Το Εκτακτο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο μπορεί να μην έλαβε αποφάσεις, αλλά τέθηκαν τα θεμέλια για να αρχίσει να παίρνει σάρκα και οστά η κοινή ευρωπαϊκή άμυνα.
«Οι ώρες των μεγάλων αποφάσεων για την Ε.Ε. έχουν φτάσει. Σήμερα, στο Εκτακτο Συμβούλιο, θα συζητήσουμε, κατ’ αρχάς, τις προτάσεις τις οποίες έχει καταθέσει η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το πώς μπορούμε δραστικά να ενισχύσουμε, ως Ε.Ε., την αποτρεπτική μας δυνατότητα», δήλωσε ο πρωθυπουργός φτάνοντας στη Σύνοδο και δίνοντας το περίγραμμα των όσων θα ακολουθούσαν.
«Η Ε.Ε. μπορεί να άργησε, αλλά ήρθε στα λόγια μας», δήλωσε κυβερνητικός αξιωματούχος όσο διαρκούσαν οι διαπραγματεύσεις των 27 ηγετών χωρίς κινητά και χωρίς να γνωρίζει ουδείς τι συμβαίνει στην αίθουσα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Στην παρέμβασή του όσον αφορά στην κοινή ευρωπαϊκή άμυνα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης υπογράμμισε ότι η ασφάλεια της ευρωπαϊκής ηπείρου πρέπει να εξεταστεί συνολικά. Κάνοντας έμμεση αναφορά και στην Τουρκία, τόνισε ότι δεν μπορεί να περιορίζεται στα ανατολικά σύνορα της Ευρώπης, καθώς υπάρχουν απειλές ασφαλείας και στα Δυτικά Βαλκάνια, στην Ανατολική και Νότια Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή.
Το παρασκήνιο
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, εκτός από τη Σύνοδο του ΕΛΚ στην οποία συμμετείχε το πρωί της Πέμπτης, είχε και μία ενδιαφέρουσα συνάντηση με τον εν αναμονή καγκελάριο της Γερμανίας, Φρίντριχ Μερτς, με τον οποίο, όπως φάνηκε και από την υιοθέτηση της διακήρυξης, αφού ανήκουν στην ίδια ευρωπαϊκή οικογένεια, έχουν κοινό βηματισμό όσον αφορά στην ευρωπαϊκή άμυνα. Και παρότι το Βερολίνο σε αυτή τη Σύνοδο εκπροσωπείται από τον απερχόμενο καγκελάριο, Ολαφ Σολτς, την πολιτική χαράσσει ο νέος Γερμανός ηγέτης.
Στην Αθήνα δηλώνουν ικανοποιημένοι από την πορεία που έχουν πάρει τα πράγματα, με μικρά «αγκάθια» να παραμένουν. «Στους κρίσιμους καιρούς στους οποίους ζούμε, η στρατηγική αυτονομία της Ε.Ε. πρέπει να αποτελεί αδιαπραγμάτευτη προτεραιότητα», δήλωσε ο πρωθυπουργός και τα συμπεράσματα της Συνόδου αντικατοπτρίζουν πλήρως τις ελληνικές θέσεις, τόσο στην κοινή ευρωπαϊκή άμυνα όσο και στην Ουκρανία, για την οποία η Ελλάδα είναι κατηγορηματική ότι από τις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις δεν πρέπει να λείπουν οι ΗΠΑ.
Τα θεμέλια στη νέα ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική ασφαλείας, η οποία βρέθηκε στο τραπέζι των «27», έχουν ελληνική υπογραφή, με τον πρωθυπουργό να τονίζει ότι ο χρόνος δεν είναι με το μέρος μας και πρέπει να αντιμετωπίσουμε τα κενά και τις ανεπάρκειές μας.
Κατ’ αρχάς, πέρασε στο σχέδιο συμπερασμάτων η ενεργοποίηση της ρήτρας διαφυγής ισότιμα για όλα τα κράτη-μέλη, ανεξάρτητα από το αν ήδη καλύπτουν τον στόχο του ΝΑΤΟ για τις αμυντικές δαπάνες. Αλλη μία πάγια ελληνική θέση η οποία υιοθετήθηκε είναι να δημιουργηθούν καινούργια χρηματοδοτικά εργαλεία για την άμυνα από αδιάθετους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης, κάτι που θα εξειδικευθεί στο επόμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Και, βεβαίως, την πλήρη στήριξη της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας, με την πρόταση για ανάπτυξη ευρωπαϊκής ασπίδας αεράμυνας να είναι στο τραπέζι.
Οσον αφορά στην Ουκρανία, οι ελληνικές θέσεις αντικατοπτρίζονται σε εκείνες του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ότι δηλαδή δεν μπορούν να υπάρξουν διαπραγματεύσεις για την Ουκρανία χωρίς την Ουκρανία και δεν μπορούν να υπάρξουν διαπραγματεύσεις που επηρεάζουν την ευρωπαϊκή ασφάλεια χωρίς τη συμμετοχή της Ευρώπης, καθώς η ασφάλεια της Ουκρανίας, της Ευρώπης, η διατλαντική και η παγκόσμια ασφάλεια είναι αλληλένδετες.
Σε αυτό που επέμεινε ο Κυριάκος Μητσοτάκης απευθυνόμενος στους ομολόγους του είναι ότι στην προσπάθειά της η Ε.Ε. να στηρίξει την Ουκρανία, για να επιτευχθεί μία δίκαιη και βιώσιμη λύση, δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να εγκαταλειφθεί η προσπάθεια να εμπλακούν οι Ηνωμένες Πολιτείες σε αυτό το νέο σχήμα μιας διατηρήσιμης ειρήνης, η οποία θα στηρίζεται, πρώτα και πάνω απ’ όλα, στην ισχύ.