Η εντυπωσιακή έπαυλη ανακαλύφθηκε πέρυσι και την παρουσίασή της θα κάνει ο προϊστάμενος τμήματος Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων και Μουσείων, Εφορείας Αρχαιοτήτων Φλώρινας Δρ. Πανίκος Χρυσοστόμου. Μιλώντας από το βήμα του 31ου Αρχαιολογικού Συνεδρίου Μακεδονίας Θράκης, το οποίο πραγματοποιείται από χθες στη Θεσσαλονίκη, ο Δρ. Χρυσοστόμου θα αναφέρει ότι η «έπαυλη Αλέξανδρου», η αρχική φάση κατασκευής της οποίας χρονολογείται στο τέλος του β’ αι. μ.Χ., περιλάμβανε λουτρά, μικρά και μεγάλα δωμάτια, διαδρόμους ή στοές και εσωτερικές αυλές.

360 τ.μ. ψηφιδωτών

Η ψηφιδωτή διακόσμηση κάλυπτε συνολική επιφάνεια 360 τετραγωνικών μέτρων και βρέθηκε σε 11 από τους 96 χώρους. Το επιβλητικό μέγεθος του συγκροτήματος αλλά και η επιλογή του θεματολογίου του γλυπτικού και ψηφιδωτού διακόσμου του δηλώνουν ότι οι ιδιοκτήτες του ήταν πλούσιοι, πιθανόν εκλατινισμένοι Ελληνες, με εξέχουσα θέση στην τοπική κοινωνία και ενδεχομένως και στη ρωμαϊκή διοίκηση.

Η προσωποποίηση του Καλοκαιριού (μέρος από τη συμμετρική απεικόνιση των Τεσσάρων Εποχών) από την «Αίθουσα των Νηρηίδων».  

Στην αίθουσα της Ευρώπης, η οποία ανήκει στις καλύτερα σωζόμενες από αυτές, εικονίζονται μυθολογικά θέματα όπως: η Αρπαγή της Ευρώπης, ο Απόλλωνας σε γρύπα, ο Πάνας με Νύμφη, η Αρπαγή της Διώνης (;) και άλλες συνθέσεις σε διάχωρα, που δεν σώζονται ή δεν έχουν συντηρηθεί ακόμη. Η αίθουσα του θηριομάχου ονομάστηκε έτσι από την κεντρική παράσταση, που απεικονίζει μια ανδρική μορφή με μαχαίρι να δέχεται την επίθεση ενός λιονταριού. Γύρω από αυτήν υπήρχαν τετράγωνα επαναλαμβανόμενα απλά ή σύνθετα γεωμετρικά σχέδια.

Μαρμάρινο άγαλμα ενδεχομένως της Αθηνάς.

«Στη μεγαλύτερη αίθουσα απ’ όλες, την “αίθουσα των Νηρηίδων”, εμβαδού 90 τ.μ., συναντάται η πλέον εντυπωσιακή και σύνθετη ψηφιδωτή διακόσμηση, η οποία αναπτύσσεται σε ενότητες γύρω από την κεντρική ελλειψοειδή δεξαμενή του χώρου.

Νηρηίδες

Στο θεματολόγιο των παραστάσεων περιλαμβάνονται Νηρηίδες πάνω σε ιππόκαμπους, έρωτες πάνω σε δελφίνια, σκηνή ψαρέματος, ψάρια και πουλιά και η προσωποποίηση των τεσσάρων Εποχών. Συμμετρικά προς τη δεξαμενή υπάρχουν σε δυο τετράγωνα διάχωρα, επίσης επιγραφές, που αναγράφουν τους μεταγενέστερους ιδιοκτήτες ή τους ψηφιδογράφους κάποιων από τις πολυτελείς αίθουσες», ανέφερε στον «Ε.Τ.» ο Δρ. Χρυσοστόμου.

Ο αρχαιολογικός χώρος της ρωμαϊκής πόλης του Αμυνταίου. Η ανατολική και βόρεια πτέρυγα της έπαυλης του Αλεξάνδρου (3ος αι. μ.Χ.).

Οι ξεχωριστοί χώροι, όπου περνούσαν τον χρόνο τους οι ένοικοι της έπαυλης μαζί με τους καλεσμένους τους, ήταν διακοσμημένοι και με αγάλματα θεοτήτων, όπως τεκμηριώνεται από τα πρόσφατα ευρήματα των ανασκαφών. Οι μορφές, αν και δεν σώζονται ακέραιες, αποδίδουν τον Ερμή Κερδώο και ίσως την Αθηνά και τον Ποσειδώνα. Η παρουσία του τελευταίου μπορεί να αιτιολογηθεί από την ιδιότητά του ως θεού του υδάτινου στοιχείου (των πηγών, των ποταμών και των λιμνών της περιοχής).

Ηταν εξαιρετικής τέχνης ρωμαϊκά αντίγραφα ελληνιστικών ή κλασικών πρωτοτύπων και προέρχονταν από αττικά εργαστήρια. Η ανεύρεση επίσης τμήματος μαρμάρινης αφιερωματικής στήλης, η οποία σώζει ανάγλυφο αετό, επιβεβαιώνει τη λατρεία στους χώρους της έπαυλης του Δία Υψίστου.

Μαρμάρινη κεφαλή ίσως του Ποσειδώνα.

«Εκτός από τα ψηφιδωτά δάπεδα και τα αγάλματα θεοτήτων, από τον χώρο του συγκροτήματος συνελέγησαν πλούσια κινητά ευρήματα όπως θραύσματα από πήλινα ή χάλκινα ειδώλια, χάλκινα ελάσματα, οστέινες περόνες, θραύσματα από γυάλινα μυροδοχεία, κεραμική και πολυάριθμα ασημένια και χάλκινα νομίσματα», κατέληξε.

Σύμφωνα με τον ίδιο, τα πρόσφατα πλούσια ευρήματα και τα αποτελέσματα της ανασκαφικής προσπάθειας των τελευταίων χρόνων έρχονται να προστεθούν στο πολύ σπουδαίο έργο των προηγούμενων συναδέλφων στο Λεκανοπέδιο Αμυνταίου.

Άγγελος Αγγελίδης
[email protected]
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου

[dynamic-sidebar id=”post-area-diabaste”]