Μοιάζει, όμως, να είναι η πρώτη φορά που ο ίδιος -έχοντας διατελέσει τα καθήκοντα του καλλιτεχνικού διευθυντή σε διάφορους κρατικούς πολιτιστικούς φορείς και μετά την άτακτη έξοδό του από το Εθνικό Θέατρο το 2015- σχολιάζει την τελευταία του εμπειρία και τον καταλυτικό ρόλο της Τέχνης, αλλά και των επιλογών του στη ζωή. Αυτές τις ημέρες ο πολυσχιδής Σωτήρης Χατζάκης ετοιμάζεται να ανέβει στη σκηνή ύστερα από 17 χρόνια απουσίας για το «Ημερολόγιο ενός τρελού» του Γκόγκολ στο Ιδρυμα «Μιχάλης Κακογιάννης» στα τέλη Οκτωβρίου, ενώ από τον Ιανουάριο θα παρουσιάζεται η νέα σκηνοθετική δουλειά του, η υπερπαραγωγή των Θεατρικών Σκηνών «Cabaret», με την Τάμτα να παίζει τη Σάλι Μπόουλς στο Θέατρο Παλλάς.

Γιατί επιλέξατε αυτό το έργο του Γκόγκολ;

Πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα κείμενα της νεότερης λογοτεχνίας του πατριάρχη της ρωσικής σχολής. Η επιλογή μου έρχεται ως συνέχεια έπειτα από δύο χρόνια από το «Εγκλημα και τιμωρία» στο Εθνικό. Είναι ένα κείμενο γεμάτο χιούμορ. Η σάτιρα που εμπεριέχει είναι ανελέητη και αμείωτη. Παράλληλα η κοινωνική ματιά του είναι αμείλικτη. Και μέσα από αυτό το πλαίσιο θριαμβεύει και το τραγικό στοιχείο. Το επέλεξα διότι είναι μια μεγάλη κωμωδία της ύπαρξης που συναντά την ελευθερία της εσωτερικότητας και μιλά για αλήθειες που οι περισσότεροι φοβούνται να αντιμετωπίσουν.

Ηθελα το κοινό να με γνωρίσει ξανά με την κεντρική ιδιότητά μου, εκείνη του ηθοποιού

Ο Ελληνας είναι ένας Ποπρίτσιν;

Δυστυχώς, ο Ποπρίτσιν, ο ήρωας του έργου, είναι ένα συμπύκνωμα του Ελληνα. Ο ήρωας είναι ένας άνθρωπος που δεν αντέδρασε όταν έπρεπε και ολοκλήρωσε τη διαδρομή του χωρίς να τη δομήσει. Είναι ένας δημόσιος υπάλληλος. Δεν του αρέσει η δουλειά του και αγαπά πολύ το θέατρο. Ερωτεύεται την κόρη του διευθυντή του, που για να την έχει θα έπρεπε να είχε χρήματα, κοινωνικό στάτους και αξίωμα. Αλλά ο καημένος δεν έχει τίποτα. Είναι αυτό που λέει ο μέσος Ελληνας: «Ξέρεις, ρε, ποιος είμαι εγώ;». Το έργο αφορά στο σημερινό Ελληνα, γιατί στις ημέρες μας όλοι έχουμε βρει ένα μεγαλειώδη εαυτό σε σχιζοφρενικές συνθήκες ζωής…

Τι σας έκανε να επιστρέψετε στη σκηνή ύστερα από 17 χρόνια;

Ο ηθοποιός ήταν και είναι το κέντρο του θεατρικού μου σύμπαντος. Και τις σκηνοθεσίες μου, πρωτίστως, από την πλευρά του ηθοποιού τις έκανα. Η επιλογή μου σηματοδοτεί μια νέα αρχή που θέλω να κάνω για τη σχέση μου με το κοινό. Ηθελα το κοινό να με γνωρίσει ξανά με την κεντρική ιδιότητά μου, εκείνη του ηθοποιού. Θα ήθελα να γνωριστούμε ξανά με τον κόσμο. Πολύ καιρό δεν κρύφτηκα στις κουίντες;

Οι θεατές είναι πολύ αυστηροί με τις επιλογές τους, ιδιαίτερα σε περιόδους κρίσης

Νιώσατε ότι έχει τραυματιστεί η σχέση σας με το κοινό;

Το κοινό με προστάτεψε και με αγάπησε στις δύσκολες στιγμές κατά τη θητεία μου στο Εθνικό Θέατρο. Ωστόσο, κατά το σύνολο της θητείας μου στις διοικητικές θέσεις των πολιτιστικών φορέων ένιωσα ότι απομακρύνομαι από το στόχο μου. Σε αυτή την περιπέτεια από την καλλιτεχνική διεύθυνση στο ΔΗΠΕΘΕ Σερρών έως την καλλιτεχνική διεύθυνση στο Εθνικό Θέατρο πιστεύω ότι ξεχάστηκαν κάποια καλλιτεχνικά ζητήματα που με αφορούσαν.

Τι γεύση σάς έχει αφήσει η θητεία σας στο Εθνικό Θέατρο;

Μου άφησε μια γεύση αλήθειας και η αλήθεια είναι πάντα γλυκόπικρη. Σε καιρό κρίσης ανέλαβα την πρώτη κρατική σκηνή της χώρας και προσπάθησα πολύ! Δεν μπορώ να μην αναφέρω την προσπάθειά μου να ξεχάσω την Τέχνη μου έτσι ώστε να βάλω πάνω από αυτήν την επιβίωση των εργαζομένων. Είχα να φροντίσω την επιβίωση των εργαζομένων, το πρόγραμμα του θεάτρου, να συνθέσω ένα πλατύ ρεπερτόριο και παράλληλα να ακούσω ένα «Αχ» ανακούφισης από το κοινό. Το ευτύχημα είναι ότι το άκουσα σε πολλές παραστάσεις.

Οι δημιουργοί πρέπει να θυμούνται ότι μεγάλα έργα είναι τα φιτίλια της ζωής

Κατά τη χειμερινή και τη θερινή σεζόν τα ταμεία των θεατρικών παραγωγών έγραψαν χαμηλές πτήσεις. Πού οφείλεται αυτή η αλλαγή συμπεριφοράς του κοινού;

Οι θεατές είναι πολύ αυστηροί με τις επιλογές τους, ιδιαίτερα σε περιόδους κρίσης. Κι όταν ο καλλιτέχνης δεν ταυτίζεται με την ψυχολογία της κοινωνίας ο θεατής το αντιλαμβάνεται. Δεν είναι λίγοι οι ηθοποιοί που μιλούν για το μαρτύριο του λαού, αλλά το κασέ κασέ… Δεν μπορεί ο παραγωγός να αντέξει τα οικονομικά των δεκαετιών του ’80 και του ’90 εν έτει 2017. Η παραγωγή μειώνει τον προϋπολογισμό, δεν προετοιμάζονται καλά οι παραστάσεις και έτσι απομακρύνεται το κοινό. Στον αντίποδα βρίσκονται οι νέοι καλλιτέχνες που εργάζονται σε αντίξοες συνθήκες και αντέχουν. Παράλληλα δεν πρέπει να αποδομούνται τα κείμενα, να μη διαλύουμε τα νοήματα χάριν της φόρμας. Οι δημιουργοί πρέπει να θυμούνται ότι μεγάλα έργα είναι τα φιτίλια της ζωής.

Σε τι φάση βρίσκεται η δικαστική διαμάχη μετά την άτακτη έξοδό σας από το Εθνικό Θέατρο από τον τότε υπουργό Πολιτισμού Νίκο Ξυδάκη;

Ο δικαστικός αγώνας συνεχίζεται για την αξιοπρέπειά μου. Ωστόσο, όλα αυτά τα έχω αφήσει πίσω μου. Επεσα θύμα μιας συνθήκης που το κράτος υποκαθίσταται από το κόμμα. Ελπίζω αυτό να αλλάξει και κανένας καλλιτεχνικός διευθυντής να μην «τσαλακώνεται» κάθε φορά που θα αλλάζουν οι κυβερνήσεις.

Αυτό είναι, κατά τη γνώμη σας, το μεγάλο «αγκάθι» που ταλανίζει τον πολιτισμό;

Δεν πιστεύω στους διαχωρισμούς αριστερός- δεξιός. Η χώρα έχει ανάγκη από πνευματικότητα, η οποία είναι η δουλειά των καλλιτεχνών, και από ανάπτυξη, που είναι δουλειά των πολιτικών. Αν αυτά τα δύο συνδυαστούν, τότε και ο πολιτισμός και η χώρα κατ’ επέκταση θα βγουν από την ακινησία και θα αποτινάξουν κάθε «αγκάθι» του παρελθόντος.

Εκτός από το εμβληματικό έργο του Γκόγκολ, φέτος σκηνοθετείτε το «Cabaret» στο Θέατρο Παλλάς. Τι σας ενέπνευσε για αυτό το μιούζικαλ;

Είναι ένα έργο στον πυρήνα του σύγχρονου ευρωπαϊκού προβλήματος. Είναι ένα έργο, μια ιστορία ανθρώπων κατά την οποία βράζει ο φασισμός. Είναι μια υπερπαραγωγή των Αθηναϊκών Σκηνών που θεωρώ ότι το κοινό θα ενθουσιαστεί. Εχουμε ξεκινήσει προετοιμασία και η παράσταση θα ανέβει στο τέλος του Ιανουαρίου. Ο θίασος γεφυρώνει γενιές και καλλιτεχνικές σκηνές: Τάμτα, Τάσος Νούσιας, Βασίλης Μπισμπίκης και Τάκης Ζαχαράτος.

Info
«ΤΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΕΝΟΣ ΤΡΕΛΟΥ»
του Νικολάι Γκόγκολ
Θεατρική διασκευή – σκηνοθεσία – ερμηνεία: Σωτήρης Χατζάκης
Εναρξη: 30/10
Πού: Ιδρυμα «Μιχάλης Κακογιάννης» (Πειραιώς 206, Ταύρος)
Τηλ.: 210 3418550

ΞΕΝΙΑ ΣΤΟΥΚΑ 

 [email protected]

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου