Πυρήνας της βραβευμένης ελληνικής πρότασης που δανείζεται το τίτλο της από την ευρωπαϊκή ψηφιακή εγκυκλοπαίδεια είναι το έργο «Μικρός Εγιολφ», του Nορβηγού δραματουργού Ερρίκου Ιψεν. Για 9η χρονιά φέτος η απονομή του θεατρικού βραβείου της κυβέρνησης της Νορβηγίας, που συνοδεύεται από το ποσό των 30.000 ευρώ, πραγματοποιείται στη γενέθλια πόλη του Ιψεν, το Σκίεν, στις 18 Οκτωβρίου.
«Στο Europeana μεταφέρουμε το σκηνικό χώρο του “Μικρού Εγιολφ” στα ελληνικά νησιά την περίοδο της προσφυγικής κρίσης. Στο επίκεντρο βρίσκονται τα ασυνόδευτα παιδιά που αποβιβάστηκαν μέσα από πλεούμενα στις ακτές των νησιών του Αιγαίου. Μέσα από αφηγήσεις 150 εξ αυτών πλέκεται η παράσταση, η οποία εφάπτεται με το αστικό δράμα του Iψεν, που μιλάει για μια οικογένεια που σκέφτεται τι σημαίνει ανθρώπινη ευθύνη», περιγράφει η διακεκριμένη ηθοποιός και σκηνοθέτιδα, τονίζοντας πως στην παράσταση «ο μικρός Eγιολφ αποκτά φωνή μέσα από τα όνειρα και τον ελεύθερο κόσμο των παιδιών. Το Εuropeana είναι ένα ισχυρό πολιτικό σχόλιο».
Η επαφή της δημιουργού με το σύμπαν των προσφυγόπουλων γεννήθηκε, όπως η ίδια ομολογεί, «από την προσωπική ανάγκη, παρά την καλλιτεχνική. Eπαιρνα συνεντεύξεις από τα προσφυγόπουλα στη Λέσβο για την καταγραφή των αναγκών τους. Τότε συνειδητοποίησα ότι ήθελα να μαθαίνω και ποια ήταν τα όνειρά τους για το μέλλον. Αυτό με κινητοποίησε ώστε να καταγράψω τα όνειρα και άλλων παιδιών, εκτός από τα προσφυγόπουλα. Δεν θα επέτρεπα στον εαυτό μου να βάλω ως πρωταγωνιστή στην τέχνη μου τον πόνο των προσφύγων».
Στο έργο του Νορβηγού συγγραφέα οι γονείς ενός παιδιού αρνούνται να δεχτούν την πραγματικότητα, ότι ο γιος τους έμεινε παράλυτος από δική τους αμέλεια. Στην πρόταση της Ραφίκας Σάουις έξι ηθοποιοί, φορώντας μάσκες, εκπροσωπούν συγκεκριμένες κοινωνικές δομές, οι οποίες βρίσκονται απέναντι από τα όνειρα των παιδιών και διερευνούν «την ανθρώπινη ευθύνη μετά την απώλεια από την πλευρά των ανθρωπιστικών πρακτικών θέτοντας το ερώτημα “ποια είναι τελικά τα όρια μεταξύ φιλανθρωπίας και ανθρωπισμού;’».
Σύμφωνα με το σκεπτικό της βράβευσης, η κριτική επιτροπή υπογραμμίζει μεταξύ άλλων ότι «η Ελλάδα βρίσκεται στην πρώτη γραμμή μιας κρίσιμης μάχης στην άμυνα των αρχών της ελευθερίας, της ανοιχτής κοινωνίας και της ανθρωπότητας. Είναι αξιοσημείωτο ότι πρόκειται για τις αξίες στις οποίες βασίζεται το οικοδόμημα της ενωμένης Ευρώπης». Το «Europeana» θα παρουσιαστεί στη χώρα μας αλλά ακόμα δεν έχει οριστεί ημερομηνία.
Η διακεκριμένη δημιουργός Ραφίκα Σάουις σπούδασε στη σχολή του Εθνικού Θεάτρου της Ελλάδος, στο Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (τμήμα Φιλολογίας) και στη Βασιλική Ακαδημία Θεάτρου στο Λονδίνο και έχει παρουσιάσει δουλειές της τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Μπορεί το διεθνές θεατρικό βραβείο Ιψεν να της πρόσθεσε μία ακόμα διάκριση στην πορεία της, ωστόσο πρόσφατα κέρδισε τη χορηγία («grand») του Νέον και ήδη ετοιμάζει την τετραήμερη περφόρμανς με τίτλο «Δούρειος ίππος, Τρωάδες του Ευριπίδη» που θα παρουσιασθεί στο Μουσείο Μπενάκη τον Μάιο.
ΞΕΝΙΑ ΣΤΟΥΚΑ
[email protected]
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου