Ο πρωθυπουργός είναι αποφασισμένος να συγκρουστεί με νοοτροπίες και κατεστημένα συμφέροντα προκειμένου να αποκατασταθεί η πολύτιμη σχέση εμπιστοσύνης μεταξύ πολιτών και Πολιτείας, που διαταράχθηκε μετά το δυστύχημα και για τον λόγο αυτό σχεδιάζει πρόγραμμα ανασυγκρότησης του κράτους.
Το εγχείρημα δεν είναι εύκολο καθώς σε ένα ευρύ φάσμα του δημόσιου τομέα έχουν διαμορφωθεί αντιλήψεις που δεν έχουν σχέση ούτε με τις ανάγκες της κοινωνίας ούτε και με την αναγκαία ανταποδοτικότητα που οφείλει να έχει για τους φορολογούμενους κάθε υπηρεσία που χρηματοδοτείται από κρατικούς πόρους.
Διαβουλεύσεις
Στο Μέγαρο Μαξίμου επικρατεί πυρετός διαβουλεύσεων καθώς είναι σαφές ότι στην προεκλογική ατζέντα κυριαρχεί το αίτημα των πολιτών «να λειτουργήσει επιτέλους το κράτος» και «να αλλάξουν όλα αυτά που κρατούν την Ελλάδα πίσω σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη σε υποδομές, κοινωνικό κράτος και δημόσια διοίκηση».
Χωρίς να υποτιμάται η μεγάλη πρόοδος που έχει γίνει τα τελευταία 3,5 χρόνια στην ψηφιοποίηση του Δημοσίου και την ταχύτατη επέκταση του gov.gr, η τραγωδία στα Τέμπη ήταν μία «προσγείωση» καθώς αποτυπώθηκε ένα απαρχαιωμένο σύστημα που μάλιστα σχετίζεται με τον νευραλγικό τομέα των μεταφορών.
Ο κ. Μητσοτάκης θα κοινοποιήσει στο αμέσως προσεχές διάστημα σειρά πρωτοβουλιών προκειμένου να παρουσιάσει το σχέδιό του για τη συνολική ανάταξη του κράτους, τη διάλυση συντεχνιακών λογικών και τη βελτίωση των υπηρεσιών του Δημοσίου με βάση συγκεκριμένους κανόνες. Γνωρίζει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει πρόθεση να «πειράξει» το «βαθύ κράτος», το οποίο άλλωστε έχει «υιοθετηθεί» από την Κουμουνδούρου, και για αυτό θα παρουσιάσει στους πολίτες πρόγραμμα για την αναμόρφωση του Δημοσίου.
Γεγονός είναι ότι το «χάλι», που αποκαλύφθηκε σχετικά με τον τρόπο λειτουργίας του ΟΣΕ, όπως αποτυπώθηκε από τον ακατάλληλο σταθμάρχη και τους «κοπανατζήδες» συναδέλφους του, μέχρι την επιθεώρηση, τους ελεγκτικούς μηχανισμούς και τον τρόπο διοίκησης του Οργανισμού, αιφνιδίασε το επιτελείο της κυβέρνησης, που διαπίστωσε ότι τα χρόνια προβλήματα δεν λύνονται με τις παλαιές συνταγές, που απλώς τα συντηρούν, αλλά με μεταρρυθμιστικές πολιτικές.
Ειδικά για τον ΟΣΕ θα εφαρμοσθεί «μοντέλο ΕΦΚΑ», όπου θα αντιμετωπισθούν χρόνιες παθογένειες με ταχύτατες διαδικασίες. Στον ΕΦΚΑ. που επί χρόνια «λίμναζε» η απονομή εκατοντάδων και χιλιάδων κύριων και επικουρικών συντάξεων με αποτέλεσμα συνταξιούχοι να βρίσκονται σε απόγνωση, το πρόβλημα αντιμετωπίστηκε με άμεση ενίσχυση προσωπικού και συνολική αλλαγή της διαδικασίας. Στον ΟΣΕ θα επανεξετασθούν όλες οι συμβάσεις που χρονίζουν, θα δοθεί έμφαση στην ενίσχυση των κρίσιμων για την ασφάλεια θέσεων με προσωπικό και θα επιταχυνθεί η εκτέλεση των έργων ώστε η τηλεδιοίκηση του δικτύου να έχει ολοκληρωθεί μέχρι τον Οκτώβριο.
Ανασυγκρότηση
Συνολικά όμως το σχέδιο Μητσοτάκη για την ανασυγκρότηση του κράτους περιλαμβάνει τρεις βασικούς άξονες:
» Πρώτον, αξιολόγηση και σύγκρουση με το πελατειακό κράτος: Σε συνεργασία με ειδικευμένους οίκους θα εισαχθεί πρόγραμμα καθολικής αξιολόγησης στο Δημόσιο, σε όλη την κλίμακα, από τους υπαλλήλους μέχρι τα ανώτερα στελέχη. Η αξιολόγηση θα γίνεται με βάση την επίτευξη στόχων, την αμφίδρομη σχέση με τους φορολογούμενους που θα καλούνται να αξιολογούν την ποιότητα των υπηρεσιών και τη σύνδεση των αποτελεσμάτων με προαγωγές και μισθολογικές αυξήσεις. Ταυτόχρονα όμως θα υπάρχουν και κυρώσεις για όσους δεν μετέχουν σε προγράμματα επιμόρφωσης ή εξακολουθούν να έχουν χαμηλές επιδόσεις στο έργο τους. Η διαδικασία της αξιολόγησης θα ξεκινήσει από τις διοικήσεις όλων των κρατικών οργανισμών, όπως επίσης και τις ανώτατες υπηρεσιακές θέσεις υπουργείων, όπου επίσης διαπιστώνονται καθυστερήσεις ή γραφειοκρατικές εμπλοκές. Σε θέσεις-κλειδιά κρίσιμων οργανισμών θα γίνουν ανοιχτές προσκλήσεις για την επιλογή επιτυχημένων μάνατζερ και την προσέλκυση στελεχών με προϋπηρεσία και αποτελεσματικότητα. Στο Μαξίμου γνωρίζουν ότι οι πολίτες απαιτούν πλέον την αξιολόγηση όλων των κρατικών δομών και τη βελτίωση των υπηρεσιών που παρέχουν, τα αναχώματα που θα επιχειρήσουν να στήσουν συντεχνιακά συμφέροντα δεν έχουν απήχηση στην κοινωνία.
» Δεύτερον, επιτάχυνση στην υλοποίηση έργων: Η περίπτωση του ΟΣΕ, όπου η περιβόητη σύμβαση 717 για την τηλεδιοίκηση υπεγράφη το 2014 με χρόνο υλοποίησης τα δύο έτη και σήμερα βρισκόμαστε στο 72% της εκτέλεσής της, είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου σε ό,τι αφορά τις καθυστερήσεις στις δημόσιες συμβάσεις. Μόλις την περασμένη εβδομάδα ο «Ελεύθερος Τύπος» αποκάλυψε έκθεση σύμφωνα με την οποία η πλειοψηφία των δημοσίων συμβάσεων εκτελείται σε χρόνο διπλάσιο ή και τριπλάσιο, των αρχικών χρονοδιαγραμμάτων. Αυτό θα αντιμετωπισθεί με δέσμη παρεμβάσεων, ώστε να υπάρχει μεγαλύτερη διαφάνεια, καθώς οι συμπληρωματικές συμβάσεις αλλοιώνουν τον χαρακτήρα των αρχικών διαγωνισμών, με ταχύτητα στην εκδίκαση των ενστάσεων και με καθαρούς κανόνες στη σύνταξη των προδιαγραφών κάθε έργου ή σύμβασης ώστε να μην υπάρχουν περιθώρια για «μάχες συμφερόντων».
» Τρίτον, ξεκαθάρισμα αρμοδιοτήτων και επέκταση της ψηφιοποίησης: Ο διαχωρισμός κράτους και Τοπικής Αυτοδιοίκησης ώστε ο «στενός» δημόσιος τομέας να έχει σαφείς αρμοδιότητες και να μην υπάρχουν εμπλοκές, που δημιουργούν καθυστερήσεις, μεταξύ κυβέρνησης, περιφέρειας, δήμων και κρατικών οργανισμών, θα περιλαμβάνεται στις προσεχείς νομοθετικές πρωτοβουλίες της κυβέρνησης. Παράλληλα θα επεκταθεί και θα ολοκληρωθεί η ψηφιοποίηση των υπηρεσιών του Δημοσίου, μέσω του επιτυχημένου gov.gr, ώστε οι πολίτες να αποφεύγουν την ταλαιπωρία και το κράτος να αποδεσμευθεί από τη γραφειοκρατία, ώστε οι υπάλληλοι να απασχολούνται με παραγωγικό τρόπο.
Ταχύρρυθμο πρόγραμμα ελέγχου των υποδομών
Εκτός από τη συνολική αναδόμηση του κράτους, η κυβέρνηση σχεδιάζει ένα ταχύρρυθμο πρόγραμμα ελέγχου των υποδομών. Στα χρόνια των μνημονίων οι υποδομές εγκαταλείφθηκαν, ακόμα και οι απαραίτητες εργασίες συντήρησης γίνονταν με δυσκολίες, ενώ οι ανάγκες της οικονομίας και των κοινωνικών δραστηριοτήτων αυξήθηκαν. Σε πρώτη φάση θα ξεκινήσουν σαρωτικοί έλεγχοι στα δίκτυα των μεταφορών. Σιδηρόδρομος, πλοία, λιμάνια, αεροδρόμια και οδικοί άξονες θα «σκαναριστούν» ώστε να εντοπιστούν τα προβλήματα και να τεθούν οι προτεραιότητες για την αντιμετώπισή τους. Τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τον εκσυγχρονισμό των βασικών υποδομών. Επίσης θα γίνουν προσεισμικοί έλεγχοι σε δημόσια κτίρια (σχολεία, νοσοκομεία κ.λπ.), σε γέφυρες, οδικούς άξονες και κατ’ επέκταση στα ακίνητα ιδιωτών άνω των 40 ετών, με σκοπό να γίνουν οι απαραίτητες προληπτικές ενέργειες αποκατάστασης.