Το κλείσιμο της συγκεκριμένης δομής με χωρητικότητα 100 παιδιών αλλά και μίας ακόμη την περασμένη εβδομάδα για 60 παιδιά στο Μοσχάτο έρχονται σε μία στιγμή που οι ανάγκες στέγασης των περισσότερων από 2.000 ασυνόδευτων ανηλίκων παραμένουν αυξημένες και καθώς η κυβέρνηση υποτίθεται πως προσπαθεί από το περασμένο φθινόπωρο να καλύψει τις ανάγκες τους για να μην είναι έρμαια του δρόμου και της εκμετάλλευσης κάθε μορφής. Ταυτόχρονα, όμως, αναδεικνύει την πλήρη έλλειψη σχεδιασμού από την οποία πάσχει η κυβέρνηση στην προσπάθειά της να διαχειριστεί απευθείας εκείνη τον πακτωλό των εκατομμυρίων ευρώ που διατίθενται από την Ευρωπαϊκή Ενωση.

Το θέμα της στέγασης των ασυνόδευτων ανηλίκων είναι ένα από τα πολλά στα οποία αναφέρθηκαν σε χθεσινή συνέντευξη Τύπου οι υπεύθυνοι της Unicef στην Ελλάδα μαζί με το Βοηθό Συνήγορο του Πολίτη για τα Δικαιώματα του Παιδιού, Γιώργο Μόσχο. Με βάση τα στοιχεία και τις εκτιμήσεις τους, τα παιδιά κάθε ηλικίας που βρίσκονται σήμερα στην Ελλάδα είναι πάνω από 20.000 σε ένα σύνολο 64.000 προσφύγων. Ανάμεσά τους βρίσκονται πάνω από 2.000 παιδιά, στην πλειονότητά τους αγόρια εφηβικής ηλικίας, που ταξίδεψαν μόνα και θεωρούνται ασυνόδευτα. Μέσα στο 2016 χρειάστηκε σε πολλές περιπτώσεις εκατοντάδες τέτοιων παιδιών να κρατηθούν σε Αστυνομικά Τμήματα, καθώς δεν υπήρχαν αρκετές θέσεις σε ειδικές δομές προστασίας.

Ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής Γιάννης Μουζάλας εξέφρασε πολλές φορές από το περασμένο φθινόπωρο την αγωνία του για την έλλειψη θέσεων, λέγοντας, μάλιστα, ότι οι ανάγκες πρέπει να καλυφθούν το συντομότερο ακόμη και με «παράκαμψη» των προδιαγραφών που ζητούν οι δομές να είναι μικρές και να μη φιλοξενεί κάθε μία παραπάνω από 30-40 παιδιά. Στην ίδια λογική, δόθηκε πρόσφατα η δυνατότητα στο Στρατό να αναλάβει εκείνος το έργο για την ανακαίνιση παλιών, μεγάλου μεγέθους κτιρίων (ορφανοτροφεία, σχολεία κ.λπ.) ώστε να εξασφαλισθούν σε αυτά θέσεις. Ωστόσο, χθες, ο Βοηθός Συνήγορος του Πολίτη Γ. Μόσχος εξέφρασε την απόλυτη αντίθεσή του με τις δομές μεγάλου μεγέθους επικαλούμενος (χωρίς να την κατονομάσει ακριβώς) και τα προβλήματα που δημιουργήθηκαν με τη δομή στην Παιανία. Τι έχει συμβεί τελικά;

Οταν ο κ. Μουζάλας εγκαινίαζε τον περασμένο Οκτώβριο την «Ελαία» (τότε ονομαζόταν «Περιβολάκι» και είχε μείνει ως κτίριο κενό για αρκετά χρόνια, αφού παλιότερα πρόσφερε φιλοξενία σε αυτιστικά παιδιά), είπε πως οι θέσεις που υπήρχαν σε ειδικές δομές ασυνόδευτων ήταν περίπου 900. Ενα μήνα αργότερα τόνιζε ακόμη περισσότερο την ανησυχία του λέγοντας ότι τα ασυνόδευτα που ψάχνουν θέσεις είναι 1.490! Εως την περασμένη εβδομάδα, οι διαθέσιμες θέσεις είχαν αυξηθεί πλησιάζοντας τις 1.300, αλλά φαίνεται πως αυτό συνέβη με λύσεις «του ποδαριού».

