Το σφυροκόπημα που δέχθηκε για δεύτερη εβδομάδα η κυβέρνηση από τα κόμματα της αντιπολίτευσης, με αφορμή την τραγική εμφάνιση του υπουργού Ναυτιλίας στο θέμα της αντιμετώπισης του ναυαγίου του «Αγία Ζώνη», συνεχίζει να προκαλεί δυσφορία και φαινόμενα εσωστρέφειας στον ΣΥΡΙΖΑ. Την ίδια στιγμή, παρά τις διαβεβαιώσεις του πρωθυπουργού, η τρίτη αξιολόγηση εξελίσσεται σε εφιάλτη για την κυβέρνηση, καθώς η απειλή επιβολής νέων μέτρων λιτότητας για το 2018 είναι πλέον ορατή.

Την ίδια στιγμή, η απόφαση των κομμάτων της αντιπολίτευσης να σταματήσουν να βάζουν πλάτη στην κυβέρνηση, ψηφίζοντας νομοσχέδια που δεν έχουν την κυβερνητική πλειοψηφία, όπως η τροπολογία για την αναγνώριση της Τουρκικής Ενωσης Ξάνθης (την οποία οι ΑΝ.ΕΛ. χαρακτήρισαν «εθνικά επιζήμια»), δημιουργούν συνθήκες ασφυξίας στην κυβέρνηση και ζήτημα «έλλειψης δεδηλωμένης», όπως επισήμανε χαρακτηριστικά η ΔΗ.ΣΥ. Με αυτά τα δεδομένα, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ εισέρχεται πλέον σε μια νέα περίοδο πολιτικής κρίσης, αδυνατώντας να αντιστρέψει το αρνητικό κλίμα. Με δεδομένο ότι και οι τελευταίες δημοσκοπήσεις αποτυπώνουν τη συνεχή πολιτική φθορά του ΣΥΡΙΖΑ, το Μέγαρο Μαξίμου επιστρατεύει ακόμη και δημοσκοπήσεις-«μαϊμού», όπως κατήγγειλε η αξιωματική αντιπολίτευση, για να υποστηρίξει ότι «η διαφορά με τη Ν.Δ. αγγίζει τα όρια του στατιστικού λάθους»!

Η υπόθεση Κουρουμπλή

Οι τραγικοί χειρισμοί, οι καθυστερήσεις και η έλλειψη συνεννόησης και ενημέρωσης από την πλευρά του υπουργείου Ναυτιλίας προκάλεσαν μείζον πολιτικό ζήτημα για την κυβέρνηση, καθώς αναδείχθηκε η ανεπάρκεια της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου στην αντιμετώπιση του προβλήματος, που συνέβαλε στην τεράστια οικολογική καταστροφή. Ο κ. Κουρουμπλής επέμεινε στη θεωρία της… απορρύπανσης-εξπρές σε είκοσι μέρες, την ίδια στιγμή που ακόμη και σήμερα στις ακτές της Αττικής… βγαίνει μαζούτ. Ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας επιχείρησε, με την παρέμβασή του την περασμένη Δευτέρα στο Υπουργικό Συμβούλιο που συγκάλεσε, να διασκεδάσει τις εντυπώσεις, διαπιστώνοντας ταυτόχρονα πως «οι κηλίδες είναι βαθιές και χρειάζεται περισσότερη προσπάθεια», ενώ επέρριψε ευθύνες και στα ΜΜΕ, τα οποία κατηγόρησε για «επικοινωνιακό οίστρο» και «αντικυβερνητική προπαγάνδα». Η υπόθεση της ρύπανσης στον Σαρωνικό, όμως, εξελίσσεται σε μεγάλη δοκιμασία για την κυβέρνηση, μετά τα συνεχή φάλτσα από το υπουργείο Ναυτιλίας.

Αλγεινή εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι οι λάθος χειρισμοί συνεχίζονται, καθώς διαπιστώθηκε ότι το πλοίο που πραγματοποιούσε απάντληση καυσίμων από το βυθισμένο πλοίο φέρεται να εμπλέκεται σε λαθρεμπόριο καυσίμων, αφού σε έλεγχο που έγινε στις δεξαμενές έρματος, βρέθηκαν σημαντικές ποσότητες πετρελαίου, χωρίς να υπάρχουν τα απαραίτητα παραστατικά. Ολα αυτά τα γεγονότα δείχνουν ότι ο υπουργός Ναυτιλίας, ο οποίος την ημέρα του ναυαγίου βρισκόταν στο Λονδίνο, εξακολουθεί ακόμη και σήμερα να μην ελέγχει την κατάσταση.

Οπως κατήγγειλε στην Ειδική Μόνιμη Επιτροπή Προστασίας Περιβάλλοντος της Βουλής ο αρχηγός της Νέας Δημοκρατίας Κυριάκος Μητσοτάκης, όπου ο κ. Κουρουμπλής κλήθηκε να δώσει εξηγήσεις, το υπουργείο Ναυτιλίας ζήτησε τη συνδρομή του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Θαλάσσιας Ασφάλειας (EMSA) τέσσερις μέρες μετά το ναυάγιο. Η Ν.Δ., επικαλούμενη δηλώσεις της εκπροσώπου του EMSA στον ΣΚΑΪ ότι διαθέτει πάντοτε σε ετοιμότητα 16 πλοία για απορρύπανση (διαψεύδοντας τους αρχικούς ισχυρισμούς Κουρουμπλή ότι δήθεν δεν υπήρχε διαθέσιμο πλοίο), χαρακτήρισε τον υπουργό Ναυτιλίας «ψεύτη με σφραγίδα». Εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής διευκρίνισε επίσης ότι από τη στιγμή που η ελληνική κυβέρνηση ζήτησε πλοίο (σχεδόν 4 μέρες μετά το ναυάγιο), αυτό εστάλη μόλις 3 ώρες μετά.

Το σκηνικό ολοκληρώθηκε με τη θλιβερή εμφάνιση συνεργάτιδας του κ. Κουρουμπλή (η οποία, όπως ο ίδιος παραδέχθηκε, είναι συγγενής του) στην Επιτροπή της Βουλής, η οποία γελούσε και ειρωνευόταν τον Κυριάκο Μητσοτάκη την ώρα που μιλούσε.

Σύμφωνα με πληροφορίες, οι χειρισμοί του (πασοκογενούς) Παναγιώτη Κουρουμπλή έχουν προκαλέσει έντονη δυσφορία αλλά και αμηχανία στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ, με πολλά στελέχη να ζητούν (παρασκηνιακά για την ώρα) τον καταλογισμό ευθυνών, ακόμη και την παραίτηση του υπουργού. Ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Θοδωρής Δρίτσας, παρά την αρχική εντύπωση που προκάλεσε η δήλωσή του για παραίτηση του υπουργού Ναυτιλίας, με διευκρινιστική του δήλωση έσπευσε να τονίσει ότι «ούτε υπονόησε ούτε υπέδειξε παραίτηση Κουρουμπλή». Ωστόσο, η αδυναμία του κ. Τσίπρα να καρατομήσει τον Παναγιώτη Κουρουμπλή φανερώνει ότι η κυβέρνηση κινείται πάνω σε μια λεπτή κλωστή, καθώς ενδεχόμενη απομάκρυνση του υπουργού Ναυτιλίας θα μπορούσε να σηματοδοτήσει απρόβλεπτες πολιτικές εξελίξεις. Μπορεί ο κ. Κουρουμπλής να διέψευσε τις πληροφορίες των «Παραπολιτικών», σύμφωνα με τις οποίες ο ίδιος διεμήνυσε πως αν τον «φάει» ο πρωθυπουργός, τότε θα ανεξαρτητοποιηθεί, ωστόσο οι σκιές παραμένουν. Παρότι ο κ. Κουρουμπλής θεωρείται από τους πρώτους που θα έπρεπε να απομακρυνθούν από την κυβέρνηση στον επικείμενο ανασχηματισμό, στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ εκτιμούν πως κάτι τέτοιο δεν θα είναι καθόλου εύκολο, καθώς «εκτός κυβέρνησης ο κ. Κουρουμπλής θα είναι εντελώς απρόβλεπτος».

«Στο τέλος της κρίσης αυτής, στο τέλος της διαχείρισης, θα αποτιμήσει ο πρωθυπουργός, όπως αποτιμά και κάθε υπουργό (…) αν ο κ. Κουρουμπλής ή εγώ, για παράδειγμα (…) και τη δική μου παρουσία την αποτιμά καθημερινά, όπως αποτιμά και τις επιδόσεις όλων των υπουργών», δήλωσε (ΣΚΑΪ 100,3) με νόημα ο κυβερνητικός εκπρόσωπος κ. Δημήτρης Τζανακόπουλος.

Η πρόσφατη πολιτική κρίση, με αφορμή το ναυάγιο στον Σαρωνικό, απέδειξε ότι ο πρωθυπουργός, για ακόμη μια φορά, είναι δέσμιος της ισχνής, ανομοιογενούς και εύθραυστης πλειοψηφίας που διαθέτει, αλλά είναι αναγκασμένος να πορευθεί μαζί με όλα τα «βαρίδια» που διαθέτει, όπως ο κ. Κουρουμπλής και ο κ. Καμένος, μέχρι το τέλος.

Την ίδια στιγμή, η κυβέρνηση μπαίνει σε μια νέα δοκιμασία, μετά την κίνηση-ματ της Ν.Δ. και της Δημοκρατικής Συμπαράταξης να μπλοκάρουν όλες τις διατάξεις που δεν θα υπερψηφίζει και το κόμμα του Πάνου Καμμένου. Αφορμή στάθηκε η τροπολογία για την αναγνώριση της Τουρκικής Ενωσης Ξάνθης. Στο παρελθόν, νομοσχέδια όπως εκείνο της ίδρυσης μουσουλμανικού τεμένους και του συμφώνου συμβίωσης για ομόφυλα ζευγάρια είχαν περάσει με την ψήφο ή την ανοχή των κομμάτων της αντιπολίτευσης, βγάζοντας από τη δύσκολη θέση τον Αλέξη Τσίπρα, που δεν διέθετε την απαραίτητη κυβερνητική πλειοψηφία. Στο εξής, η κυβέρνηση θα βρίσκεται αντιμέτωπη με τον κίνδυνο να μην μπορεί να περάσει νομοσχέδια, κάτι που προκαλεί πονοκέφαλο στην Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ και ζήτημα έλλειψης δεδηλωμένης. Σε ανάλογη κατάσταση αναμένεται να βρεθεί η κυβέρνηση τις επόμενες μέρες με το νομοσχέδιο για τη νομική αναγνώριση της ταυτότητας φύλου, που έχει κατατεθεί στη Βουλή από το υπουργείο Δικαιοσύνης, στο οποίο ο ΣΥΡΙΖΑ έχει επενδύσει πολλά για να ικανοποιήσει το αριστερό του ακροατήριο.

Εν τω μεταξύ, την ώρα που η κυβέρνηση εξακολουθεί, λόγω των άστοχων χειρισμών της σε θέματα της καθημερινότητας, να βρίσκεται με την πλάτη στον τοίχο, το Μαξίμου δείχνει να κάνει… πρόβες αντιπολίτευσης, κατηγορώντας από… τώρα τη Ν.Δ. για το «τέταρτο Μνημόνιο» που δήθεν θα εφαρμόσει όταν έρθει στην εξουσία. «Το σίγουρο είναι ότι η χώρα αξίζει καλύτερα από τον αμετανόητο νεοφιλελεύθερο και επικίνδυνα λαϊκιστή κ. Μητσοτάκη», υποστήριξε σε ανακοίνωσή του το Μέγαρο Μαξίμου.

Ενδεικτική της συγκεκριμένης τακτικής είναι και η ερώτηση που κατέθεσαν στον υπουργό Οικονομικών, πριν από λίγες μέρες, 32 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ για την απώλεια του δικαιώματος έκπτωσης του ΕΝΦΙΑ που έχουν άνεργοι και χαμηλοσυνταξιούχοι επειδή συνυπολογίστηκαν τα κάθε λογής επιδόματα. Οι κυβερνητικοί βουλευτές ζητούσαν, από την ίδια την κυβέρνησή τους (σαν να βρίσκονται στην αντιπολίτευση), να πληροφορηθούν ποιος είναι ο ακριβής αριθμός των πολιτών που θίγονται.

Σταυροφορία ψεύδους με δημοσκοπήσεις-«μαϊμού»

Η κυβέρνηση στην επικοινωνιακή της στρατηγική ενέταξε και αμφιλεγόμενες δημοσκοπήσεις εταιριών εκτός πιστοποίησης, για να δείξει ότι οι πολίτες στηρίζουν τις επιλογές της και ότι «καταρρέει το δημοσκοπικό αφήγημα της Ν.Δ. «Η υπεροχή της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ στα ζητήματα κοινωνικής προστασίας αναδεικνύεται και από τη δημοσκόπηση της Common View. Σύμφωνα με την έρευνα, η κυβέρνηση με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να διαχειριστεί καλύτερα τα θέματα του κοινωνικού κράτους με ποσοστό 39,6%, έναντι 30,7% μιας κυβέρνησης με κορμό τη Ν.Δ.» διαπίστωνε το Μέγαρο Μαξίμου σε ανακοίνωσή του, υποστηρίζοντας ότι στην πρόθεση ψήφου «η διαφορά αγγίζει τα όρια του στατιστικού λάθους, με τον ΣΥΡΙΖΑ να συγκεντρώνει το 24% των προτιμήσεων και τη ΝΔ το 27%».

Η δημοσκόπηση-«μαϊμού» προκάλεσε την οργή της Ν.Δ., που έκανε λόγο για «προπαγάνδα» και προσέφυγε στο ΕΣΡ «προκειμένου να διασφαλιστεί η τήρηση της νομιμότητας στη διεξαγωγή και τη δημοσιοποίηση των δημοσκοπήσεων». Η εν λόγω δημοσκόπηση κατέβηκε από ειδησεογραφική ιστοσελίδα όπου είχε αρχικά δημοσιευθεί, ενώ το Μαξίμου ακόμη δεν έχει απαντήσει ποιος βρίσκεται πίσω από τη συγκεκριμένη εταιρεία, μετά και τις αποκαλύψεις του Ελεύθερου Τύπου ότι στο σύστημα ονοματοδοσίας της βρίσκεται το όνομα του Στέργιου Τσαφούλη, συμβούλου του υπουργού Επικρατείας Χριστόφορου Βερναρδάκη. Είναι ενδεικτικό ότι στην επίσημη ιστοσελίδα της εταιρίας (commonview.gr) δεν υπάρχει κανένα όνομα ή τηλέφωνο επικοινωνίας ούτε φυσικά διεύθυνση.

Την ίδια στιγμή, ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, κατά την προσφιλή του τακτική, συνεχίζει τις επιθέσεις κατά των ΜΜΕ που, σύμφωνα με την εκδοχή του, παραποιούν την (ωραιοποιημένη) εικόνα της οικονομίας αλλά και των άλλων επιτευγμάτων της κυβέρνησης. Στην ομιλία του στο Υπουργικό Συμβούλιο ο κ. Τσίπρας καταφέρθηκε τρεις φορές εναντίον των ΜΜΕ, καλώντας τους υπουργούς του να μην παρασύρονται «από τον επικοινωνιακό οίστρο των Μέσων, που πολλές φορές μάς οδηγεί και εμάς αντανακλαστικά στο άλλο άκρο». Επιπλέον υποστήριξε πως οι δημοσιογράφοι θα εκτίθενται γεμίζοντας τα «οκτάστηλά τους με πηχυαίους τίτλους για νέα μέτρα το 2018. Και εμείς, αντί για νέα μέτρα το 2018, θα φέρουμε στο τέλος του 2017 κοινωνικό μέρισμα».

Φρένο από Βρυξέλλες στο success story του Μαξίμου

Η κυβέρνηση αναζητεί σωσίβιο στο έγκαιρο κλείσιμο της τρίτης αξιολόγησης με όσο το δυνατόν λιγότερες απώλειες, που θα μπορέσει να διατηρήσει για λίγο καιρό ακόμη ζωντανό το success story του ΣΥΡΙΖΑ. Αν και η κυβέρνηση αποφεύγει να δώσει συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα, ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας τόνισε πως η αξιολόγηση πρέπει να κλείσει άμεσα. «Οφείλουμε, από την πλευρά μας, να δείξουμε αποφασιστικότητα, ώστε να ολοκληρωθεί, το συντομότερο δυνατό, η τρίτη αξιολόγηση», τόνισε μιλώντας στο Υπουργικό Συμβούλιο. Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, η κυβέρνηση επιθυμεί οι διαπραγματεύσεις με τους δανειστές να ολοκληρωθούν μέχρι το τέλος του έτους, καθώς όσο θα παρατείνονται οι συζητήσεις τόσο υπάρχει ο κίνδυνος να ανεβεί ο τελικός λογαριασμός. Ωστόσο, τα μηνύματα που έρχονται από τις Βρυξέλλες δεν είναι καθόλου ενθαρρυντικά, ενώ το γεγονός ότι ουσιαστικά οι συζητήσεις για την τρίτη αξιολόγηση δεν έχουν ακόμη ξεκινήσει δεν προδιαθέτει για τίποτα καλό.

Κίνδυνος για τη δόση

Από τα 95 προαπαιτούμενα φαίνεται πως ελάχιστα είναι αυτά που δείχνουν να κλείνουν σε σύντομο χρονικό διάστημα. Επιπλέον, λόγω των καθυστερήσεων στην πληρωμή ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου υπάρχει ακόμη και ο κίνδυνος να χαθούν τα 800 εκατομμύρια ευρώ της δόσης του ESM, που θα είναι διαθέσιμα μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου. Αρμόδιες πηγές επισημαίνουν πως, αν μέχρι τον Νοέμβριο δεν έχουν γίνει σημαντικά βήματα στις διαπραγματεύσεις για την τρίτη αξιολόγηση, τότε «όχι μόνο είναι πιθανή η επιβολή νέων μέτρων αλλά και δεν θα πρέπει να θεωρείται βέβαιη ούτε η ολοκλήρωση του προγράμματος τον Αύγουστο του 2018». Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος πάντως, εμφανίζεται βέβαιος πως δεν θα χρειαστεί να ληφθούν νέα μέτρα λιτότητας το 2018 και πως θα επιτευχθεί ο στόχος για πλεόνασμα 3,5%.

Μιλώντας στο 24/7 FΜ ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ Χρήστος Μαντάς δεν φάνηκε να συμμερίζεται απόλυτα το πανηγυρικό κλίμα της κυβέρνησης. «Συνεχίζουμε μια δύσκολη προσπάθεια. Η πολιτική μας είναι σε ριζικά αντίθετη κατεύθυνση από την πολιτική της Ν.Δ. και του κ. Μητσοτάκη και προσπαθούμε να βγούμε από το Μνημόνιο το 2018. Προφανώς, η μάχη με τη λιτότητα θα συνεχιστεί αλλά δεν θα είναι ίδιες οι συνθήκες επιτροπείας», δήλωσε ο κ. Μαντάς.

Την ώρα πάντως, που όλοι διαπιστώνουν πως η τρίτη αξιολόγηση είναι η πιο κρίσιμη καθώς από την έκβασή της εξαρτάται και η ολοκλήρωση του προγράμματος τον επόμενο χρόνο, φαίνεται πως ακόμη δεν έχουν γεφυρωθεί οι διαφωνίες του υπουργού Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτου με τον πρωθυπουργό. Παρά τη φημολογία του καλοκαιριού για μετακίνηση ή ακόμη και απομάκρυνση του κ. Τσακαλώτου από την κυβέρνηση, όπως όλα δείχνουν αυτό το ενδεχόμενο τελικά απομακρύνεται. «Νομίζετε ότι υπάρχει κάποια διαφορετική πολιτική στρατηγική μεταξύ του πρωθυπουργού ή του υπουργού Οικονομικών; Αυτό θα ήταν πλήρως αδύνατο», υποστήριξε (ΣΚΑΪ 100,3) ο κ. Δημήτρης Τζανακόπουλος. Σε κάθε περίπτωση, η αδυναμία του πρωθυπουργού να υλοποιήσει τις αλλαγές που θα ήθελε στο κυβερνητικό σχήμα μεταθέτουν για αργότερα τον επικείμενο ανασχηματισμό.

Την ίδια στιγμή, ο πρωθυπουργός επιμένει να παρουσιάζει μια ειδυλλιακή εικόνα για την οικονομία το 2018, με βέβαιη έξοδο από τα Μνημόνια, επενδύσεις, μείωση της ανεργίας και ανάπτυξη. Στο μήνυμά του για την επέτειο δύο χρόνων από την εκλογική νίκη του Σεπτεμβρίου του 2015 και της συγκυβέρνησης με τους ΑΝ.ΕΛ., ο Αλέξης Τσίπρας παρομοίασε τη χώρα με έναν άνθρωπο που κινδυνεύει να… πνιγεί αλλά έχει το κεφάλι έξω από το νερό. «Σήμερα, που βρισκόμαστε στη μέση της θητείας, μπορούμε πια να βλέπουμε καθαρά τον ορίζοντα. Είμαστε ακόμη στο νερό και κολυμπάμε, αλλά το κεφάλι μας είναι έξω. Παίρνουμε ανάσες και βλέπουμε καθαρά τη στεριά. Είναι κοντά μας».

ΙΑΣΩΝ ΠΙΠΙΝΗΣ

[email protected]

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής