Η αποχή έσπασε κάθε ρεκόρ, φτάνοντας στο 58,61%. Η εύκολη ανάγνωση είναι ότι οι πολίτες προτίμησαν να πάνε για μπάνιο παρά στην κάλπη. Αυτό μπορεί να φαίνεται σαν μια καλή δικαιολογία, αλλά προφανώς δεν ισχύει. Η αποχή ήταν συνειδητή επιλογή για την πλειοψηφία των πολιτών, που δεν άσκησαν το εκλογικό τους δικαίωμα. Hθελαν να στείλουν μήνυμα, κυρίως, στην κυβέρνηση, αλλά και σε ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ. Προχθές ψήφισαν 2 εκατομμύρια λιγότεροι από πέρσι τον Μάιο και 1,2 εκατ. από τον Ιούνιο.
Οι εποχές έχουν αλλάξει. Δύσκολα θα ξαναδούμε ποσοστά συμμετοχής άνω του 70% όπως μέχρι τη δεκαετία του 2000 σε κάθε είδους κάλπη. Μένει να αποδειχθεί αν αυτή η υψηλή αποχή είναι συγκυριακή ή θα αποκτήσει δομικό χαρακτήρα. Γιατί πέρσι στις πρώτες εθνικές κάλπες η συμμετοχή άγγιξε το 62% και στις δεύτερες που είχε κριθεί το αποτέλεσμα έπεσε κάτω από 54%. Αρα, είναι δεδομένο ότι η κρισιμότητα του διακυβεύματος αυξομειώνει την αποχή. Eτσι κι αλλιώς, όμως, το πολιτικό σύστημα θα έπρεπε να προβληματιστεί από το γεγονός ότι 6 στους 10 ψηφοφόρους γύρισαν την πλάτη στην κάλπη.
2 Μύθος: Ηττα για την κυβέρνηση
Αλήθεια: Αντίπαλος η πραγματικότητα
Το αποτέλεσμα δεν είναι θετικό για τη Ν.Δ. Πέρα από τον πήχη του 33% που είχε τεθεί ως στόχος, το πρόβλημα είναι ότι 1 εκατομμύριο πολίτες δεν επαναβεβαίωσαν την εμπιστοσύνη τους στην κυβέρνηση. Πού χάθηκαν αυτές οι 1 εκατομμύριο ψήφοι; Η συντριπτική πλειοψηφία στην αποχή και σε μικρό ποσοστό σε διαρροές προς τα δεξιά της Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ.
Υπάρχουν, όμως, και θετικά στοιχεία. Η κυριαρχία του Κυριάκου Μητσοτάκη δεν απειλείται από κάποιο κόμμα, καθώς έχει νταμπλ σκορ από ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ. Το γεγονός ότι οι ψηφοφόροι απείχαν και δεν μετακόμισαν σε άλλα κόμματα δείχνει ότι τηρούν στάση αναμονής απέναντι στην κυβέρνηση. Ζητούν περισσότερη προσπάθεια, μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα.
Ο μοναδικός αντίπαλος της Ν.Δ. είναι η πραγματικότητα και ο ίδιος ο εαυτός της. Κορυφαίο πρόβλημα των πολιτών είναι η ακρίβεια και ακολουθούν η Υγεία, η Παιδεία, η ασφάλεια και το βαθύ κράτος. Από την επιτυχή αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων θα εξαρτηθεί και η στάση όσων απείχαν από τις κάλπες.
3
Μύθος: Ο Κασσελάκης άντεξε
Σταϊκούρας: Ο απολογισμός του 2024 και οι προτεραιότητες για το 2025 σε υποδομές και μεταφορές
Αλήθεια: Ο ΣΥΡΙΖΑ εξαϋλώνεται
Ο Στέφανος Κασσελάκης πέρασε κάτω από τον πήχη που είχε θέσει. Ούτε 20% έπιασε ούτε καν το περσινό χαμηλό του 17,83%. Ο ΣΥΡΙΖΑ, αν και βρίσκεται εδώ και πέντε χρόνια στη αντιπολίτευση, χάνει χρόνο με το χρόνο εκατοντάδες χιλιάδες ψηφοφόρους. Η «ανανέωση» του τραμπικού λαϊφσταϊλισμού δεν απέδωσε τα αναμενόμενα. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχασε επιπλέον 437.000 ψηφοφόρους σε σχέση με πέρσι. Παρά τα όσα ισχυρίζεται ο κ. Κασσελάκης, το κόμμα βρίσκεται σε φάση πολιτικής εξαϋλωσης. Οι πολίτες κατέρριψαν όλα τα καταστροφολογικά επιχειρήματα, αλλά και τις λαϊκιστικές υποσχέσεις. Ποτέ στο παρελθόν δεν έχει παρατηρηθεί να πέφτει διαρκώς και με τέτοια ταχύτητα η αξιωματική αντιπολίτευση.
4
Μύθος: Το ΠΑΣΟΚ ανεβαίνει
Αλήθεια: Ο Ανδρουλάκης έχει ταβάνι
Το ότι τα πράγματα δεν πήγαν καλά για τον Νίκο Ανδρουλάκη αποδεικνύεται και από τις γκρίνιες που υπάρχουν στη Χαριλάου Τρικούπη. Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ ζητούσε από τους πολίτες να του δώσουν τη δεύτερη θέση. Τελικά, απέτυχε. Μπορεί, πια, η διαφορά με τον ΣΥΡΙΖΑ να είναι μόλις στις 2 μονάδες, αλλά αυτό έχει συμβεί από την κατάρρευση του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης και όχι επειδή σπάει κοντέρ το ΠΑΣΟΚ. Αλλωστε, ενώ έφτασε στο 12,79% από το 7,72% των ευρωεκλογών του 2019, στην πραγματικότητα έχει κερδίσει μόλις 72.000 ψήφους, ενώ σε σχέση με πέρσι έχασε 110.000. Δεν το λες και επιτυχία όταν πάνω από ένα εκατομμύριο ψηφοφόροι έχουν εγκαταλείψει τον ΣΥΡΙΖΑ.
5
Μύθος: Νταμπλ σκορ για Βελόπουλο
Αλήθεια: Αύξησε 59% τις ψήφους
Αδιαμφισβήτητα ο Κυριάκος Βελόπουλος αποτελεί τον μεγάλο κερδισμένο των ευρωεκλογών. Εκτινάχθηκε στο 9,30% από το 4,44% στις περσινές εθνικές κάλπες, ενώ κέρδισε τη δεύτερη θέση στις περισσότερες εκλογικές περιφέρειες της Μακεδονίας. Το σημαντικό είναι ότι οι ψηφοφόροι του προσήλθαν στις κάλπες παρά το τεράστιο κύμα αποχής. Στην πραγματικότητα, οι ψήφοι της Ελληνικής Λύσης αυξήθηκαν κατά 59%. Βέβαια, μένει να δούμε αν αυτή η άνοδος είναι συγκυριακή λόγω ευρωκάλπης ή θα τα καταφέρει και στις κάλπες του 2027.
6
Μύθος: Εκρηξη Ακροδεξιάς
Αλήθεια: Εδραίωση Ακροδεξιάς
Τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών ήταν θετικά για τα κόμματα της αντισυστημικής Ακροδεξιάς. Παρά το συνολικό 19,21% και τις 774.281 ψήφους, που συγκέντρωσαν 9 κόμματα, δεν ισχύει ότι είχαμε έκρηξη των ποσοστών. Στην πραγματικότητα πρόκειται για την εδραίωση, την παγίωση της Ακροδεξιάς στο πολιτικό σκηνικό, με ένα αθροιστικό ποσοστό που φτάνει και ίσως ξεπερνά το 15%.
Κύριο χαρακτηριστικό είναι πως οι ψηφοφόροι αυτών των κομμάτων όχι μόνο δεν απέχουν, αλλά αντιμετωπίζουν τις ευρωεκλογές ως τη μεγάλη ευκαιρία λόγω της χαλαρής ψήφου. Η δύναμη της Ακροδεξιάς αυξήθηκε κατά 54.000 ψήφους σε σχέση με πέρσι. Αξίζει, όμως, να θυμηθεί κανείς ότι στις ευρωεκλογές του 2014 το αντίστοιχο ποσοστό ήταν 16,58% με 948.261 ψήφους, ενώ στις εθνικές του Μαΐου του 2012 είχαν φτάσει στο 20,48% με 1.295.215 ψήφους.
Αυτό αποδεικνύει πως η έκρηξη της Ακροδεξιάς έγινε στην πιο επώδυνη πορεία των μνημονιακών ετών. Στη συνέχεια υπήρξε μια κάμψη, που έχει σχέση και με την καταδίκη και απαγόρευση εκλογικής καθόδου στην εγκληματική οργάνωση της Χρυσής Αυγής, αλλά άρχισε και πάλι να φουντώνει από πέρσι. Κάτι που μπορεί να έχει σχέση και με τη «στήριξη» του έγκλειστου Κασιδιάρη προς κάποια κομματικά σχήματα.
Αρα, δεν έχουμε γίνει ακόμα Βόρεια Ευρώπη, αλλά δυστυχώς η Ακροδεξιά έχει έρθει για να μείνει. Ακόμα είναι πολυδιασπασμένη. Κανείς, όμως, δεν μπορεί να αποκλείσει ακόμα ψηλότερες πτήσεις στο μέλλον. Και αυτό θα έπρεπε να προβληματίσει όλο το πολιτικό σύστημα.