Η δομή στην Παιανία δεν έφθασε ποτέ να καλύψει τη δυναμικότητα των 100 παιδιών και αυτό προκάλεσε έντονες διαμαρτυρίες από την οργάνωση «Γιατροί του Κόσμου» που έχουν την ευθύνη λειτουργίας της. «Δεν μας στέλνουν παιδιά και τα κρεβάτια μένουν κενά», έλεγε ο επικεφαλής των ΓτΚ Ν. Κανάκης. Φαίνεται όμως ότι κάποια στιγμή τον περασμένο Ιανουάριο και στο πλαίσιο μιας (μάλλον άτσαλης) προσπάθειας να γίνει κάποια αποσυμφόρηση, έφθασαν πολλά μαζεμένα από εκείνα τα παιδιά που είχαν εγκλωβισθεί σε Λέσβο και Σάμο. Λίγες μέρες μετά, ξέσπασαν επεισόδια στους δρόμους έξω από τη δομή ανάμεσα σε εφήβους διαφορετικών εθνικοτήτων. Το συμβάν προκάλεσε ανησυχία στην τοπική κοινωνία και ο κ. Μουζάλας αναγκάστηκε να αναλάβει δεσμεύσεις για «την περιφρούρηση της ηρεμίας».

Ρωτώντας τους υπεύθυνους της δομής, μας ανέφεραν χθες πως η ευθύνη για την αναταραχή ανήκει στην κυβέρνηση που έστειλε πολλά παιδιά μαζεμένα χωρίς να ελέγξει την κατάστασή τους. Πρόσθεταν επίσης ότι η δομή είναι επαρκώς στελεχωμένη με 43 άτομα προσωπικό. Παραδέχθηκαν όμως ότι επίκειται αποχώρηση από το κτίριο, η οποία όμως συνδέεται με την αλλαγή στο σύστημα χρηματοδότησης. Η αλλαγή αυτή συνδέεται με την πρόθεση της κυβέρνησης να διαχειρίζεται εκείνη τα ποσά που διατίθενται και να αποφασίζει σε ποιες Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις θα τα δώσει αντί αυτό να γίνεται από την Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ ή το Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης.

Ετσι, στις 20 Μαΐου αναμένεται να βγει «στον αέρα» προκήρυξη από τη Διαχειριστική Αρχή για το προσφυγικό του υπουργείου Οικονομίας για 1.000 θέσεις ασυνόδευτων. Η κυβέρνηση θα επιλέξει λοιπόν ποιες ΜΚΟ θα οργανώσουν δομές για να λειτουργήσουν από την 1η/8/2017. Ενα πρόβλημα είναι ότι η «Ελαία» έχει εξασφαλισμένη χρηματοδότηση έως τις 31 Μαΐου. Οπότε, για να μην κλείσει εντελώς, θα μεταφερθεί με περίπου 30 παιδιά σε κτίριο των ΓτΚ στο κέντρο της Αθήνας. Για τις οργανώσεις που διαχειρίζονταν τη δομή «Μέλλον» στο Μοσχάτο η χρηματοδότηση έληξε στις 30 Απριλίου και έως την 1η Αυγούστου θα έχουν λήξει τα χρηματοδοτικά προγράμματα πολλών από τις περίπου 50 μικρότερες δομές. Πώς θα καλυφθεί το κενό άραγε έως τότε; Πόσες ανάγκες θα καλύψει η προκήρυξη των 1.000 θέσεων όταν υπάρχουν 2.000 ασυνόδευτα; Και, κυρίως, ποιος και πώς θα διαχειρισθεί τα μεγάλα κτίρια που σχεδιάζει να ανακαινίσει ο Στρατός για άλλες 1.000 θέσεις; Το πάρτι της κυβέρνησης με προσλήψεις και ΜΚΟ φαίνεται πως μόλις τώρα ξεκινάει για τα καλά…

Άρης Χατζηγεωργίου

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου