Η εκλεκτή του εθνικιστικού κόμματος VMRO-DPMNE που θριάμβευσε στις προεδρικές και βουλευτικές εκλογές της περασμένης βδομάδας, για Μακεδονία μιλούσε και στην προεκλογική εκστρατεία.

Σε χθεσινή ανακοίνωση από το γραφείο της επιχειρεί να εξακολουθήσει να πατά σε δύο βάρκες. Η πρόεδρος «δικαιούται στις δημόσιες εμφανίσεις της να χρησιμοποιεί το όνομα Μακεδονία, σύμφωνα με το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης και αυτοπροσδιορισμού, τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα και ελευθερίες και σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές αξίες και αρχές».

Στην επόμενη παράγραφο σημειώνεται πως η πρόεδρος «θα τηρήσει τη χρήση της επίσημης συνταγματικής ονομασίας. Το επίσημο κείμενο του όρκου, όπως αυτό επιδόθηκε από τις υπηρεσίες της Βουλής, υπογράφηκε με τη συνταγματική ονομασία της χώρας, όπως ορίζει το Σύνταγμα».

Λίγες ώρες νωρίτερα, μετά από την αρχική στάση αναμονής, η Αθήνα έστειλε αυστηρό μήνυμα στην πρώτη γυναίκα επικεφαλής στην ιστορία της γειτονικής χώρας και όσους σχεδιάζουν να ακολουθήσουν ανάλογη γραμμή.

«Η προκλητική επιλογή της νέας προέδρου της Βόρειας Μακεδονίας να παραβεί το επίσημο κείμενο του όρκου της και να αποκαλέσει τη χώρα της με διαφορετικό όνομα αποτελεί πρωτοβουλία παράνομη και ανεπίτρεπτη. Πράξη, η οποία παραβιάζει τη Συμφωνία των Πρεσπών και το ίδιο το Σύνταγμα του κράτους της,» έγραψε ο Ελληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης χθες στο facebook.

«Δηλώνουμε κατηγορηματικά ότι δεν θα δεχτούμε παρόμοια ολισθήματα», πρόσθεσε, υπογραμμίζοντας πως η στάση της ναρκοθετεί και το μέλλον του γειτονικού κράτους, όπως προειδοποίησαν την Κυριακή η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ.

Η φον ντερ Λάιεν έγραψε στο Χ «προκειμένου η Βόρεια Μακεδονία να συνεχίσει την επιτυχημένη πορεία ένταξής της στην Ε.Ε., είναι πρωτίστης σημασίας να συνεχίσει στην πορεία των μεταρρυθμίσεων και να σέβεται πλήρως δεσμευτικές συμφωνίες, συμπεριλαμβανομένης της Συμφωνίας των Πρεσπών».

Ο Σαρλ Μισέλ χαρακτήρισε «πολύ απογοητευτικό» το γεγονός ότι η Ντάβκοβα δεν χρησιμοποίησε το συνταγματικό όνομα της χώρας κατά την ορκωμοσία.

«Πολύ ατυχές γεγονός» χαρακτήρισε χθες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τη μη αναφορά της συνταγματικής ονομασίας από τη νέα πρόεδρο, καλώντας τις νέες αρχές της χώρας να εφαρμόσουν «καλή τη πίστει» τη Συμφωνία των Πρεσπών. Απαντώντας σε ερωτήσεις στην ενημέρωση των δημοσιογράφων, ο εκπρόσωπος της Κομισιόν είπε πως αυτό που αναμένει η Ε.Ε. από τη Βόρεια Μακεδονία αναφέρεται ξεκάθαρα στην τελευταία έκθεση προόδου του περασμένου Νοεμβρίου. «Οι υφιστάμενες διμερείς συμφωνίες πρέπει να εφαρμόζονται καλή τη πίστει από όλα τα μέρη, συμπεριλαμβανομένης της Συμφωνίας των Πρεσπών μεταξύ Βόρειας Μακεδονίας και Ελλάδας».

Ανάλογο είναι το μήνυμα και από τη Σόφια, χωρίς να τους κατονομάζει, προς τη νέα πρόεδρο της Βόρειας Μακεδονίας και τον αρχηγό του VMRO-DPMNE, Χρίστιαν Μίτσκοσκι, που προς το παρόν τηρεί σιγήν ιχθύος όσο συνεχίζει τις συνομιλίες για το σχηματισμό κυβερνητικής συμμαχίας με το συνασπισμό κομμάτων της αλβανικής μειονότητας VLEN («Αξίζει»).

«Η Βουλγαρία δεν αποδέχεται δηλώσεις και συμπεριφορές που παραβιάζουν τη Συνθήκη Φιλίας, Καλής Γειτονίας και Συνεργασίας του 2017 ή οποιαδήποτε άλλη συνθήκη που έχει υπογραφεί από τη Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας» δήλωσε χθες ο πρόεδρος της Βουλγαρίας, Ρούμεν Ράντεφ.

Αντιδράσεις και στo εσωτερικό της χώρας

Σκληρότατη γλώσσα για τα παραστρατήματα της νέας προέδρου χρησιμοποιεί τις τελευταίες ώρες και η υπηρεσιακή κυβέρνηση της Βόρειας Μακεδονίας, επιβεβαιώνοντας το διχασμό στη γειτονική χώρα μεταξύ θιασωτών της «σκληρής» γραμμής και του διαλόγου σε πιο ήπιους τόνους.

Το υπουργείο Εξωτερικών, χθες, σε ανακοίνωσή του επιβεβαιώνει τη «σταθερή δέσμευση της χώρας στην απαρέγκλιτη τήρηση συνταγματικών διατάξεων και όλων των διεθνώς υποχρεώσεων, που απορρέουν από αυτές, όπως η πλήρης τήρηση της Συμφωνίας των Πρεσπών».

Στην ανακοίνωση επισημαίνεται πως τα τελευταία χρόνια το εξαιρετικά υψηλό επίπεδο πολιτικού διαλόγου μεταξύ Αθήνας και Σκοπίων έχει φέρει πολλαπλά οφέλη μέσω της οικονομικής συνεργασίας, και μεταξύ άλλων άνοιξε την πόρτα της ένταξης της χώρας στο ΝΑΤΟ και της έναρξης διαπραγματεύσεων με την Ε.Ε.

Καλούνται «ιδίως οι εκλεγμένοι κρατικοί αξιωματούχοι να επιδείξουν προσοχή, καθώς η διατήρηση της ευρωατλαντικής πορείας αποτελεί μείζον στρατηγικό συμφέρον και εγγυητή της μακροπρόθεσμης ασφάλειας και σταθερότητας της χώρας».

Ο απερχόμενος υπουργός Δικαιοσύνης, Κρέναλ Λόγκαρ, θέτει ακόμη και ζήτημα εγκυρότητας της ορκωμοσίας και ζητά επανάληψη ή να αναλάβει καθήκοντα προέδρου της χώρας ο πρόεδρος της απερχόμενης Βουλής. «Ο όρκος είναι άκυρος λόγω της μη τήρησης του συνταγματικού ονόματος του κράτους» κατά τον Λόγκαρ.

Ομως και το VLEN σε ανακοίνωσή του τονίζει πως δεν θα πρέπει να ανοίγουν πάλι παλιές πληγές και η πρόεδρος πρέπει να δίνει το παράδειγμα σεβασμού του Συντάγματος.