩΝΗΣ ΚΑΡΑΤΖΑΦΕΡΗΣ
akaratzaferis@e–typos.com
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής